Να μη «δουλεύεις με τον εαυτό σου», να μη μιλάς σαν ψυχολόγος

Να μη «δουλεύεις με τον εαυτό σου», να μη μιλάς σαν ψυχολόγος Facebook Twitter
Σ' έναν κόσμο όπου από καιρό οι καρποί των θρησκειών είναι στα αζήτητα απομένει το τσόφλι της ξεκούραστης «πνευματικής ζωής». Μια επανάληψη τελετουργιών χωρίς την εξαντλητική απαίτηση να έχει κανείς ηθικά όρια.
0

ΤA SOS ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ μαζεμένα σε φρασούλες. «Δούλεψε με τον εαυτό σου». Απομάκρυνε τους «τοξικούς ανθρώπους». Κάνε ένα «detox» απ' ό,τι σε «φθείρει». Και, κυρίως, μην ανέχεσαι όσους σε κάνουν να νιώθεις άσχημα – είναι τοξικοί.

Λέμε: «θέλω να σου επικοινωνήσω κάτι». Σημαίνει: θέλω να αδειάσω μονομερώς το λεκτικό φορτίο μου πάνω σου και να απαλλαγώ από κάθε ευθύνη, αφού θα έχω υπάρξει «ειλικρινής μαζί σου από την αρχή».

Τέτοιες φράσεις κρύβουν μια νομιμοποιημένη επιθετικότητα προς τον αποδέκτη τους (και προς την ελληνική γλώσσα). Οφείλουμε να μιλάμε για τα πάντα, να «τα επικοινωνούμε». Και μέσα σε όλον αυτό τον θόρυβο από εξομολογήσεις και μια μόνιμη επίδειξη καλοπέρασης (ανεξαρτήτως συνθηκών) καταφέρνουμε να μην έχουμε ούτε μισό λεπτό μοναχικής σιωπής, για να σκεφτούμε.

Υπάρχει αξία στον πόνο, τη θλίψη, τη στέρηση, την ευαλωτότητα και το πένθος. Η σκέψη ότι «θα πεθάνουμε», για παράδειγμα, δεν είναι μαύρη, είναι απλώς σωτήρια. Από εκεί έχουν γεννηθεί τόσα μεγάλα αριστουργήματα. Αυτή η σκέψη γελοιοποιεί τη μικρότητα.

Σε περιοδικά, σε sites, σε posts και σε βιβλία self-help μπορείς να μάθεις να ζεις έναν ενάρετο βίο χωρίς πολύ κόπο και, κυρίως, χωρίς πολλή σκέψη. Είναι η πνευματικότητα χωρίς πνεύμα (φράση κλεμμένη από τον Μαρξ). Μια νέα θρησκεία χωρίς όλα αυτά τα κουραστικά, μαύρα και πένθιμα πράγματα των θρησκειών: την υπενθύμιση του θανάτου, τις ηθικές υποχρεώσεις, την αξία των στερήσεων κ.λπ.

Σε έναν κόσμο όπου από καιρό οι καρποί των θρησκειών είναι στα αζήτητα απομένει το τσόφλι της ξεκούραστης «πνευματικής ζωής». Μια επανάληψη τελετουργιών χωρίς την εξαντλητική απαίτηση να έχει κανείς ηθικά όρια. Έτσι, διάφοροι σελέμπριτις-γκουρού-life coaches-influencers, σοφοί βιβλίων που για εξώφυλλο έχουν το πρόσωπό τους (από κει μόνο να το πιάσεις) και ειδικοί της θετικότητας, της χαλάρωσης, της αταραξίας και του detox προτείνουν την προσευχή, τη γιόγκα, τις ανάσες, τον διαλογισμό, τη νηστεία, τις στερήσεις, αλλά ως «χρόνο με τον εαυτό μας», ως επίδειξη θέλησης, δηλαδή ως εγωκεντρική και πάλι ενασχόληση.

Η κάθαρση δεν είναι το αποτέλεσμα σκέψης πάνω στα πράγματα και ειλικρινούς μεταμέλειας αλλά μια διατροφική επιλογή που περιλαμβάνει χυμούς και φρούτα. Η νηστεία δεν είναι η στέρηση που φτιάχνει χαρακτήρα αλλά κάτι καλό για τις αιματολογικές σου εξετάσεις – άρα, πάλι... για σένα. Είμαστε το κέντρο του κόσμου. Ο ναός. Η αρχή και το τέλος.

Λέμε: «Δεν χρειάζεται να βάζεις τις ανάγκες σου σε δεύτερη μοίρα». Μιλάμε σαν μαθητευόμενοι ψυχολόγοι και καταπίνουμε ως σοφία σολιψιστικά posts που γράφτηκαν σε κάποια πουρνάρια της Ανάφης από κάποιον σελέμπριτι-αναχωρητή. Μα μερικές φορές χρειάζεται να παραμερίζεις. Υπάρχει αξία στον πόνο, τη θλίψη, τη στέρηση, την ευαλωτότητα και το πένθος. Η σκέψη «θα πεθάνουμε», για παράδειγμα, δεν είναι μαύρη, είναι απλώς σωτήρια. Από κει έχουν γεννηθεί τόσα μεγάλα αριστουργήματα. Αυτή η σκέψη γελοιοποιεί τη μικρότητα.

Ίσως γι αυτό ένιωσα μια σιχαμάρα με τους εορτασμούς της Πρωτοχρονιάς στην πόλη μας. Ήταν οι μέρες που είχαν αρρωστήσει και οι πέτρες. Διάχυτο άγχος. Έτσι, η θετική ενέργεια και η μανατζερίστικη προτροπή «να κοιτάμε μόνο μπροστά» μού φάνηκαν ντροπιαστικές προσπάθειες να μη μάθουμε τίποτα από τις κακουχίες μας.

Περνώντας από ένα τουριστικό μαγαζί κοντά στην Ακρόπολη είδα στην υποδοχή τη φάτσα του Σωκράτη ζωγραφισμένη με κάτι σαν σπρέι και από δίπλα τη φράση που λίγο πολύ λέει ότι ένας ανεξέταστος βίος δεν αξίζει να τον ζεις. Και μάλλον έτσι θα 'ναι. Όμως πώς εξετάζουμε τη ζωή μας; «Με το χαμόγελο», «αυθεντικότητα» και «positive vibes».

Μήπως οι έτοιμες συνταγές για το πώς να ζεις «με πέντε απλά βήματα» μας γλιτώνουν από το ερώτημα «πώς να ζήσω;». Αφού ο δρόμος υπάρχει, γιατί να παιδεύεται κανείς ψάχνοντας; Κι έτσι φαντάζει μίζερη ματαιοπονία μεγάλο μέρος της ηθικής φιλοσοφίας και σχεδόν το σύνολο των καλών λογοτεχνικών έργων. Δεν καταλαβαίνεις ποιον πόνο υποτίθεται ότι απαλύνει ένα έργο του J.S. Bach, γιατί δεν επέτρεψες ποτέ στον εαυτό σου αυτόν τον πόνο, κι ούτε που φαντάζεσαι τι ρήγμα προσπαθούν να γεφυρώσουν αυτοί που κλείνονται διαρκώς στα σινεμά.

Αν, μάλιστα, πειστείς ότι καθόλου δεν παίζει ρόλο η κοινωνία γύρω σου, αν δεν χρειάζεται καθόλου να καταλάβεις τους άλλους, αφού «τα πάντα είσαι συ», τότε μεγάλο μέρος των ανθρωπιστικών επιστημών και των οικονομικών φαντάζει περιττή πολυτέλεια. Κανείς δεν βλέπει κάποια άμεση χρησιμότητα σε όλα αυτά. Άρα, τι τα θες;

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Δεν χρειάζεται να έχει ένας αστυνομικός προοδευτικές ιδέες, προέχει να είναι επαγγελματίας»

Οπτική Γωνία / «Δεν χρειάζεται να έχει ένας αστυνομικός προοδευτικές ιδέες, προέχει να είναι επαγγελματίας»

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Ανδρέας Τάκης, μιλά για την αστυνομική βία και αυθαιρεσία με αφορμή την έκδοση της έρευνας που συνέπεσε με τη δημοσιοποίηση της υπόθεσης του Μοχάμεντ Καμράν Ασίκ, ο οποίος βρέθηκε νεκρός στο τμήμα του Αγίου Παντελεήμονα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Επιστρέφει το χάος στη Μέση Ανατολή;

Διεθνή / Επιστρέφει το χάος στη Μέση Ανατολή;

Ο φόβος γι’ αυτό που έρχεται εξαπλώνεται διαρκώς. Πού μπορεί να οδηγήσει η πολυμέτωπη πολεμική αναμέτρηση; Ποιες οι επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή ασφάλεια; Πόσο μπορεί να επηρεαστεί η Ελλάδα; Ειδικοί αναλυτές εξηγούν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
 Διαιρέσεις αντί για συναινέσεις 

Βασιλική Σιούτη / Δεκαπέντε χρόνια μετά την κρίση, τα κόμματα αρνούνται να αλλάξουν

Tην ώρα που ο γειτονικός μας κόσμος φλέγεται και η ευρωπαϊκή ηγεσία μοιάζει ανύπαρκτη, το ελληνικό πολιτικό σύστημα κατακερματίζεται περαιτέρω, αδυνατώντας να χαράξει μια κοινή γραμμή, ακόμα και για τα ζητήματα που αφορούν τη θέση της χώρας στη διεθνή συγκυρία.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Τσίπρας, ο νέος Βούδας

Ακροβατώντας / Τσίπρας, ο νέος Βούδας

To μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης που φέρει ο Αλέξη Τσίπρας αφορά τον τρόπο που διαχειρίστηκε την κυβέρνηση, τις επιλογές του στα συνέδρια, οπότε δινόταν το δικαίωμα σε κάθε περαστικό από την Κουμουνδούρου, έναντι δύο ευρώ, να επιλέγει τον πρόεδρο του ΣYΡΙΖΑ, αλλά και το πώς πορεύτηκε, δημιουργώντας ένα εντελώς αρχηγικό κόμμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ