Η συλλογική μας απογοήτευση

ΕΠΕΞ Η συλλογική μας απογοήτευση… Facebook Twitter
Όλα δείχνουν ότι δεν βρίσκουμε κανένα σοβαρό λόγο για να είμαστε ικανοποιημένοι, αυτό που κυριαρχεί σε όλα τα επίπεδα είναι ο πεσιμισμός. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΧΩΡΑ στην οποία η κοινωνία μόνο τον τελευταίο καιρό ασχολείται με όσα γίνονται και οι δημόσιες συζητήσεις γίνονται με αφορμή μερικές, αντικειμενικά, απίστευτες ιστορίες. Ενδεικτικά μόνο θα αναφέρουμε τρεις από αυτές:

1.

Δυο χρόνια μετά το πιο μεγάλο και αιματηρό σιδηροδρομικό δυστύχημα στην ιστορία της χώρας, αποκαλύπτονται από τα ΜΜΕ, σχεδόν καθημερινά, στοιχεία γι’ αυτό, προκαλώντας δυσπιστία και έντονα ερωτήματα γιατί όλα αυτά καθυστέρησαν να δημοσιοποιηθούν από τον Φεβρουάριο του 2023. Την ίδια στιγμή, το έγκλημα των Τεμπών εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται με λογική μπαζώματος της αλήθειας, δεν έχει καν ξεκινήσει η δίκη των υπευθύνων και παράλληλα οι σιδηρόδρομοι παραμένουν ακόμα με ασφαλείς ως μέσο μετακίνησης.

2.

Ένας ακροδεξιός βουλευτής του κόμματος Νίκη βανδαλίζει σε δημόσια θέα έργα τέχνης γιατί υποτίθεται θίγουν τη θρησκεία του, πολλοί τον δικαιώνουν, ενώ ένας άλλος καλλιτέχνης αναγκάζεται να κάνει παραστάσεις μετ’ εμποδίων ή να τις ακυρώνει λόγω αντίδρασης φανατικών χριστιανών και επίσημων εκπροσώπων της Εκκλησίας.

3.

Ένας εξωκοινοβουλευτικός υφυπουργός διορίζεται, παραμένει στη θέση του για τριάντα τρεις ώρες μόνο μετά την ορκωμοσία του και αναγκάζεται σε παραίτηση γιατί δημιουργείται θέμα ηθικής τάξης και ασυμβίβαστου με προηγούμενες επιχειρηματικές δραστηριότητες του, τις οποίες ούτε ο ίδιος θεώρησε εμπόδιο στην αποδοχή της θέσης του υφυπουργού ούτε αυτοί που τον διόρισαν τις έψαξαν.

Τεράστια, σχεδόν βουβά πλήθη τα οποία κανένα κόμμα δεν θα μπορούσε να κατεβάσει στους δρόμους, χωρίς κομματικά πρόσημα και πανό αλλά με μοναδικό υποκινητή την οργή και την απογοήτευση.

Θα μπορούσαν να καταγραφούν δεκάδες ανάλογες ιστορίες που επιβεβαιώνουν το έλλειμμα μιας στοιχειώδους κανονικότητας, η οποία θεωρείται αυτονόητη στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο. Αρκούν αυτές, όμως, για να αιτιολογήσουν και να επιβεβαιώσουν ένα αίσθημα γενικευμένης συλλογικής απαισιοδοξίας της κοινωνίας, αν όχι ολόκληρης, ενός μεγάλου τμήματός της;

Όλα δείχνουν ότι δεν βρίσκουμε κανένα σοβαρό λόγο για να είμαστε ικανοποιημένοι, αυτό που κυριαρχεί σε όλα τα επίπεδα είναι ο πεσιμισμός, η οργή, ο φόβος για το αύριο, η απουσία αισιόδοξης προοπτικής, η απογοήτευση για όλα όσα συνθέτουν τις ζωές μας και συμβαίνουν γύρω και ανάμεσά μας. Όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα τα βλέπεις και τα παρατηρείς παντού, προκύπτουν από τις ιδιωτικές και δημόσιες συζητήσεις, αποτυπώνονται στην παρατεταμένη παρακμή που καταγράφεται στο πολιτικό σκηνικό αλλά και στο επίπεδο πολλών από τα μέλη του πολιτικού προσωπικού, το επιβεβαιώνουν με χαρακτηριστικό τρόπο όλες οι δημοσκοπήσεις, όχι μόνο τώρα αλλά και τα τελευταία αρκετά χρόνια. Απλώς τώρα βιώνουμε την εποχή της κορύφωσής τους, παρότι κάποιοι έχουν να πουν ότι η παρακμή έχει πολλά ακόμα επεισόδια.

Ζούμε σε μια κοινωνία που διακατέχεται κυρίως από οργή και απογοήτευση, συλλογικά συναισθήματα δηλαδή, τα οποία εκφράζονται στις πλατείες όλης της χώρας με πρωτοφανείς και εντυπωσιακές σε αριθμό συγκεντρώσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται με αφορμή τους χειρισμούς της υπόθεσης του εγκλήματος των Τεμπών, όμως είναι φανερό ότι αφορούν μια συνολικότερη αντίδραση σε πολύ περισσότερα θέματα.

Τεράστια, σχεδόν βουβά πλήθη τα οποία κανένα κόμμα δεν θα μπορούσε να κατεβάσει στους δρόμους, χωρίς κομματικά πρόσημα και πανό αλλά με μοναδικό υποκινητή αυτά τα συναισθήματα. Στα χρόνια της Μεταπολίτευσης δεν έχει παρατηρηθεί κάτι παρόμοιο, ένα μεγάλο κύμα διαμαρτυρίας με πολλούς αποδέκτες και αδυναμία εκπροσώπησης. Σίγουρα είναι υγιές να συμβαίνει κάτι τέτοιο (η απάθεια θα αποτελούσε χειρότερη αντίδραση), παράλληλα όμως ενέχει κινδύνους, αφού εύκολα μπορεί ένα τόσο μαζικό και αυτόνομο κίνημα να γίνει αντικείμενο χειραγώγησης.

Μία από τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις (Metron Analysis, Μάρτιος 2025) καταγράφει ότι τα κύρια και αξιολογικά πιο σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες αφορούν την οικονομία, ιδιαίτερα την ακρίβεια, αλλά και το κράτος δικαίου. Το 76% των ερωτώμενων στη μέτρηση αυτή θεωρεί ότι οι μαζικές και πρωτοφανείς κινητοποιήσεις για τα Τέμπη συνδέονται με την επιτακτική ανάγκη για απονομή δικαιοσύνης που δεν έχει αποδοθεί έως τώρα σε προδικαστικό επίπεδο αλλά και σε ό,τι αφορά τους πολιτικούς υπεύθυνους. Αυτή η γενική αίσθηση απουσίας δικαιοσύνης έχει σαφώς αφορμή τους χειρισμούς μετά το έγκλημα των Τεμπών, όπου είναι φανερό ότι υπάρχει κωλυσιεργία από πολλούς υπεύθυνους. Ουσιαστικά, όμως, στέλνει ένα γενικότερο μήνυμα για ένα υπαρκτό έλλειμμα εμπιστοσύνης στο κράτος, στα πολιτικά κόμματα, στους θεσμούς, στις ανεξάρτητες αρχές, ειδικά τις τελευταίες, που διατηρούσαν μια αίσθηση ισορροπίας και στοιχειώδους άμυνας των πολιτών που το είχαν ανάγκη.

Σε τέτοια φαινόμενα κατά τα οποία εκδηλώνεται μια γενικευμένη αποδοκιμασία για όλους σχεδόν, συνήθως κάποιοι λύκοι περιμένουν· κάθε μορφής λαϊκιστές, δημαγωγοί και ακροδεξιοί, οι οποίοι προσδοκούν οφέλη…

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO. 

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Λύση δεν είναι η υιοθέτηση της ακροδεξιάς ατζέντας

Ακροβατώντας / Λύση δεν είναι η υιοθέτηση της ακροδεξιάς ατζέντας

Όλες οι απώλειες εδώ και χρόνια είναι προς τα δεξιά κι αυτό δεν αλλάζει, παρά τις προσπάθειες επαναπατρισμού ψηφοφόρων με την υιοθέτηση, έστω εν μέρει, της ατζέντας της ακροδεξιάς. Το αντίθετο συμβαίνει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Η Ζωή που τα λέει έξω από τα δόντια…

Ακροβατώντας / Η Ζωή που «τα λέει έξω από τα δόντια»

Η Κωνσταντοπούλου είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας συνολικής πολιτικής παρακμής που δεν συναντάται μόνο στη χώρα μας, για την οποία ευθύνη έχουν όσοι την ανέδειξαν ως πολιτική περσόνα και τώρα βλέπουν την πλάτη της στις δημοσκοπήσεις…
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί κανείς δεν μας προστατεύει από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν μας προστατεύει κανείς από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Η Κομισιόν στέλνει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή δεν έχει υιοθετήσει τα απαραίτητα σχέδια δράσης για την ηχορρύπανση. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινότητά μας; Μιλά στη LiFO ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Γεώργιος Παπανικολάου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας κανονικός αφελληνισμός

Οπτική Γωνία / Ένας κανονικός αφελληνισμός

Στη θέση εκείνων των ξένων που καλλιεργούσαν μια αληθινή σχέση με την Ελλάδα, πολλαπλασιάζονται τα φιμέ τζάμια των υπερπολυτελών τζιπ, αόρατοι και αδιάφοροι μεσάζοντες, αγοραστές επαύλεων που υπενοικιάζονται ή έχουν γίνει φρούρια με μικρούς ιδιωτικούς στρατούς τραμπούκων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και θεωρητικός φυσικός μιλά για την προέλευση της συνείδησης, τoν εγκέφαλο ως κβαντική μηχανή και το μέλλον του ανθρώπου ως υβριδίου τεχνολογίας και βιολογίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Οπτική Γωνία / «Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Ένα 13χρονο παιδί δεν άντεξε την ομοφοβία και έδωσε τέλος στη ζωή του. Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος εξηγεί πώς μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εντοπίσουν έγκαιρα τα σημάδια της αυτοκτονικής διάθεσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Antinero: Καταγγελία-μαμούθ για το μεγαλύτερο πρόγραμμα δασικής πρόληψης

Ρεπορτάζ / Antinero: Πώς το «μεγαλύτερο πρόγραμμα δασικής πρόληψης» έγινε πεδίο καταγγελιών

Με εκατομμύρια ευρώ να έχουν ήδη διατεθεί, το πρόγραμμα Antinero μπαίνει στο στόχαστρο: 213 φορείς και πολίτες υπέβαλαν αναφορά στην Ε.Ε., αμφισβητώντας τη νομιμότητα και την αποτελεσματικότητά του.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ