Η αποδόμηση των αντιπάλων και το μπρικολάζ

Η αποδόμηση των αντιπάλων και το μπρικολάζ Facebook Twitter
Παρά το ότι ο «συντηρητικός Έλληνας» έχει εξελιχθεί και εν μέρει έχει συμφιλιωθεί με καινούργιες τάσεις και ρεύματα, κάπου μέσα του αισθάνεται ταπεινωμένος. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

ΤΟ ΜΠΡΙΚΟΛΑΖ, Η ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ με χρήση ετερόκλητων υλικών, έχει γίνει η πιο προσοδοφόρα πολιτική τέχνη των τελευταίων χρόνων. Το δοκιμάζει καθημερινά ο Κυριάκος Μητσοτάκης και το επιτελείο του, ανακατανέμοντας λέξεις και συμβολισμούς. Σε μια τελευταία δήλωση χαρακτήρισε τη Νέα Δημοκρατια «τη μεγάλη προοδευτική παράταξη».

Σε άλλες χώρες, πάλι, η συρραφή έχει απογειωθεί, αγγίζοντας ανώτερες διαστάσεις. Ο Εμανουέλ Μακρόν μιλάει εναλλάξ τη γλώσσα ενός ceo σύγχρονης εταιρείας και μια πιο «αρχαία» διάλεκτο παιδαγωγικής και φρονήματος, πολύ κοντινή στην παράδοση του στρατηγού Ντε Γκολ.

Έχω την εντύπωση ότι το συγκεκριμένο παιχνίδι είναι κάτι περισσότερο από μια απόπειρα ρητορικής συγκόλλησης «δύο ψυχών», μιας εθνικο-λαϊκής και πιο συντηρητικής και μιας φιλελεύθερης-καπιταλιστικής και πιο ανοιχτής στα σύγχρονα δικαιώματα. Είναι πλέον μια μέθοδος αποδόμησης των αντίπαλων με απροσχημάτιστο δανεισμό πολλών στοιχείων από τα προγράμματα ή τη γλώσσα τους. Τίποτα δεν εμποδίζει έναν «φιλελεύθερο» να μιλά για κοινωνική κατοικία ή να επιτίθεται στα κερδοσκοπικά συμφέροντα και εν τέλει να διεκδικεί κι αυτός την εκπροσώπηση του κόσμου της εργασίας (προσθέτοντας απλώς το απαρεμφατικό επιχειρείν).

Αν στην αριστερά πολλοί κάνουν ακόμα το μεγάλο λάθος να ταυτίζουν τον συντηρητικό δεξιό με τον ακροδεξιό και τον φασίστα, στο μητσοτακικό επιτελείο του «φιλελεύθερου κέντρου» έχουν εφησυχάσει, πιστεύοντας πως ο συντηρητικός δεν θα μπορούσε να γίνει φασίστας, γιατί ο γκρινιάρικος κομφορμισμός θα ήταν αδύνατο να μεταβληθεί σε έναν εξτρεμισμό της άρνησης.

Όσοι επιμελούνται και εισηγούνται αυτή την τεχνική αποδόμησης έχουν μια συγκεκριμένη εικόνα και για τον Έλληνα «συντηρητικό» πολίτη: ενώ ο «συντηρητικός» αντιδρά ή μουρμουρίζει για διάφορα που δεν του αρέσουν (ο γάμος των ομοφύλων κ.λπ.), η εξέγερσή του δεν έχει πολιτικό βάθος. Είναι αφύπνιση στο επίπεδο της γλώσσας και των συμβόλων. Για να το πω σε μη επιστημονική αργκό, είναι της τάξης του σιχτιρίσματος. Από κει και πέρα, ακόμα και στο επίπεδο των «συντηρητικών οικογενειών», τα σίριαλ, τα ΤikΤοk των παιδιών τους, οι εικόνες της ποπ κουλτούρας, η εξοικείωση που φέρνει ο χρόνος έχουν αλλάξει τα δεδομένα και τη νοοτροπία.

Ο κόσμος που εμφανίζεται ως πολιτισμικά δεξιόστροφος και δύσθυμος με κάποιους εκσυγχρονισμούς έχει εν πολλοίς συμφιλιωθεί με την κίνηση των ηθών: η δυσφορία του εξισορροπείται από έναν βαθύτερο κομφορμισμό που συνδέει την τύχη της χώρας με την Ευρώπη και τη Δύση. Σου λέει, αν και η Δύση βγάζει πια τόσες «τρέλες» (έτσι βλέπει διάφορα δικαιώματα ο «συντηρητικός»), δεν παύει να είναι η προφανής, ωφελιμιστική επιλογή μιας μικρής χώρας.

Αυτό σημαίνει ότι για το δεξιό κοινό η «εξέγερση» έχει όρια. Στο τέλος μένει η προσαρμογή στο αναπόφευκτο και η υπακοή σε μια πραγματικότητα που εν τέλει δεν «μπορείς να της πας πολύ κόντρα».

Η αποδόμηση ως πολιτική μέθοδος θέλει, λοιπόν, να σαρώσει όλο τον χώρο των πολιτικών αναπαραστάσεων και ιδεών, προβάλλοντας το σλάλομ ως συνταγή νίκης επί του αντιπάλου. Ο αντίπαλος πρέπει να φανεί στατικός και αμήχανος για να μπορείς μετά να κλέβεις την παράσταση με κινήσεις και κάμποσο γλωσσικό ιμπεριαλισμό (λέγοντας, ας πούμε, ότι είσαι και η προοδευτική παράταξη της χώρας).

Ποιος είναι ο κίνδυνος από όλα αυτά; Ότι υπάρχουν τμήματα της κοινωνίας που δεν τα αφορά καθόλου και δεν τα εντυπωσιάζει αυτή η αλχημεία. Υπάρχουν προβλήματα και καταστάσεις που έχουν πραγματική ένταση και βάθος, όπως η τερατώδης ακρίβεια και τα άλλα δεινά της πρακτικής ζωής. Και φυσικά υπάρχουν ταυτότητες που ζητούν έκφραση πέρα από την περιφέρεια ενός ακραίου πραγματισμού που τα χωνεύει και τα αδρανοποιεί όλα.

Παρά το ότι ο «συντηρητικός Έλληνας» έχει εξελιχθεί και εν μέρει έχει συμφιλιωθεί με καινούργιες τάσεις και ρεύματα, κάπου μέσα του αισθάνεται ταπεινωμένος. Δεν θα ήθελε να κινδυνέψει υπαρξιακά το σύστημα στο οποίο έταξε τη ζωή του. Τα νεύρα και οι εκρήξεις του περιορίζονται σε μεγάλο βαθμό σε παρέες στα μικρομάγαζα της πραγματικής ή ψηφιακής ενδοχώρας. Τίποτα, όμως, δεν μας λέει ότι δεν θα νιώσει απειλούμενος και ότι δεν θα ψάξει και τρόπους πολιτικής αντίδρασης.

Αν στην αριστερά πολλοί κάνουν ακόμα το μεγάλο λάθος να ταυτίζουν τον συντηρητικό δεξιό με τον ακροδεξιό και τον φασίστα, στο μητσοτακικό επιτελείο του «φιλελεύθερου κέντρου» έχουν εφησυχάσει, πιστεύοντας πως ο συντηρητικός δεν θα μπορούσε να γίνει φασίστας, γιατί ο γκρινιάρικος κομφορμισμός θα ήταν αδύνατο να μεταβληθεί σε έναν εξτρεμισμό της άρνησης.

Ζούμε, όμως, καιρούς που οι απρόβλεπτοι συνδυασμοί και οι θρυμματισμένες βεβαιότητες πάνε μαζί. Κάποια στιγμή, το παιχνίδι με τις ταυτότητες (αξίες, ιδέες) γυρίζει μπούμερανγκ και οδηγεί σε τερατογενέσεις. Ας μην υποτιμούν τις τερατογενέσεις όσοι έχουν μάθει να παίζουν ακραία με τις λέξεις και τους συμβολισμούς, πιστεύοντας πως το κέντρο είναι η μακάρια αποδόμηση των άλλων.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο γάμος που δοκιμάζει τη σχέση του Μητσοτάκη με τη δεξιά 

Ρεπορτάζ / Ο γάμος που δοκιμάζει τη σχέση του Μητσοτάκη με τη δεξιά 

Ο πρωθυπουργός κατάφερε να αλλάξει την απόφαση πολλών βουλευτών της ΝΔ που ήταν απρόθυμοι να ψηφίσουν και όλα δείχνουν πως θα καταφέρει να περάσει τον νόμο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Προβληματίζει όμως η αντίδραση που εξακολουθεί να υπάρχει στη δεξιά βάση του κόμματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική Μητσοτάκη για τον γάμο των ομοφύλων: Το πολιτικό κόστος και τα κέρδη

Ρεπορτάζ / Η στρατηγική Μητσοτάκη για τον γάμο των ομοφύλων: Το πολιτικό κόστος και τα κέρδη

Ο πρωθυπουργός είναι αποφασισμένος να φέρει άμεσα το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, αψηφώντας το πολιτικό κόστος και τη δυσαρέσκεια που εκφράζεται από τα δεξιά του κόμματος του.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ