Βασιλικός θα γίνω στο παραθύρι σου

Βασιλικός θα γίνω στο παραθύρι σου Facebook Twitter
Με εξαίρεση κάποιες αναπάντεχες εκπλήξεις, οι χριστουγεννιάτικες κάρτες της οικογένειας ήταν ακριβώς όπως τις θυμόμουν: generic οικογενειακά πορτρέτα που όλοι χαμογελούν με κενό βλέμμα και ευγενικά στον φακό.
0

ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ '90 ο παππούς και η γιαγιά μου παραθέριζαν σε ένα μικρό οικογενειακό ξενοδοχείο στη βόρεια Κέρκυρα. Το ξενοδοχείο ήταν χτισμένο πανοραμικά πάνω από μια παραλία με άγρια κρινάκια και «ήσυχο τουρισμό» (δηλαδή Γερμανούς ηλικιωμένους τουρίστες που περπατούσαν τούκου-τούκου μέχρι το κοντινότερο χωριό).

Το ξενοδοχείο είχε ένα μικρό εστιατόριο με πορτοκαλί τέντες και κάποια αυτόνομα δωμάτια. Εκεί δούλευε πολλά χρόνια και ο κύριος Γιάννης. Ντυμένος πάντα με άσπρο πουκάμισο και μαύρο παντελόνι (είπαμε, ήταν η δεκαετία του '90, κι αυτό στα εστιατόρια ήταν κάτι σαν στολή), ένας άνθρωπος μονήρης και ήσυχος, αφοσιωμένος πλήρως στη δουλειά του, που έμενε σε ένα δωματιάκι πάνω από την κουζίνα.

Σε ένα περβάζι είχε πάντα μια μικρή φωτογραφία του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου. Ακριβώς μπροστά είχε ένα ποτηράκι με νερό – κάθε μέρα έβαζε κι ένα κλωνάρι βασιλικό. Ήταν ο πρώτος φιλοβασιλικός που γνώρισα.

Σε αντίθεση με την Αγγλία, όπου η βασιλεία μετράει αιώνες και είναι συνυφασμένη με τη ζωή των Βρετανών (οι οποίοι και τη στηρίζουν σθεναρά, ακόμα και αν κατά περιόδους θυμίζει κακό ριάλιτι), στην Ελλάδα το πείραμα της βασιλείας στέφθηκε και τις δύο φορές (γεια σου, Όθωνα!) με αποτυχία.

Χρόνια μετά, σε διάφορα σπίτια ηλικιωμένων φίλων της γιαγιάς μου (αν ζούσε σήμερα θα ήταν 100 ετών) άρχισα να παρατηρώ, συνήθως σε κάποια περίοπτη θέση πάνω στο τζάκι ως σύμβολο πρεστίζ, την καθιερωμένη χριστουγεννιάτικη κάρτα που έστελνε η πρώην βασιλική οικογένεια.

Στο στυλ των αντίστοιχων ευρωπαϊκών βασιλικών οικογενειών έστελναν κάποια generic οικογενειακά πορτρέτα. Κατάφερα να βρω τις περίφημες κάρτες στο επίσημο website της «Ελληνικής Βασιλικής Οικογένειας» από το 1985 έως το 2014.

Με εξαίρεση κάποιες αναπάντεχες εκπλήξεις, όπως το 2011, που η οικογένεια είναι όλη ντυμένη ασορτί με άσπρα και κόκκινα και βρίσκεται πάνω σε ένα ιστιοπλοϊκό, ήταν ακριβώς όπως τις θυμόμουν: όλοι χαμογελούν παρατεταγμένοι πίσω από κάποιο πίνακα, ένα ηλιοβασίλεμα, ένα τζάκι, με κενό, αλλά ευγενικό βλέμμα στον φακό.

Βασιλικός θα γίνω στο παραθύρι σου Facebook Twitter
Ένα αφήγημα που τον παρουσίαζε ως όμορφο πρώην ολυμπιονίκη, και την Αυλή ως έναν τόπο κομψότητας και ευγένειας, σαν να ήταν η βασιλεία στην Ελλάδα κάποιες κυρίες που πίνανε τσάι σε σερβίτσια και αντάλλασσαν φιλοφρονήσεις.

Κάπου εκεί με κατάπιε η μαύρη τρύπα του website που μοιάζει να έχει να ανανεωθεί χρόνια, αν και έχει μια ολόκληρη ενότητα με αυθόρμητες «συχνές ερωτήσεις» επισκεπτών όπως «γιατί ο πρώην Βασιλεύς Κωνσταντίνος δεν αντιδρά στην κριτική που του ασκείται;» και αντίστοιχες απαντήσεις όπως «[...] Αποτελεί πάγια τακτική του πρώην Βασιλέως να μην αποκρίνεται σε μειωτικές αναλήθειες, ακόμα και όταν αυτές είναι επιζήμιες για την εικόνα της οικογενείας του. Θεωρεί ακόμη ότι ένας Αρχηγός Κράτους –και ιδιαίτερα ένας Βασιλεύς– δεν πρέπει να απαντά σε κριτική, όταν κάτι τέτοιο ενθαρρύνει περαιτέρω αψιμαχίες». 

Τα γράφω όλα αυτά γιατί, πέρα από τις ιστορικές αποτιμήσεις, διάβασα και κάποια κείμενα θαυμασμού και αμήχανης νοσταλγίας μετά τον θάνατο του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου που με έκαναν να αναρωτηθώ αν υπάρχουν ακόμα φιλοβασιλικοί στην Ελλάδα (η Μάνη δεν μετράει!).

Ο κοινός παρονομαστής ήταν μια τάση αναθεώρησης για τον ρόλο του και μια νοσταλγία για τον θεσμό της βασιλείας και το παλάτι με όρους lifestyle – ένα αφήγημα που παρουσίαζε αυτόν ως όμορφο πρώην ολυμπιονίκη και την Αυλή ως έναν τόπο κομψότητας και ευγένειας, σαν να ήταν η βασιλεία στην Ελλάδα κάποιες κυρίες που πίνανε τσάι σε σερβίτσια και αντάλλασσαν φιλοφρονήσεις.

Σε αντίθεση με την Αγγλία, όπου η Βασιλεία μετράει αιώνες και είναι συνυφασμένη με τη ζωή των Βρετανών (οι οποίοι και τη στηρίζουν σθεναρά, ακόμα και αν κατά περιόδους θυμίζει κακό ριάλιτι), στην Ελλάδα το πείραμα της βασιλείας στέφθηκε και τις δύο φορές (γεια σου, Όθωνα!) με αποτυχία.

Με κάθε σεβασμό στον άνθρωπο που μόλις πέθανε, σαράντα εννέα χρόνια μετά την κατάργηση της βασιλείας, δεν είμαι σίγουρη ποιον αφορά η πρώην ελληνική βασιλική οικογένεια, εκτός από κάποιους σκληροπυρηνικούς φαν και τους ιστορικούς.

Στην πραγματικότητα, η όποια συμπάθεια ή θλίψη δείχνει τώρα μια μερίδα του κοινού δεν έχει τόσο σχέση με τον ίδιο τον τέως βασιλιά αλλά με μια νοσταλγία για ένα εξιδανικευμένο παρελθόν, για ένα αστικό ευγενές σύμπαν. Όλο αυτό το σύμπαν, βέβαια, δεν είναι παρά μια ψευδαίσθηση – ειδικά αν διαβάσει κανείς αναλυτικά την ιστορία των τριών χρόνων της βασιλείας του, αυτά που μας οδήγησαν (και) στη χούντα των συνταγματαρχών. Αλλά «το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα: τα κάνουν όλα διαφορετικά εκεί», όπως έγραψε και ο L.P. Hartley στo The go-between.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Κωνσταντίνος: Τη Δευτέρα η κηδεία του τέως βασιλιά - Οι προσκεκλημένοι και τα μέτρα ασφαλείας

Ελλάδα / Κωνσταντίνος: Τη Δευτέρα η κηδεία του τέως βασιλιά - Οι προσκεκλημένοι και τα μέτρα ασφαλείας

Χθες το πρωί, οι δύο μεγαλύτεροι γιοι του Κωνσταντίνου, Παύλος και Νικόλαος, μετέβησαν στη Μητρόπολη Αθηνών για να διευθετήσουν τις τελευταίες λεπτομέρειες της κηδείας.
LIFO NEWSROOM
Οι σκοτεινές σελίδες της ιστορίας του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου

Μια αναδρομή / Οι σκοτεινές σελίδες της ιστορίας του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου

Τα μεγάλα λάθη, οι αντιδημοκρατικές παρεμβάσεις και οι μοιραίες αποφάσεις: Δύο καθηγητές πανεπιστημίου αναλύουν το κόστος της βασιλείας και τις βαρύτατες ευθύνες του τελευταίου μονάρχη της Ελλάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δημήτρης Παρασκευής: «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Οπτική Γωνία / «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, εξηγεί γιατί κάθε φθινόπωρο αυξάνονται οι ιώσεις του αναπνευστικού, ποια είναι η εικόνα του Covid-19 στην Ελλάδα και ποια μέτρα πρέπει να πάρουμε εν όψει του χειμώνα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ