ΘΥΜΑΜΑΙ ΜΙΚΡΟΣ ΤΟΝ ΓΑΤΟΠΑΡΔΟ του Βισκόντι να προβάλλεται με κάθε επισημότητα στην τηλεόραση ως ο ορισμός της «μεγάλης ταινίας» που θεωρητικά τα είχε όλα και για όλους. Ένα μεγαλοπρεπές, πολυτελές δράμα εποχής, ένα κλασικό φιλμ σκηνοθετημένο από έναν διάσημο μαέστρο της οθόνης με διάσημους Ευρωπαίους (Αλέν Ντελόν, Κλάουντια Καρντινάλε) αλλά και χολιγουντιανούς (Μπαρτ Λάνκαστερ) σταρ. Έρωτες, ίντριγκες, μάχες αλλά και μια υφέρπουσα ενήλικη μελαγχολία. Επικά σκηνικά, επικά κουστούμια, επική διάρκεια. Μόνο τα καλά μας δεν φορούσαμε καθώς στηνόμαστε οικογενειακώς μπροστά στη μικρή οθόνη (μιλάμε για την εποχή του μονοπωλίου της κρατικής τηλεόρασης, αν παιζόταν σήμερα η ταινία σε ιδιωτικό ελληνικό κανάλι, η τρίωρη ταινία θα χτυπούσε πεντάωρο).
Ίσως να έφταιγε η διάρκεια, οι ντουμπλαρισμένοι διάλογοι, η λάμψη των σταρ που επισκίαζε το ιστορικό πλαίσιο της ταινίας (η περίοδος της ιταλικής ενοποίησης κατά τα μέσα του 19ου αιώνα με την εκστρατεία του Γκαριμπάλντι ενάντια στα περιχαρακωμένα προνόμια και κεκτημένα της παλιάς αριστοκρατίας), το γεγονός ήταν ότι μου ήταν δύσκολο να αγαπήσω την ταινία. Και αυτή η εντύπωση δεν άλλαξε δραματικά όταν την ξαναείδα μεγάλος και σε θέση να εκτιμήσω το κινηματογραφικό της μεγαλείο. Συνεπώς, είδα με καλό μάτι αυτή τη νέα μεταφορά του περίφημου – και σε μεγάλο βαθμό «αυτοβιογραφικού» – βιβλίου του (Πρίγκηπα) Τζουζέπε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα, ο οποίος πέθανε το 1957, έναν χρόνο πριν εκδοθεί ο «Γατόπαρδος». Πέντε χρόνια αργότερα, η ταινία του Βισκόντι έκανε την πρεμιέρα της στις Κάννες κερδίζοντας τον Χρυσό Φοίνικα.
Ο ελεγειακός τόνος όμως και η υποβλητική ατμόσφαιρα καταπιεσμένου συναισθηματισμού που χαρακτήριζε την ταινία υπάρχουν κι εδώ σε αφθονία και συχνά θέτουν στο περιθώριο τα κοινωνικοπολιτικά, υπαρξιακά και σεξουαλικά θέματα που απασχολούν το βιβλίο.
Είναι γεγονός ότι το Netflix τα έδωσε όλα για αυτή την πανάκριβη παραγωγή (και της φαίνεται) που αποτελείται από έξι ωριαία επεισόδια λουσμένα στο μεσογειακό φως μιας Σικελίας που μέσα στο μεγαλειώδες φυσικό τοπίο (και την μεγάλη φτώχια) της ξεπηδούσαν μια σειρά από επιβλητικά παλάτια. Όπως θα περίμενε κανείς, τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι εκπληκτικά και η λεπτομερής αναπαράσταση εποχής εμμονική σχεδόν. Ίσως είναι η βρετανική ανάμιξη στη δημιουργία της σειράς (τόσο οι σεναριογράφος Ρίτσαρντ Γουόρλοου όσο και ο σκηνοθέτης Τομ Σάνκλαντ που είχε υπογράψει το “The Serpent”, και πάλι για το Netflix), αλλά η επιμέλεια στην αναβίωση μιας συγκεκριμένης περιόδου και ατμόσφαιρας φέρνει λίγο στο μυαλό παραγωγές όπως το Downtown Abby ή ακόμα και το The Crown. Ο ελεγειακός τόνος όμως και η υποβλητική ατμόσφαιρα καταπιεσμένου συναισθηματισμού που χαρακτήριζε την ταινία υπάρχουν κι εδώ σε αφθονία και συχνά θέτουν στο περιθώριο τα κοινωνικοπολιτικά, υπαρξιακά και σεξουαλικά θέματα που απασχολούν το βιβλίο.
«Η ματαιοδοξία μας είναι πιο ισχυρή από οτιδήποτε άλλο σε τούτα τα μέρη, πιο δυνατή από οποιονδήποτε στρατό», λέει σε κάποια στιγμή ο «Γατόπαρδος» ο ίδιος, δηλαδή ο Ντον Φαμπρίτσιο, Πρίγκηπας της Σαλίνα, εξέχον δείγμα της σικελικής αριστοκρατίας, καθώς παρακολουθεί φαινομενικά αγέρωχος τους «καρμπονάρους» του Γκαριμπάλντι να προελαύνουν προς το (τελειωμένο) Βασίλειο των Δύο Σικελιών. Τον ρόλο που είχε ο Μπαρτ Λάνκαστερ στην ταινία του Βισκόντι ερμηνεύει με ψυχρή αυτοπεποίθηση ο Ιταλός ηθοποιός Κιμ Ρόσι Στιούαρτ ενώ στον – διευρυμένο σε σχέση με την ταινία – ρόλο της κόρης του, Κοντσέτα, λάμπει με τον καημό της (για τον Τανκρέντι) η Μπενεντέτα Πορκαρόλι. Τον ρόλο της μοιραίας Αντζέλικα, την οποία είχε ενσαρκώσει η Κλάουντια Καρτινάλε, τον κέρδισε η κόρη του Βενσάν Κασέλ και της Μόνικα Μπελούτσι, Ντέβα Κασέλ, ενώ τον γοητευτικό οπορτουνιστή Τανκρέντι ντε Φαλκονέρι (Αλέν Ντελόν στην ταινία) υποδύεται ο «ανερχόμενος» Σολ Νάνι. Όπως και στο βιβλίο, όπως και στην ταινία, έτσι κι εδώ η μεγάλη, σημαδιακή ατάκα ακούγεται από τα δικά του χείλη, όταν λέει στον θείο του Ντον Φαμπρίτσιο, ο οποίος του έχει ιδιαίτερη ή ακόμα και παθολογική αδυναμία: «Όλα πρέπει να αλλάξουν, προκειμένου να παραμείνουν τα ίδια».
Ο Γατόπαρδος | Επίσημο τρέιλερ | Netflix
