Αναζητώντας έναν μπούσουλα για την Ουκρανία στο Netflix

ΠΕΜΠΤΗ Αναζητώντας έναν μπούσουλα για την Ουκρανία στο Netflix Facebook Twitter
0

Είναι σύμπτωμα των καιρών το γεγονός ότι ενώ έχουμε όλα τα μέσα και όλη την πληροφορία (και όλη την παραπληροφόρηση) του κόσμου, δυσκολευόμαστε να βρούμε έναν μπούσουλα, ένα ελκυστικό αφηγηματικό πλαίσιο με τη μορφή ντοκιμαντέρ σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και το τι προηγήθηκε στο πρόσφατο παρελθόν. Και επειδή αυτό μάθαμε, αυτό συνηθίσαμε στην πανδημία, ήταν πολλοί οι συνδρομητές του Netflix που στράφηκαν αυτές τις μέρες στο περιεχόμενο της πλατφόρμας για μια ιστορική αναδρομή, όσο το δυνατόν πιο συναρπαστική.

Εκεί βρήκαν (ή τους βρήκε) ένα ντοκιμαντέρ του 2015 με τίτλο Winter on Fire: Ο αγώνας για την ελευθερία της Ουκρανίας, το οποίο καλύπτει το χρονικό της εξέγερσης στην πλατεία Ανεξαρτησίας (γνωστής ως Μαϊντάν) του Κιέβου τον μακρύ χειμώνα του 2014.

Όλα ξεκίνησαν στα τέλη Νοεμβρίου του 2013, όταν ένα πολύ μικρό αρχικά πλήθος διαδηλωτών συγκεντρώθηκε εκεί για να διαμαρτυρηθεί για την απόφαση του τότε προέδρου Βίκτορ Γιανούκοβιτς να αποχωρήσει από τη συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενδυναμώνοντας παράλληλα τους δεσμούς της χώρας με τη Μόσχα.

Το μονταρισμένο υλικό λειτουργεί ως ντοκουμέντο μιας υπερβατικής στιγμής που κράτησε 93 μέρες, καταγράφοντας τον τρόμο, τον θυμό, την απόγνωση, τη θαυμαστή αυτο-οργάνωση και το σθένος ενός πολυσυλλεκτικού κινήματος, δεν θα μπορούσε όμως να υποκριθεί ότι αποτελεί κάποιου είδους δημοσιογραφικά αποστασιοποιημένης προσέγγισης.

Σταδιακά το πλήθος μεγάλωνε μαζί με το πάθος των διαδηλωτών αλλά και μαζί με την ένταση της καταστολής εκ μέρους των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας (της περιβόητης για τις βίαιες μεθόδους της Berkut), οι οποίες δεν δίστασαν, καθώς κλιμακωνόταν η αντιπαράθεση, να επιτίθενται ακόμα και σε εγκαταστάσεις περίθαλψης τραυματιών, ενώ δεν άργησαν να περάσουν από τις λαστιχένιες σφαίρες στις πραγματικές.

Συγχρόνως ομάδες παρακρατικών ελεύθερων σκοπευτών σημάδευαν και πυροβολούσαν από τα μπαλκόνια στο ψαχνό. Η εξέγερση έληξε με την αποχώρηση (νύχτα με ελικόπτερο) του Γιανούκοβιτς στις 22 Φεβρουαρίου 2014 και την προκήρυξη εκλογών, αφήνοντας πίσω της 125 νεκρούς.

winter on fire Facebook Twitter
Όλα ξεκίνησαν στα τέλη Νοεμβρίου του 2013, όταν ένα πολύ μικρό αρχικά πλήθος διαδηλωτών συγκεντρώθηκε στην πλατεία Ανεξαρτησίας για να διαμαρτυρηθεί για την απόφαση του τότε προέδρου Βίκτορ Γιανούκοβιτς να αποχωρήσει από τη συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Φωτ.: Netflix

Ο Ρωσο-ισραηλινός σκηνοθέτης Εβγκένι Αφινέβσκι (με μόνιμη έδρα το Λος Άντζελες) ήταν παρών σε όλο αυτό το δραματικό χρονικό, καθοδηγώντας ανάμεσα στα οδοφράγματα μια εντυπωσιακή σε αριθμό ομάδα εικονοληπτών (28 αναφέρονται στους τίτλους τέλους) που κάλυψαν τα –τρομακτικά βίαια σε πολλές περιπτώσεις– γεγονότα μέσα στη διάρκεια ολόκληρου του χειμώνα.

Το μονταρισμένο υλικό (σημαντική η συμβολή του μοντέρ του Ντέιβιντ Φίντσερ, Άνγκους Γουόλ, στο τελικό αποτέλεσμα) λειτουργεί ως ντοκουμέντο μιας υπερβατικής στιγμής που κράτησε 93 μέρες, καταγράφοντας τον τρόμο, τον θυμό, την απόγνωση, τη θαυμαστή αυτο-οργάνωση και το σθένος ενός πολυσυλλεκτικού κινήματος, δεν θα μπορούσε όμως να υποκριθεί ότι αποτελεί κάποιου είδους δημοσιογραφικά αποστασιοποιημένης προσέγγισης.

ΠΕΜΠΤΗ Αναζητώντας έναν μπούσουλα για την Ουκρανία στο Netflix Facebook Twitter
To ντοκιμαντέρ του 2015 με τίτλο «Winter on Fire: Ο αγώνας για την ελευθερία της Ουκρανίας», το οποίο καλύπτει το χρονικό της εξέγερσης στην πλατεία Ανεξαρτησίας (γνωστής ως Μαϊντάν) του Κιέβου τον μακρύ χειμώνα του 2014.

Καμία (ή ελάχιστη) αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο, στο ζήτημα των περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας ή στον ρόλο (περιφερειακό έστω) των ακροδεξιών ομάδων που είχαν παρεισφρήσει στις τάξεις των διαδηλωτών. Και επίσης, γνωρίζουμε όλοι καλά πλέον ότι η επανάσταση του Μαϊντάν προκάλεσε μεν την πτώση του Γιανούκοβιτς και την αλλαγή του καθεστώτος, σήμανε δε την απαρχή ενός εμφύλιου πολέμου με χιλιάδες νεκρούς.

Αξίζει, πάντως, να δει κανείς την ταινία αν θέλει να έχει μία (μία όμως) εικόνα από εκείνη την πολύ κρίσιμη για όσα συμβαίνουν σήμερα περίοδο, όπως αξίζει να αναζητήσει και το ντοκιμαντέρ Maidan του Σεργκέι Λόζνιτσα που κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά και αφηγείται τα ίδια γεγονότα, με έναν πιο φορμαλιστικό όμως και λιγότερο εμπλεκόμενο τρόπο.

winter on fire Facebook Twitter
Φωτ.: Netflix

Αυτό όμως που η μία πλευρά αποκαλεί «επανάσταση» η άλλη (η φιλορωσική εν προκειμένω) το αποκαλεί «πραξικόπημα» και για τους πιο μερακλήδες φετιχιστές της (δυτικής) συνωμοσίας υπάρχει και η επιλογή ενός ντοκιμαντέρ που επιμελήθηκε ο σούπερ φαν του Ρώσου Πρόεδρου Όλιβερ Στόουν και παρουσιάζει την άποψη της «άλλης πλευράς», μέσω συνεντεύξεων με τους έκπτωτους Γιανούκοβιτς και τον υπουργό του των Εσωτερικών Βιτάλι Ζακαρένκο, οι οποίοι εμφανίζονται να μιλάνε στην κάμερα του Αμερικανού σκηνοθέτη.

Πρόκειται για το Ukraine on fire: The real story, που έχω την εντύπωση ότι μέχρι προχθές υπήρχε ελεύθερο στο Vimeo, αλλά πρέπει να κατέβηκε ως υπόδειγμα κραυγαλέας παραπληροφόρησης.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Άξιζαν κάτι καλύτερο τα «100 Χρόνια Ελληνικής Δισκογραφίας»

Daily / Άξιζαν κάτι καλύτερο τα «100 Χρόνια Ελληνικής Δισκογραφίας»

Τα δώδεκα επεισόδια της ομώνυμης σειράς βρίσκονται στο Ertflix, η παρακολούθηση της σειράς όμως υπονομεύεται συχνά από την συμβατική και στεγνή προσέγγιση, και η στημένη παρουσία της Χάρις Αλεξίου στο ρόλο της παρουσιάστριας-αφηγήτριας δεν βοηθάει.  
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Εμείς και οι «μουλάδες»

Daily / Εμείς και οι «μουλάδες»

Για μια χώρα που η Εκκλησία έχει τόση μεγάλη εξουσία (και τόσο αμύθητη περιουσία), που ισχύει σε μια ολόκληρη περιοχή της το άβατο για τις γυναίκες και που αρνείται σθεναρά τον διαχωρισμό κράτους-εκκλησίας, σαν πολύ έντονη άποψη δεν έχουμε για το Ιράν;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ύβρις πιο βαθιά κι από τον ωκεανό

Daily / Ύβρις πιο βαθιά κι από τον ωκεανό

Το νέο ντοκιμαντέρ του Netflix «Titan: The OceanGate Disaster» για τις συνθήκες που οδήγησαν στο μοιραίο, τελευταίο ταξίδι του υποβρύχιου σκάφους Titan με προορισμό το ναυάγιο του «Τιτανικού», λειτουργεί ως παραβολή για τις συνέπειες της ύβρεως και της απληστίας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ήταν «αλλιώς να είσαι ΑΕΚ» επειδή ήταν αλλιώς ο Δημήτρης Χατζηχρήστος 

Daily / Ήταν «αλλιώς να είσαι ΑΕΚ» επειδή ήταν αλλιώς ο Δημήτρης Χατζηχρήστος 

Ως προσωπικότητα, ως χαρακτήρας και ως φυσιογνωμία, ο «μεσσίας της Σκεπαστής» - κάπως έτσι τον θυμάμαι – ήταν κατά κοινή ομολογία μια ξεχωριστή και ρομαντική περίπτωση μέσα στον άγριο κόσμο του «οπαδικού κινήματος».  
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Περιμένοντας τον «τυφώνα» Κίμπερλι

Daily / Περιμένοντας τον «τυφώνα» Κίμπερλι

Μέχρι να επικυρωθεί και τυπικά ο διορισμός της και σε αναμονή του ερχομού της τον επόμενο μήνα, κυκλοφόρησε στα ελληνικά το βιβλίο της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ «Κέρδισε κάθε μάχη» του 2015, ένα υβρίδιο απομνημονευμάτων και εγχειριδίου αυτοβοήθειας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η δυστοπία μπορεί να είναι εξαιρετικά ψυχαγωγική

Daily / Murderbot: Η δυστοπία μπορεί να είναι εξαιρετικά ψυχαγωγική

Η σειρά του Apple TV+ με πρωταγωνιστή έναν απολαυστικό Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ λειτουργεί συγχρόνως ως περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας, ως κωμωδία καταστάσεων και ως μια σαρκαστική εξερεύνηση του τι ακριβώς σημαίνει ελεύθερη βούληση.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ