Εγκρίθηκε σήμερα- από την πλειοψηφία των κρατών-μελών της ΕΕ κατά τη διάρκεια συνεδρίασης των Ευρωπαίων υπουργών Ενέργειας στο Λουξεμβούργο- η απαγόρευση της εισαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η απαγόρευση εισαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ θα εφαρμοσθεί μέχρι το τέλος του 2027. Σταματώντας την αγορά ρωσικού φυσικού αερίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να κλείσει μία βασική στρόφιγγα χρηματοδότησης του πολέμου της Μόσχας στην Ουκρανία.
Με συντριπτική πλειοψηφία, το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, που συνεδρίασε στο Λουξεμβούργο, ενέκρινε τον νέο κανονισμό για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου στο πλαίσιο του σχεδίου REPowerEU για την ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία.
Ο κανονισμός προβλέπει νομικά δεσμευτική σταδιακή απαγόρευση τόσο για το φυσικό αέριο μέσω αγωγών όσο και για το υγροποιημένο φυσικό αέριο, με στόχο την πλήρη παύση εισαγωγών από την 1η Ιανουαρίου 2028.
Έχοντας ήδη λάβει την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου Υπουργών, ο κανονισμός αναμένεται να επικυρωθεί στη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ.
Η πρόταση Κανονισμού REPowerEU για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία, ο ρόλος του εξηλεκτρισμού για μια ανταγωνιστική και καθαρή μετάβαση, καθώς και η ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας και της Μολδαβίας και η σημασία της ένταξής τους στην ενεργειακή αγορά της ΕΕ συζητήθηκαν στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Λουξεμβούργο.
Στη συνεδρίαση συμμετείχαν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου και ο υφυπουργός, αρμόδιος για τα θέματα Ενέργειας, Νίκος Τσάφος.
Ο κ. Παπασταύρου δήλωσε σχετικά: «Σήμερα, το κυρίαρχο σημείο σύγκλισης της ΕΕ και της Αμερικής στον τομέα της ενέργειας είναι η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Και σε αυτή τη νέα ενεργειακή αρχιτεκτονική, η πατρίδα μας διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Με στρατηγικές υποδομές, Ρεβυθούσα, FSRU, IGB και ενεργή ανάμειξη στον κάθετο διάδρομο. Στηρίζουμε τον κανονισμό REPowerEU, καθώς οδηγεί την Ευρώπη σε ενεργειακή ανεξαρτησία. Απαραίτητη η αυστηρή τήρησή του από όλους. Γι' αυτό χαιρετίζουμε τη ρητή πρόβλεψη στον αγωγό Turk Stream που μας προστατεύει από την καταστρατήγηση του κανονισμού. Η Ευρώπη οφείλει να επενδύσει άμεσα σε ενεργειακές, διασυνοριακές διασυνδέσεις, καθώς η ενεργειακή ασφάλεια οφείλει να μεταφράζεται σε χαμηλότερες τιμές για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις».
Από πού προμηθεύεται φυσικό αέριο η ΕΕ
Σημειώνεται πως το μερίδιο της Ρωσίας στις εισαγωγές αερίου μέσω αγωγών στην ΕΕ μειώθηκε από άνω του 40% το 2021 σε περίπου 11% το 2024. Όσο αφορά συνδυαστικά το αέριο μέσω αγωγών και το ΥΦΑ, η Ρωσία αντιπροσώπευε λιγότερο από το 19% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ το 2024.
Η μείωση αυτή κατέστη δυνατή κυρίως χάρη στην απότομη αύξηση των εισαγωγών ΥΦΑ και στη συνολική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην ΕΕ.
Η Νορβηγία ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου στην ΕΕ το 2024, παρέχοντας πάνω από το 33 % του συνόλου των εισαγωγών φυσικού αερίου.
Άλλοι προμηθευτές ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αλγερία, το Κατάρ, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Αζερμπαϊτζάν και η Ρωσία.
Το 2024 η ΕΕ εισήγαγε πάνω από 100 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) ΥΦΑ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής ΥΦΑ στην ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 45% των συνολικών εισαγωγών ΥΦΑ. Οι εισαγωγές από τις ΗΠΑ το 2024 ήταν υπερδιπλάσιες από ό,τι το 2021.
Οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς ΥΦΑ στην ΕΕ είναι:
- Γαλλία
- Ισπανία
- Ιταλία
- Κάτω Χώρες
- Βέλγιο
Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται κυρίως για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, οικιακή θέρμανση και βιομηχανικές διεργασίες. Πάνω από το 30% των νοικοκυριών στην ΕΕ θερμαίνονται με φυσικό αέριο. Η ζήτηση φυσικού αερίου εκ μέρους της ΕΕ μειώθηκε περισσότερο από 19% μεταξύ 2021 και 2024.