Καθώς τα ακραία κύματα ζέστης γίνονται ολοένα και συχνότερα λόγω της κλιματικής αλλαγής, νέες επιστημονικές μελέτες αποκαλύπτουν ότι οι υψηλές θερμοκρασίες δεν επηρεάζουν όλους το ίδιο. Ορισμένες ομάδες πληθυσμού παρουσιάζουν αυξημένη ευαισθησία στις υψηλές θερμοκρασίες και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για επιπλοκές στην υγεία τους.
Σύμφωνα με πρόσφατα ευρήματα που παρουσιάστηκαν σε μεγάλες επιδημιολογικές και περιβαλλοντικές έρευνες στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, οι ηλικιωμένοι, τα μικρά παιδιά, τα άτομα με χρόνιες παθήσεις, καθώς και οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους πλήττονται δυσανάλογα από τη ζέστη.
Οι άνθρωποι άνω των 65 ετών παρουσιάζουν μειωμένη ικανότητα ρύθμισης της θερμοκρασίας του σώματος, ενώ ταυτόχρονα συχνά λαμβάνουν φάρμακα που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την προσαρμογή τους σε υψηλές θερμοκρασίες. Καρδιαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια και το άσθμα, επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια καυσώνων, αυξάνοντας τον κίνδυνο εισαγωγών σε νοσοκομεία και θανάτων.
Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά, λόγω της μικρότερης μάζας σώματος και της ανώριμης θερμορρυθμιστικής λειτουργίας, κινδυνεύουν περισσότερο από αφυδάτωση και θερμική εξάντληση. Αντίστοιχα, οι εργαζόμενοι σε κατασκευές, αγροτικές εργασίες ή μεταφορές που εκτίθενται καθημερινά σε υψηλές θερμοκρασίες, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο θερμοπληξίας και άλλων επιπλοκών, ειδικά όταν δεν υπάρχει πρόσβαση σε δροσερούς χώρους ή επαρκή διαλείμματα.
Οι ειδικοί επισημαίνουν και έναν ακόμα παράγοντα ευαλωτότητας: τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Άνθρωποι που ζουν σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές χωρίς πράσινο, ή σε κτίρια χωρίς επαρκή μόνωση και κλιματισμό, είναι πιο εκτεθειμένοι στις συνέπειες των υψηλών θερμοκρασιών. Οι διαφορές στην πρόσβαση σε υγειονομικές υπηρεσίες και δίκτυα υποστήριξης επιτείνουν τον κίνδυνο.
Έκκληση για στοχευμένα μέτρα προστασίας
Με φόντο τα παραπάνω, οι ερευνητές καλούν τις κυβερνήσεις και τις τοπικές αρχές να λάβουν πιο στοχευμένα μέτρα προστασίας. «Η κλιματική αλλαγή είναι μια άνιση κρίση: πλήττει περισσότερο τους λιγότερο προστατευμένους», σημειώνουν, προτείνοντας μεταξύ άλλων τη δημιουργία "καταφυγίων δροσιάς" στις πόλεις, την ενημέρωση του κοινού για τα συμπτώματα θερμικής εξάντλησης και την ενίσχυση των κοινωνικών υπηρεσιών σε περιόδους καύσωνα.
Καθώς οι θερμοκρασίες συνεχίζουν να σπάνε ρεκόρ σε όλο τον πλανήτη, η κατανόηση του ποιοι πλήττονται περισσότερο από τη ζέστη και γιατί, αποτελεί κρίσιμο βήμα για μια πιο ανθεκτική και δίκαιη αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.