Βρέφος με σπάνια γενετική πάθηση έλαβε την πρώτη εξατομικευμένη γονιδιακή θεραπεία στην ιστορία

Βρέφος με σπάνια γενετική πάθηση έλαβε την πρώτη εξατομικευμένη γονιδιακή θεραπεία στην ιστορία Facebook Twitter
φωτ.: Children's Hospital of Philadelphia
0

Κάτι δεν πήγαινε καλά με το νεογέννητο μωρό του Kyle και της Nicole Muldoon. Οι γιατροί υπέθεσαν αρχικά ότι ίσως επρόκειτο για μηνιγγίτιδα ή σήψη. Τελικά, όταν ο μικρός KJ ήταν μόλις μίας εβδομάδας, διαγνώστηκε με CPS1 ανεπάρκεια, μια εξαιρετικά σπάνια γενετική πάθηση που εμφανίζεται σε μόνο 1 στα 1,3 εκατομμύρια νεογνά.

Η πρόγνωση για τη γενετική αυτή πάθηση ήταν ζοφερή: αν επιζούσε, θα είχε σοβαρές γνωστικές και αναπτυξιακές καθυστερήσεις, και θα χρειαζόταν μεταμόσχευση ήπατος. Το 50% των βρεφών με αυτή την πάθηση πεθαίνουν την πρώτη εβδομάδα.

Οι γιατροί στο Νοσοκομείο Παίδων της Φιλαδέλφειας (CHOP) πρότειναν ανακουφιστική φροντίδα. Όμως οι γονείς του αποφάσισαν να του δώσουν μια ευκαιρία.

Ο KJ, σήμερα 9½ μηνών, έγινε ο πρώτος άνθρωπος στον κόσμο που έλαβε εξατομικευμένη γονιδιακή θεραπεία, βασισμένη ειδικά στη δική του μετάλλαξη DNA.

Η έγχυση που έλαβε, σχεδιάστηκε για να διορθώσει ακριβώς τη γενετική του ανωμαλία μέσω μιας μεθόδου που ονομάζεται base editing. Η πρωτοποριακή θεραπεία παρουσιάζεται στο ετήσιο συνέδριο της American Society of Gene & Cell Therapy και δημοσιεύεται στο New England Journal of Medicine.

Σύμφωνα με τον Dr. Peter Marks (πρώην επικεφαλής του FDA για τις γονιδιακές θεραπείες), αυτή η μέθοδος θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για τη μαζική εφαρμογή προσωποποιημένων θεραπειών, ακόμα και για πιο κοινές παθήσεις όπως η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η κυστική ίνωση, η νόσος Huntington και η μυϊκή δυστροφία.

Η μετάλλαξη του KJ εμπόδιζε το σώμα του να αποβάλλει την αμμωνία — ένα τοξικό παραπροϊόν της πέψης πρωτεϊνών. Η συσσώρευση αμμωνίας μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλικές βλάβες ή θάνατο.

Η γονιδιακή θεραπεία περιλάμβανε ένα λιπιδικό περίβλημα που μετέφερε ένα ένζυμο διορθωτή, μαζί με ένα CRISPR-GPS που εντόπιζε και διόρθωνε τη λανθασμένη "γράμμα" στο DNA.

Η θεραπεία αναπτύχθηκε με απίστευτη ταχύτητα χάρη στη συνεργασία ακαδημαϊκών, βιοτεχνολογικών εταιρειών (όπως η Danaher) και ρυθμιστικών αρχών όπως η FDA, οι οποίες επέτρεψαν την έγκριση μέσα σε λίγους μήνες.

Ο KJ έλαβε την πρώτη δόση στις 25 Φεβρουαρίου, σε ηλικία 6 μηνών. Μέσα σε δύο εβδομάδες, μπορούσε να καταναλώνει πρωτεΐνη όπως ένα υγιές βρέφος. Μετά τη δεύτερη δόση, μειώθηκε κατά 50% η ανάγκη του για το φάρμακο που βοηθούσε στην αποβολή αμμωνίας. Αντιμετώπισε ιώσεις χωρίς κρίσιμη άνοδο των επιπέδων αμμωνίας, κάτι που πριν θα ήταν θανατηφόρο. Η τρίτη δόση χορηγήθηκε πριν από λίγες ημέρες. Αν και δεν είναι ακόμα βέβαιο αν θα σταματήσει εντελώς τη φαρμακευτική αγωγή, η βελτίωσή του είναι θεαματική. Ετοιμάζεται να επιστρέψει στο σπίτι και αναπτύσσεται φυσιολογικά — με το βάρος του να βρίσκεται πλέον στο 40ο εκατοστημόριο για την ηλικία του.

Οι επιστήμονες τονίζουν ότι αυτή η ιατρική επιτυχία είναι αποτέλεσμα δεκαετιών ομοσπονδιακής χρηματοδότησης:

  • Η έρευνα για το CRISPR ξεκίνησε από μελέτες σε βακτήρια.
  • Η χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος βοήθησε στον εντοπισμό της μετάλλαξης του KJ.
  • Η δημιουργία του εργαστηριακού εργαλείου επεξεργασίας DNA υποστηρίχθηκε από κυβερνητικά προγράμματα.

«Δεν πιστεύω ότι θα μπορούσε να είχε συμβεί σε καμία άλλη χώρα πέραν των ΗΠΑ», δήλωσε ο Dr. Fyodor Urnov, ένας από τους βασικούς ερευνητές.

Η περίπτωση του KJ αποτελεί ορόσημο για την ιατρική: αποδεικνύει ότι εξατομικευμένες γονιδιακές θεραπείες είναι εφικτές, ασφαλείς και εφαρμόσιμες ακόμα και σε βρέφη. Το μοντέλο αυτό ανοίγει τον δρόμο για θεραπείες σε εκατομμύρια ανθρώπους με σπάνιες ή κοινές γενετικές παθήσεις.

«Αυτό είναι το σημαντικότερο πράγμα που έχουμε κάνει ποτέ», είπαν οι επιστήμονες που δούλεψαν νυχθημερόν για να σώσουν τη ζωή του KJ.

Με πληροφορίες από New York Times

Τech & Science
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ιρλανδική ρυθμιστική αρχή αυστηροποιεί την πίεση στην πλατφόρμα X του Έλον Μασκ για έλεγχο ηλικίας σε πορνογραφικό περιεχόμενο

Τech & Science / Η ιρλανδική ρυθμιστική αρχή αυστηροποιεί την πίεση στην πλατφόρμα X του Έλον Μασκ για έλεγχο ηλικίας σε πορνογραφικό περιεχόμενο

Ο νέος Κώδικας Ασφάλειας Διαδικτύου της Ιρλανδίας περιλαμβάνει αυστηρές διατάξεις για τον έλεγχο ηλικίας, με σκοπό να αποτραπεί η πρόσβαση ανηλίκων σε επιβλαβές περιεχόμενο, όπως πορνογραφία και βίαιο υλικό
LIFO NEWSROOM
Aeneas: Η Google και ο Έλληνας Γιάννης Ασσαέλ δίνουν νέα ζωή στις ρωμαϊκές επιγραφές με εργαλείο AI

Τech & Science / Aeneas: Η Google και ο Έλληνας Γιάννης Ασσαέλ δίνουν νέα ζωή στις ρωμαϊκές επιγραφές με εργαλείο AI

Το σύστημα, που ονομάζεται Aeneas από τον μυθικό Τρωικό ήρωα, βοηθά τους ιστορικούς να ερμηνεύσουν, να αποδώσουν και να αποκαταστήσουν αρχαίες ρωμαϊκές επιγραφές
LIFO NEWSROOM
«Η ανθρωπότητα νίκησε»: Ποια είναι η ιδιοφυΐα που κέρδισε το ChatGPT στον κορυφαίο διαγωνισμό προγραμματισμού

Τech & Science / «Η ανθρωπότητα νίκησε»: Ποια είναι η ιδιοφυΐα που κέρδισε το ChatGPT στον κορυφαίο διαγωνισμό προγραμματισμού

Όπως λέει, «δεν είχε ποτέ πραγματικό σχέδιο για τη ζωή» και τυπικά έχει μόνο δευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς δεν ολοκλήρωσε τις πανεπιστημιακές του σπουδές
LIFO NEWSROOM
Στέλεχος βακτηρίου ανθεκτικό στα αντιβιοτικά εξαπλώνεται στην Ευρώπη, προειδοποιούν επιστήμονες

Τech & Science / Στέλεχος βακτηρίου ανθεκτικό στα αντιβιοτικά εξαπλώνεται στην Ευρώπη, προειδοποιούν επιστήμονες

Εντοπίστηκε για πρώτη φορά πριν από σχεδόν μια δεκαετία στην Ολλανδία και τη Γερμανία, και έκτοτε έχει εξαπλωθεί σε τουλάχιστον εννέα ακόμη ευρωπαϊκές χώρες
LIFO NEWSROOM
Η Γη περιστρέφεται πιο γρήγορα και ίσως χρειαστεί να «αφαιρεθεί» ένα δευτερόλεπτο για πρώτη φορά στην ιστορία

Τech & Science / Η Γη περιστρέφεται πιο γρήγορα και ίσως χρειαστεί να «αφαιρεθεί» ένα δευτερόλεπτο για πρώτη φορά στην ιστορία

Μικρότερες ημέρες, μεγάλη ανησυχία για τους χρονομέτρες: Μια απροσδόκητη επιτάχυνση της Γης φέρνει για πρώτη φορά το ενδεχόμενο ενός «αρνητικού δευτερολέπτου»
LIFO NEWSROOM
Explainer: Γιατί η Nvidia αξίζει περισσότερο από την Apple και την Tesla μαζί

Explainer / Γιατί η Nvidia αξίζει περισσότερο από την Apple και την Tesla μαζί

Η Nvidia δεν έχει oρατή παρουσία στην καθημερινότητα των περισσότερων ανθρώπων, όμως χωρίς την τεχνολογία της, πολλές από τις συσκευές και τις υπηρεσίες που σήμερα αποκαλούμε «έξυπνες» δεν θα ήταν εφικτές
LIFO NEWSROOM