Στη Δικαιοσύνη θα προσφύγει ο Δήμος Αθηναίων, όπως ανακοίνωσε ο Χάρης Δούκας, σχετικά με την ανάθεση της καθαριότητας του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη σε ιδιώτες.
Υπενθυμίζεται πως ο κ. Δούκας σε προηγούμενη δήλωσή του είχε πει πως η καθαριότητα του μνημείου ανήκει στην κυβέρνηση και όχι στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Σε συνέχεια της δήλωσης του δημάρχου Αθηναίων, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας μέσω ανακοίνωσής του, τόνισε πως «δεν θα επιτρέψει την υποβάθμιση του χώρου μνήμης και τιμής όσων αγωνίσθηκαν για το Έθνος και την Πατρίδα. Κατά τούτο, θα προχωρήσει στην ανάθεση της καθαριότητας του χώρου σε τρίτον, για όσο χρόνο απαιτηθεί.»
Με αφορμή όλα τα παραπάνω και κυρίως την απόφαση του κ. Δούκα να λυθεί η «κόντρα» στα δικαστήρια, κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Μέσα σε λίγες ώρες ο κ. Δούκας αναίρεσε τον εαυτό του».
«Χθες, μετά τη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Δένδια, ο δήμαρχος Αθηναίων δήλωνε ότι, με βάση την τροπολογία που ψηφίστηκε στη Βουλή, η ευθύνη της φροντίδας του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη και του περιβάλλοντος χώρου ανήκει αποκλειστικά στην κυβέρνηση. Διατύπωνε, μάλιστα, ειρωνικά την ευχή για "καλή τύχη" , την οποία, όπως τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, θα έπρεπε να την απευθύνει στους δημότες της πρωτεύουσας και σε όσους κυκλοφορούν στην πόλη από την ημέρα της εκλογής του και μετά. Σήμερα ο κ. Δούκας ανακοίνωσε ότι θα προσφύγει στα δικαστήρια για το ζήτημα της αρμοδιότητας, λέγοντας τα ακριβώς αντίθετα από όσα έλεγε χθες. Μέσα σε χρόνο-ρεκόρ ο κ. Δούκας υποστήριξε μία θέση και την αντίθετή της. Αυτό που απομένει είναι να ξεμπλέξει τις σκέψεις του, που μπορεί να έχει σημασία για τον ίδιο αλλά δεν απασχολεί την κοινωνία. Σε κάθε περίπτωση, και με δεδομένη την απροθυμία του δημάρχου, όπως ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, δεν πρόκειται να επιτρέψει την καθ’ οιονδήποτε τρόπο υποβάθμιση του Μνημείου, πράττοντας ό,τι απαιτείται για αυτό».
Μνημείο Αγνώστου Στρατιώτη: Τι συμβαίνει τελικα;
Στον πυρήνα της διαφωνίας βρίσκεται μία λέξη: «φροντίδα». Περιλαμβάνει ή όχι την καθαριότητα;
Η συζήτηση αναθερμάνθηκε αμέσως μετά την ψήφιση της τροπολογίας και τις συναντήσεις του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια με τον δήμαρχο Αθηναίων Χάρη Δούκα. Ο δήμαρχος, με ανάρτησή του, υποστήριξε ότι από τη στιγμή που η τροπολογία μιλά για «φροντίδα» του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου, η ευθύνη περνά αποκλειστικά στην κυβέρνηση. «Καλή τους τύχη», σχολίασε αιχμηρά, σηματοδοτώντας τη ρήξη.
Η απάντηση του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας ήταν άμεση: δεν θα επιτραπεί καμία υποβάθμιση του μνημείου και, «για όσο χρόνο απαιτηθεί», η καθαριότητα θα ανατεθεί σε ιδιώτη ώστε ο χώρος να διατηρείται αντάξιος του συμβολισμού του. Παράλληλα, το υπουργείο ξεκαθάρισε πως άλλο η συνταγματική αποστολή των Ενόπλων Δυνάμεων και άλλο η καθαριότητα, αφήνοντας να εννοηθεί ότι, κανονικά, πρόκειται για τοπική υπόθεση.
Εδώ βρίσκεται και το θεσμικό κλειδί. Το άρθρο 102 του Συντάγματος προβλέπει ότι οι τοπικές υποθέσεις ανήκουν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, υπέρ της οποίας μάλιστα υπάρχει τεκμήριο αρμοδιότητας. Με αυτή τη βάση, το Υπουργείο υποστηρίζει ότι η τροπολογία αναφέρεται κυρίως στη συντήρηση, τη μέριμνα και την ανάδειξη του μνημείου, όχι αυτομάτως στην καθαριότητα. Αντίθετα, ο Δήμος Αθηναίων επιμένει ότι «φροντίδα» σημαίνει και καθαριότητα· άρα η ευθύνη βαραίνει πλέον το ΥΠΕΘΑ. Για να κριθεί αυτό, ο Χάρης Δούκας ανακοίνωσε προσφυγή στα αρμόδια δικαστήρια.
Πρακτικά, μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο, το Υπουργείο εφαρμόζει μια μεταβατική λύση με εργολαβία καθαριότητας, ώστε να μην υπάρξει κενό. Θεσμικά, το ζήτημα θα λυθεί όταν αποσαφηνιστεί –νομοθετικά ή δικαστικά– αν η «φροντίδα» που ορίζει ο νέος νόμος περιλαμβάνει ρητά την καθαριότητα ή αν αυτή παραμένει τοπική αρμοδιότητα.
Στο μεταξύ, η υπόθεση έχει και άμεση επιχειρησιακή διάσταση. Η 28η Οκτωβρίου λειτουργεί ως πρώτο μεγάλο τεστ εφαρμογής της νέας ρύθμισης, με την ΕΛ.ΑΣ. να σχεδιάζει μέτρα στο Σύνταγμα και την κυβέρνηση να θέλει να αποδείξει ότι το σχήμα λειτουργεί χωρίς τριβές. Η εικόνα του μνημείου –καθαριότητα, πρόσβαση, τάξη– γίνεται πεδίο όπου η πολιτική και η διαχείριση συναντιούνται.
Το «γιατί τόση πληροφορία» έχει απλή απάντηση: επειδή η τροπολογία εισάγει έναν γενικό όρο («φροντίδα») για έναν χώρο ύψιστου συμβολισμού και αφήνει χώρο για αντίθετες ερμηνείες. Από τη μία, η κυβέρνηση και το ΥΠΕΘΑ μιλούν για συντήρηση/ανάδειξη και προσωρινή ανάθεση καθαριότητας ώστε να μη μείνει ακάλυπτο το μνημείο. Από την άλλη, ο Δήμος Αθηναίων θεωρεί ότι η κυβέρνηση πήρε συνολικά την ευθύνη και δεν μπορεί να την επαναμεταβιβάζει επικαλούμενη το Σύνταγμα.
