Σοβαρό κίνδυνο λειψυδρίας αντιμετωπίζει η Ελλάδα - Στην 19η θέση παγκοσμίως

Σοβαρό κίνδυνο λειψυδρίας αντιμετωπίζει η Ελλάδα - Στην 19η θέση παγκοσμίως Facebook Twitter
φωτ.: National Geographic
0

Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 19η θέση παγκοσμίως σε επίπεδο κινδύνου λειψυδρίας, σύμφωνα με διεθνείς αξιολογήσεις. Ο κύριος παράγοντας πίσω από αυτή την ανησυχητική εξέλιξη είναι η κλιματική αλλαγή, η οποία επηρεάζει αρνητικά τόσο την προσφορά νερού (μέσω της μείωσης των βροχοπτώσεων), όσο και τη ζήτηση (με την αύξηση της κατανάλωσης για άρδευση και άλλες χρήσεις).

Η παραπάνω διαπίστωση για τη λειψυδρία τεκμηριώνεται από τα στοιχεία του World Resources Institute και από σχετική μελέτη της Deloitte που εκπονήθηκε για λογαριασμό της ελληνικής κυβέρνησης. Η εν λόγω μελέτη, που παρουσιάζει το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, αναδεικνύει το εύρος και τη σοβαρότητα του προβλήματος, το οποίο επιδεινώνεται περαιτέρω λόγω των σημαντικών απωλειών στα δίκτυα ύδρευσης και άρδευσης.

Κατά την περίοδο 2001-2022, οι απολήψεις νερού για ύδρευση αυξήθηκαν κατά 139%, με κύριες αιτίες την έντονη τουριστική ανάπτυξη και την άνοδο της κατά κεφαλήν κατανάλωσης. Παράλληλα, οι τεράστιες απώλειες στα δίκτυα διανομής (που φθάνουν έως και το 50%) επιδεινώνουν περαιτέρω την κατάσταση της λειψυδρίας.

Το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα οξύ στις τουριστικά επιβαρυμένες περιοχές, όπως οι Κυκλάδες, όπου η κατανάλωση αυξάνεται κατακόρυφα τους θερινούς μήνες — ακριβώς όταν η διαθεσιμότητα νερού είναι περιορισμένη. Αυτό οδηγεί όχι μόνο σε προβλήματα επάρκειας, αλλά και σε υπερφόρτωση των υποδομών.

Η Ελλάδα παρουσιάζει τη μεγαλύτερη κατανάλωση νερού ανά εκτάριο αρδευόμενης γης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ξεπερνώντας κατά πολύ ακόμη και άλλες μεσογειακές χώρες με παρόμοιες κλιματολογικές συνθήκες. Παρά τη μείωση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων τα τελευταία χρόνια, η κατανάλωση για άρδευση δεν έχει μειωθεί σημαντικά, λόγω:

  • της αύξησης της θερμοκρασίας,
  • των υψηλότερων απαιτήσεων σε νερό ανά καλλιέργεια,
  • των μεγάλων απωλειών στα αρδευτικά δίκτυα, που είναι συχνά παλαιότερα των 20 ετών,
  • της καλλιέργειας ποικιλιών με υψηλές ανάγκες σε νερό.

Επιπλέον, η μελέτη επισημαίνει πως οι πολιτικές ενίσχυσης του αγροτικού τομέα ενδέχεται να οδηγήσουν σε αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων στο μέλλον, γεγονός που θα εντείνει περαιτέρω τις πιέσεις στους υδατικούς πόρους.

Τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν σημαντική στροφή προς την άντληση υπόγειων υδάτων: από το 2000 έως το 2022, η χρήση γεωτρήσεων αυξήθηκε κατά 80%, από 3.453 εκατ. κυβικά μέτρα σε 6.221 εκατ. κ.μ. Αντιθέτως, η χρήση επιφανειακών υδάτων μειώθηκε κατά 40%. Αυτή η μετατόπιση εντείνει την πίεση στους υδροφορείς και οδηγεί σε φαινόμενα υφαλμύρωσης, ιδίως στις παράκτιες περιοχές.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι, παρά τις πρόσφατες αυξημένες βροχοπτώσεις, τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών φραγμάτων της ΔΕΗ παραμένουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Τα φράγματα αυτά χρησιμοποιούνται τόσο για παραγωγή ενέργειας όσο και για ύδρευση και άρδευση. Συνεπώς, η μείωση των αποθεμάτων δεν επηρεάζει μόνο τη διαθεσιμότητα νερού, αλλά ενδέχεται να επιδράσει και στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις στον τομέα της υδατικής επάρκειας, οι οποίες:

  • οξύνονται από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής,
  • επιδεινώνονται από τις ανεπαρκείς υποδομές και τις απώλειες στα δίκτυα,

και ενδέχεται να ενταθούν στο μέλλον λόγω δημογραφικών και οικονομικών εξελίξεων, όπως η περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη και οι αλλαγές στη γεωργική παραγωγή.

Η συντονισμένη και βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτελεί κρίσιμη ανάγκη για την ασφάλεια, την αγροτική παραγωγή, τον τουρισμό και τη συνολική ενεργειακή στρατηγική της χώρας.

Περιβάλλον
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ανατροπή: Το στρώμα του όζοντος θερμαίνει τη Γη 40% περισσότερο απ’ όσο νομίζαμε!»

Περιβάλλον / Ανατροπή: Το στρώμα του όζοντος θερμαίνει τη Γη 40% περισσότερο απ’ όσο νομίζαμε

Νέα μελέτη σοκ αποκαλύπτει ότι η αποκατάσταση του στρώματος του όζοντος, αν και προστατεύει από την υπεριώδη ακτινοβολία, μπορεί να θερμάνει τη Γη έως και 40% περισσότερο από τις αρχικές προβλέψεις
LIFO NEWSROOM
Το μεγαλύτερο παγόβουνο στον κόσμο έσπασε σε «πολύ μεγάλα κομμάτια»

Περιβάλλον / Ανταρκτική: Το μεγαλύτερο παγόβουνο στον κόσμο έσπασε σε «πολύ μεγάλα κομμάτια»

«Το παγόβουνο διαλύεται γρήγορα και χάνει πολύ μεγάλα κομμάτια, τα οποία το Εθνικό Κέντρο Πάγων των ΗΠΑ τα καταγράφει και τα χαρακτηρίζει ως ξεχωριστά μεγάλα παγόβουνα»
LIFO NEWSROOM
Ινδία: Η έκρηξη πληθυσμού άγριων λιονταριών διχάζει τον πληθυσμό

Περιβάλλον / Ινδία: Η έκρηξη πληθυσμού άγριων λιονταριών διχάζει

Λιοντάρι σκότωσε πεντάχρονο παιδί, φέρνοντας ξανά στο φως το πρόβλημα της συνύπαρξης ανθρώπων και άγριων ζώων - Οι επιθέσεις αυξάνονται, ενώ η Ινδία καλείται να βρει λύση για τα απειλούμενα ασιατικά λιοντάρια
LIFO NEWSROOM
Η Ευρώπη φλέγεται: Η εγκατάλειψη των χωριών τροφοδοτεί τις φονικές φωτιές

Περιβάλλον / Η Ευρώπη φλέγεται: Η εγκατάλειψη των χωριών τροφοδοτεί τις φονικές φωτιές

Οι φωτιές-μαμούθ που καίνε την Ευρώπη συνδέονται με την κλιματική αλλαγή αλλά και την εγκατάλειψη της υπαίθρου - Χωριά γερνούν και καίγονται, ενώ ειδικοί προειδοποιούν για «μεγα-φωτιές» χωρίς προηγούμενο
LIFO NEWSROOM
Φύκια και Αχινοί: Το «ξεχασμένο δάσος» κάτω από τη θάλασσα της Καλιφόρνια που επιστρέφει στη ζωή

Περιβάλλον / Φύκια και Αχινοί: Το «ξεχασμένο δάσος» κάτω από τη θάλασσα της Καλιφόρνια που επιστρέφει στη ζωή

Ένα «ξεχασμένο δάσος» από φύκια στον Ειρηνικό Ωκεανό επιστρέφει στη ζωή χάρη σε δύτες και ψαράδες. Δείτε πώς κατέστρεψαν εκατομμύρια αχινούς και έφεραν πίσω έναν υποθαλάσσιο παράδεισο που σώζει τον πλανήτη.
LIFO NEWSROOM
Πώς μια βελανιδιά ηλικίας 800 ετών, μπορεί να βοηθήσει στη διάσωση των δασών

Περιβάλλον / Πώς μια βελανιδιά ηλικίας 800 ετών, μπορεί να βοηθήσει στη διάσωση των δασών

Οι ειδικοί επιδιώκουν να κατανοήσουν πώς οι βελανιδιές μπορούν να «ζήσουν» πάνω από 1.000 χρόνια, αντιστεκόμενες στις απειλές της κλιματικής αλλαγής και ανακάμπτοντας από ασθένειες
LIFO NEWSROOM
Νέα Ζηλανδία: Εκστρατεία «για να βρει την αγάπη» σε σπάνιο και μοναχικό σαλιγκάρι

Περιβάλλον / Νέα Ζηλανδία: Εκστρατεία «για να βρει την αγάπη» σε σπάνιο και μοναχικό σαλιγκάρι

Σχεδόν όλα τα κοινά σαλιγκάρια κήπου έχουν κέλυφος που κουλουριάζεται προς τα δεξιά αλλά το αριστερό σπειροειδές κέλυφος του Ned έχει ως αποτέλεσμα ανεστραμμένα αναπαραγωγικά όργανα, ένα εμπόδιο στο ζευγάρωμα
LIFO NEWSROOM
Καρχαρίες χωρίς δόντια; Πώς η οξίνιση των ωκεανών απειλεί τους θηρευτές της θάλασσας

Περιβάλλον / Καρχαρίες χωρίς δόντια; Πώς η οξίνιση των ωκεανών απειλεί τους θηρευτές της θάλασσας

Καρχαρίες με χαλασμένα δόντια θα δυσκολεύονται να τραφούν αποτελεσματικά, «γεγονός που μπορεί να επηρεάσει τον πληθυσμό των καρχαριών και τη σταθερότητα του θαλάσσιου οικοσυστήματος», υπογραμμίζει νέα μελέτη
LIFO NEWSROOM