Αρχίζει σήμερα στο Σαρμ Ελ Σέιχ της Αιγύπτου η σύνοδος κορυφής του ΟΗΕ για τον κλίμα, COP27, εν μέσω αυξανόμενων εκκλήσεων προς της πλούσιες χώρες να αποζημιώσουν φτωχότερα κράτη, που είναι πιο ευάλωτα στην κλιματική αλλαγή.
Μεγάλο μέρος της έντασης γύρω από την COP27 αναμένεται να αφορά στις αποζημιώσεις που καλούνται να παράσχουν τα πλούσια έθνη σε ευάλωτες χώρες χαμηλότερου εισοδήματος, οι οποίες φέρουν τη μικρότερη ευθύνη για τις εκπομπές που προκαλούν την άνοδο της θερμοκρασίας στον πλανήτη.
Η Σύνοδος για το Κλίμα θα διαρκέσει δύο εβδομάδες ενώ όλοι περιμένουν να δουν αν τα πλουσιότερα έθνη θα συμφωνήσουν να περιλάβουν τις αποζημιώσεις επισήμως στην ατζέντα.
Διπλωμάτες από περισσότερες από 130 χώρες αναμένεται να ασκήσουν πιέσεις για τη δημιουργία κατά την COP27 μιας χρηματοπιστωτικής διευκόλυνσης που θα είναι αφιερωμένη στις απώλειες και της ζημιές.
Στην COP26, πέρυσι στη Γλασκώβη, οι πλούσιες χώρες μπλόκαραν πρόταση για τη δημιουργία οργανισμού, που θα χρηματοδοτεί τις απώλειες και τις ζημιές, υποστηρίζοντας αντ' αυτού τη διεξαγωγή ενός νέου τριετούς διαλόγου σχετικά με χρηματοδοτήσεις.
Αυτή τη στιγμή μια σύνοδος για την αντιμετώπιση των απωλειών και των ζημιών περιλαμβάνεται στην προσωρινή ατζέντα, όμως σήμερα θα αποφασιστεί αν θα περιληφθεί και στην επίσημη ημερήσια διάταξη.
«Ελπίζω ότι θα περιληφθεί στην ατζέντα», είπε στο Reuters, ο Μάθιου Σαμούντα, υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης της Τζαμάικα. «Έχει μαλακώσει η θέση πολλών χωρών που πριν από ένα ή δύο χρόνια δεν θα ήταν πρόθυμες να το υποστηρίξουν».
Άλλοι εξέφρασαν ανησυχίες για ενδεχόμενα εμπόδια.
«Ξέρουμε πως οι Ευρωπαίοι μας υποστηρίζουν», λέει ο Σαλιμούλ Χακ, διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου για την Κλιματική Αλλαγή και την Ανάπτυξη. «Τώρα πρέπει να δούμε αν οι ΗΠΑ θα το μπλοκάρουν μόνες τους ή όχι».
H Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να καλέσει όλα τα μέρη να λάβουν επείγουσα δράση για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και να σεβαστούν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού και για το Σύμφωνο της Γλασκώβης για το κλίμα που εγκρίθηκε πέρυσι στο COP26.
Στις 7-8 Νοεμβρίου, η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα εκπροσωπήσει την Επιτροπή στη Σύνοδο Κορυφής των Παγκόσμιων Ηγετών που εγκαινιάζει επίσημα το COP27.
Από τις 14 έως τις 18 Νοεμβρίου, ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Φρανς Τίμερμανς θα ηγηθεί της διαπραγματευτικής ομάδας της ΕΕ. Οι Επίτροποι για την Ενέργεια Κάντρι Σίμσον, για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία Βιρτζίνιους Σινκεβίτσιους και για τη Γεωργία Γιάνους Γουεζεκόφσκι θα συμμετάσχουν επίσης σε εκδηλώσεις στο COP27.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα συμμετάσχει σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης ηγετών για την Επένδυση στο Μέλλον της Ενέργειας τη δεύτερη ημέρα όπου και αναμένεται να παραδώσει την κοινή δήλωση της ΕΕ σε σύνοδο ολομέλειας με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Θα λάβει επίσης μέρος σε μια σειρά εκδηλώσεων και θα υπογράψει διμερείς διακηρύξεις με αρκετούς εταίρους, με ιδιαίτερη έμφαση στις δασικές και κλιματικές συμπράξεις και στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.
Στην COP27, η διαπραγματευτική ομάδα της Επιτροπής θα πιέσει για την εφαρμογή των υφιστάμενων δεσμεύσεων για μετάβαση από τα φιλόδοξα λόγια σε συγκεκριμένες ενέργειες. Όσον αφορά την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επιτύχει σαφή πρόοδο προς τον Παγκόσμιο Στόχο για την Προσαρμογή (GGA).
Όσον αφορά το ζήτημα των απωλειών και των ζημιών, η ΕΕ θα αναζητήσει αποτελεσματικές λύσεις για να καλύψει τις διαφορετικές ανάγκες των ευάλωτων χωρών σε όλο τον κόσμο που αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Καθ' όλη τη διάρκεια της διάσκεψης, η Επιτροπή θα φιλοξενήσει περισσότερες από 125 παράλληλες εκδηλώσεις στο περίπτερο της ΕΕ στο Σαρμ Ελ Σέιχ και διαδικτυακά.
Αυτές οι εκδηλώσεις θα ασχοληθούν με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που σχετίζονται με το κλίμα, όπως η προστασία της βιοποικιλότητας και η αποκατάσταση της φύσης, η ενεργειακή ασφάλεια και η πράσινη μετάβαση, η βιώσιμη χρηματοδότηση, η ασφάλεια των τροφίμων και του νερού και η έρευνα και η καινοτομία.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τη Συμφωνία του Παρισιού του 2015, 194 χώρες συμφώνησαν να υποβάλλουν Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές (NDC) που αντιπροσωπεύουν τους μεμονωμένους στόχους μείωσης των εκπομπών τους. Συλλογικά, αυτές οι NDC θα πρέπει να συμβάλουν στη διατήρηση της μέσης παγκόσμιας αλλαγής θερμοκρασίας κάτω από τους 2°C και όσο το δυνατόν πιο κοντά στον 1,5°C μέχρι το τέλος του αιώνα.
Οι εκθέσεις του 2022 από τη Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) προειδοποιούσαν ότι ο κόσμος πρόκειται να φτάσει στο επίπεδο του 1,5ºC μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες και ότι μόνο οι πιο δραστικές περικοπές στις εκπομπές άνθρακα από τώρα θα βοηθούσαν στην πρόληψη μιας περιβαλλοντικής καταστροφής.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι παγκόσμιος ηγέτης στη δράση για το κλίμα, έχοντας ήδη μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά περισσότερο από ένα τέταρτο από το 1990, ενώ έχει αναπτύξει την οικονομία της κατά περισσότερο από 60%.
Με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία που παρουσιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2019, η ΕΕ αύξησε περαιτέρω τις φιλοδοξίες της για το κλίμα δεσμευόμενη να επιτύχει την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
Ο στόχος αυτός κατέστη νομικά δεσμευτικός με την έγκριση και την έναρξη ισχύος του Ευρωπαϊκού Νόμου για το Κλίμα, τον Ιούλιο του 2021.
Ο νόμος για το κλίμα θέτει επίσης έναν ενδιάμεσο στόχο μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Το 2021, η ΕΕ παρουσίασε μια δέσμη προτάσεων για να καταστήσει τις πολιτικές της για το κλίμα, την ενέργεια, τη χρήση γης, τις μεταφορές και τη φορολογία κατάλληλες για τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030.
Επιτεύχθηκε μια πρώτη συμφωνία για αυτοκίνητα και φορτηγά μηδενικών εκπομπών στις 27 Οκτωβρίου.
Σημειώνεται ότι οι ανεπτυγμένες χώρες έχουν δεσμευτεί να κινητοποιήσουν συνολικά 100 δισεκατομμύρια δολάρια διεθνούς χρηματοδότησης για το κλίμα ετησίως από το 2020 έως το 2025, έτσι ώστε να βοηθήσουν τις πιο ευάλωτες χώρες και ιδιαίτερα τα μικρά νησιωτικά κράτη.
Με πληροφορίες του ΑΠΕ/Reuters
