Κάθε καλοκαίρι, χιλιάδες εθελοντές δασοπυροσβέστες δίνουν μάχη με τις φλόγες, καλύπτοντας ουσιαστικά κενά του κρατικού μηχανισμού. Παρότι συχνά αποκαλούνται «ήρωες», πολλοί από αυτούς επιχειρούν με φθαρμένο εξοπλισμό, χωρίς άδειες από τη δουλειά τους, με ελλιπή εκπαίδευση και χωρίς την κατοχύρωση του ρόλου τους.
Απαντώντας στις προκλήσεις αυτές, το ΜΚΣ Δεσμός, το WWF Ελλάς και ο οργανισμός HIGGS υλοποιούν από το 2022 το Πρόγραμμα Υποστήριξης Εθελοντικών Ομάδων Δασοπυροπροστασίας, στο πλαίσιο της «Πρωτοβουλίας 21» και με τη στήριξη της Εθνικής Τράπεζας, του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και του Ιδρύματος Αθηνάς Ι. Μαρτίνου.
Στόχος του προγράμματος είναι η ενίσχυση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και η θεσμική αναγνώριση των εθελοντικών ομάδων. Μέχρι στιγμής:
- Περίπου 2.000 εθελοντές από 50 ομάδες έχουν προμηθευτεί εξοπλισμό υψηλών προδιαγραφών
- 600 εθελοντές από 120 ομάδες έχουν λάβει στοχευμένη θεωρητική και πρακτική κατάρτιση
- 250 πεζοπόροι εθελοντές από Αττική, Κρήτη, Χίο, Καβάλα, Κομοτηνή, Έβρο, Εύβοια και Αργολίδα συμμετέχουν ήδη σε εκπαιδευτικά βιωματικά εργαστήρια
- 400 πολίτες και εκπρόσωποι φορέων παρακολούθησαν εκπαιδεύσεις πρόληψης σε 6 περιοχές της χώρας
Η δεύτερη φάση του προγράμματος (2024-2026) δίνει έμφαση στη λειτουργία πεζοπόρων τμημάτων και προβλέπει:
- Παροχή εξειδικευμένου εξοπλισμού στις ομάδες με βάση τις ανάγκες τους
- Βιωματική εκπαίδευση στο πεδίο και διαδικτυακά εργαστήρια για την πρόληψη πυρκαγιών
- Δημιουργία εκπαιδευτικού κόμβου δικτύωσης, που θα προσφέρει πρόσβαση σε καλές πρακτικές, εργαλεία πρόληψης και πληροφορίες για τη βιωσιμότητα των ομάδων
- Παρεμβάσεις στον δημόσιο διάλογο και τεκμηριωμένες προτάσεις προς τους αρμόδιους φορείς για την άμεση εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου
Η μεγαλύτερη πρόκληση παραμένει η θεσμική ενεργοποίηση του υπάρχοντος πλαισίου που αφορά την Πολιτική Προστασία. Η αναγνώριση των εθελοντών θα πρέπει να περιλαμβάνει:
- Πλήρη εκπαίδευση και πιστοποίηση μέσω της Ακαδημίας Πολιτικής Προστασίας
- Ασφάλιση για την ώρα υπηρεσίας
- Δικαίωμα σε δικαιολογημένη απουσία από την εργασία κατά τις επιχειρήσεις
Όπως υπογραμμίζουν οι συντελεστές του προγράμματος, οι εθελοντές δεν είναι «ήρωες» από επάγγελμα, αλλά πολίτες που απαιτούν ουσιαστική υποστήριξη για να συνεχίσουν να προσφέρουν – με επάρκεια, ασφάλεια και επαγγελματισμό.
