Ο ιδρυτής της BlackRock, της αμερικανικής εταιρείας διαχείρισης επενδύσεων τρισεκατομμύριων, προειδοποίησε πως οι δραματικές αυξήσεις στις τιμές του πετρελαίου μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχουν αποσπάσει την προσοχή των επενδυτών από τις μακροχρόνιες και ακόμα πιο επικίνδυνες επιπτώσεις του πληθωρισμού στα τρόφιμα.
«Το μόνο πράγμα για το οποίο ανησυχώ και για το οποίο δεν μιλάμε αρκετά είναι τα τρόφιμα», δήλωσε ο Larry Fink στους Financial Times. «Δεν είναι απλώς μία ανησυχία για τον πληθωρισμό. Υπάρχουν προβληματισμοί και για τα γεωπολιτικά ζητήματα που απορρέουν από αυτό». Οι τιμές ενέργειας, της βενζίνης και των γεωργικών αγαθών και προϊόντων που βασίζονται στο πετρέλαιο εκτινάχθηκαν νωρίτερα φέτος, όταν τα δυτικά κράτη επέβαλαν κυρώσεις στη Ρωσία μετά την εισβολή. Το κόστος των σιτηρών και των βρώσιμων ελαίων επλήγη επίσης σκληρά, καθώς η Ουκρανία είναι σημαντικός εξαγωγέας.
Το πετρέλαιο να έχει αρχίσει να πέφτει ξανά στα προ της εισβολής επίπεδα, καθώς οι έμποροι προετοιμάζονται για μια απότομη μείωση της κατανάλωσης, αλλά ο πληθωρισμός των τιμών των τροφίμων παραμένει σταθερά σε υψηλά επίπεδα. Τα στοιχεία του δείκτη τιμών στις ΗΠΑ για τον Ιούνιο δείχνουν ότι οι τιμές για το αλεύρι και κομμάτια κοτόπουλου έχουν αυξηθεί κατά σχεδόν 20%, σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, και η μαργαρίνη έχει κάνει άλμα 34%. «Μιλάμε πολύ για τις τιμές της βενζίνης επειδή αυτό επηρεάζει τους Αμερικανούς, αλλά το μεγαλύτερο ζήτημα είναι τα τρόφιμα», τόνισε ο Fink. «Είναι τεράστια η καταστροφή των καλλιεργήσιμων εκτάσεων στην Ουκρανία.....Σε παγκόσμιο επίπεδο το κόστος των λιπασμάτων έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 100% και αυτό το πρόσθετο κόστος μειώνει την ποσότητα των λιπασμάτων που χρησιμοποιούνται στη γεωργία. Αυτό βλάπτει την ποιότητα στις σοδειές παγκοσμίως».
Αν και οι μειωμένες τιμές του πετρελαίου έχουν αρχίσει να φτάνουν και στους οδηγούς, οι εταιρείες καταναλωτικών αγαθών εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν υψηλό κόστος παραγωγής. Οποιαδήποτε πτώση στις τιμές των λιπασμάτων μάλλον θα έρθει πολύ αργά για τη φετινή συγκομιδή. Η Παγκόσμια Τράπεζα προέβλεψε μετά την εισβολή ότι οι τιμές των τροφίμων θα αυξηθούν, παγκοσμίως, κατά 20% φέτος, ξεπερνώντας κατά πολύ τις αυξήσεις των πρώτων υλών. Ο αντίκτυπος είναι ιδιαίτερα ζοφερός στην Αφρική, η οποία εισάγει σιτηρά από την Ουκρανία. Οι τιμές των λιπασμάτων εκεί έχουν αυξηθεί κατά 300% και η ήπειρος αντιμετωπίζει έλλειψη 2 εκατ. μετρικών τόνων, σύμφωνα με την Αφρικανική Τράπεζα Ανάπτυξης. Ένα πρόγραμμα ύψους 1,5 δισ. δολαρίων έχει εγκριθεί για να βοηθήσει τους αγρότες να καλύψουν το κενό, αλλά η συνολική παραγωγή θα μπορούσε να μειωθεί κατά 20% φέτος.
Η Τζάνετ Γέλεν, η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, δήλωσε την περασμένη Παρασκευή ότι ο κόσμος αντιμετωπίζει «μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια» και κάλεσε την G20 να σταματήσει τη στρατηγική αποθεμάτων και τους περιορισμούς στις εξαγωγές τροφίμων και να παράσχει πρόσθετη οικονομική βοήθεια σε χώρες και ανθρώπους που αντιμετωπίζουν επισιτιστική ανασφάλεια. Ο Μπιλ Γκέιτς, ο φιλάνθρωπος και συνιδρυτής της Microsoft, επισήμανε παρόμοιες ανησυχίες, λέγοντας ότι η μείωση των προμηθειών σιταριού, βρώσιμων ελαίων και άλλων τροφίμων που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία ανεβάζει τις τιμές των τροφίμων, «γεγονός που θα αυξήσει τον υποσιτισμό και την αστάθεια σε χώρες με χαμηλό εισόδημα». Όπως είπε η βελτίωση της γεωργικής παραγωγικότητας στην Αφρική απαιτεί «πολύ περισσότερες επενδύσεις».
Αν και ορισμένοι παραγωγοί και λιανοπωλητές τροφίμων δηλώνουν αισιόδοξοι ότι ο πληθωρισμός θα αρχίσει να υποχωρεί, κάποιοι άλλοι προετοιμάζονται για το χειρότερο. Η εταιρεία παραγωγής σνακ Mondelez προβλέπει τόσο μεγάλο πληθωρισμό και «προβλήματα διαθεσιμότητας» στα βρώσιμα έλαια και τα δημητριακά που εξετάζει «την ευέλικτη σύνθεση» στα προϊόντα της, ώστε κάποια συστατικά που βρίσκονται σε έλλειψη να αντικατασταθούν με άλλα που είναι διαθέσιμα σε μεγαλύτερες ποσότητες, όπως δήλωσε τον περασμένο μήνα ο Luca Zaramella, ο οικονομικός διευθυντής.
Η General Mills προβλέπει «σημαντική αύξηση του πληθωρισμού του κόστους εισροών» στο 14% για το οικονομικό έτος που ξεκίνησε τον Ιούνιο. Ο διευθύνων σύμβουλος Jeff Harmening δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι ο κατασκευαστής των Cheerios καθώς και των προϊόντων οικιακής αρτοποιίας Pillsbury και Betty Crocker αναμένει να δει «μειωμένη καταναλωτική αγοραστική δύναμη».
Με πληροφορίες από Financial Times
