Η Τράπεζα της Ελλάδος αποδυναμώνει την πρόβλεψη ανάπτυξης για την τρέχουσα χρόνια, στην έκθεση για τη νομισματική πολιτική 2016-2017, που κατέθεσε σήμερα στον πρόεδρο της Βουλής και το υπουργικό συμβούλιο.
Ειδικότερα, η ΤτΕ εκτιμά ότι η ανάπτυξη θα φτάσει το 1,6% του ΑΕΠ, από το 2,5% που προέβλεπε προηγουμένως η τράπεζα.
Όπως αναφέρεται συγκεκριμένα στη σχετική ανακοίνωση, «μετά την ήπια ύφεση του 2015, το ΑΕΠ παρέμεινε αμετάβλητο το 2016. Η ανοδική τάση του β΄ και γ΄ τριμήνου του 2016 ανακόπηκε το δ΄ τρίμηνο. Το αρνητικό μεταφερόμενο αποτέλεσμα από το τελευταίο τρίμηνο του 2016 αποδυναμώνει την πρόβλεψη ανάπτυξης για το 2017 από 2,5% σε 1,6%».
«Οι λόγοι της υποχώρησης της αναπτυξιακής δυναμικής θα πρέπει να αναζητηθούν στη μεγάλη καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και στη συνακόλουθη έξαρση της αβεβαιότητας, η οποία προκάλεσε σημαντική μείωση των επενδύσεων. Αυτό, σε συνδυασμό με τη μεγάλη αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης, αποδυνάμωσε την αρχική πρόβλεψη. Παρά τη χειροτέρευση των προβλέψεων για το 2017, οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για την ανάπτυξη παραμένουν ευοίωνες, εφόσον όμως συνεχιστεί απρόσκοπτα η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Παράλληλα, σημαντικό ρόλο στην ανάκαμψη διαδραματίζουν και οι θετικές οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ)», υπογραμμίζει η ΤτΕ.
Η Τράπεζα της Ελλάδος ορίζει τις προϋποθέσεις για τη μετάβαση στην ανάπτυξη, τονίζοντας πως πρέπει να αντιμετωπιστούν τρία σημαντικά προβλήματα. «Η μεγάλη και παρατεταμένη ύφεση των τελευταίων ετών και η μείωση των επενδύσεων έχουν κληροδοτήσει στην ελληνική οικονομία τρία μείζονα προβλήματα: α) την υψηλή ανεργία, β) το μεγάλο όγκο των μη εξυπηρετούμενων δανείων και γ) το υψηλό δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών θα πρέπει να είναι τώρα άμεση προτεραιότητα της οικονομικής πολιτικής για να επανέλθει η οικονομία σε διατηρήσιμη τροχιά ανάπτυξης», σημειώνει.
Μεταξύ άλλων, προτείνει:
- Άμεση εφαρμογή ενός μίγματος δημοσιονομικής πολιτικής που θα είναι περισσότερο φιλικό προς την ανάπτυξη. Η αυξημένη έμφαση στη φορολογία μέσω υψηλών φορολογικών συντελεστών πρέπει να μετριαστεί υπέρ πολιτικών οι οποίες επικεντρώνονται στη συγκράτηση και αναδιάρθρωση των μη παραγωγικών δαπανών και στη βελτίωση της εισπραξιμότητας των φόρων και των εισφορών.
- Επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων που έχουν ήδη αποφασιστεί και καθυστερούν, καθώς και επέκταση των ιδιωτικοποιήσεων με χρήση του θεσμού των συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.
- Ταχεία αξιοποίηση της μεγάλης αργούσας περιουσίας του Δημοσίου, ιδιαίτερα της ακίνητης, μέσω της κατάλληλης νομοθεσίας για τις χρήσεις γης.
- Δραστικός περιορισμός των μεγάλων καθυστερήσεων στην απονομή της δικαιοσύνης και των γραφειοκρατικών δυσκαμψιών στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, οι οποίες συνιστούν από τα μεγαλύτερα προσκόμματα για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
- Μεταρρυθμίσεις στις αγορές ενέργειας, προϊόντων και υπηρεσιών, και άνοιγμα των επαγγελμάτων που παραμένουν κλειστά, με άμεσο στόχο τη βελτίωση της παραγωγικότητας.
- Ειδικότερα για την απασχόληση, απαιτούνται πολιτικές και μεταρρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τη διάχυση της τεχνολογίας και θα ενθαρρύνουν τη νέα επιχειρηματικότητα. Προς το σκοπό αυτό, απαιτείται η ενθάρρυνση και παροχή κινήτρων για συνεργασία του ιδιωτικού τομέα με πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα ώστε να προωθηθεί η καινοτομία, προϋπόθεση για τη μετάβαση στην οικονομία της γνώσης.
Η Τράπεζα της Ελλάδος τονίζει επίσης πως η αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι η σοβαρότερη πρόκληση που αντιμετωπίζει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και η ελληνική οικονομία, ενώ σημειώνει πως η ελάφρυνση του δημόσιου χρέους θα διευκολύνει την έξοδο της χώρας στις αγορές με βιώσιμους όρους.
Για το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους, σημειώνει ότι στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου αναγνωρίστηκε ότι η Ελλάδα έχει ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της συμφωνίας και δόθηκε μια πιο σαφής κατεύθυνση για την αναδιάρθρωση του χρέους μετά το τέλος του προγράμματος (μετάθεση τοκοχρεολυσίων από 0 έως 15 χρόνια). Η ΤτΕ υπογραμμίζει ότι τα μέτρα αυτά, με βάση τις σημερινές εκτιμήσεις και προβλέψεις, είναι αναγκαία για να καταστεί το χρέος διαχειρίσιμο. Επομένως, οι κατευθύνσεις που δόθηκαν στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη βιωσιμότητα του χρέους εφόσον τελικά υιοθετηθεί όριο μετάθεσης των τοκοχρεολυσίων πάνω από 8,5 χρόνια.
Στο δημοσιονομικό πεδίο η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2017 αναμένεται να ξεπεράσει το στόχο του προγράμματος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ. Επιπροσθέτως, τα νέα δεδομένα συνέβαλαν στην καταγραφή εισροών καταθέσεων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, ιδίως εκ μέρους των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων. Συνολικά, την περίοδο μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, δηλαδή μεταξύ Ιουνίου 2016 και Απριλίου 2017, οι καταθέσεις του εγχώριου ιδιωτικού τομέα αυξήθηκαν κατά 3,5 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα το αντίστοιχο υπόλοιπο να διαμορφωθεί τον Απρίλιο του 2017 σε 119 δισ. ευρώ. Ωστόσο, τους πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους πραγματοποιήθηκαν εκροές καταθέσεων, λόγω της αυξημένης αβεβαιότητας που σχετίζεται με την καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.
Capital controls
Ειδικά για τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls), η ΤτΕ αναφέρει ότι οι εναπομείναντες περιορισμοί είναι μεν σαφώς χαλαρότεροι, δεν παύουν όμως να δημιουργούν προβλήματα. «Η ύπαρξη και μόνο πολιτικών κατά παράβαση της βασικής ευρωπαϊκής αρχής της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων αποτελεί εστία αβεβαιότητας που επηρεάζει αρνητικά τις επενδυτικές αποφάσεις» επισημαίνει.
«Είναι συνεπώς απαραίτητο να συνεχιστεί η διαδικασία που θα καταλήξει στην άρση όλων των περιορισμών. Οι κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να συντονίζονται με τις βελτιώσεις του κλίματος και τη βαθμιαία αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταθετών στο τραπεζικό σύστημα, αναφέρει.
Στουρνάρας: Τα δύσκολα είναι πια πίσω - Έμφαση πρέπει να δοθεί στις ιδιωτικοποιήσεις
«Τα δύσκολα είναι πλέον πίσω, η δημοσιονομική προσαρμογή έχει πρακτικά ολοκληρωθεί και πλέον η έμφαση πρέπει να δοθεί στις ιδιωτικοποιήσεις, τις διαρθρωτικές αλλαγές που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και στην αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων» ανέφερε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Στουρνάρας παραδίδοντας στον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση την έκθεση Νομισματικής Πολιτικής.
«Είναι χαρά που βρίσκομαι πάλι στη Βουλή και παραδίδω στον πρόεδρο της Βουλής την έκθεση νομισματικής πολιτικής, νομίζω έχει χρήσιμες διαπιστώσεις και πρέπει να διαβαστεί. Διαπιστώνει ότι μετά το κλείσιμο της συμφωνίας και την απόφαση του Eurogroup, έχουν βελτιωθεί σημαντικά οι συνθήκες. Είμαστε ικανοποιημένοι, ως Τράπεζα της Ελλάδος, ότι η δημοσιονομική προσαρμογή έχει πρακτικά σχεδόν ολοκληρωθεί, άρα θα πρέπει η έμφαση- γι΄αυτό και οι προτροπές που κάνουμε- να δοθεί στις ιδιωτικοποιήσεις, στις διαρθρωτικές αλλαγές ώστε οι αγορές να γίνουν πιο ανταγωνιστικές και όσον αφορά στο τραπεζικό σύστημα στο μεγάλο ζήτημα της αντιμετώπισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, όπου αυτό το θεωρούμε ως ένα σημαντικό ζήτημα, όχι μόνο για τις τράπεζες αλλά και για την ελληνική οικονομία συνολικά. Θα πρέπει οι τράπεζες να δώσουν έμφαση κυρίως στην αντιμετώπιση του προβλήματος των λεγόμενων στρατηγικών κακοπληρωτών και να βοηθήσουν τις βιώσιμες επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις που οι επιχειρηματίες μοχθούν και αποπληρώνουν τα δάνεια τους», είπε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος.
«Δεν συνηθίζεται αλλά με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να συγχαρώ το οικονομικό επιτελείο, τον υπουργό Οικονομικών και τον αναπληρωτή του που μέσα σε δύσκολες συνθήκες μπόρεσαν και εκπλήρωσαν όλες τις δύσκολες προϋποθέσεις προκειμένου να ολοκληρωθεί αυτή η αξιολόγηση, η οποία ήταν μια δύσκολη αξιολόγηση», δήλωσε ο κ. Στουρνάρας και πρόσθεσε: «Το καλό όμως τώρα είναι πως τα δύσκολα βρίσκονται πίσω μας και πρέπει να δούμε πράγματα εύκολα μεν αλλά κρίσιμα. Για παράδειγμα, δεν είναι δυνατόν να έχουμε βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα μέσω μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας και να μην μπορούμε να βελτιώσουμε την αδειοδότηση για επενδύσεις, την ποιότητα των δημοσίων υπηρεσιών, τις καθυστερήσεις. Άρα η έμφαση μας πρέπει να είναι σε αυτά, σε μέτρα ευκολότερα από τα προηγούμενα αλλά πάρα πολύ κρίσιμα για την ανάπτυξη»
