Νέα πτώση του ΑΕΠ το τέταρτο τρίμηνο του 2020, εκτιμά η Εθνική Τράπεζα σε ανάλυση της για την ελληνική οικονομία εν μέσω πανδημίας.
Ειδικότερα, επιστροφή της ελληνικής οικονομίας στην ύφεση αναμένει για το δ' τρίμηνο του 2020 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία ωστόσο διευκρινίζει ότι η συρρίκνωση του ΑΕΠ θα είναι μικρότερου εύρους σε σχέση με το β' τρίμηνο του έτους.
Για το δ' τρίμηνο του έτους, η Εθνική Τράπεζα αναμένει ύφεση της ελληνικής οικονομίας κατά 5,1% σε τριμηνιαία βάση και κατά 12,8% σε ετήσιο επίπεδο, διαμορφώνοντας το συνολικό ποσοστό της συρρίκνωσης του ΑΕΠ για το 2020 στο 9,4%.
Όπως αναφέρει στην οικονομική της ανάλυση, η επαναφορά περιοριστικών μέτρων σε εθνικό επίπεδο για τρεις εβδομάδες, ξεκινώντας από την 7η Νοεμβρίου, στοχεύει στην εξάλειψη της πίεσης στο σύστημα υγείας, με την αναστολή λειτουργίας ενός σημαντικού εύρους δραστηριοτήτων, σε κλίμακα σχεδόν ανάλογη με αυτήν του Απριλίου.
Πού οφείλεται η νέα ύφεση
Οι υφεσιακές πιέσεις, οι οποίες θα εκδηλωθούν στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, αποδίδονται στα νέα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας, τα οποία ήδη βρίσκονται σε πλήρη εφαρμογή. Ωστόσο, οι αρνητικές τάσεις εκτιμάται ότι θα εξομαλυνθούν εν μέρει από το νέο πακέτο στήριξης, αξίας 3,8 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η επίδραση της νέας ύφεσης, αναμένεται να μετριαστεί επίσης, λόγω:
-της μεγαλύτερης ετοιμότητας ενός σημαντικού ποσοστού των επιχειρήσεων να λειτουργήσουν υπό ειδικές συνθήκες (λ.χ. τηλεργασία, ηλεκτρονικές πωλήσεις)
-της αυξημένης εξοικείωσης των νοικοκυριών με τα περιοριστικά μέτρα, γεγονός που ελαττώνει τις διαταραχές στον προγραμματισμό των νοικοκυριών, όπως υποδεικνύεται και από την αύξηση των λιανικών πωλήσεων τις μέρες που -προηγήθηκαν της 2ης επιβολής περιοριστικών μέτρων της μειωμένης εποχικής επίδρασης στο ΑΕΠ από την υποχώρηση του τουρισμού συγκριτικά με το 2ο και 3ο τρίμηνο του 2020
-της ενδεχόμενης στήριξης στο οικονομικό κλίμα προς τα τέλη του έτους από τα πρώτα θετικά νέα σχετικά με το εμβόλιο κατά του Covid-19.
Πιο αναλυτικά
Οι υφεσιακές πιέσεις που θα προκληθούν εξομαλύνονται, εν μέρει, από ένα νέο πακέτο υποστηρικτικών μέτρων της τάξης των 3,8 δισ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένων και των μέτρων που ανακοινώθηκαν στα τέλη Οκτωβρίου και αρχές Νοεμβρίου), το οποίο προσεγγίζει τα 5 δισ. ευρώ - 3,1% του ΑΕΠ - αν συμπεριληφθούν και οι πληρωμές αναδρομικών στους συνταξιούχους.
Οι οικονομικοί αναλυτές της Εθνικής Τράπεζας εκτιμούν ότι η επίδραση στην οικονομία αναμένεται να μετριαστεί επίσης λόγω της μεγαλύτερης ετοιμότητας ενός σημαντικού ποσοστού των επιχειρήσεων να λειτουργήσουν υπό ειδικές συνθήκες (λ.χ. τηλεργασία, ηλεκτρονικές πωλήσεις) και της αυξημένης εξοικείωσης των νοικοκυριών με τα περιοριστικά μέτρα, γεγονός που ελαττώνει τις διαταραχές στον προγραμματισμό των νοικοκυριών, όπως υποδεικνύεται και από την αύξηση των λιανικών πωλήσεων τις μέρες που προηγήθηκαν της 2ης επιβολής περιοριστικών μέτρων, όπως αναφέρθηκε από πηγές της αγοράς.
Επίσης λόγω της μειωμένης εποχικής επίδρασης στο ΑΕΠ από την υποχώρηση του τουρισμού συγκριτικά με το 2ο και 3ο τρίμηνο του 2020 και δ) της ενδεχόμενης στήριξης στο οικονομικό κλίμα προς τα τέλη του έτους από τα πρώτα θετικά νέα σχετικά με το εμβόλιο κατά του Covid-19.
Ωστόσο, υπάρχουν και σημαντικοί κίνδυνοι, που σχετίζονται, κυρίως, με τις περιορισμένες δυνατότητες των περισσότερο ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων να ανταπεξέλθουν σε ένα δεύτερο γύρο επιβολής μέτρων περιορισμού, παρά τη δημοσιονομική στήριξη καθώς και τη μη-επαναλαμβανόμενη αύξηση τμημάτων της εγχώριας δαπάνης τα προηγούμενα τρίμηνα, λόγω των εκτάκτων αναγκών που δημιούργησε η πανδημία. Επίσης από μια πιθανή εξασθένηση της εξωτερικής ζήτησης, κατόπιν βελτίωσής της το 3ο τρίμηνο.
Τα δεδομένα κινητικότητας από την Google για τις πρώτες ημέρες του Νοεμβρίου δείχνουν σαφή επιδείνωση, με τη μέση τάση κινητικότητας (σε χώρους λιανικού εμπορίου και κόμβους συγκοινωνιών) να σημειώνει ραγδαία υποχώρηση. Ειδικά στις 7-8 Νοεμβρίου - πρώτο διήμερο εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων - οι δείκτες κινητικότητας υποχώρησαν στο -56% κατά μέσο όρο. Για το υπόλοιπο του έτους, η Εθνική Τράπεζα αναμένει μείωση του ΑΕΠ κατά 5,1% σε εποχικά διορθωμένη τριμηνιαία βάση το 4ο τρίμηνο (-12,8% ετησίως το 4ο τρίμηνο), η οποία θα οδηγήσει σε συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 9,4% ετησίως το 2020.
Η εκτίμηση αυτή προϋποθέτει ότι: (α) η επιδημική καμπύλη ομαλοποιείται έως τις αρχές Δεκεμβρίου, επιτρέποντας τη μερική άρση των περιορισμών στο λιανικό εμπόριο και τις υπηρεσίες «χαμηλού υγειονομικού κινδύνου», (β) η εκτιμώμενη συρρίκνωση της δραστηριότητας σε τομείς όπου έχει ανασταλεί η λειτουργία τους είναι παρόμοια με εκείνη που παρατηρήθηκε το δίμηνο Απριλίου-Μαΐου (ειδικά σε υπηρεσίες διαμονής και εστίασης, καθώς και τη βιομηχανία διύλισης καυσίμων), και (γ) η συρρίκνωση είναι ηπιότερη για την υπόλοιπη οικονομία (αντιστοιχώντας στα 2/3 περίπου του αντίστοιχου πλήγματος στο 2ο τρίμηνο, καθώς επιδρούν και οι ανασχετικοί παράγοντες που προαναφέρθηκαν.
