Φρεντερίκ Σοπέν: Η παράξενη και αμφιλεγόμενη ερωτική ζωή ενός ρομαντικού συμβόλου

Φρεντερίκ Σοπέν: Η παράξενη και αμφιλεγόμενη ερωτική ζωή ενός ρομαντικού συμβόλου Facebook Twitter
Η μοναδική γνωστή φωτογραφία του Φρεντερίκ Σοπέν από τον Λουί-Ωγκύστ Μπισόν (1849)
0

Υπάρχουν βεβαίως στο βιβλίο «Frederyk Chopin: A Life and Times» του Alan Walker που μόλις κυκλοφόρησε οι γνωστοί λίγο-πολύ σταθμοί της ζωής του: Η παιδική ηλικία και οι πρώτοι του θρίαμβοι στη Βαρσοβία, το πρώτο ταξίδι στη Βιέννη όταν ήταν 19, η δεύτερη (και ως απεδείχθη, τελευταία) αναχώρησή του από τη Βαρσοβία τρεις εβδομάδες μετά την εξέγερση του Νοεμβρίου (1830-1831), τα χρόνια στο Παρίσι με την υγεία του να φθίνει αργά αλλά δραματικά, η σχέση του με τη Γεωργία Σάνδη, οι πολλές ιδιωτικές και λίγες δημόσιες ερμηνείες του στο πιάνο, ο τραγικός θάνατος στα 39 του μόλις, το 1849, που τον βρήκε στο διαμέρισμα της Πλατείας Βαντόμ, τριγυρισμένο από μια χούφτα φίλους ενώ ο προθάλαμος είχε γεμίσει με φωτογράφους, δημοσιογράφους, θλιμμένες κοντέσες και θορυβώδεις κυνηγούς αναμνηστικών σουβενίρ.

Υπάρχουν όμως και ρομαντικές / ερωτικές σχέσεις στο βιβλίο – ή τουλάχιστον οι υπαινιγμοί τέτοιων σχέσεων. Υπάρχουν οι αινιγματικές ερωτικές επιστολές που είχε γράψει κατά την εφηβεία σε φίλο και συμμαθητή του στο ιδιωτικό σχολείο της Βαρσοβίας που ήταν διευθυντής ο πατέρας του Σοπέν.

«Δώσε μου τα χείλη σου, έρωτα αγαπημένε. Είμαι πεπεισμένος ότι μ' αγαπάς ακόμα, κι εγώ σε φοβάμαι όπως πάντα» έγραφε μία από αυτές. Και μια άλλη: «Σήμερα θα ονειρευτείς ότι είμαι στην αγκαλιά σου! Πρέπει να πληρώσεις για τον εφιάλτη που μου προκάλεσες χθες τη νύχτα!».

Πιθανότατα έχει δίκιο ο Walker όταν υπονοεί ότι ο εύθραυστος Σοπέν, που ξεσπούσε σε κρίσεις ακατάσχετου βήχα με το παραμικρό, δεν ήταν και πολύ ζωηρός στο κρεβάτι. Μοιάζει όμως επίσης εύλογη η πιθανότητα να εξελίχθηκε σε πλατωνική η σχέση τους επειδή ο Σοπέν απλά είχε διαφορετικούς σεξουαλικούς προσανατολισμούς.

Δεν είναι καθόλου σίγουρος πώς πρέπει να εκλάβει το περιεχόμενο αυτών των επιστολών ο συγγραφέας της βιογραφίας. Ενώ επιτρέπει την πιθανότητα μιας «περαστικής ομοφυλοφιλικής σχέσης» ανάμεσα στα δύο αγόρια, θεωρεί ότι είναι «πιο πιθανό μάλλον» αυτά τα θερμά γράμματα να ήταν προϊόν «ψυχολογικής σύγχυσης», ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη ότι την ίδια εκείνη περίοδο ο Σοπέν ήταν μαγεμένος από την μέτζο-σοπράνο Κονστάνσια Γκλαντκόφσκα, τα αισθήματα του για την οποία – εικάζει ο Walker – «μετατόπισε» ενδεχομένως ο Σοπέν στον καλύτερο του φίλο.

Φρεντερίκ Σοπέν: Η παράξενη και αμφιλεγόμενη ερωτική ζωή ενός ρομαντικού συμβόλου Facebook Twitter
Περιφορά της καρδιάς του Σοπέν με τιμητικό άγημα, Βαρσοβία 1945. Κατόπιν επιθυμίας του συνθέτη λίγο πριν πεθάνει, η καρδιά του μεταφέρθηκε στην Πολωνία, όπου φυλάσσεται μέχρι και σήμερα

Υπάρχουν ενδείξεις σχέσεων του Σοπέν και με άλλες γυναίκες, η πιο μακρόχρονη όμως ήταν με την «τυπάρα» της εποχής (πούρο διαρκώς στο στόμα, παντελόνια κ.λπ.) Γεωργία Σάνδη.

Για τα περισσότερα από τα εννέα χρόνια που διήρκεσε, η σχέση – όποια κι αν ήταν η φύση της – διεξαγόταν σε χωριστές κρεβατοκάμαρες, κάτι που ήταν ανοιχτό μυστικό.

Πιθανότατα έχει δίκιο ο Walker όταν υπονοεί ότι ο εύθραυστος Σοπέν, που ξεσπούσε σε κρίσεις ακατάσχετου βήχα με το παραμικρό, δεν ήταν και πολύ ζωηρός στο κρεβάτι. Μοιάζει όμως επίσης εύλογη η πιθανότητα να εξελίχθηκε σε πλατωνική η σχέση τους επειδή ο Σοπέν απλά είχε διαφορετικούς σεξουαλικούς προσανατολισμούς.

Όποια κι αν ήταν όμως τα θεμέλια της σχέσης τους, η παράξενη συμβίωση τους σίγουρα υπήρξε πολύ ιδιαίτερη. Τον περισσότερο καιρό οι δύο καλλιτέχνες έμοιαζαν με πλοία που διασχίζουν τη νύχτα, με τη Σάνδη να αναδύεται από τις συγγραφικές αγρύπνιες της «σαν νυχτερίδα που βγαίνει από τη σπηλιά ανοιγοκλείνοντας ενοχλημένη τα βλέφαρα στο διαπεραστικό ηλιόφως», όπως το είχε θέσει ο Μπαλζάκ, ενώ ο Σοπέν έπινε ήδη την πρωινή σοκολάτα του και ετοιμαζόταν να ξεκινήσει την καθημερινή του εργασία.

Με στοιχεία από τους New York Times

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Βιβλίο / «Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Τι είναι το gaslighting; Το επίκαιρο και διαφωτιστικό δοκίμιο της Kέιτ Άμπραμσον αποτελεί μια διεξοδική, εις βάθος ανάλυση ενός όρου που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και την ποπ κουλτούρα και χρησιμοποιείται πλέον ευρέως.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Το woke στο «καναβάτσο»

Βιβλίο / Τι είναι τελικά το woke; Δύο βιβλία εξηγούν

Δύο αξιόλογα βιβλία που εστιάζουν στην πολυσυζητημένή και παρεξηγημένη σήμερα woke κουλτούρα κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα ελληνικά, εμπλουτίζοντας μια βιβλιογραφία περιορισμένη και μάλλον αρνητικά διακείμενη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σκοτ Φιτζέραλντ «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ»

Το πίσω ράφι / «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ». Ένα αριστούργημα. Δίχως υπερβολή

O Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ζωντανεύει την εκλεπτυσμένη βαρβαρότητα της αμερικανικής αστικής τάξης, το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου και μαζί τη διάλυση μιας κολοσσιαίας ψευδαίσθησης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Βιβλίο / Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Η μυθιστορηματική περίπτωση της Ντε Γουίτ αποδεικνύει ότι οι καλοί συγγραφείς πάντα δικαιώνονται. Και το βιβλίο της «Οι Άγγλοι καταλαβαίνουν το μαλλί», τη σπάνια ευφυΐα της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Προδημοσίευση / Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Μια αποκλειστική πρώτη δημοσίευση από το εν εξελίξει βιβλίο «Ανθός ΜεταΝοήματος» της Μαρίας Μήτσορα, μιας αθόρυβης πλην σημαντικότατης παρουσίας στην ελληνική λογοτεχνία, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη μέσα στο 2026.
THE LIFO TEAM
«Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το πίσω ράφι / «Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το μυθιστόρημα «Δαμάζοντας το κτήνος» της Έρσης Σωτηροπούλου είναι χτισμένο στην εικόνα της «μοναξιάς που μοιράζονται πολλοί άνθρωποι μαζί». Επανεκδίδεται σε λίγες μέρες από τον Πατάκη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Βιβλίο / Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Μία από τις σημαντικότερες συγγραφείς της εποχής μας. Στη συνέντευξή της στη LifO δίνει (ανάμεσα σε άλλα) οδηγίες για το γράψιμο και τη ζωή, τη γνώμη της για τον Πλάτωνα αλλά και για την αξία των συμβολικών μύθων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Βιβλίο / Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Στο νέο βιβλίο του, που κυκλοφορεί δύο χρόνια μετά τον θάνατό του, ο Ρόμπι Ρόμπερτσον, ο ηγέτης του θρυλικού συγκροτήματος The Band, μιλάει για όσα έζησε με τον διάσημο σκηνοθέτη και κολλητό του στο ηδονιστικό Χόλιγουντ της δεκαετίας του '70.
THE LIFO TEAM
Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Βιβλίο / Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Τα έργα-σταθμοί της λογοτεχνίας, από την υψηλή ποίηση μέχρι τη μυθοπλασία, ανέκαθεν αποτύπωναν τα ακραία σημεία των καιρών, γι’ αυτό είναι επίκαιρα. Παραθέτουμε τέσσερα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα που βγήκαν πρόσφατα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ζοζέ Σαραμάγκου: Η ζωή ενός αντισυμβατικού συγγραφέα

Βιβλίο / Ζοζέ Σαραμάγκου: «Πιστεύω πως ό,τι είναι να γίνει δικό μας, θα φτάσει τελικά στα χέρια μας»

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο σπουδαίος Πορτογάλος λογοτέχνης που ξεκίνησε να γράφει για να δοκιμάσει «τι στ’ αλήθεια μπορεί ν’ αξίζει ως συγγραφέας» και έφτασε να πάρει Νόμπελ Λογοτεχνίας.
ΕΛΠΙΔΑ ΜΟΥΡΚΑΚΟΥ
Ένας ύμνος για την γκέι αγάπη και τη φιλία σε έναν κόσμο όπου θερίζει το Aids

Βιβλίο / Ο ξεχασμένος «Κωνσταντίνος» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη κυκλοφορεί ξανά

Ένας ύμνος για την γκέι αγάπη και τη φιλία σε έναν κόσμο που τον θερίζει το AIDS. Μια τολμηρή ματιά την Αθήνα των ’90s μέσα από το απελπισμένο στόρι δύο γκέι εραστών. Ο «Κωνσταντίνος» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη ήταν εκτός κυκλοφορίας για τρεις σχεδόν δεκαετίες. Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί ξανά.
M. HULOT
Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Βιβλίο / Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Ο ιστορικός και συγγραφέας του βιβλίου «Antifa», που εγκατέλειψε πρόσφατα οικογενειακώς τις ΗΠΑ εξαιτίας απειλών που δέχτηκε για τη ζωή του, μιλά για την αμερικανική πολιτική σκηνή και για το αντιφασιστικό κίνημα σήμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ