«Ταξίδι στο Άγνωστο»

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Γενική άποψη της έκθεσης
0

ADVERTORIAL

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Η διαστημική στολή του Δρα Κουίν Μπέρτσεναλ (Tom Sizemore) από την ταινία «Red Planet (2000, ελλ. τίτλος «Κόκκινος Πλανήτης», μεικτά μέσα) & Η διαστημική στολή του Σποκ (Leonard Nimoy) από την ταινία «Star Trek: The Motion Picture (1979, ελλ. τίτλος «Σταρ Τρεκ», μεικτά μέσα)

Η COSMOTE στηρίζει για τρίτη συνεχή χρονιά εκθέσεις της Στέγης που αξιοποιούν διαφορετικά μέσα και μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης οι οποίες βασίζονται στην τεχνολογία ή επηρεάζονται από αυτήν.

Η σχέση μου με την επιστημονική φαντασία υπήρξε ανέκαθεν μια σχέση μίσους-λατρείας. Καθώς στη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο, την τέχνη γενικότερα, αγαπώ τον ρεαλισμό, συνήθως αντιμετωπίζω με σκεπτικισμό το είδος που συχνά παραπαίει σε «εύκολα» τεχνάσματα εκτός του ρεαλιστικού φάσματος, ειδικά όταν μιλάμε για το «κακό Χόλιγουντ».

Από την άλλη, δεν μπορώ να μην γοητευτώ από δείγματα που συμπυκνώνουν τη μεγαλοπρέπεια του διαστήματος ή το χαοτικό μέλλον της Γης στην οθόνη ή τις σελίδες ενός μυθιστορήματος. Από τη λογοτεχνία του Ιούλιου Βερν και του Φίλιπ Ντικ μέχρι τις ταινίες του Αντρέι Ταρκόφσκι, του Στάνλεϊ Κιούμπρικ και του Κρίστοφερ Νόλαν, το είδος περιλαμβάνει πολύ «ψωμί» και δυστυχώς δεν αποτελεί συχνά το αντικείμενο ενδελεχούς μελέτης, από φιλοσοφική, καλλιτεχνική και αισθητική σκοπιά.

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Μοντέλο διαστημόπλοιο Ranger από την ταινία «Interstellar» (2014, κόντρα πλακέ με εποξειδική ρητίνη κομμένο με λέιζερ και υαλοβάμβακας)

Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει η έκθεση «Science Fiction: Ταξίδι στο Άγνωστο» που συνεχίζεται με μεγάλη επιτυχία στον υπόγειο εκθεσιακό χώρο της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Η αλήθεια είναι ότι μόλις διάβασα πως η συγκεκριμένη έκθεση έρχεται από το Barbican του Λονδίνου ενθουσιάστηκα, τόσο γιατί ό,τι έχω δει στο παρελθόν στον συγκεκριμένο πολιτιστικό φορέα ήταν εξαιρετικά προσεγμένο, όσο γιατί θυμάμαι ότι το προ διετίας «Digital Revolution», η πρώτη συνεργασία της Στέγης με το Barbican, ήταν από τα καλύτερα πράγματα που είχαν παρουσιαστεί στην Αθήνα τα τελευταία χρόνια.

Και οι προσδοκίες μου δεν διαψεύστηκαν. Κατ’ αρχάς αυτός ο χώρος της Στέγης έχει μια ιδιαιτερότητα που με συναρπάζει, κάθε φορά που βρίσκομαι εκεί: η φωτεινότητα του κτιρίου της Συγγρού, του εντυπωσιακού φουαγιέ της εισόδου, εξαφανίζεται καθώς κατεβαίνεις στο υπόγειο και χάνεσαι σε μια αίθουσα-«κουτί», χωρίς φυσικό φως, σαν να βρίσκεσαι αυτόματα σε έναν άλλο κόσμο. Πόσο μάλλον όταν αυτός ο κόσμος φιλοξενεί ένα αφιέρωμα στην επιστημονική φαντασία.

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Η διαστημική στολή του Κάπα (Cillian Murphy) από την ταινία «Sunshine» (2007, μεικτά μέσα)

Η διάρθρωση της έκθεσης σε 4 θεματικές ενότητες, με περισσότερα από 800 έργα, είναι ζουμερή και εύκολη στην παρακολούθηση. Η περιήγηση ξεκινά με τα «Παράξενα Ταξίδια», με οδηγούς τους ευφυείς πρωτοπόρους που έθεσαν τα θεμέλια του είδους, εστιάζοντας κατά βάση στον πλανήτη Γη και τις παραδοξότητές του. Ποιο παιδί δεν ονειρεύτηκε να βρεθεί στις χώρες που ταξίδεψε ο Γκιούλιβερ ή να χαθεί 20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα; Πρωτότυπα χειρόγραφα, οπτικοακουστικό υλικό, παλιές και σπάνιες εκδόσεις, καθώς και πίνακες με έβαλαν για τα καλά στο κλίμα και με άφησαν να χαζεύω για αρκετή ώρα τις λεπτομέρειες γύρω από τα εκθέματα, αλλά και να ψάχνω με μανία περισσότερες πληροφορίες στο Google.

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Patrick Tatopoulos - Μακέτα «Νυχτερινού αρπακτικού» από την ταινία «Pitch Black» (2000, ελλ. τίτλος «Απόλυτο Σκοτάδι», ρητίνη) & Κούκλα με εξωγήινη βιοστολή από την ταινία «Independence Day» (1996, ελλ. τίτλος «Ημέρα Ανεξαρτησίας», σιλικόνη).

Η Γη όμως είναι πάντα περιοριστική για την επιστημονική φαντασία, γι’ αυτό και το είδος στράφηκε γρήγορα στις «Οδύσσειες του Διαστήματος», επιχειρώντας να προσεγγίσει τη μαγεία της απεραντοσύνης του. «Στο διάστημα κανείς δεν μπορεί να ακούσει τις κραυγές σου» έλεγε η διάσημη ατάκα από το πρώτο «Alien» του Ρίντλεϊ Σκοτ, της ταινίας που το 1979 εισήγαγε τα πιο γνωστά ίσως τέρατα στην ιστορία του κινηματογράφου και καθιέρωσε την αισθητική του H.R. Giger στον σχεδιασμό τους – την οποία αντέγραψαν έκτοτε άπειροι εκπρόσωποι του είδους. Αν αγαπάς την ταινία, όπως εγώ, θα πάθεις ένα μικρό αμόκ με τα πολλαπλά εκθέματα. Δεν θα σταθώ ιδιαίτερα στις εποποιίες των «Star Wars» και «Star Trek», καθότι δεν υπήρξα ποτέ ιδιαίτερος φαν, αλλά είναι τόσοι πολλοί οι θαυμαστές τους στην Ελλάδα, που σίγουρα θα αποζημιωθούν με όσα θα δουν από τα αγαπημένα τους franchises. Αλλά και οι πιο σύγχρονες και αξιομνημόνευτες περιπτώσεις του είδους, όπως το ιδιοσυγκρασιακό «District 9» του Νιλ Μπλόμκαμπ ή το μεγαλειώδες «Interstellar» του Κρίστοφερ Νόλαν λένε δυναμικά «παρών». Θα δεις, μεταξύ άλλων, το ομοίωμα του χαρακτηριστικού ρομπότ από την ταινία του Νόλαν, εκείνου που κατεβαίνει από το διαστημόπλοιο για να χαρτογραφήσει τον τρομακτικό εξωπλανήτη με τα τεράστια κύματα, ή τη στολή του Ματ Ντέιμον από το πρόσφατο «The Martian» που τον έφερε μέχρι τις υποψηφιότητες των Όσκαρ – υπάρχει και ένα τέλειο interactive παιχνίδι βασισμένο σε αυτή την ταινία που αξίζει να ανακαλύψεις χωρίς να γνωρίζεις από πριν περί τίνος πρόκειται.

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Mars Attacks! συλλογή καρτών ανταλλαγής (1964, βρετανική ανατύπωση, A&BC)

Τελικά όμως, ο μεγαλύτερος τρόμος στην επιστημονική φαντασία δεν έρχεται από τα τέρατα άλλων γαλαξιών, αλλά από το ζοφερό μέλλον (σχεδόν παρόν, σε πολλές περιπτώσεις) που οραματίστηκαν για την κοινωνία μας οι λογοτεχνικές ιδιοφυΐες. Από τον Τζορτζ Όργουελ που εισήγαγε την έννοια της δυστοπίας και το σύμπαν του «Μεγάλου Αδερφού» στο «1984» μέχρι τη Σούζαν Κόλινς που περιέγραψε με πεσιμισμό μια ανθρωποφαγική ελίτ στα «Hunger Games» της, οι «Θαυμαστοί καινούριοι κόσμοι» της τρίτης ενότητας της έκθεσης έχουν κάτι για όλους, παίζοντας έξυπνα με τον συνδυασμό επιστημονικής φαντασίας και ποπ κουλτούρας. Ποιος θα το φανταζόταν ότι το αριστουργηματικό «The Handmaid’s Tale» της Μάργκαρετ Άτγουντ, γραμμένο το 1985, θα ευτυχούσε σε μια εξίσου αριστουργηματική τηλεοπτική μεταφορά 32 χρόνια αργότερα, σε μια χρονική συγκυρία οδυνηρά επίκαιρη σε σχέση με όσα γέννησε η φαντασία της βραβευμένης Καναδής συγγραφέως;

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Γενική άποψη της έκθεσης

Εκτός από τον αγαπημένο TARS του «Interstellar», η έκθεση φιλοξενεί πολλά ακόμα εμβληματικά ρομπότ, ανδροειδή και άλλα ανθρώπινα κατασκευάσματα που επιχείρησαν να καταλύσουν τα «Απώτατα σύνορα», όπως χαρακτηριστικά ονομάζεται η τέταρτη ενότητα. Αν έχεις δει το πρόσφατο «Ex Machina» του Άλεξ Γκάρλαντ ή ανήκεις στους θαυμαστές της νοσηρής φαντασίας του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ ή του αξέχαστου «Blade Runner», εδώ θα ενθουσιαστείς – και αναφέρω μόνο ελάχιστα παραδείγματα, για να μη σου στερήσω το στοιχείο της έκπληξης.

«Ταξίδι στο Άγνωστο» Facebook Twitter
Γενική άποψη της έκθεσης

Η έκθεση συνεχίζεται έως τις 14 Ιανουαρίου 2018 και εικάζω ότι θα γίνεται ένας μικρός χαμός το επόμενο διάστημα των γιορτών, καθώς είναι ιδανική και για επίσκεψη όλης της οικογένειας. Η COSMOTE στηρίζει, ως χορηγός, αυτό το «ταξίδι στο άγνωστο», στο πλαίσιο της διαρκούς αλληλεπίδρασής της με τον πολιτισμό στη χώρα μας. Είναι μάλιστα η τρίτη συνεχής χρονιά που επιλέγει να συμμετέχει ως χορηγός σε εκθέσεις της Στέγης που αξιοποιούν διαφορετικά μέσα και μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης οι οποίες βασίζονται στην τεχνολογία ή επηρεάζονται από αυτήν.

 
Εικαστικά
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Καμιά φορά μιλάω για τα έργα μου και ακούγεται σαν να μιλάω για προζύμι ή κεφίρ»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης πέταξε τον Πλάτωνα σε ένα escape room για την Μπιενάλε

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο συναρπαστικός εξπρεσιονισμός του Ζορζ Ρουό 

Εικαστικά / Ζορζ Ρουό: Ο μεγάλος λησμονημένος του εξπρεσιονισμού

Ο Γάλλος ζωγράφος και χαράκτης συνδέθηκε με τα κινήματα της μοντέρνας τέχνης στις αρχές του 20ού αιώνα αλλά ξεχάστηκε μετά τον θάνατό του. Μια έκθεση με σημαντικά του έργα τον επαναφέρει στο προσκήνιο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«ΤΕΧΝΗ – ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ»: Η διαρκής συμβολή των δύο ομάδων στην ανεπανάληπτη πολιτισμική κίνηση της Θεσσαλονίκης

Εικαστικά / «Διαγώνιος» και «Τέχνη»: Πρόσφεραν παιδεία στη Θεσσαλονίκη. Τώρα συναντιούνται ξανά σε μια έκθεση

Η «Διαγώνιος» του Ντίνου Χριστιανόπουλου και η Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη» επιστρέφουν στο προσκήνιο μέσα από ένα αφιέρωμα στο Τελλόγλειο Ίδρυμα, που αναδεικνύει δύο ιστορικές ομάδες της πνευματικής ζωής της Θεσσαλονίκης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «λίστα Τραμπ» και τα «απαράδεκτα έργα τέχνης» οδηγούν σε μια άλλη Αμερική

Εικαστικά / Tο μένος του Τραμπ για το Smithsonian: Λογοκρισία, ρατσισμός, λίστες με «απαράδεκτα» έργα

Με στόχο το μεγαλύτερο συγκρότημα μουσείων και ερευνητικών κέντρων στον κόσμο, ο Τραμπ επιχειρεί να ασκήσει έλεγχο και λογοκρισία σε έργα τέχνης και στο περιεχόμενο εκθέσεων, κατηγορώντας το Smithsonian ως «woke» και απειλώντας με περικοπές της χρηματοδότησής του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ