Ένα εντυπωσιακά φιλόδοξο ντοκιμαντέρ, με τίτλο Το DNA του Χίτλερ, παραγωγής Blink Films, φιλοδοξεί να ανοίξει μια νέα σελίδα στις ιστορικές και βιολογικές έρευνες γύρω από το πρόσωπο που καθόρισε την ζοφερή όψη του 20ού αιώνα. Η πρεμιέρα του προγραμματίζεται για 1–2 Δεκεμβρίου στο Viasat History, ενώ ταυτόχρονα θα είναι διαθέσιμο από τις πλατφόρμες της Cosmote TV και της Nova.
Για πρώτη φορά, με επιστημονική μεθοδολογία και όχι με εικασίες, επιχειρείται μια συστηματική διερεύνηση της γενετικής ταυτότητας του Χίτλερ. Η έρευνα βασίζεται σε υλικό που μέχρι πρόσφατα κανείς δεν φανταζόταν ότι θα μπορούσε να αξιοποιηθεί: λεκέδες αίματος από ύφασμα που εντοπίστηκε στο υπόγειο του καταφυγίου του στο Βερολίνο, τον Απρίλιο του 1945. Η ομάδα της καθηγήτριας Tuji King, σε συνεργασία με τον ιστορικό Alex J. Kay, χρησιμοποίησε τις πιο σύγχρονες τεχνικές γονιδιακής ανάλυσης, τοποθετώντας τα ευρήματα μέσα σε ένα σαφώς τεκμηριωμένο ιστορικό πλαίσιο.
Βιολογία και Ιστορία σε έναν απρόσμενο διάλογο
Η αναλυτική επεξεργασία του DNA ενίσχυσε ή απέρριψε θεωρίες που απασχολούσαν επί δεκαετίες ιστορικούς, ερευνητές της ψυχοπαθολογίας και λάτρεις των συνωμοσιών. Για πρώτη φορά, επιστημονικές ενδείξεις υποστηρίζουν ότι ο Χίτλερ πιθανότατα υπέφερε από σύνδρομο Kallmann, μια γενετική διαταραχή που σχετίζεται με δυσλειτουργία στην παραγωγή ορμονών του φύλου και οδηγεί σε χαρακτηριστικά όπως υπογοναδισμό, μικροφαλλία, υπανάπτυκτους όρχεις και χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Αυτή η ανάλυση DNA για πρώτη φορά, φωτίζει επίσης τις εικασίες των ερευνητών, ότι ο Χίτλερ είχε όντως τέτοια φυσιολογία.
Η παρουσία της γενετικής παραλλαγής PROKR2 λειτουργεί ως ισχυρή βιολογική ένδειξη. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτή η ανωμαλία θα μπορούσε να εξηγήσει όχι μόνο τη φυσιολογία του Χίτλερ αλλά και τις μαρτυρούμενες δυσκολίες του να συνδεθεί ερωτικά με γυναίκες, γεγονός που η ιστοριογραφία είχε συζητήσει συχνά αλλά ποτέ δεν είχε διασταυρώσει με επιστημονικά δεδομένα.
Ο ιστορικός Alex J. Kay σημειώνει: «Δεν μπορούμε να εξηγήσουμε πλήρως τις υπαρξιακές του αγωνίες ή την αποστασιοποίησή του από την οικειότητα· όμως, γνωρίζοντας πλέον ότι έφερε γενετικά στοιχεία του συνδρόμου Kallmann, διαθέτουμε έναν ισχυρότερο ερμηνευτικό φακό».
Τι αποκαλύπτουν οι πολυγονιδιακοί δείκτες
Η ομάδα προχώρησε πέρα από τις πρωτογενείς διαταραχές και εντόπισε πολυγονιδιακούς δείκτες που συνδέονται με νευρολογικές και ψυχιατρικές ιδιαιτερότητες. Τα αποτελέσματα φανέρωσαν υψηλό δείκτη νεοφυλοφιλίας (τάση για ροπή προς νέες εμπειρίες), αυξημένη γενετική προδιάθεση για κατάχρηση αλκοόλ, καθώς και μοτίβα που συναντώνται σήμερα στο φάσμα του αυτισμού —όπως εμμονική αφοσίωση στη λεπτομέρεια, δυσκαμψία στη σκέψη και ενίοτε κοινωνική απομόνωση.
Οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ εγείρουν το ερώτημα κατά πόσον τέτοιες γενετικές παράμετροι μπορούν να συσχετιστούν με την ακραία ρητορική του Χίτλερ, την ικανότητά του να γοητεύει μάζες και την εμμονική, σχεδόν τελετουργική, προσήλωση σε ιδεολογικά μοτίβα που οδήγησαν στην απόλυτη καταστροφή.
Οι επίμονες φήμες για εβραϊκή καταγωγή
Επί δεκαετίες κυκλοφόρησε η ιστορία ότι η γιαγιά του Χίτλερ, Μαρία Σικλγκρούμπερ, είχε εργαστεί σε εβραϊκό σπίτι στη Βιέννη και ότι ο πατέρας της ήταν γόνος εβραϊκής οικογένειας. Η νέα γενετική ανάλυση επιχειρεί να απαντήσει σε αυτό οριστικά: τα δεδομένα, σύμφωνα με τους ερευνητές, δεν υποστηρίζουν καμία ένδειξη εβραϊκής καταγωγής. Αν και η ιδέα αυτή είχε αποκτήσει σχεδόν μυθικό χαρακτήρα —και σε μερικούς κύκλους θεωρούνταν μια ειρωνική «εκδίκηση» της ιστορίας— η επιστήμη δεν επιβεβαιώνει τέτοια υπόθεση.
Νέα παράθυρα κατανόησης προς μια σκοτεινή προσωπικότητα
Η προσέγγιση του ντοκιμαντέρ δεν επιδιώκει να δικαιολογήσει ή να «ψυχαναλύσει» τις πράξεις του δικτάτορα, αλλά να φωτίσει τα βιολογικά και ψυχολογικά στοιχεία που ίσως συνέβαλαν στη διαμόρφωση μιας ακραίας προσωπικότητας. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η γενετική δεν καθορίζει την ηθική, αλλά μπορεί να βοηθήσει να κατανοήσουμε πτυχές που μέχρι σήμερα θεωρούνταν απροσπέλαστες ή αποκλειστικά «χαρακτηρολογικές».