— Παρατηρείται ήδη αύξηση των ιώσεων του αναπνευστικού. Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που οδηγούν κάθε φθινόπωρο σε αυτή την έξαρση και τι διαφορετικό βλέπουμε φέτος σε σχέση με προηγούμενες χρονιές;
Κάθε χρόνο έχουμε έξαρση των αναπνευστικών λοιμώξεων λόγω, κυρίως, της έντονης εποχικότητας που παρατηρείται για τα συγκεκριμένα παθογόνα, όπως ο ιός της γρίπης ή ο ανθρώπινος συγκυτιακός ιός (RSV). Κατά κανόνα, οι κλιματικές συνθήκες που επικρατούν ευνοούν τη μετάδοση των συγκεκριμένων μικροοργανισμών, όπως και οι συνθήκες συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους. Προς το παρόν, η διαφορά σε σχέση με πέρυσι είναι ότι φέτος ο SARS-CoV-2 παρουσιάζει έξαρση έπειτα από μια μακρά περίοδο πολύ χαμηλής κυκλοφορίας. Πέρσι, από τα μέσα καλοκαιριού και μέχρι τα τέλη του έτους παρουσίαζε μέτρια με υψηλά επίπεδα κυκλοφορίας σε σταθερά επίπεδα.
— Πώς εξελίσσεται αυτή τη στιγμή η επιδημιολογική εικόνα του Covid-19 στην Ελλάδα; Υπάρχουν ενδείξεις για νέο κύμα ή πρόκειται για αναμενόμενη εποχική αύξηση;
Προς το παρόν, ο SARS-CoV-2 παρουσιάζει έξαρση με αυξητική τάση, χωρίς να μπορεί να διευκρινιστεί αν πρόκειται για αναμενόμενη εποχική αύξηση ή για νέο κύμα. Η διαφορά του ιού SARS-CoV-2 σε σχέση με τη γρίπη είναι ότι ακόμα δεν παρουσιάζει έντονο εποχικό πρότυπο, δίνοντας εξάρσεις σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά των νέων υποπαραλλαγών και τα επίπεδα ανοσίας στην κοινότητα. Το γεγονός ότι για μεγάλο διάστημα τα επίπεδα κυκλοφορίας του ιού ήταν σχεδόν μηδενικά μάς κάνει να σκεφτούμε ότι η τρέχουσα έξαρση ίσως είναι έντονη λόγω των παραγόντων που προαναφέραμε, χωρίς να είναι δυνατόν να κάνουμε ασφαλείς προβλέψεις.
Ο έγκαιρος εμβολιασμός έναντι των αναπνευστικών παθογόνων, που συστήνεται ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες, ενισχύει την άμυνα του οργανισμού μας ακόμα και έναντι μόλυνσης από τα συγκεκριμένα παθογόνα.
— Ποια είναι τα βασικά προληπτικά μέτρα που πρέπει να τηρούν οι πολίτες –πέρα από τον εμβολιασμό– ώστε να περιορίσουν τη διασπορά των ιώσεων, ειδικά σε σχολεία και χώρους εργασίας;
Ο έγκαιρος εμβολιασμός έναντι των αναπνευστικών παθογόνων, που συστήνεται ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες, ενισχύοντας την άμυνα του οργανισμού μας ακόμα και έναντι μόλυνσης από τα συγκεκριμένα παθογόνα. Παράλληλα, παρουσία συμπτωμάτων, συστήνεται να περιορίζουμε τις επαφές μας, ειδικά με άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, να κάνουμε χρήση μάσκας, να τηρούμε την υγιεινή των χεριών, να αερίζουμε επαρκώς τους κλειστούς χώρους και, εφόσον εκδηλώνονται συμπτώματα, να αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια, ειδικά αν ανήκουμε στις ευπαθείς ομάδες.
— Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους πολίτες εν όψει του χειμώνα; Ποια λάθη βλέπετε να επαναλαμβάνονται και τι θα συμβουλεύατε για μια πιο υπεύθυνη και ψύχραιμη στάση απέναντι στις εποχικές ιώσεις και τον Covid-19;
Η υπεύθυνη και ψύχραιμη στάση είναι το κλειδί για να προστατευτούμε εμείς αλλά και τα άτομα του στενού ή του ευρύτερου περιβάλλοντός μας. Αρκεί να τηρούμε τα βασικά προληπτικά μέτρα, να εμβολιαστούμε, ειδικά αν ανήκουμε στις ευπαθείς ομάδες, και αν τυχόν μολυνθούμε, να δράσουμε με ψυχραιμία και έχοντας κατά νου τη δική μας προστασία αλλά και την αποφυγή διασποράς της λοίμωξης σε άλλα άτομα.
— Πόσο συχνά μπορούμε τελικά να προσβληθούμε από τον κορωνοϊό;
Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η κατάσταση του ανοσιακού μας, οι υποπαραλλαγές του ιού, η ηλικία μας, το αν έχουμε εμβολιαστεί ή μολυνθεί πρόσφατα, το αν τηρούμε τα προληπτικά μέσα, επίσης όμως και από παράγοντες που αφορούν την έκθεσή μας στον ιό. Γενικά μπορεί να μολυνθούμε αρκετές φορές, δεδομένου ότι ο ιός κυκλοφορεί συνεχώς ανάμεσά μας και η ανοσία έναντι της μόλυνσης δεν διαρκεί πολύ.
— Τα νέα εμβόλια Covid-19 έχουν προσαρμοστεί στις νεότερες παραλλαγές. Πόσο αναγκαίος είναι ο εμβολιασμός για όσους έχουν ήδη νοσήσει ή είναι νεότερης ηλικίας;
Ο εμβολιασμός συστήνεται σε όλα τα άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης. Για τα νεότερα άτομα ή άτομα που νόσησαν πρόσφατα (<4-6 μήνες) η σύσταση δεν είναι ισχυρή, χωρίς να σημαίνει ότι το εμβόλιο δεν προσφέρει πλεονεκτήματα και σε αυτούς τους πληθυσμούς. Τα νέα εμβόλια έχουν επικαιροποιηθεί για νεότερες υποπαραλλαγές, παρέχοντας μεγαλύτερη προστασία σε σχέση με τα αρχικά εμβόλια.
— Πόσο αποτελεσματικά είναι τα self-tests στη διάγνωση των ιώσεων και πόσο συχνά έχει νόημα να τα χρησιμοποιούμε;
Τα self-tests θα πρέπει να χρησιμοποιούνται παρουσία συμπτωμάτων. Αν το αποτέλεσμα είναι θετικό, θα πρέπει να θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι έχουμε μολυνθεί από τον συγκεκριμένο ιό. Αντίθετα, το αρνητικό αποτέλεσμα δεν θα πρέπει να μεταφράζεται ως απουσία λοίμωξης πάντα, γιατί ειδικά σε ασυμπτωματικούς ή ήπια συμπτωματικούς μπορεί να είναι ψευδώς αρνητικό. Γενικά, οι αυτοδιαγνωστικοί έλεγχοι είναι αξιόπιστοι και πολύ χρήσιμοι λόγω της ευκολίας και της αμεσότητας του αποτελέσματος. Ενίοτε όμως, ειδικά τα αρνητικά αποτελέσματα θα πρέπει να τα ερμηνεύουμε με προσοχή. Η χρήση τους μπορεί να βοηθήσει στην άμεση διάγνωση των αναπνευστικών παθογόνων και στην περαιτέρω διαχείριση τους.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη LiFO.