Γιατί αγαπάμε να μισούμε τους ξένους

Γιατί αγαπάμε να μισούμε τους ξένους Facebook Twitter
Γιατί, άραγε, αγαπάμε να μισούμε τους ξένους, ιδιαίτερα όταν αυτοί είναι φτωχοί και αδύναμοι; Φωτό: Dan Kitwood/Getty Images/Ideal Image
0


ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΙΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ,
ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης έδωσε μια συνέντευξη στη LiFO και στον Γιάννη Πανταζόπουλο, στην οποία, μεταξύ άλλων, διατύπωσε την άποψη ότι «oι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο, χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι». Ουσιαστικά αναφερόταν και σε ένα βάσιμο και ισχυρό επιχείρημα που έχει ακουστεί στην Ελλάδα αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη, ιδιαίτερα σε χώρες που αντιμετωπίζουν έντονο δημογραφικό πρόβλημα, ότι οι μεταναστατευτικές ροές, όπως έχει αποδείξει και η ίδια η Ιστορία, μπορούν να αποτελέσουν μια λύση για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Δεδομένου ότι η Ευρώπη γερνάει και διεθνείς αλλά και ελληνικοί Οργανισμοί, καθώς και πολλοί επιστήμονες, έχουν προβάλει αυτό το επιχείρημα.

Ο Τριαρίδης, λοιπόν, διατυπώνει αυτή την άποψη (στην οποία αναφέρεται και στον πολιτισμικό χαρακτήρα της μετανάστευσης) λέγοντας χαρακτηριστικά πως «όλοι ξέρουν ότι μόνο η μετανάστευση μπορεί να δώσει το φιλί της ζωής σε έναν πολιτικό που ήδη έχει ξαπλώσει οικειοθελώς μέσα στο φέρετρό του. Είναι η πιο βασική πολιτισμική αρχή της Ιστορίας: οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο – η μετανάστευση είναι η μόνιμη διέξοδος της Ιστορίας προς το μέλλον». Με άλλα λόγια, δεν πρωτοτύπησε, είπε με τον δικό του τρόπο αυτό που λένε ακόμα και οι σημαντικότεροι παράγοντες της οικονομίας, πολιτικοί και επιστήμονες: οι μετανάστες, έστω με έναν ελεγχόμενο τρόπο εισόδου, λύνουν το πρόβλημα των εργατικών χεριών που λείπουν και αντιμετωπίζουν εν μέρει το δημογραφικό ζήτημα.

Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, το μίσος για τους ξένους, που άλλοτε χαρακτηριζόταν ως μίσος του περιθωρίου και εκφραζόταν συνήθως από γραφικούς ανθρωπότυπους, έχει μετατραπεί σε mainstream συμπεριφορά. Και αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο.

Το θέμα του σημειώματος αυτού ωστόσο δεν είναι τα συγκεκριμένα επιχειρήματα για το μεταναστευτικό και η σύνδεσή του με το δημογραφικό, αλλά ο –σχεδόν μαζικός– τρόπος με τον οποίο πολλοί αντιμετώπισαν, μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, τις απόψεις του συγγραφέα. Ξεχύθηκε ένα κύμα πρωτοφανών επιθέσεων εναντίον του, όπου το μίσος και η τοξικότητα περίσσεψαν. Δεν νομίζω ότι έχει νόημα να μεταφέρουμε και από εδώ όσα απόλυτα απαξιωτικά, υποτιμητικά και υβριστικά γράφτηκαν. Έχει νόημα να δούμε γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη τοξικότητα σε κάθε είδους δημόσιο διάλογο και γιατί και στη χώρα μας, όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, σπέρνεται τόσο μίσος και εχθρότητα για τους καταραμένους της εποχής μας, οι οποίοι απλώς ζήτησαν μια καλύτερη τύχη από αυτή που τους επιφύλαξε η χώρα στην οποία έτυχε να γεννηθούν.

Γιατί άραγε αγαπάμε να μισούμε τους ξένους, ιδιαίτερα όταν αυτοί είναι φτωχοί και αδύναμοι; Γιατί για τους ισχυρούς ξένους δεν έχουμε ανάλογα συναισθήματα; Προφανώς υπάρχουν λόγοι που ένας χρήστης των σόσιαλ μίντια θα γράψει ότι ο συγγραφέας είναι «εθνομηδενιστής», ένας άλλος θα τον χαρακτηρίσει «ψευτοδιανοούμενο, που αντί να πει ότι πρέπει να κάνουν οι Έλληνες παιδιά θέλει τους λαθρομετανάστες» και ένας τρίτος θα σημειώσει ότι είναι «εθνομπερδεμένος κι αυτός». Οι αιτίες του μίσους για τους ξένους, το οποίο αναπαράγεται και αυξάνεται συνεχώς, δεν περιορίζονται μόνο στην άγνοια ή την ελλειμματική πληροφόρηση, που δεδομένα υπάρχει, και θέλει τους ξένους να παίρνουν παχυλά επιδόματα και τους Έλληνες να λιμοκτονούν.

Η ιδεολογία του μίσους που αφορά γενικά το διαφορετικό και εστιάζει στους ξένους καλλιεργείται συνήθως σε βάθος χρόνου με αβάσιμα στοιχεία, μέσω του διαδικτύου όπου διακινούνται τέρατα, διαφόρων forum, δημοσιευμάτων που ταυτίζουν το διαφορετικό με το κακό, συζητήσεων στις οποίες οι ξένοι ποτέ δεν αντιμετωπίζονται ισότιμα. Πόσες φορές δεν έχουμε διαβάσει ή ακούσει σε μέσα ενημέρωσης για τον ξένο διαρρήκτη σε αντιδιαστολή με τον Έλληνα, πόσες φορές δεν γίναμε μάρτυρες ψεύτικων δημοσιευμάτων που αφορούν την πολιτιστική τους ταυτότητα, πόσες φορές έχει συμβεί ο συχνά αδικαιολόγητος φόβος για το διαφορετικό να μετατρέπεται σε καχυποψία, ανησυχία, εχθρότητα;

Πάντα υπήρχε και υπάρχει μια επιφυλακτικότητα για οτιδήποτε διαφορετικό, αυτό είναι αλήθεια. Όμως, η μετατροπή της επιφυλακτικότητας σε μίσος το οποίο εκφράζεται με ιδιαίτερα τοξικό τρόπο και χωρίς ουσιαστικό λόγο έχει σαν βάση τους Πλεύρηδες που δηλώνουν πως «φύλαξη των συνόρων δεν υφίσταται αν δεν υπάρχουν νεκροί», όταν μεγάλες τραγωδίες, όπως αυτές ανοιχτά της Πύλου με εκατοντάδες νεκρούς και αγνοούμενους μετανάστες, ξεχνιούνται εύκολα και περνάνε στην κατηγορία των μικρής σημασίας συμβάντων, όταν δαιμονοποιούνται οι ξένοι.

Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, το μίσος για τους ξένους, που άλλοτε χαρακτηριζόταν ως μίσος του περιθωρίου και εκφραζόταν συνήθως από γραφικούς ανθρωπότυπους, έχει μετατραπεί σε mainstream συμπεριφορά. Και αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

H εξέγερση της «κανονικότητας»

Οπτική Γωνία / H εξέγερση της «κανονικότητας»

Μια τάση που θέλει να προσελκύσει μετριοπαθή ακροατήρια, αντλώντας από μια ψευδή εκδοχή της Ιστορίας, η οποία θέλει τον δυτικό πολιτισμό να υποφέρει ή να παρακμάζει γιατί τάχα έπεσε θύμα του ανθρωπισμού του.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
«Τι οδηγεί τους ανθρώπους στον ρατσισμό»

Άκου την επιστήμη / «Ο ρατσισμός γεννιέται από την ανάγκη να νιώθουμε ανώτεροι» 

Πώς διαμορφώνεται η λογική «εμείς και οι άλλοι»; Πού οφείλεται η ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει; Γιατί ακόμη κυριαρχούν οι εθνοτικές διακρίσεις; Και πόσο ελεύθερο είναι τελικά το άτομο όταν ψηφίζει; Η καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, Βίκυ Φούκα, μιλά στον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Γιάννης Σίνα Ούγκο Αντετοκούνμπο…

Ακροβατώντας / Ο Γιάννης Σίνα Ούγκο Αντετοκούνμπο και ο κάθε Γιάννης

Σαν αυτόν υπάρχουν χιλιάδες ακόμα άνθρωποι που ζουν στη χώρα μας, πολλές χιλιάδες «καταραμένοι» που για διάφορους λόγους έφτασαν και φτάνουν ως εδώ με κάτι καρυδότσουφλα, σε μια προσπάθεια να επιβιώσουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Οπτική Γωνία / Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Το κόστος ζωής, η ανισότητα, η διαφθορά, ο νεποτισμός, η βιαιότητα των δυνάμεων καταστολής: αυτά είναι τα ζητήματα που απασχολούν τα κινήματα της Γενιάς Ζ και όχι τόσο τα memes ή τα καρτούν.
THE LIFO TEAM