Ο Ντόναλντ Τραμπ επανήλθε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο του 2025 και από τότε προβάλλει τον εαυτό του ως «παγκόσμιο ειρηνοποιό», έναν ηγέτη που, όπως ο ίδιος λέει, «τερματίζει πολέμους, δεν τους ξεκινά». Παράλληλα, όμως, υιοθετεί την πιο επιθετική ρητορική και πρακτική των τελευταίων δεκαετιών, σε μια χρονιά που σημαδεύτηκε από εσωτερικές συγκρούσεις, στρατιωτικές επεμβάσεις και διεθνείς κρίσεις.
Από τις πρώτες εβδομάδες της νέας του θητείας, ο Τραμπ ξεκίνησε μια εκστρατεία “αυτοεπιβράβευσης”, επιμένοντας ότι αξίζει το Νόμπελ Ειρήνης 2025. Ο ίδιος ισχυρίστηκε πως «σταμάτησε οκτώ πολέμους» μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο διακυβέρνησης – από τη Γάζα έως το Κασμίρ. Σε ομιλία του στα Ηνωμένα Έθνη, είπε χαρακτηριστικά:«Κανείς στην ιστορία δεν έχει λύσει οκτώ πολέμους σε εννέα μήνες. Κανείς!»
Ανάμεσα στις συγκρούσεις που θεωρεί πως “έλυσε”, απαρίθμησε Ινδία–Πακιστάν, Ταϊλάνδη–Καμπότζη, Αρμενία–Αζερμπαϊτζάν, Κόσοβο–Σερβία, Ρουάντα–Κονγκό, Αίγυπτο–Αιθιοπία, Ισραήλ–Ιράν και τέλος, τη Γάζα. Στην πράξη, οι περισσότερες δεν ήταν ενεργές πολεμικές συγκρούσεις, αλλά διπλωματικές κρίσεις ή βραχύχρονες εκεχειρίες.
Σε δείπνο στην Ουάσινγκτον τον Σεπτέμβριο, ο Τραμπ αστειεύτηκε – ή ίσως όχι – ότι αξίζει «ένα Νόμπελ για τον καθένα». Τόνισε ότι η διπλωματία του βασίζεται «στην ισχύ και στο εμπόριο», εξηγώντας πως απείλησε το Νέα Δελχί και το Ισλαμαμπάντ με οικονομική απομόνωση «αν δεν σταματούσαν να πολεμούν».
Ο στρατός στους δρόμους των ΗΠΑ
Ενώ ο Τραμπ μιλούσε για ειρήνη στα διεθνή φόρα, στο εσωτερικό των ΗΠΑ εφάρμοζε σκληρή πολιτική καταστολής. Από την άνοιξη του 2025 διέταξε σειρά στρατιωτικοποιημένων επιχειρήσεων με πρόσχημα τη δημόσια ασφάλεια και τη μεταναστευτική κρίση.
Τον Ιούνιο, 4.100 μέλη της Εθνοφρουράς και 700 πεζοναύτες στάλθηκαν στο Λος Άντζελες για να «αποκαταστήσουν την τάξη», στην πρώτη τέτοια μαζική ανάπτυξη από τη δεκαετία του ’60. Τον Οκτώβριο, στο Σικάγο, ο Τραμπ έστειλε επιπλέον 500 στρατιώτες, παρά τις έντονες αντιδράσεις του κυβερνήτη και του δημάρχου, τους οποίους μάλιστα κατηγόρησε δημοσίως ότι «προστατεύουν εγκληματίες».
Οι διαδηλώσεις που ακολούθησαν χαρακτηρίστηκαν «απειλές για την εθνική ασφάλεια», ενώ ο ίδιος ο Τραμπ υποστήριξε ότι οι στρατιωτικές αποστολές στις πόλεις «λειτουργούν ως πεδία εκπαίδευσης για τον στρατό».
Από τη Βενεζουέλα στο Ιράν – και πίσω στη Γάζα
Η αντίφαση κορυφώνεται στη διεθνή σκηνή. Στη Βενεζουέλα, ο Τραμπ αποκάλεσε τον Νικολάς Μαδούρο «ναρκο-τρομοκράτη» και δεν απέκλεισε «στοχευμένη στρατιωτική δράση». Αμερικανικά πλοία αναπτύχθηκαν στην Καραϊβική, ενώ ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε ότι «όλες οι επιλογές παραμένουν στο τραπέζι».
Στη Μέση Ανατολή, ο Αμερικανός πρόεδρος έδωσε εντολή για αεροπορικά πλήγματα στο Ιράν τον Ιούνιο, σε συνεργασία με το Ισραήλ. Η «Επιχείρηση Iran–Israel War», όπως την αποκάλεσε ο διεθνής Τύπος, διήρκεσε δώδεκα ημέρες και στοίχισε εκατοντάδες ζωές. Ο Τραμπ, ωστόσο, πανηγύρισε ότι «έφερε ειρήνη» αφού μεσολάβησε για εκεχειρία δύο εβδομάδες αργότερα.
Στη Γάζα, ο ίδιος πρόεδρος που έδωσε «λευκή επιταγή» στο Ισραήλ για τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις, πανηγύρισε λίγους μήνες μετά ως ειρηνοποιός για τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τη Χαμάς. «Κανείς δεν μπορεί να φέρει ειρήνη όπως εγώ», δήλωσε.
Το παράδοξο του 2025
Το 2025 υπήρξε η χρονιά που ο Ντόναλντ Τραμπ προσπάθησε να ξαναγράψει την υστεροφημία του ως «ειρηνοποιός ηγέτης». Όμως, πίσω από τις δηλώσεις για «σωτηρία ζωών» και «διεθνή σταθερότητα», ξεδιπλώθηκε η εικόνα ενός προέδρου που χρησιμοποιεί τον στρατό ως πολιτικό εργαλείο, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ δεν τον τίμησε τελικά· το βραβείο Ειρήνης απονεμήθηκε στη Μαρία Κορίνα Ματσάδο, ακτιβίστρια της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα. Ειρωνεία ή δίκαιη επιλογή;
Ίσως και τα δύο. Γιατί, όπως σχολίασε δηκτικά ο ίδιος ο Τραμπ, «ακόμη κι αν θεράπευα τον καρκίνο, δεν θα μου το έδιναν ποτέ»
