Η απόπειρα, το χάος, ο Τραμπ και οι τραμπισμοί

Η απόπειρα, το χάος, ο Τραμπ και οι τραμπισμοί Facebook Twitter
Οι ίδιες οι ταυτότητες του τραμπισμού, του πρωτότυπου και των εθνικών παραλλαγών του, δεν φυτρώνουν από μόνες τους, ούτε αναπαράγονται απλώς από την ύπαρξη ανθρώπων που τάχα «δεν σκέφτονται λογικά». Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΒΓΑΙΝΟΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟ ΚΛΟΙΟ των ανδρών της μυστικής υπηρεσίας, ο Ντόναλντ Τραμπ υψώνει τη γροθιά του στο φόντο της αστερόεσσας και με μια λεπτή λωρίδα αίματος στο πρόσωπο. Η δολοφονική απόπειρα έχει αποτύχει, έχοντας προσθέσει μία ακόμα ψηφίδα στο εξελισσόμενο χάος. Όσο και αν μια πλευρά των δημοσιολόγων –και εδώ και στα διεθνή έντυπα− επιμένει σε μια γεμάτη ευσεβείς πόθους συστημική αισιοδοξία, ο κόσμος μας δείχνει όλο και πιο απελπιστικά απορρυθμισμένος. Η διανοητική και σωματική έκπτωση του Μπάιντεν, η φθορά της απήχησης των Δημοκρατικών αλλά και η εξάπλωση μιας πλανητικής, πληθυντικής (ακρο)δεξιάς με ισχνά αντίβαρα προαναγγέλλουν περαιτέρω εξασθένιση των κουρασμένων φιλελεύθερων δημοκρατιών. 

Στοιχειώδης ειλικρίνεια επιβάλλει έτσι να δούμε αυτές τις εξελίξεις χωρίς τα βελτιωτικά γεύσης μιας «φιλελεύθερης αισιοδοξίας» που, στην πραγματικότητα, εκπροσωπεί μια γερασμένη ιδεολογία. Η πιθανότατη εκλογή Τραμπ στην Προεδρία των ΗΠΑ θα αποκαλύψει ένα παγκόσμιο στερέωμα όπου τον πρώτο λόγο θα έχουν από τη μια η αμερικανική ακροδεξιά και από την άλλη ο πουτινικός πολεμικός εθνικισμός και διάφορες παραλλαγές ασιατικού ημι-αυταρχικού καπιταλισμού. Μια οικουμένη διαιρεμένη σε παλαιούς και νέους ολιγάρχες-δεσπότες, θηριώδεις και τελείως ανεξέλεγκτους οικονομικούς παίκτες και εκτεταμένες ζώνες ανομίας και κακοδιακυβέρνησης για ευάλωτους πληθυσμούς. Σαν μια κοσμόπολις παραδομένη σε χωριστές ομάδες τραμπούκων και μαφιόζικων υποσυστημάτων.

Ακόμα και αν απαριθμούνται, για το θεαθήναι και με πρόχειρη κοινωνιολογική πατέντα, οι ανισότητες και οι εύλογοι φόβοι των ανθρώπων από τις βίαιες τεχνολογικές και κοινωνικές αλλαγές, στο τέλος τα πράγματα παρουσιάζονται σαν αγώνας μεταξύ λογικής και παραλογισμού και τελικά, σε παγκόσμιο επίπεδο, σαν ένα ματς μεταξύ δημοκρατίας και αυταρχισμού.

Όταν έχουμε τέτοιου ύψους παγκόσμια προβλήματα, είναι κάπως αστείο να πιστεύουμε πως το πιο μεγάλο ρίσκο για τη δημοκρατία είναι απλώς οι πολώσεις και ο φανατισμός τους. Όπως έχουμε γράψει συχνά σε πολλά από αυτά τα άρθρα, οι πόλεμοι των πολιτικών και πολιτισμικών ταυτοτήτων είναι σημαντικοί και, σε ένα βαθμό, αντιπαραγωγικοί πολιτικά. Κυρίως όμως δεν είναι τόσο απλοί όσο ένα ματς μεταξύ «ψύχραιμων» και «φανατικών», λογικών και παράλογων, μεταξύ ενός στρατοπέδου σωφροσύνης και ενός στρατοπέδου αλλοφροσύνης. Εξάλλου, μεγάλο μέρος της σημερινής πολύμορφης διεθνούς ακροδεξιάς διεκδικεί για τον εαυτό του την κοινή λογική απέναντι στους «παγκοσμιστές» (globalists) και στα σχέδιά τους. Οι ίδιες οι ταυτότητες του τραμπισμού, του πρωτότυπου και των εθνικών παραλλαγών του, δεν φυτρώνουν από μόνες τους, ούτε αναπαράγονται απλώς από την ύπαρξη ανθρώπων που τάχα «δεν σκέφτονται λογικά».

Αυτή λοιπόν η κάπως μυστηριώδης, αποτυχημένη απόπειρα ξαναβγάζει στην επιφάνεια τις επιδερμικές προσεγγίσεις στη δυναμική του πρώην Αμερικανού Προέδρου. Λένε πολλοί: είναι η εικόνα αδυναμίας του Μπάιντεν που ενισχύει τον «πορτοκαλί άνθρωπο». Τα ίδια περίπου ακούγονται και σε άλλες χώρες με διαφορετικά παραδείγματα, πως δηλαδή είναι τα συγκεκριμένα ελαττώματα της μιας ή της άλλης δημοκρατικής ηγεσίας που στρώνουν τον δρόμο στην επέλαση των δημαγωγών. Ακόμα και αν απαριθμούνται, για το θεαθήναι και με πρόχειρη κοινωνιολογική πατέντα, οι ανισότητες και οι εύλογοι φόβοι των ανθρώπων από τις βίαιες τεχνολογικές και κοινωνικές αλλαγές, στο τέλος τα πράγματα παρουσιάζονται σαν αγώνας μεταξύ λογικής και παραλογισμού και τελικά, σε παγκόσμιο επίπεδο, σαν ένα ματς μεταξύ δημοκρατίας και αυταρχισμού. Ενώ αυτή η αντίθεση είναι σοβαρή και αληθινή (η αντίθεση μεταξύ φιλελεύθερων δημοκρατιών και δεσποτικών ή απολυταρχικών κρατών), χρησιμοποιείται ασύστολα για να δικαιολογηθούν διάφορα αδικαιολόγητα στις δικές μας κοινωνίες.

Πρέπει να αντιληφθούμε πόσο βαθιά αποκοιμιστική είναι μια τέτοια διάγνωση και πόσο ανεπίτρεπτα εφησυχαστική. Γιατί αν ίσχυε ένα τέτοιο απλό σχήμα, θα αρκούσε να βρεθεί κάποιος/α «καλός» και «μοντέρνος» για να νικηθεί ο Τραμπ και ο τραμπισμός. Αυτή η λογική είναι προσφιλής σε ανήσυχους χορηγούς που στοιχηματίζουν σε ένα άλογο και όταν αυτό γεράσει ή τραυματιστεί ψάχνουν αντικαταστάτη για την κούρσα. Οι χορηγοί βεβαίως μπορεί να είναι ρεαλιστές με τον δικό τους τρόπο, οι δικές τους μέριμνες όμως δεν έχουν καμιά σχέση (μάλλον το αντίθετο) με τις ανάγκες και ιδίως με το  πολιτικό μέλλον της δημοκρατίας. 

Όλα όμως δείχνουν πως δεν είναι οι αδύναμοι δημοκρατικοί κυβερνήτες ή κάποια προβληματικά επιτελεία που φέρνουν πιο κοντά τους Τραμπ του Βορρά και του παγκόσμιου Νότου. Είναι η ίδια η λογική που διατρέχει τα συμβατικά μοντέλα διακυβέρνησης των νεοφιλελεύθερων κοινωνιών. Το ότι οι πολιτικές τους κορυφές, ασθενικές ή fit, γεροντικές ή νεανίζουσες, με κάποιες θεσμικές επιτυχίες ή πιο αποτυχημένες, δεν επιτρέπεται, παρ’ όλα αυτά, να κάνουν κάτι ουσιαστικό για να μειώσουν τις κοινωνικές ανισότητες, για την πολιτική τιθάσευση και τη φορολόγηση των πλουσίων, για την εξασφάλιση αξιοπρεπούς ζωής για την πλειονότητα. Αυτό δηλαδή που παίζεται τα τελευταία χρόνια είναι ότι οι πολιτικές τάξεις των περισσότερων δημοκρατιών ανακαλύπτουν, η μια μετά την άλλη, τη δική τους, θεμελιώδη αδυναμία. Δεν μπορούν να κυβερνήσουν πραγματικά, παρά καλούνται να χειριστούν συμβολικές και υλικές χειρονομίες της εξουσίας. Έτσι έχουν ξεφυτρώσει οι τραμπισμοί ως προσομοιώσεις εθνικής ισχύος και πεδία λαϊκής εκτόνωσης, υποκατάστατα της αφύπνισης των απλών ανθρώπων μέσα από τις περφόρμανς των ακροδεξιών λαϊκιστών.  

Η αδυναμία θετικού ορίζοντα παράγει την κίνηση των πολιτών προς τις διάφορες μορφές ακροδεξιάς «αντεκδίκησης». Καθόλου τυχαία ο τραμπισμός εμφανίζεται ως εκδοχή λαϊκής δικαιοσύνης, όπως περίπου και ο νεο-λεπενισμός στη Γαλλία. Και όσο για την ηλίθια ενέργεια του Τόμας Μάθιου Κρουκς, κι αυτή, όπως κάθε διάβημα ατομικής πολιτικής βίας και αντεκδίκησης, προσφέρει απλώς υψηλές συναισθηματικές θερμοκρασίες στην πορεία των ΗΠΑ προς τον δεύτερο κύκλο ενός ζοφερού τραμπισμού. Εκτός βέβαια αν η Ιστορία και η πολιτική πράξη των ανθρώπων ανατρέψουν τα προδιαγεγραμμένα.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Γαϊδούρια : Ζώα εργασίας ή σιωπηλά θύματα;/ Ιπποειδή: Ζώα εργασίας ή σιωπηλά θύματα;

Ρεπορτάζ / Γαϊδούρια: Ζώα εργασίας ή θύματα κακοποίησης;

Είναι τα ιπποειδή στην Ελλάδα εργάτες χωρίς δικαιώματα; Ποιες είναι οι συνθήκες διαβίωσής τους, ποια μέριμνα υπάρχει για τη φροντίδα τους και γιατί η νομοθετική προστασία τους βρίσκεται σε μια γκρίζα ζώνη; Μιλούν στη LiFO εκπρόσωποι φιλοζωικών οργανώσεων και τοπικοί φορείς.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οπτική Γωνία / «Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οι παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Γάζα και τα αδιέξοδα του Παλαιστινιακού. Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια ομάδα μαθητών κατασκεύασε ρομπότ που καθαρίζει τις θάλασσες

Περιβάλλον / Πώς μια ομάδα μαθητών από τον Άλιμο έφτιαξε ρομπότ που καθαρίζει τον βυθό;

Το Greek Seabot είναι το υποβρύχιο ρομπότ που δημιούργησε μια μαθητική ομάδα από το ΕΠΑΛ Αλίμου για να βοηθήσει στον καθαρισμό των βυθών από πλαστικά και απορρίμματα. Μιλούν στη LIFO οι μαθητές για τα κίνητρά τους και το όραμά τους για ένα πιο καθαρό περιβάλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ