Πέρα από τα προφανή των δηλώσεων του Πνευματικού για τους καρκινοπαθείς

Πέρα από τα προφανή των δηλώσεων του Πνευματικού για τους καρκινοπαθείς Facebook Twitter
Είναι η συνθήκη της θεραπευτικής αγωγής τέτοια που πολύ συχνά εντός της ξεχνάς ποιος ήσουν: όσο διαρκεί η θεραπεία δεν είσαι ούτε άνθρωπος ούτε θεός. Ο σωματικός πόνος παραμορφώνει τα πάντα, ακόμα και αυτή την πραγματικότητα.
0

ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ όταν νοσούμε, πόσω μάλλον όταν ασθενούμε με καρκίνο, η παγκόσμια βιβλιογραφία –και όχι μόνο της ιατρικής– περιλαμβάνει τα πάντα. Μαρτυρίες, αφηγήσεις, καταγραφές, ημερολόγια ασθενών (και ιατρών): οι έμπειροι της επιστήμης ανατρέχουν συχνά σε αυτά για να συνεπικουρηθεί το λειτούργημα και ο ρόλος τους. Χωρίς αυτές τις καταγραφές, κάποιες εξ αυτών προαναγγελίες τέλους, δεν θα φτάναμε ποτέ στο άλμα της παρηγορητικής αγωγής.

Αυτά, όμως, αφορούν τους γιατρούς –ανθρώπους και λιγότερο ανθρώπους– όταν βρίσκονται δίπλα σε ογκολογικούς ασθενείς. Αυτό που αφορά τον ασθενή συνήθως σπανίως ομολογείται δημόσια και ανοιχτά. Κάθε σπίτι τον καημό του, τις αντοχές του και τον σταυρό του και αυτό συνήθως έχει να κάνει και με το στάδιο, το μέγεθος της περιπέτειας, τη χημεία της οικογένειας που αλλάζει ξαφνικά και πρέπει να σταθεί στο πλευρό του πάσχοντος μέλους της.

Γιατί ο ασθενής που νοσεί με καρκίνο –είτε πρόκειται για μια ιάσιμη κατάσταση, είτε για ένα μακρύ οδυνηρό ταξίδι, είτε για διαδρομή με άμεση ημερομηνία λήξης– είναι ένα σύμπαν που κυβερνιέται από άλλους κανόνες, μακριά από τα ανθρώπινα, μια κατάσταση στην οποία ο άνθρωπος συνομιλεί εξίσου με το φως και το σκοτάδι.

Όλο αυτό το πηγαινέλα στο φαρμακείο του Αγίου Σάββα, όλη αυτή η γραφειοκρατία που υφίστανται ασθενείς και συγγενείς, όλο αυτό το αναγκαστικό μαγκανοπήγαδο γύρω από την ασθένεια και τον ασθενή είναι λάθος.

Είναι η συνθήκη της θεραπευτικής αγωγής τέτοια που πολύ συχνά εντός της ξεχνάς ποιος ήσουν: όσο διαρκεί η θεραπεία δεν είσαι ούτε άνθρωπος ούτε θεός. Ο σωματικός πόνος παραμορφώνει τα πάντα, ακόμα και αυτή την πραγματικότητα. Δεν αναγνωρίζεσαι και δεν σε αναγνωρίζουν. Από τη μία εκχωρείς το σώμα σου με εμπιστοσύνη στην επιστήμη και από την άλλη το θέλεις πίσω για να μη νιώθεις όσα σου κάνουν για να ανανήψεις, να θεραπευτείς ή απλά να ανακουφιστείς.

Καθώς δεν είσαι μόνο σώμα (είσαι και ψυχή και αναμνήσεις και κουράγια που ρουφάς από τους γύρω σου – αν υπάρχουν), η ευαλωτότητά σου εξαρτάται από τόσους παράγοντες που έχουν και δεν έχουν να κάνουν με εσένα. Σε αφορούν και δεν σε αφορούν. Τους ζυγίζεις και τους μετράς με κάθε σταγόνα του φαρμάκου της χημειοθεραπείας που σου χορηγούν – άλλοτε κερδίζεις και άλλοτε χάνεις. Άλλοτε βγαίνεις από τη συνεδρία κουρέλι και άλλοτε πεισμώνεις και στέκεσαι όρθιος εκεί που δεν το περιμένει κανείς. Και φυσικά, παίζει τον ρόλο της και η ηλικία, το έρμα των καθαρά φυσικών αντοχών. Αυτό που μετά βίας αντέχεις στα 30 ή στα 40, στα 60 ή στα 80 μπορεί να είναι φορτίο με πέτρες – δεν σηκώνεται χωρίς να σε βοηθά όλο το οικοσύστημα τριγύρω.

Όμως, το άλλο σύστημα, το υγειονονομικό, όλα εκείνα τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσεις αν τύχει και μπεις σ’ αυτό τον εξουθενωτικό χορό, όσο συνεργάσιμοι κι αν είναι οι θεράποντες γιατροί, όσο σπλαχνικό κι αν είναι το νοσηλευτικό προσωπικό, είναι εξ ορισμού και εξαρχής εναντίον σου – το σύστημα είναι εναντίον του ασθενή από την πρώτη ημέρα της διάγνωσης. Όσοι χρειάστηκε ποτέ να προμηθευτούν φάρμακα χημειοθεραπείας για τους κύκλους της αγωγής τους, οι ίδιοι ή οι οικείοι τους, ξέρουν. Όλο αυτό το πηγαινέλα στο φαρμακείο του Αγίου Σάββα, όλη αυτή η γραφειοκρατία που υφίστανται ασθενείς και συγγενείς, όλο αυτό το αναγκαστικό μαγκανοπήγαδο γύρω από την ασθένεια και τον ασθενή είναι λάθος. Όλο είναι ένα έξτρα φορτίο που κουβαλά στην πλάτη ο πάσχων ή οι οικείοι του και μάθαμε να το ανεχόμαστε γιατί «έτσι είναι αυτό».

Όταν βγαίνεις απ’ όλο αυτό –αν είσαι από τις περιπτώσεις που εντόπισαν τον καρκίνο σε αρχικό στάδιο– δεν είσαι καν ο ίδιος άνθρωπος. Είσαι κυρίως μεταβλητές, αλλά με μία σταθερά: ξέρεις το αποτύπωμα της ασθένειας μέσα και έξω σου. Όσο καλή και αν είναι η διάγνωση, υπολογίζεις τα πάντα διαφορετικά. Είσαι μια μείξη από ενοχές και υπολογισμούς: δεν κάνεις αυτό για να μην τύχει το άλλο. Απολογείσαι για το τάδε που έφαγες ή το άλλο που δεν ήπιες. Απολογείσαι όταν δεν ξεκουράζεσαι, λες και είναι πάντα στο χέρι σου.

Μοιραία σκέφτεσαι τι ασθενής ήσουν, πόσο ταλαιπώρησες τους δικούς σου, ήσουν εύκολο περιστατικό για τους γιατρούς; Ήσουν φρόνιμος, συνεργάσιμος και υπάκουος; Άραγε σε ποια καθαρματική υγεινομική πολιτική ο ασθενής ισούται με οσιομάρτυρα και πρέπει να τα υπομένει όλα αδιαμαρτύρητα και αθόρυβα; Μήπως μόλις αρρωσταίνεις, μαζί με το δικαίωμα στο σώμα, χάνεις και το δικαίωμα στην κρίση και τις αντιδράσεις;

Αν τα κατάφερες, αν είσαι από αυτούς που βγήκαν απ’ όλο αυτό με αμυχές –ας το πούμε έτσι–, είσαι ένας άνθρωπος που περπατά ανάμεσα στην ευγνωμοσύνη, τον φόβο και τις ενοχές. Δεν πέρασες γρίπη – βγήκες από το πιο βαθύ σκοτάδι και πρέπει να χαίρεσαι κιόλας που τα κατάφερες.

Μόνο που δεν είναι έτσι ακριβώς. Για εκατομμύρια κόσμο εκεί έξω δεν είναι καθόλου έτσι. Και το ξέρεις. Κι ακόμα κι αν δεν είπες ποτέ, ούτε για μία φορά, ούτε στους μεγαλύτερους πόνους, «γιατί σ’ εμένα», ξέρεις ότι για όλους εκείνους που περνάνε από το ίδιο μονοπάτι, ακόμα κι αν δεν τους απομένουν παρά μόνο ημέρες, ώρες, θα ήθελες το σύστημα, το σύστημα που πληρώνεις με αίμα, να είναι εκεί και όταν δεν θα υπάρχει καμία ελπίδα πια. Να είναι εκεί για να απαλύνει τον μεγάλο απάλευτο πόνο από τον οποίο εσύ πήρες μόνο μια γεύση. Να είναι εκεί για την ποιότητα των τελευταίων ημερών.

Όλο αυτό είναι ο λόγος που χρειαζόμαστε το ανθρώπινο πρόσωπο της ιατρικής και ας πάνε να πνιγούν οι τεχνοκράτες – καλά καλά και με λίγο πιο χοντρό σκοινί, αν το χρειάζονται. Όλο αυτό είναι που κάνει τον κόσμο να γυρίζει και τους Πνευματικούς να αφανίζονται. Οι τελευταίες μέρες. Πέρα από τις χαρές και τις επιτυχίες, πέρα από τα Έβερεστ της επιστήμης και τις νίκες των ερευνητών: οι τελευταίες μέρες και η δροσιά που τους επιτρέπουμε να έχουν με τη βοήθεια της ιατρικής, γι' αυτές γίνονται όλα, αν έχεις μυαλό να το διακρίνεις. Ας το σκεφτούν οι εκάστοτε κυβερνώντες.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Ρεπορτάζ / Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Τα πρόσφατα ατυχήματα με αστικά λεωφορεία φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα της εκχώρησης συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ και καταγγελίες για θεσμικές αστοχίες. Οι εμπλεκόμενες πλευρές μιλάνε στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί κανείς δεν μας προστατεύει από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν μας προστατεύει κανείς από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Η Κομισιόν στέλνει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή δεν έχει υιοθετήσει τα απαραίτητα σχέδια δράσης για την ηχορρύπανση. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινότητά μας; Μιλά στη LiFO ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Γεώργιος Παπανικολάου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας κανονικός αφελληνισμός

Οπτική Γωνία / Ένας κανονικός αφελληνισμός

Στη θέση εκείνων των ξένων που καλλιεργούσαν μια αληθινή σχέση με την Ελλάδα, πολλαπλασιάζονται τα φιμέ τζάμια των υπερπολυτελών τζιπ, αόρατοι και αδιάφοροι μεσάζοντες, αγοραστές επαύλεων που υπενοικιάζονται ή έχουν γίνει φρούρια με μικρούς ιδιωτικούς στρατούς τραμπούκων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και θεωρητικός φυσικός μιλά για την προέλευση της συνείδησης, τoν εγκέφαλο ως κβαντική μηχανή και το μέλλον του ανθρώπου ως υβριδίου τεχνολογίας και βιολογίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Οπτική Γωνία / «Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Ένα 13χρονο παιδί δεν άντεξε την ομοφοβία και έδωσε τέλος στη ζωή του. Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος εξηγεί πώς μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εντοπίσουν έγκαιρα τα σημάδια της αυτοκτονικής διάθεσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ