ΕΝΑΣ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΕΡΜΗΝΕΥΤΗΣ του ελαφρού τραγουδιού της δεκαετίας του ’60 έφυγε σαν σήμερα από τη ζωή, το 2023 – ο Γιάννης Βογιατζής.
Ο Γιάννης Βογιατζής υπήρξε ένας από εκείνους τους αθάνατους τραγουδιστές, που άγγιξαν το πολύ μεγάλο τηλεοπτικό κοινό, τις πιο πρόσφατες δεκαετίες, μέσα από τις ταινίες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Έμεινε, έτσι, αγέραστος, αφού η φωνή του ακουγόταν συνεχώς από τις οθόνες, όταν ήταν στην πιο μεγάλη ακμή της, στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’60.
Όλοι θυμόμαστε τον Γιάννη Βογιατζή να τραγουδάει ή να παίζει ή και τα δυο μαζί στις ταινίες «Όταν Λείπει η Γάτα!» (1962) σκ. Αλέκος Σακελλάριος, «Μικροί Μεγάλοι εν Δράσει» (1963) σκ. Ορέστης Λάσκος, «Ο Εμίρης και ο Κακομοίρης» (1964) σκ. Ορέστης Λάσκος, «Μια Τρελλή Τρελλή Οικογένεια» (1965) σκ. Ντίνος Δημόπουλος, «Ραντεβού στον Αέρα» (1966) σκ. Γιάννης Δαλιανίδης, «5.000 Ψέμματα» (1966) σκ. Γιώργος Κωνσταντίνου και άλλες διάφορες, μέσα από τις οποίες θα ξεπηδούσαν μερικά πολύ επιτυχημένα τραγούδια σαν τα «Άσε τα χέρια σου στα δυο μου χέρια» και «Σ’ αγαπώ σ’ όλες τις γλώσσες» των Γιώργου Μουζάκη-Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου, «Σου το ’πα μια και δυο και τρεις» (Κ. Κλάββας-Κ. Πρετεντέρης), «Μορφονιά (Γκιουλινάρ)» (Κ. Κλάββας-Α. Αλεξόπουλος), «Sul mare (Η πρώτη μας νύχτα)» (Μ. Πλέσσας-Κ. Πρετεντέρης), «Ένας ουρανός μ’ αστέρια» και «Νύχτα καλοκαιριού» (αμφότερα του Μίμη Πλέσσα) κ.λπ.
Ο Βογιατζής ξεχωρίζει αμέσως με την τεράστια φωνή του, που είχε το δικό της μοναδικό ηχόχρωμα και γίνεται μέσα σε λίγο καιρό ένας από τους πρώτους μεγάλους (άντρες) σταρ του ελαφρού τραγουδιού.
Αυτά τα τραγούδια είναι που αγάπησε πιο πολύ ο κόσμος, μέσα από τις παλιές ταινίες, αλλά φυσικά ο Γιάννης Βογιατζής δεν ήταν μόνον αυτά. Ήταν πολύ περισσότερα...
Το ξεκίνημά του ο ίδιος το τοποθετούσε το 1952, στο Άλσος Παγκρατίου, όταν ο Ζοζέφ Κορίνθιος είχε βραδιά ταλέντων. Παγκρατιώτης, μαθητής στην τελευταία τάξη του νυχτερινού, ο Βογιατζής θέλει να δει τα ταλέντα και με κίνητρο δυο τσιγάρα Pall Mall (όπως είχε πει) θα ανέβαινε, στην πίστα, για να τραγουδήσει.
Θα τον πρόσεχε και ο Γιώργος Οικονομίδης αργότερα, αλλά η αληθινά πρώτη επαγγελματική εμφάνιση του Βογιατζή, στη νύχτα, θα ήταν στην Αθηναία, μερικά χρόνια αργότερα, το 1958.
Σου το΄πα μια και δυο και τρεις - Γιάννης Βογιατζής Cine Video
Ο Βογιατζής ξεχωρίζει αμέσως με την τεράστια φωνή του, που είχε το δικό της μοναδικό ηχόχρωμα και γίνεται μέσα σε λίγο καιρό ένας από τους πρώτους μεγάλους (άντρες) σταρ του ελαφρού τραγουδιού.
Συμμετέχει και στα τρία Φεστιβάλ Τραγουδιού του Ε.Ι.Ρ., το 1959, 1960 και 1961, που οριοθετούν απαρέγκλιτα το «ελαφρό», τραγουδώντας συνθέσεις των Γιάννη Σπάρτακου, του ανθρώπου που του έδωσε την πιο μεγάλη ώθηση στο επαγγελματικό ξεκίνημά του (το «Εσένα» κατακτά τρίτο βραβείο το ’59), Γεράσιμου Λαβράνου, Αλέκου Γεωργιάδη, Γιώργου Κουρουπού και Κώστα Κλάββα, ενώ η πρώτη πολύ μεγάλη επιτυχία του ήταν το θαυμάσιο tango ή ταγκό όπως το έλεγαν τότε (και πριν και μετά) «Την είδα ξανά» (Αργύρης Κουνάδης-Μιχάλης Κακογιάννης) από το σάουντρακ της ταινίας “Eroica” (1960) του Μιχάλη Κακογιάννη. Επίσης, τότε, ακουγόταν πολύ και το «Αιθέριο λουλούδι» των Γεράσιμου Λαβράνου-Κώστα Μάνεση.
Την είδα ξανά - Γιάννης Βογιατζής
Στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’60 ο Γιάννης Βογιατζής είναι αληθινά «πρώτο όνομα», σε κέντρα, κινηματογράφο, θέατρο, φεστιβάλ, ραδιοφωνία και δισκογραφία, τραγουδώντας συνθέσεις των κορυφαίων της εποχής, καταγράφοντας πολλά ωραία τραγούδια.
Ανάμεσα και το «Ποια μάτια σε κυττάζουνε» (1961) του Λυκούργου Μαρκέα, το παράξενο «Ο Μιχαλιός» (1961) του Νίκου Μαμαγκάκη σε ποίηση Κώστα Καρυωτάκη, «Το τραίνο» (1962) των Αλέκου Σπάθη-Γιώργου Οικονομίδη, το «Κρύψου φεγγάρι μου» (1963) των Μίμη Πλέσσα-Τάσου Μαστοράκη, το «Φωκίωνος Νέγρη» (1965) των Γιώργου Μουζάκη-Κ. Νικολαΐδη, Γ. Οικονομίδη, Η. Λυμπερόπουλου, που περιγράφει την ελληνική Via Veneto της εποχής κ.ά.
Θεωρείται, και ήταν τότε, μοντέρνος ποπ τραγουδιστής ο Γιάννης Βογιατζής, με τεράστιο γκελ στα νεανικά ακροατήρια, αλλά ταυτοχρόνως ήταν έτοιμος να πει και «άλλα» κομμάτια των κορυφαίων της εποχής Μίκη Θεοδωράκη και Μάνου Χατζιδάκι.
Και όντως, αφού η παρουσία του στο ανέβασμα του έργου «Όμορφη Πόλη» (1962) του Μίκη Θεοδωράκη, στο Θέατρον Παρκ, που ήταν στηριγμένο σε κείμενα Μποστ-Θεοδωράκη, σκηνικά Μποστ-Βασίλη Φωτόπουλου, χορογραφίες Βαγγέλη Σειληνού και σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη, θα φέρει τον Γιάννη Βογιατζή να συνεργάζεται με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση και την Ντόρα Γιαννακοπούλου. Περιττό να πούμε πως οι ερμηνείες του στην «Όμορφη πόλη» (στίχοι Γιάννης Θεοδωράκης) και στο «Μέσα στα μαύρα σου μαλλιά» (στίχοι Άκος Δασκαλόπουλος) είναι κλασικές και ανεπανάληπτες.
Γιάννης Βογιατζής - Μέσα στα μαύρα σου μαλλιά
Ο Γιάννης Βογιατζής θα τραγουδήσει και Μάνο Χατζιδάκι φυσικά, καθώς συνεργάζονται από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 – ο Βογιατζής ακούγεται να κάνει φωνητικά στο «Τσα-τσα του Καστέλλου», από το σάουντρακ της ταινίας «Ραντεβού στην Κέρκυρα» (1960), ενώ θα πει πολύ ωραία και την «Αθήνα» (1961) σε στίχους Νίκου Γκάτσου, όπως και άλλα τραγούδια ακόμη.
Γενικώς εκείνη την εποχή ο Βογιατζής θα έλεγε συνθέσεις πολλών, καθότι ήταν περιζήτητος. Πλην των συνθετών που ήδη αναφέρθηκαν θα απέδιδε και κομμάτια των Ζακ Ιακωβίδη, Σπήλιου Μεντή, Κώστα Καπνίση, Λεβ, Σπύρου Πιπεράκη, Λέανδρου Κοκκόρη, Στράτου Καμενίδη, Κώστα Πρέντα, Γιώργου Κατσαρού, Σταύρου Ρουχωτά, Αλέκου Σπάθη, Σταύρου Κουγιουμτζή, Άκη Σμυρναίου, Γιώργου Θεοδοσιάδη κ.ά.
Όταν, το 1962, το Φεστιβάλ Τραγουδιού του Ε.Ι.Ρ. θα μετακομίσει επί της ουσίας στην Θεσσαλονίκη, για να μετατραπεί σε Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού, ο Γιάννης Βογιατζής θα ήταν και πάλι εκεί, για να τραγουδήσει (δεύτερο βραβείο με το «Πιο πάνω από τα σύννεφα» των Άκη Σμυρναίου-Γιώργου Οικονομίδη), όπως θα ήταν και στην εκδήλωση του 1963, λέγοντας, ανάμεσα σε άλλα, και το «Πέταξ’ ένα πουλί» (Κώστας Κλάββας-Αλέξης Αλεξόπουλος) κατακτώντας πρώτο βραβείο.
Στο Φεστιβάλ θα εμφανιζόταν και το 1964 ο Γιάννης Βογιατζής (με την «Μορφονιά» του Κώστα Κλάββα), όπως και το 1969, τραγουδώντας το πολύ ωραίο τραγούδι των Τόλη Βοσκόπουλου-Ηλία Λυμπερόπουλου «Εκείνη», κατακτώντας «δεύτερο βραβείο» (με το τραγούδι να γίνεται πασίγνωστο από την ερμηνεία του Βοσκόπουλου λίγο αργότερα). Φυσικά, όλοι αυτοί (Βογιατζής, Βοσκόπουλος, Λυμπερόπουλος), θα σάρωναν την επόμενη χρονιά (1970) με το θρυλικό «Αδέλφια μου, αλήτες, πουλιά». Νωρίτερα όμως, τον Ιούλιο του ’65 ο Βογιατζής θα τραγουδούσε ακόμη και τον «Ύμνο του Π.Α.Ο.» των Γιώργου Μουζάκη-Γιώργου Οικονομίδη, αλλά όχι μόνο...
Το 1964 Γιάννης Βογιατζής και Τζένη Βάνου ερμηνεύουν ένα άλλο περίφημο τραγούδι του Γιώργου Μουζάκη (σε στίχους Γιώργου Γιαννακόπουλου), το «Θέλω κοντά σου να μείνω». Οι δυο τους είχαν κάνει ντουέτο και νωρίτερα, για παράδειγμα στο επίσης κλασικό «Το αμαξάκι» (1963) των Κώστα Καπνίση-Τάσου Μαστοράκη. Αυτά τα δύο τραγούδια, βασικά, ήταν εκείνα που θα ενώσουν, στην συνείδηση του κόσμου, τους Τζένη Βάνου και Γιάννη Βογιατζή και ίσως όχι άδικα, αφού και οι δυο τους υπήρξαν ανεπανάληπτοι τραγουδιστές, εκείνη την περίοδο, υπηρετώντας το ίδιο πάνω-κάτω στυλ.
Τζένη Βάνου & Γιάννης Βογιατζής - Θέλω κοντά σου να μείνω
Είχαν κοινή μοίρα και σε ένα άλλο θέμα ο Γιάννης Βογιατζής, με την Τζένη Βάνου, καθώς αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα με τις φωνητικές χορδές τους. Για τον Βογιατζή αυτό ήταν από νωρίς καθοριστικό, γιατί επηρεάζεται ουσιαστικά η φωνή του εξαιτίας του συγκεκριμένου ζητήματος. Έτσι, στο τέλος της δεκαετίας του ’60 θα ήταν πια ένας κάπως διαφορετικός τραγουδιστής, άλλων (πιο συγκεκριμένων) φωνητικών δυνατοτήτων και απαιτήσεων. Ένα γεγονός, που δεν θα τον εμπόδιζε, πάντως, να πάει στην Θεσσαλονίκη, το 1970 και να πάρει «πρώτο βραβείο», όπως προείπαμε.
Εκείνα τα χρόνια ο Γιάννης Βογιατζής θα συμμετάσχει σε μια ταινία-ντοκιμαντέρ, μαζί με άλλους τραγουδιστές (Νάντια Κωνσταντοπούλου, Πόπη Αστεριάδη, Σταμάτης Κόκοτας, Μαρίνα) σκηνοθετημένη από κάποιον G.P. Chahinian. Η ταινία είχε τίτλο “Fleurs d’ Athenes” (Λουλούδια της Αθήνας) και είχε βραβευθεί σ’ ένα διεθνές φεστιβάλ κινηματογραφικών ταινιών στην Ρώμη, τον Μάιο του 1969.
Επίσης, ο Βογιατζής θα τραγουδούσε στην 2α Ολυμπιάδα Τραγουδιού, στο Παναθηναϊκό Στάδιο (27-29 Ιουνίου 1969), αποδίδοντας τη σύνθεση του Λυκούργου Μαρκέα «Είναι ένα βουνό», ενώ θα εμφανιζόταν και στο θέατρο, με εκτεταμένο υποκριτικό ρόλο, στο μιούζικαλ του Αλέκου Σακελλάριου «Ο Μπάμπης και ο Μπαμπίνος» (σεζόν 1969-70), στο πλευρό του Λάμπρου Κωνσταντάρα και της Μαίρης Χρονοπούλου (ο ίδιος θεωρούσε πως αυτή ήταν η αληθινή θεατρική πρωτιά του). Επίσης εκείνα τα χρόνια θα δοκίμαζε την τύχη του και στον επιχειρηματικό τομέα (διευθύνοντας βασικά τα κέντρα Σπηλιά Παρασκευά και Μονακό), αλλά τα πράγματα εκεί δεν θα πήγαιναν και τόσο καλά...
Ουσιαστικά μέσα στα χρόνια της επταετίας ολοκληρώνεται, καλλιτεχνικά, η πορεία του Γιάννη Βογιατζή, υπό την έννοια πως από την Μεταπολίτευση και μετά θα ηχογραφήσει λίγα καινούρια τραγούδια, ενώ ακόμη λιγότερα θα ακούγονταν κάπως παραπάνω.
Φυσικά, ο Γιάννης Βογιατζής δεν θα εξαφανιστεί ποτέ από τα καλλιτεχνικά πράγματα, έχοντας παρουσίες στο βίντεο, στο θέατρο και βεβαίως στην τηλεόραση, έως πρόσφατα, ενώ δεν θα έμεναν δυσαρεστημένες ούτε η πίστα ούτε και η δισκογραφία – καθώς το κλασικό ρεπερτόριό του από την δεκαετία του ’60, θα ήταν πάντα ο οδηγός του, για όλες τις επιλογές του.
Όσο το σκέφτομαι νομίζω πως δεν θα πρέπει να υπάρχει άλλος έλληνας τραγουδιστής, που μέσα σε μία μόλις δεκαετία ουσιαστικά, την δεκαετία του ’60, θα κατάφερνε να πει τόσα πολλά τραγούδια, που να ακούγονται συνεχώς μέχρι τις μέρες μας και τα οποία θα ακούγονται, εννοείται, και στο μέλλον. Τούτο σημαίνει πως η τραγουδιστική προσωπικότητα του Γιάννη Βογιατζή, εκείνης της εποχής, υπήρξε και τεράστια και μοναδική.
Γιάννης Βογιατζής - Αδέλφια μου, αλήτες, πουλιά
