Η μητρική εταιρεία της Google, η Alphabet, ανακοίνωσε σήμερα ότι σχεδιάζει να περικόψει 12.000 θέσεις εργασίας, μεγαλώνοντας τη λίστα απολύσεων στον τομέα της τεχνολογίας και των μέσων ενημέρωσης, στην οποία περιλαμβάνονται ήδη οι Microsoft, Meta, Amazon, Salesforce, Snap, Twitter και Warner Bros. Discovery. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, περίπου 130.000 άνθρωποι έχουν απολυθεί από τις θέσεις εργασίας τους σε μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας και μέσων ενημέρωσης τους τελευταίους 12 μήνες. Αυτό είναι περίπου ισοδύναμο με τον συνολικό αριθμό των ανθρώπων που εργάζονταν στην Apple πριν από το πλήγμα του COVID.
Αυτές οι ανακοινώσεις απολύσεων έχουν γίνει καταθλιπτικά κοινές, ακόμη και πεζές. Αλλά είναι επίσης κάπως περίεργες. Το συνολικό ποσοστό ανεργίας στις ΗΠΑ είναι 3,5%, το οποίο αποτελεί το χαμηλότερο ποσοστό του 21ου αιώνα.
Στη δεκαετία του 2010, η αγορά εργασίας ήταν αδύναμη και ο τομέας της τεχνολογίας αναπτυσσόταν. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, η αμερικανική οικονομία βίωσε μια ύφεση, και ο τεχνολογικός τομέας ανθούσε. Σήμερα, η αμερικανική αγορά εργασίας φαίνεται, σύμφωνα με ορισμένες μετρήσεις, αρκετά ισχυρή, και παρόλα αυτά οι βιομηχανίες τεχνολογίας και μέσων ενημέρωσης αιμορραγούν. Τι συμβαίνει; Και τι μας λέει αυτή η αντιστροφή των κανόνων του 21ου αιώνα για την κατάσταση της οικονομίας;
Μεγάλο μέρος της επιβράδυνσης στην τεχνολογία και τα μέσα ενημέρωσης είναι στην πραγματικότητα μια επιβράδυνση στη διαφήμιση.
Η πρώτη εξήγηση αυτής της στιγμής είναι ότι η οικονομία μετά την πανδημία ήταν πολύ πιο περίεργη από ό,τι περίμεναν οι περισσότεροι. Πολλοί άνθρωποι προέβλεψαν ότι η ψηφιοποίηση της πανδημικής οικονομίας το 2020, όπως η άνοδος της ψυχαγωγίας μέσω streaming και των applications παράδοσης φαγητού και της γυμναστικής στο σπίτι, ήταν "επιταχύνσεις", που μας έσπρωχναν όλους σε ένα μέλλον που θα ερχόταν ούτως ή άλλως. Σύμφωνα με αυτή την ερμηνεία, η πανδημία ήταν μια μηχανή του χρόνου, που επιτάχυνε τη δεκαετία του 2030 και αύξησε ανάλογα τις αποτιμήσεις της τεχνολογίας. Οι προσλήψεις αυξήθηκαν σε όλη την τεχνολογία, καθώς οι εταιρείες προσέθεσαν δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους για να ανταποκριθούν σε αυτή την προσδοκία επιτάχυνσης.
Αλλά ίσως η πανδημία να μην ήταν πραγματικά επιταχυντής. Ίσως ήταν μια φούσκα. Αξιόλογοι τίτλοι της πανδημίας, όπως η Peloton και η Robinhood, εκτινάχθηκαν και κατέρρευσαν. Το ίδιο συνέβη και με την απασχόληση στις εταιρείες τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένων της Alphabet και της Amazon. Οι προκλήσεις της οικονομίας στα τέλη της πανδημίας ήταν ποικίλες: Ορισμένες επιχειρήσεις αντιμετώπισαν προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού, ενώ άλλες κάηκαν από την άνοδο των επιτοκίων που ακολούθησε τον πληθωρισμό. Οι εταιρείες ψυχαγωγίας έριξαν το βάρος τους στο streaming μόνο και μόνο για να ανακαλύψουν ότι τα κέρδη δεν θα τις ακολουθούσαν. Όμως όλες αυτές οι εταιρείες βίωσαν το ίδιο φαινόμενο: Το 2020 νόμιζαν ότι η πανδημική οικονομία ήταν μια ατμομηχανή και το 2022 συνειδητοποίησαν ότι η πανδημική οικονομία ήταν μια όαση. Έτσι, αυτός είναι ένας τρόπος για να δούμε τι συμβαίνει στην τεχνολογία. Επιστρέφει και πάλι στο 2019.
Η δεύτερη εξήγηση για αυτή την περίεργη στιγμή είναι ότι τα πάντα στα οικονομικά αυτές τις μέρες είναι υπόθεση επιτοκίων. Όταν τα επιτόκια ήταν χαμηλά, οι επενδυτές εκτιμούσαν το αφήγημα της ανάπτυξης και οι εταιρείες τεχνολογίας (ή οι εταιρείες που αυτοαποκαλούνταν εταιρείες τεχνολογίας) είχαν το μονοπώλιο αυτού του αφηγήματος. Οι αναλογίες τιμών προς κέρδη των τεχνολογικών εταιρειών ξέφυγαν, καθώς οι επενδυτές εμπιστεύτηκαν εταιρείες όπως το Netflix, η Uber και η Tesla, οι οποίες έδιναν πολλές μακροπρόθεσμες υποσχέσεις και λίγα βραχυπρόθεσμα κέρδη. Όταν ο πληθωρισμός και τα επιτόκια αυξήθηκαν, οι εταιρείες που έδιναν μακροπρόθεσμες υποσχέσεις ήταν περισσότερο εκτεθειμένες σε κίνδυνο, και έπεσαν στο κενό.
Μια τρίτη εξήγηση είναι ότι μεγάλο μέρος της επιβράδυνσης στην τεχνολογία και τα μέσα ενημέρωσης είναι στην πραγματικότητα μια επιβράδυνση στη διαφήμιση. Πέρυσι "ήταν μια δύσκολη χρονιά για τη διαφημιστική αγορά που είδε τη μαζική ανάπτυξη της εποχής της πανδημίας να σταματάει", έγραψαν αρκετοί αναλυτές της MoffettNathanson, μια εταιρείας ερευνών για τα μέσα ενημέρωσης και την τεχνολογία. Οι εταιρείες μάρκετινγκ μείωσαν τους διαφημιστικούς προϋπολογισμούς "ως απάντηση σε ένα μείγμα πραγματικών οικονομικών δυσκολιών και αναμενόμενων μελλοντικών δυσκολιών, βλέποντας ότι μέχρι το τέλος των διακοπών δεν ξοδεύονταν σχεδόν καθόλου χρήματα".
Η διαφήμιση είναι συνήθως το πρώτο θύμα μιας οικονομικής επιβράδυνσης, επειδή δεν πρόκειται για δαπάνη που επηρεάζει το άμεσο προϊόν, αλλά για επένδυση στο μελλοντικό branding και την ανάπτυξη της εταιρείας. Επειδή τόσες πολλές εταιρείες τεχνολογίας -όχι μόνο η Google και η Meta, αλλά και η Amazon, η Apple, η Snap και η Netflix- έχουν γίνει διαφημιστικές εταιρείες πλήρους ή μερικής απασχόλησης, είναι σχεδόν όλες ευαίσθητες σε μια επιβράδυνση της διαφήμισης που έρχεται πολύ πιο γρήγορα και πιο έντονα από τη συνολική οικονομική επιβράδυνση. Έτσι, εξηγείται το μυστήριο του γιατί ο τομέας της τεχνολογίας αιμορραγεί, ενώ η συνολική αγορά εργασίας φαίνεται υγιής. Η οικονομία της διαφήμισης νοσεί, ενώ η οικονομία των υπηρεσιών είναι υγιής.
Η τελική εξήγηση είναι ότι οι διευθύνοντες σύμβουλοι είναι φυσιολογικοί άνθρωποι που αντιμετωπίζουν την αβεβαιότητα αντιγράφοντας ο ένας τον άλλο. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο οι απολύσεις σε πενταψήφιο αριθμό θέσεων εργασίας στον τομέα της τεχνολογίας να είναι ουσιαστικά πράξεις μίμησης ή επιχειρηματικής μεταδοτικότητας μεταξύ των ανταγωνιστών. Όταν όλοι οι ανταγωνιστές σας απολύουν το 10% του προσωπικού τους -και ανταμείβονται από την αγορά γι' αυτό!- η απομάκρυνση του 10% των εργαζομένων σας μπορεί να φαίνεται σωστή ή αναπόφευκτη.
"Υπήρξε φούσκα στις αποτιμήσεις; Απολύτως", δήλωσε ο καθηγητής επιχειρήσεων Jeffrey Pfeffer στο Stanford News. "Μήπως η Meta έκανε υπερβολικές προσλήψεις; Πιθανώς. Αλλά είναι αυτός ο λόγος που απολύουν κόσμο; Φυσικά όχι. Όλες αυτές οι εταιρείες βγάζουν χρήματα. Το κάνουν επειδή το κάνουν και άλλες εταιρείες".
Με στοιχεία από το Atlantic
