Όταν η Αυστραλία κατέσχεσε 650.000 όπλα, οι φόνοι και οι αυτοκτονίες μειώθηκαν κατακόρυφα

Όταν η Αυστραλία κατέσχεσε 650.000 όπλα, οι φόνοι και οι αυτοκτονίες μειώθηκαν κατακόρυφα Facebook Twitter
0

Το πολύνεκρο μακελειό της Τρίτης στο δημοτικό σχολείο του Ουβάλντε στο Τέξας έχει ήδη πυροδοτήσει μία εσωτερική αλλά και διεθνή συζήτηση για τον έλεγχο της οπλοκατοχής.

Την ώρα που ακόμα και ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναρωτιέται τι θα κάνει το έθνος του με την οπλοκατοχή,πολλοί θυμούνται το παράδειγμα της Αυστραλίας, στα τέλη της δεκαετίας του 1990.

Μεταξύ Οκτωβρίου 1996 και Σεπτεμβρίου 1997, η Αυστραλία απάντησε στο δικό της πρόβλημα της οπλοκατοχής με μια λύση που ήταν τόσο απλή όσο και σοβαρή: ανακάλεσε περίπου 650.000 όπλα από ιδιώτες κατόχους, σε ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα υποχρεωτικής επαναγοράς όπλων στην πρόσφατη ιστορία. Και, φυσικά, λειτούργησε. 

Τι έκανε η Αυστραλία

Στις 28 Απριλίου 1996, ένας 28χρονος άνδρας με προβληματικό παρελθόν, ονόματι Μάρτιν Μπράιαντ, μπήκε σε μια καφετέρια στο Πορτ Άρθουρ, μια τουριστική πόλη στο νησί της Τασμανίας, και άνοιξε πυρ με ένα ημιαυτόματο τουφέκι. Σκότωσε 35 ανθρώπους και τραυμάτισε ακόμα 28.

Ο τότε πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Τζον Χάουαρντ, είχε αναλάβει τα καθήκοντά του μόλις έξι εβδομάδες νωρίτερα,όντας επικεφαλής ενός κεντροδεξιού συνασπισμού. Έβγαλε γρήγορα ένα πολύ σαφές συμπέρασμα από τη δολοφονία στο Πορτ Άρθουρ: Η Αυστραλία είχε πάρα πολλά όπλα που ήταν πολύ εύκολο να τα αποκτήσει οποιοσδήποτε.

«Ήξερα ότι έπρεπε να χρησιμοποιήσω την εξουσία του αξιώματός μου για να περιορίσω την κατοχή και τη χρήση του είδους των όπλων που σκότωσαν 35 αθώους ανθρώπους», έγραψε ο Χάουαρντ σε άρθρο του στους New York Times το 2013. «Γνώριζα επίσης ότι δεν θα ήταν εύκολο».

Ο Χάουαρντ έπεισε τόσο τον συνασπισμό του όσο και τις πολιτείες της Αυστραλίας (σ.σ η χώρα έχει ομοσπονδιακό σύστημα) να συμφωνήσουν σε μια σαρωτική, πανεθνική μεταρρύθμιση της νομοθεσίας περί όπλων. Η λεγόμενη Εθνική Συμφωνία για τα Πυροβόλα Όπλα (NFA), που συντάχθηκε έναν μήνα μετά τους πυροβολισμούς, περιόρισε δραστικά τη νόμιμη κατοχή πυροβόλων όπλων στην Αυστραλία. Καθιέρωσε επίσης ένα μητρώο όλων των όπλων στη χώρα και, μεταξύ άλλων μέτρων, έκανε υποχρεωτική την άδεια για όλες τις νέες αγορές πυροβόλων όπλων.

Μία από τις σημαντικότερες διατάξεις της NFA ήταν η απόλυτη απαγόρευση ορισμένων ειδών όπλων, όπως τα αυτόματα και ημιαυτόματα τουφέκια και καραμπίνες. Ωστόσο, κυκλοφορούσαν ήδη αρκετά τέτοια όπλα στην Αυστραλία, και η NFA απαιτούσε την απομάκρυνσή τους από τους -όχι πια νόμιμους - κατόχους τους.

Η Αυστραλία έλυσε αυτό το πρόβλημα με την καθιέρωση υποχρεωτικής επαναγοράς: Οι πολιτείες της Αυστραλίας θα έπαιρναν όλα τα όπλα που μόλις είχαν κηρυχθεί παράνομα. Σε αντάλλαγμα, θα πλήρωναν στους ιδιοκτήτες των όπλων μια δίκαιη τιμή, η οποία θα καθοριζόταν από μια εθνική επιτροπή που θα χρησιμοποιούσε ως μέτρο σύγκρισης την τιμή λιανικής πώλησης, ως αποζημίωση. Η NFA προσέφερε επίσης νόμιμη αμνηστία σε όσους παρέδιδαν παράνομα όπλα, χωρίς όμως αποζημίωση σε αυτή την περίπτωση.

Υπήρχαν φόβοι ότι η υποχρεωτική επαναγορά θα προκαλούσε αντίσταση: Κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας του σε πλήθος υποστηρικτών των δικαιωμάτων των όπλων, ο Χάουαρντ φορούσε αλεξίσφαιρο γιλέκο. Ευτυχώς, οι φόβοι για βία αποδείχθηκαν αβάσιμοι. Περίπου 650.000 νόμιμα κατοχυρωμένα όπλα κατασχέθηκαν ειρηνικά και στη συνέχεια καταστράφηκαν στο πλαίσιο της επαναγοράς. Σύμφωνα με μια ακαδημαϊκή εκτίμηση, το ποσοστό αυτό ανερχόταν σε περίπου 20 τοις εκατό όλων των ιδιωτικών όπλων στην Αυστραλία.

Το πρόγραμμα της Αυστραλίας πιθανότατα έσωσε πολλές ζωές

Το 2011, οι David Hemenway και Mary Vriniotis από το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ εξέτασαν την έρευνα σχετικά με το ποσοστό αυτοκτονιών και ανθρωποκτονιών στην Αυστραλία μετά την εφαρμογή της Εθνικής Συμφωνίας (NFA). Το συμπέρασμά τους ήταν σαφές: «Η NFA φαίνεται πως ήταν απίστευτα επιτυχής όσον αφορά τις ζωές που σώθηκαν».

Όπως διαπίστωσαν, δεν μειώθηκαν μόνο τα ποσοστά των ανθρωποκτονιών αλλά και των αυτοκτονιών. Συγκεκριμένα, το μέσο ποσοστό αυτοκτονιών με πυροβόλα όπλα στην Αυστραλία στα εφτά χρόνια μετά το νομοσχέδιο μειώθηκε κατά 57% σε σύγκριση με τα επτά προηγούμενα έτη. Το μέσο ποσοστό ανθρωποκτονιών με πυροβόλο όπλο μειώθηκε κατά περίπου 42%.

Το ποσοστό ανθρωποκτονιών στην Αυστραλία μειωνόταν ήδη πριν από την εφαρμογή του NFA, οπότε δεν μπορεί να αποδοθεί η μείωση αποκλειστικά στους νέους νόμους. Υπάρχουν όμως αρκετοί λόγοι για να θεωρήσει κανείς πως οι διατάξεις περί επαναγοράς συνέβαλαν στην πτώση. 

«Πρώτον», γράφουν οι Hemenway και Vriniotis, «η πτώση των θανάτων από πυροβόλα όπλα ήταν μεγαλύτερη μεταξύ του τύπου των πυροβόλων όπλων που επηρεάστηκαν περισσότερο από την επαναγορά. Δεύτερον, οι θάνατοι από πυροβόλα όπλα σε πολιτείες με υψηλότερα ποσοστά επαναγοράς ανά κάτοικο μειώθηκαν αναλογικά περισσότερο από ό,τι σε πολιτείες με χαμηλότερα ποσοστά επαναγοράς».

Το 1996 και το 1997, τα δύο έτη κατά τα οποία εφαρμόστηκε η NFA, σημειώθηκε η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση του ποσοστού ανθρωποκτονιών σε οποιαδήποτε διετή περίοδο στην Αυστραλία μεταξύ 1915 και 2004.

Ωστόσο, στα χρόνια που μεσολάβησαν από τη μελέτη των Hemenway και Vriniotis, άλλη μεγάλη έρευνα που εξέτασε τις ακριβείς επιπτώσεις της NFA υποστήριξε ότι είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί η συμβολή των πολιτικών της Αυστραλίας στη μείωση της βίας με όπλα, εν μέρει λόγω της προϋπάρχουσας πτωτικής τάσης. Όσον αφορά τις συνολικές ανθρωποκτονίες ειδικότερα, δεν υπάρχουν ιδιαίτερα μεγάλες ενδείξεις ότι η επαναγορά της Αυστραλίας είχε σημαντική επίδραση.
 

Παρ' όλα αυτά, οι συντάκτες της νέας μελέτης καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι «τα πιο τρανταχτά στοιχεία συμφωνούν με τον ισχυρισμό πως η NFA οδήγησε σε μειώσεις στις αυτοκτονίες με πυροβόλα όπλα, στους μαζικούς πυροβολισμούς και τις γυναικοκτονίες»,

Γιατί έπεσαν τα ποσοστά

Όπως επισημαίνει ο δημοσιογράφος Dylan Matthews, υπάρχει σοβαρός λόγος για τον οποίο ένας περιορισμός στα όπλα θα απέτρεπε αυτοκτονίες. Η απόπειρα αυτοκτονίας είναι συχνά μια παρορμητική επιλογή, η οποία συχνά δεν επαναλαμβάνεται μετά την πρώτη φορά. Τα όπλα είναι ειδικά σχεδιασμένα για να σκοτώνουν, γεγονός που καθιστά τις απόπειρες αυτοκτονίας με όπλα πιο πιθανό να πετύχουν από ό,τι, για παράδειγμα, τις απόπειρες με ξυράφια ή χάπια. Ο περιορισμός της πρόσβασης σε όπλα καθιστά πιο πιθανό να αποτύχει κάθε απόπειρα, καθιστώντας έτσι πιο πιθανό το ενδεχόμενο οι άνθρωποι να επιβιώσουν και να μην επιχειρήσουν να βλάψουν ξανά τον εαυτό τους.

Η λογική για τις γυναικοκτονίες είναι παρόμοια. Οι γυναίκες είναι δυσανάλογα πιο πιθανό να δολοφονηθούν από άνδρες συντρόφους στο επαναλαμβανόμενο μοτίβο ενδοοικογενειακής κακοποίησης- ένας θύτης με πρόσβαση σε ένα όπλο ειδικά σχεδιασμένο για να σκοτώνει είναι πιο πιθανό να δολοφονήσει την σύντροφό του από ό,τι άοπλος.

Και οι μαζικοί πυροβολισμοί είναι σπάνια γεγονότα στα οποία προβαίνουν ελάχιστα άτομα. Η μείωση της διαθεσιμότητας των όπλων καθιστά λιγότερο πιθανό να καταφέρουν να προβούν σε τέτοιες ενέργειες όσοι το σχεδιάζουν. Μελέτη του 2018 διαπίστωσε ότι στα 18 χρόνια πριν από τη σφαγή στο Πορτ Άρθουρ, η Αυστραλία κατέγραψε 13 μαζικές εκτελέσεις (σ.σ επιθέσεις όπους έχασαν τη ζωή τους πέντε ή περισσότεροι άνθρωποι, σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό). Στα χρόνια που ακολούθησαν, η χώρα κατέγραψε μόνο μία επίθεση: υπήρξε επίσης ένας περιστατικό το 2019 που στοίχισε τη ζωή σε τέσσερις ανθρώπους.

Επομένως η επαναγορά όπλων της Αυστραλίας μπορεί κάλλιστα να έχει σώσει ζωές, πιθανότατα μειώνοντας τις ανθρωποκτονίες και σχεδόν σίγουρα μειώνοντας τις αυτοκτονίες. «Και πάλι, τα αυστραλιανά διδάγματα μπορεί να μην ισχύουν απαραίτητα για τις ΗΠΑ, δεδομένων των πολλών πολιτισμικών και πολιτικών διαφορών μεταξύ των δύο χωρών», σχολιάζει στην ανάλυσή του για το Vox ο Zack Beauchamp. «Αλλά όταν σκεφτόμαστε τη βία με όπλα και πώς να την περιορίσουμε, αυτό φαίνεται ότι αξίζει να το εξετάσουμε.»

Διεθνή
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ρωσικές επιθέσεις «αχρηστεύουν» το 60% της παραγωγής αερίου στην Ουκρανία – Φόβοι για χειμερινή ενεργειακή κρίση

Διεθνή / Ρωσικές επιθέσεις «αχρηστεύουν» το 60% της παραγωγής αερίου στην Ουκρανία – Φόβοι για χειμερινή ενεργειακή κρίση

Μαζικές ρωσικές επιθέσεις σε υποδομές φυσικού αερίου της Ουκρανίας πλήττουν το 60% της παραγωγής, προκαλώντας φόβους για ελλείψεις το χειμώνα
LIFO NEWSROOM
Νόμπελ Ειρήνης: «Στηριζόμαστε στον πρόεδρο Τραμπ», δηλώνει η φετινή νικήτρια, Μαρία Κορίνα Ματσάδο

Διεθνή / Νόμπελ Ειρήνης: «Στηριζόμαστε στον πρόεδρο Τραμπ» δηλώνει η φετινή νικήτρια, Μαρία Κορίνα Ματσάδο

«Στηριζόμαστε στον πρόεδρο Τραμπ, στον λαό των Ηνωμένων Πολιτειών, στους λαούς της Λατινικής Αμερικής και στις δημοκρατικές χώρες του κόσμου ως τους κύριους συμμάχους μας για να πετύχουμε την Ελευθερία και τη δημοκρατία», έγραψε η Βενεζουελανή πολιτικός
LIFO NEWSROOM
Μαρίν Λεπέν: Η ακροδεξιά εκμεταλλεύεται την κρίση Μακρόν στη Γαλλία

Διεθνή / Μαρίν Λεπέν: Η ακροδεξιά εκμεταλλεύεται την κρίση Μακρόν στη Γαλλία

Καθώς η Γαλλία παραμένει σε πολιτική κρίση, η Μαρί Λεπέν και η «Εθνική Συσπείρωση» εκμεταλλεύονται το χάος για να ενισχύσουν την επιρροή τους και να προετοιμαστούν για πιθανές πρόωρες εκλογές
LIFO NEWSROOM
«Καρφιά» του Λευκού Οίκου προς την Επιτροπή Νόμπελ: «Απέδειξαν ότι βάζουν την πολιτική πάνω από την ειρήνη»

Διεθνή / «Καρφιά» του Λευκού Οίκου προς την Επιτροπή Νόμπελ: «Απέδειξαν ότι βάζουν την πολιτική πάνω από την ειρήνη»

Αφού η Επιτροπή Νόμπελ αγνόησε τον Ντόναλντ Τραμπ, ο διευθυντής επικοινωνίας του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι δεν αναγνώρισαν «έναν ανθρωπιστή που κινεί βουνά με τη δύναμη της θέλησής του»
LIFO NEWSROOM
Πεντάγωνο: Ο Χέγκσεθ έθεσε υπό έρευνα 300 υπαλλήλους μετά τον θάνατο του Τσάρλι Κερκ

Διεθνή / Πεντάγωνο: Ο Χέγκσεθ έθεσε υπό έρευνα 300 υπαλλήλους μετά τον θάνατο του Τσάρλι Κερκ

Το Πεντάγωνο διερευνά 300 υπαλλήλους για σχόλια στο διαδίκτυο μετά τη δολοφονία του ακτιβιστή Τσάρλι Κερκ, προκαλώντας συζήτηση για πολιτική βία και πειθαρχικά μέτρα στον στρατό των ΗΠΑ
LIFO NEWSROOM
Το Όσλο ελπίζει να παραστεί η Μαρία Κορίνα Ματσάδο στην τελετή απονομής του Νόμπελ Ειρήνης

Διεθνή / Το Όσλο ελπίζει να παραστεί η Μαρία Κορίνα Ματσάδο στην τελετή απονομής του Νόμπελ Ειρήνης

Αναφερόμενος στο πολιτικό βάρος της βράβευσης, ο Φρίντνες υπογράμμισε ότι η απόφαση της επιτροπής στέλνει ένα μήνυμα υπέρ της δημοκρατίας και κατά του αυταρχισμού
LIFO NEWSROOM
Μαρία Κορίνα Ματσάδο: Ποια είναι η φετινή νικήτρια του Νόμπελ Ειρήνης;

Διεθνή / Μαρία Κορίνα Ματσάδο: Ποια είναι η φετινή νικήτρια του Νόμπελ Ειρήνης;

Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ την αναγνώρισε ως ενοποιητική μορφή της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα, υπογραμμίζοντας τις ακούραστες προσπάθειές της, παρά τις σοβαρές απειλές που αντιμετώπισε
LIFO NEWSROOM
Συναγερμός στην Ινδονησία για διαρροή ραδιενέργειας μετά τον εντοπισμό μολυσμένων γαρίδων στις ΗΠΑ

Διεθνή / Συναγερμός στην Ινδονησία για διαρροή ραδιενέργειας μετά τον εντοπισμό μολυσμένων γαρίδων στις ΗΠΑ

Ραδιενεργή μόλυνση με Καίσιο-137 εντοπίστηκε σε βιομηχανική ζώνη της Τζακάρτας, προκαλώντας ανάκληση προϊόντων, έρευνες και ανησυχία για τις εξαγωγές θαλασσινών της Ινδονησίας
LIFO NEWSROOM