Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι: Ένα νέο βιβλίο εξετάζει τη σχέση τους από τη σκοπιά της ψυχικής υγείας

Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Βίβιαν Λι - Λόρενς Ολίβιε: Ένα από τα πιο λαμπερά ζευγάρια του περασμένου αιώνα.
0

Με την ταραχώδη σχέση της Βίβιαν Λι και του Λόρενς Ολίβιε καταπιάνεται το βιβλίο «Truly, Madly» του συγγραφέα Στίβεν Γκάλογουεϊ, παρακολουθώντας με συμπόνια τον αγώνα που έδινε η Βίβιαν Λι με τα προβλήματα ψυχικής υγείας.

Ο Γκάλογουεϊ, ο οποίος έχει υπάρξει συντάκτης του «The Hollywood Reporter», παρεμβάλλει σε αυτή την ιστορία που έχει ειπωθεί πολλές φορές σχόλια από σύγχρονους ειδικούς της ψυχικής υγείας, όπως η Κέι Ρέντφιλντ Τζέιμισον, οι οποίοι εξετάζουν την ψυχική κατάσταση της Βίβιαν Λι με συμπόνια, αντί για κουτσομπολίστικη διάθεση, προσπαθώντας να ερμηνεύσουν ορισμένες πλευρές της συμπεριφοράς της που μέχρι πρόσφατα ίσως τις αποδίδαμε στο λεγόμενο «πάθος».

Η εντυπωσιακά όμορφη Βίβιαν Λι, κόρη στρατιωτικών, γεννήθηκε ως Βίβιαν Μέρι Χάρτλεϊ στην Ινδία, όπου έζησε μέχρι τα έξι της χρόνια. Όταν οι γονείς της επέστρεψαν στην Αγγλία, φοίτησε σε σχολή καλογραιών. Διέκοψε τη φοίτησή της όταν ο πατέρας της την πήρε μαζί του στην Ευρώπη, όπου πέρασε από διάφορα σχολεία, καθώς η οικογένειά της μετακινούνταν συνεχώς. Το 1931, όταν η οικογένεια επέστρεψε οριστικά στο Λονδίνο, ανακοίνωσε στους γονείς της ότι ήθελε να γίνει ηθοποιός και ο πατέρας της την έγραψε στη Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης.

Η Βίβιαν Λι κατάφερε να μη σταθεί η ομορφιά της εμπόδιο στο να αναγνωρίσουν το ταλέντο της. Όπως έλεγε ο σκηνοθέτης Τζορτζ Κιούκορ, «οι ωραίες γυναίκες σπάνια θεωρούνται καλές ηθοποιοί, καθώς δεν απαιτείται από εκείνες κάτι τέτοιο». Η φιλόδοξη και όμορφη και κάπως δύστροπη Βρετανίδα προσπαθούσε να ξεπερνά τον εαυτό της σε κάθε της εμφάνιση.

Την ίδια χρονιά γνώρισε και παντρεύτηκε τον δικηγόρο Χέρμπερτ Λι Χόλμαν και από το μεσαίο όνομά του πήρε το επώνυμό της. Απέκτησαν μια κόρη, αλλά ο Χόλμαν δεν ενέκρινε τις καλλιτεχνικές της ενασχολήσεις και την ανάγκασε να διακόψει τις σπουδές της. Όπως γράφει ο Γκάλογουεϊ, η Λι έβρισκε τον γάμο «απλώς έναν ακόμη ρόλο σε ένα ατελείωτο έργο και τη μητρότητα μια παράσταση επαναλαμβανόμενη, χωρίς το όφελος της καλής γραφής».

truly-madly
Stephen Galloway, Truly, Madly.

Ο Λόρενς Ολίβιε ήταν έξι χρόνια μεγαλύτερός της, είχε γεννηθεί στο Ντόρκινγκ του Λονδίνου και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Όταν γνωρίστηκαν με τη Λι ήταν παντρεμένος με την Τζιλ Έσμοντ, με την οποία απέκτησε ένα γιο, τον Τάρκιν. Οι δυο οικογένειες είχαν φιλικές σχέσεις και συναντιόντουσαν σε πάρτι, γεύματα και διακοπές.

Όταν αποκαλύφθηκε η σχέση τους, ξέσπασε σκάνδαλο. Η Βίβιαν Λι είχε ήδη παίξει τη Σκάρλετ Ο'Χάρα στο «Όσα παίρνει ο άνεμος» και ο Ολίβιε τον Χίθκλιφ στα «Ανεμοδαρμένα Ύψη»· και οι δυο ήταν στην πρώτη γραμμή της δημοσιότητας και η πίεση που τους ασκούσαν τα μέσα ήταν εξοντωτική.

Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Βίβιαν Λι και Λόρενς Ολίβιε, Αυστραλία, Ιούνιος 1948. Φωτο: Wikipedia

Η Βίβιαν Λι κατάφερε να μη σταθεί η ομορφιά της εμπόδιο στο να αναγνωρίσουν το ταλέντο της. Όπως έλεγε ο σκηνοθέτης Τζορτζ Κιούκορ, «οι ωραίες γυναίκες σπάνια θεωρούνται καλές ηθοποιοί, καθώς δεν απαιτείται από εκείνες κάτι τέτοιο». Η φιλόδοξη και όμορφη και κάπως δύστροπη Βρετανίδα προσπαθούσε να ξεπερνά τον εαυτό της σε κάθε της εμφάνιση.

Ο Ολίβιε, χρόνια αργότερα, ανέφερε ένα περιστατικό που υποδήλωνε την ψυχική της υγεία και την κατάσταση στην οποία βρισκόταν: όταν είχαν συναντηθεί θεατρικά το 1937, με εκείνον Άμλετ και τη Λι Οφηλία στο Όλντ Βικ, τη νύχτα της πρεμιέρας, λίγο πριν βγει στη σκηνή, άρχισε να του φωνάζει χωρίς προφανή λόγο κι έπειτα έμεινε σιωπηλή κοιτάζοντας αόριστα τον χώρο, ενώ την επομένη είχε ξεχάσει εντελώς το περιστατικό. Ήταν η πρώτη φορά που ο Ολίβιε γινόταν μάρτυρας τέτοιας συμπεριφοράς από μέρους της.

Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Η Βίβιαν Λι ως Σκάρλετ Ο'Χάρα. Φωτο: Wikipedia

Ο Γκάλογουεϊ προσπαθεί  μέσα από την αλληλογραφία της να ανιχνεύσει τον χαρακτήρα της, που σημαδεύεται από βίαια περιστατικά με ακραία συμπεριφορά. Μπορεί να διαπιστώσει κανείς εύκολα την πίεση υπό την οποία βρίσκονταν και οι δύο, με επίκεντρο την ερωτική τους σχέση. Όταν συνεργάστηκαν στο Μπρόντγουεϊ, όπου ανέβασαν το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», ο Τύπος ασχολήθηκε με την σχέση τους, αλλά και με το γεγονός ότι βρίσκονταν μακριά από την Ευρώπη ενώ είχε ξεσπάσει ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Η παράσταση απέτυχε και οι κριτικές έγραφαν τόσο για την κακή σκηνοθεσία του Ολίβιε όσο και για την άρθρωση της Λι. Σε αυτή την παράσταση είχαν επενδύσει όλες τις οικονομίες τους και σχεδόν καταστράφηκαν. Επέστρεψαν στην Αγγλία το 1941.

Επιβαρυντική για την ψυχική κατάσταση της Βίβιαν Λι ήταν και η περιοδεία στη Βόρεια Αφρική, όπου εμψύχωνε τα στρατεύματα των συμμάχων. Σύντομα αρρώστησε. Την ταλαιπωρούσαν ένας επίμονος βήχας και πυρετός, και την επόμενη χρονιά της διέγνωσαν φυματίωση του αριστερού πνεύμονα. Έμεινε αρκετές εβδομάδες στο νοσοκομείο και όταν ανέρρωσε άρχισε να γυρίζει το «Καίσαρ και Κλεοπάτρα». Ήταν έγκυος και απέβαλε λόγω κόπωσης. Μετά την αποβολή έπεσε σε βαθιά κατάθλιψη, ενώ είχε διαρκώς εκρήξεις που προκαλούνταν από τη διπολική διαταραχή.

Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Βίβιαν Λι και Λόρενς Ολίβιε, "That Hamilton Woman" (1941). Φωτο: Wikipedia

Πέθανε μόλις στα 54 χρόνια της, καθώς η φυματίωση υποτροπίασε. Την ίδια περίοδο, ο Ολίβιε, με τον οποίο είχαν χωρίσει, υποβαλλόταν σε θεραπεία για καρκίνο του προστάτη. Η Λι έφυγε από τη ζωή ταλαιπωρημένη από τον κλονισμένο ψυχισμό της, που την οδήγησε συχνά σε ψυχιατρικές κλινικές.

Το ζήτημα της ψυχικής της ασθένειας ήταν ταμπού, αλλά ο Ολίβιε αποκάλυψε στην αυτοβιογραφία του τα χρόνια και τελικά καθόλου αδικαιολόγητα προβλήματα στη σχέση τους, γράφοντας: «Κατά τη διάρκεια της περιόδου που ήταν αιχμάλωτη στα δίχτυα εκείνου του πανούργου τέρατος, της μανιοκατάθλιψης, κατάφερε να διατηρήσει την εξυπνάδα της, μια χρήσιμη ικανότητα που τη βοηθούσε να αποκρύψει την πραγματική ψυχική της κατάσταση σχεδόν από όλους, εκτός από μένα...».

Το ζευγάρι με την καταδικασμένη και ταλαιπωρημένη από ασθένειες και πάθη αγάπη διατηρεί ακόμα μια λάμψη και η βιογραφία αυτή έρχεται να θυμίσει μια εποχή που τα αστέρια του θεάματος έμοιαζαν να είναι το κέντρο του σύμπαντος.

Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Βίβιαν Λι και Λόρενς Ολίβιε, 1957. Φωτο: Wikipedia
Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Η Βίβιαν Λι ως Άννα Καρένινα. Φωτο: Wikipedia
Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Ο Λόρενς Ολίβιε to 1939. Φωτο: Wikipedia
Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Βίβιαν Λι, 1958. Φωτο: Wikipedia
Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ