Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι: Ένα νέο βιβλίο εξετάζει τη σχέση τους από τη σκοπιά της ψυχικής υγείας

Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Βίβιαν Λι - Λόρενς Ολίβιε: Ένα από τα πιο λαμπερά ζευγάρια του περασμένου αιώνα.
0

Με την ταραχώδη σχέση της Βίβιαν Λι και του Λόρενς Ολίβιε καταπιάνεται το βιβλίο «Truly, Madly» του συγγραφέα Στίβεν Γκάλογουεϊ, παρακολουθώντας με συμπόνια τον αγώνα που έδινε η Βίβιαν Λι με τα προβλήματα ψυχικής υγείας.

Ο Γκάλογουεϊ, ο οποίος έχει υπάρξει συντάκτης του «The Hollywood Reporter», παρεμβάλλει σε αυτή την ιστορία που έχει ειπωθεί πολλές φορές σχόλια από σύγχρονους ειδικούς της ψυχικής υγείας, όπως η Κέι Ρέντφιλντ Τζέιμισον, οι οποίοι εξετάζουν την ψυχική κατάσταση της Βίβιαν Λι με συμπόνια, αντί για κουτσομπολίστικη διάθεση, προσπαθώντας να ερμηνεύσουν ορισμένες πλευρές της συμπεριφοράς της που μέχρι πρόσφατα ίσως τις αποδίδαμε στο λεγόμενο «πάθος».

Η εντυπωσιακά όμορφη Βίβιαν Λι, κόρη στρατιωτικών, γεννήθηκε ως Βίβιαν Μέρι Χάρτλεϊ στην Ινδία, όπου έζησε μέχρι τα έξι της χρόνια. Όταν οι γονείς της επέστρεψαν στην Αγγλία, φοίτησε σε σχολή καλογραιών. Διέκοψε τη φοίτησή της όταν ο πατέρας της την πήρε μαζί του στην Ευρώπη, όπου πέρασε από διάφορα σχολεία, καθώς η οικογένειά της μετακινούνταν συνεχώς. Το 1931, όταν η οικογένεια επέστρεψε οριστικά στο Λονδίνο, ανακοίνωσε στους γονείς της ότι ήθελε να γίνει ηθοποιός και ο πατέρας της την έγραψε στη Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης.

Η Βίβιαν Λι κατάφερε να μη σταθεί η ομορφιά της εμπόδιο στο να αναγνωρίσουν το ταλέντο της. Όπως έλεγε ο σκηνοθέτης Τζορτζ Κιούκορ, «οι ωραίες γυναίκες σπάνια θεωρούνται καλές ηθοποιοί, καθώς δεν απαιτείται από εκείνες κάτι τέτοιο». Η φιλόδοξη και όμορφη και κάπως δύστροπη Βρετανίδα προσπαθούσε να ξεπερνά τον εαυτό της σε κάθε της εμφάνιση.

Την ίδια χρονιά γνώρισε και παντρεύτηκε τον δικηγόρο Χέρμπερτ Λι Χόλμαν και από το μεσαίο όνομά του πήρε το επώνυμό της. Απέκτησαν μια κόρη, αλλά ο Χόλμαν δεν ενέκρινε τις καλλιτεχνικές της ενασχολήσεις και την ανάγκασε να διακόψει τις σπουδές της. Όπως γράφει ο Γκάλογουεϊ, η Λι έβρισκε τον γάμο «απλώς έναν ακόμη ρόλο σε ένα ατελείωτο έργο και τη μητρότητα μια παράσταση επαναλαμβανόμενη, χωρίς το όφελος της καλής γραφής».

truly-madly
Stephen Galloway, Truly, Madly.

Ο Λόρενς Ολίβιε ήταν έξι χρόνια μεγαλύτερός της, είχε γεννηθεί στο Ντόρκινγκ του Λονδίνου και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Όταν γνωρίστηκαν με τη Λι ήταν παντρεμένος με την Τζιλ Έσμοντ, με την οποία απέκτησε ένα γιο, τον Τάρκιν. Οι δυο οικογένειες είχαν φιλικές σχέσεις και συναντιόντουσαν σε πάρτι, γεύματα και διακοπές.

Όταν αποκαλύφθηκε η σχέση τους, ξέσπασε σκάνδαλο. Η Βίβιαν Λι είχε ήδη παίξει τη Σκάρλετ Ο'Χάρα στο «Όσα παίρνει ο άνεμος» και ο Ολίβιε τον Χίθκλιφ στα «Ανεμοδαρμένα Ύψη»· και οι δυο ήταν στην πρώτη γραμμή της δημοσιότητας και η πίεση που τους ασκούσαν τα μέσα ήταν εξοντωτική.

Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Βίβιαν Λι και Λόρενς Ολίβιε, Αυστραλία, Ιούνιος 1948. Φωτο: Wikipedia

Η Βίβιαν Λι κατάφερε να μη σταθεί η ομορφιά της εμπόδιο στο να αναγνωρίσουν το ταλέντο της. Όπως έλεγε ο σκηνοθέτης Τζορτζ Κιούκορ, «οι ωραίες γυναίκες σπάνια θεωρούνται καλές ηθοποιοί, καθώς δεν απαιτείται από εκείνες κάτι τέτοιο». Η φιλόδοξη και όμορφη και κάπως δύστροπη Βρετανίδα προσπαθούσε να ξεπερνά τον εαυτό της σε κάθε της εμφάνιση.

Ο Ολίβιε, χρόνια αργότερα, ανέφερε ένα περιστατικό που υποδήλωνε την ψυχική της υγεία και την κατάσταση στην οποία βρισκόταν: όταν είχαν συναντηθεί θεατρικά το 1937, με εκείνον Άμλετ και τη Λι Οφηλία στο Όλντ Βικ, τη νύχτα της πρεμιέρας, λίγο πριν βγει στη σκηνή, άρχισε να του φωνάζει χωρίς προφανή λόγο κι έπειτα έμεινε σιωπηλή κοιτάζοντας αόριστα τον χώρο, ενώ την επομένη είχε ξεχάσει εντελώς το περιστατικό. Ήταν η πρώτη φορά που ο Ολίβιε γινόταν μάρτυρας τέτοιας συμπεριφοράς από μέρους της.

Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Η Βίβιαν Λι ως Σκάρλετ Ο'Χάρα. Φωτο: Wikipedia

Ο Γκάλογουεϊ προσπαθεί  μέσα από την αλληλογραφία της να ανιχνεύσει τον χαρακτήρα της, που σημαδεύεται από βίαια περιστατικά με ακραία συμπεριφορά. Μπορεί να διαπιστώσει κανείς εύκολα την πίεση υπό την οποία βρίσκονταν και οι δύο, με επίκεντρο την ερωτική τους σχέση. Όταν συνεργάστηκαν στο Μπρόντγουεϊ, όπου ανέβασαν το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», ο Τύπος ασχολήθηκε με την σχέση τους, αλλά και με το γεγονός ότι βρίσκονταν μακριά από την Ευρώπη ενώ είχε ξεσπάσει ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Η παράσταση απέτυχε και οι κριτικές έγραφαν τόσο για την κακή σκηνοθεσία του Ολίβιε όσο και για την άρθρωση της Λι. Σε αυτή την παράσταση είχαν επενδύσει όλες τις οικονομίες τους και σχεδόν καταστράφηκαν. Επέστρεψαν στην Αγγλία το 1941.

Επιβαρυντική για την ψυχική κατάσταση της Βίβιαν Λι ήταν και η περιοδεία στη Βόρεια Αφρική, όπου εμψύχωνε τα στρατεύματα των συμμάχων. Σύντομα αρρώστησε. Την ταλαιπωρούσαν ένας επίμονος βήχας και πυρετός, και την επόμενη χρονιά της διέγνωσαν φυματίωση του αριστερού πνεύμονα. Έμεινε αρκετές εβδομάδες στο νοσοκομείο και όταν ανέρρωσε άρχισε να γυρίζει το «Καίσαρ και Κλεοπάτρα». Ήταν έγκυος και απέβαλε λόγω κόπωσης. Μετά την αποβολή έπεσε σε βαθιά κατάθλιψη, ενώ είχε διαρκώς εκρήξεις που προκαλούνταν από τη διπολική διαταραχή.

Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Βίβιαν Λι και Λόρενς Ολίβιε, "That Hamilton Woman" (1941). Φωτο: Wikipedia

Πέθανε μόλις στα 54 χρόνια της, καθώς η φυματίωση υποτροπίασε. Την ίδια περίοδο, ο Ολίβιε, με τον οποίο είχαν χωρίσει, υποβαλλόταν σε θεραπεία για καρκίνο του προστάτη. Η Λι έφυγε από τη ζωή ταλαιπωρημένη από τον κλονισμένο ψυχισμό της, που την οδήγησε συχνά σε ψυχιατρικές κλινικές.

Το ζήτημα της ψυχικής της ασθένειας ήταν ταμπού, αλλά ο Ολίβιε αποκάλυψε στην αυτοβιογραφία του τα χρόνια και τελικά καθόλου αδικαιολόγητα προβλήματα στη σχέση τους, γράφοντας: «Κατά τη διάρκεια της περιόδου που ήταν αιχμάλωτη στα δίχτυα εκείνου του πανούργου τέρατος, της μανιοκατάθλιψης, κατάφερε να διατηρήσει την εξυπνάδα της, μια χρήσιμη ικανότητα που τη βοηθούσε να αποκρύψει την πραγματική ψυχική της κατάσταση σχεδόν από όλους, εκτός από μένα...».

Το ζευγάρι με την καταδικασμένη και ταλαιπωρημένη από ασθένειες και πάθη αγάπη διατηρεί ακόμα μια λάμψη και η βιογραφία αυτή έρχεται να θυμίσει μια εποχή που τα αστέρια του θεάματος έμοιαζαν να είναι το κέντρο του σύμπαντος.

Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Βίβιαν Λι και Λόρενς Ολίβιε, 1957. Φωτο: Wikipedia
Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Η Βίβιαν Λι ως Άννα Καρένινα. Φωτο: Wikipedia
Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Ο Λόρενς Ολίβιε to 1939. Φωτο: Wikipedia
Ένα νέο βιβλίο για τη σχέση Λόρενς Ολίβιε - Βίβιαν Λι την εξετάζει υπό τη σκοπιά της ψυχικής υγείας Facebook Twitter
Βίβιαν Λι, 1958. Φωτο: Wikipedia
Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Αρχαιολογία / Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Η διακεκριμένη ιστορικός Mary Beard στο βιβλίο της «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου», παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των αυτοκρατόρων μέσα από ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και συναρπαστικές λεπτομέρειες, που θυμίζουν απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια εστιάζει στον ρόλο των δούλων, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στη σεξουαλική ζωή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
M. HULOT
Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ