Το ταμπού της νεανικής ασθένειας

Το ταμπού της νεανικής ασθένειας Facebook Twitter
Η κάζουαλ απεικόνιση μιας ασθένειας θίγει την αρρωστημένη συνήθεια να βλέπει κανείς τους άλλους σαν την αρρώστια τους... Η Τζίνα Ρόουλαντς στη «Νύχτα Πρεμιέρας». Eικονογράφηση:Κριστίνα Τζέκοβα
0

ΜΕΡΙΚΑ ΒΡΑΔΙΑ ΒΛΕΠΩ ισπανικές σαχλοσειρές στο Νέτφλιξ. Κοιλιακοί, μπράτσα, τέλεια χαμόγελα, ποτά σε φοβερά διαμερίσματα και, απροσδόκητα πλην εντελώς φυσικά, κάποιος ή κάποια που από κάτι πάσχει, χωρίς αυτό να γίνεται το κεντρικό θέμα.

Η οροθετική/πανέμορφη τύπισσα στα πρώτα επεισόδια του «Elite» και (spoiler!) ο καρκινοπαθής κούκλος στη συνέχεια, ο γλυκούλης αδελφός μίας από τις πρωταγωνίστριες στο «Valeria», που μετακινείται με αμαξίδιο, μεθάει με τη συγκάτοικο της αδελφής του και, τελικά, κάνει σεξ είναι περιπτώσεις συμπαθητικών χαρακτήρων που ζουν τη νεότητά τους με μία επιπλέον, σημαντική, δυσκολία.

Πολλοί θα σκεφτούν: «Έβαλαν κι αυτόν τον συμπαθητικό στο αμαξίδιο, γιατί τώρα να, βλέπεις... politically correct». Και ίσως όντως οι σειρές που βασικός τους στόχο είναι να τις δει όσο το δυνατόν μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων για όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες να μην έχουν τα πιο αγαθά κίνητρα όταν περιλαμβάνουν έναν σέξι καρκινοπαθή στο σενάριο.

Ε, και; Αν η συμπερίληψη στις σειρές είναι όπως κάθε άλλη επιφανειακή συμπερίληψη εντός του οικονομικού συστήματος στο οποίο ζούμε, ένας τρόπος δηλαδή να αναγνωρίζει μεγαλύτερος αριθμός καταναλωτών τον εαυτό του στο προϊόν που καλείται να καταναλώσει, είναι τόσο κακό αυτό;

Το να σκεφτόμαστε πως μόνο οι υπέργηροι, ή όσοι δεν προσέχουν, ή οι «εξαιρέσεις» (βλ. καλλιτέχνες) παθαίνουν πράγματα, έχει μια παρηγορητική διάσταση σε μεταφυσικό επίπεδο και είναι πολύ βολική σε πολιτικό επίπεδο.

Η κάζουαλ απεικόνιση μιας ασθένειας θίγει την αρρωστημένη συνήθεια να βλέπει κανείς τους άλλους σαν την αρρώστια τους, όπως στο Μαγικό Βουνό, που επειδή είναι όλοι πολύ άρρωστοι για πάρα πολλές σελίδες σταδιακά εστιάζεις στο τι φοράνε, τι επιθυμούν, τι συζητούν και τι αλλαγές συντελούνται μέσα τους ως μέρος της αρρώστιας αλλά και άλλων πραγμάτων. Στη ζωή εκτός κλασικής λογοτεχνίας, όμως, συχνά αρρωσταίνει κανείς και συρρικνώνεται η ιδέα μας γι’ αυτόν, με αποτέλεσμα να εστιάζουμε υπερβολικά στην ασθένεια ή να βλέπουμε το άλλο πρόσωπο κυρίως μέσα απ’ αυτό το πρίσμα.

Γι’ αυτό με ενοχλούν όλες οι βιογραφίες/κουτσομπολίστικες αγιογραφίες καλλιτεχνών που εστιάζουν πάρα πολύ στην ψυχική τους ασθένεια, τροφοδοτώντας τα αντίστοιχα κλισέ. Γι’ αυτό μου άρεσε που σε μια άλλη σειρά, το «Borgen», όταν η πρωθυπουργός έπρεπε ν’ ακολουθήσει θεραπείες, οι δημιουργοί δεν παρέλειψαν να δείξουν ότι ταυτόχρονα η ζωή, με όλες τις πιέσεις της, συνεχιζόταν στο σπίτι και στο κόμμα της ασθενούς, η οποία, προφανώς, παρέμενε μητέρα, πολιτικός και υποψήφια στις εκλογές.

Το να σκεφτόμαστε πως μόνο οι υπέργηροι, ή όσοι δεν προσέχουν, ή οι «εξαιρέσεις» (βλ. καλλιτέχνες) παθαίνουν πράγματα, έχει μια παρηγορητική διάσταση σε μεταφυσικό επίπεδο και είναι πολύ βολική σε πολιτικό επίπεδο. Το ανέμελο κλισέ του νέου, υγιούς party animal που η μόνη σωματική του ενόχληση είναι τα χανγκόβερ δεν συμβιβάζεται, όμως, με τις έρευνες που μελετούν την κακή ψυχική υγεία πολλών νέων τώρα ή τα καινούργια εργατικά ατυχήματα που αποδεδειγμένα προκαλεί η μονότονη, μοναχική, πολύωρη και επισφαλής εργασία online και offline.

Όμως, όσο μένει στη σκιά η αξία της πρόσβασης στην υγεία, μπορούν να μένουν στη σκιά και ο απαιτήσεις για μισθούς και επιβραβεύσεις σ’ αυτούς που την παρέχουν. Είναι πολλαπλά βολική η ιδέα ότι η ανάγκη για φροντίδα είναι κατ’ εξαίρεση. 

Μικρότερη κι εγώ είχα αντιδράσει απαίσια και ανεύθυνα σε εξομολογήσεις φίλων που είχαν κάποιου είδους σοβαρή αρρώστια. Δεν είχα το πλαίσιο που θα με βοηθούσε να αντιδράσω. Δεν ήξερα τι υποτίθεται πως έπρεπε να πεις σε κάποιον που αρρωσταίνει σοβαρά, αλλά δεν είναι ο παππούς σου. Ταυτόχρονα, προφανώς δεν μπορούσα να το μεταβολίσω ‒ φοβόμουν.

Αλλά δεν έφταιγα μόνο εγώ. Η τηλεόραση, σημαντικό στοιχείο διαμόρφωσης των παιδιών στα ’00s κι αργότερα ο mainstream δημόσιος διάλογος δεν αναφέρονταν συχνά σε τέτοια πράγματα. Ή το έκαναν μελοδραματικά, με ρεπορτάζ που τόνιζαν την ιδιαιτερότητα της ατυχούς περίπτωσης, ή ασχολούνταν μόνο με σπάνιες περιπτώσεις που γίνονταν θέαμα.

Αυτό σκεφτόμουν, στα είκοσι εννιά μου πια, καθώς εμφανίστηκε στη σαχλοσειρά που με νανουρίζει γαλήνια ο όμορφος καρκινοπαθής με αέρα μοντέλου σε βιντεοκλίπ της δεκαετίας του ’90. Κι ότι θα ήθελα να την είχα δει μικρότερη. Κι ότι όλοι διαρκώς ψάχνουν ένα αστείο, ανάλαφρο και προφανώς ψεύτικο πλαίσιο για να στριμώξουν τα υπαρξιακά τους.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Γαϊδούρια : Ζώα εργασίας ή σιωπηλά θύματα;/ Ιπποειδή: Ζώα εργασίας ή σιωπηλά θύματα;

Ρεπορτάζ / Γαϊδούρια: Ζώα εργασίας ή θύματα κακοποίησης;

Είναι τα ιπποειδή στην Ελλάδα εργάτες χωρίς δικαιώματα; Ποιες είναι οι συνθήκες διαβίωσής τους, ποια μέριμνα υπάρχει για τη φροντίδα τους και γιατί η νομοθετική προστασία τους βρίσκεται σε μια γκρίζα ζώνη; Μιλούν στη LiFO εκπρόσωποι φιλοζωικών οργανώσεων και τοπικοί φορείς.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οπτική Γωνία / «Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οι παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Γάζα και τα αδιέξοδα του Παλαιστινιακού. Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια ομάδα μαθητών κατασκεύασε ρομπότ που καθαρίζει τις θάλασσες

Περιβάλλον / Πώς μια ομάδα μαθητών από τον Άλιμο έφτιαξε ρομπότ που καθαρίζει τον βυθό;

Το Greek Seabot είναι το υποβρύχιο ρομπότ που δημιούργησε μια μαθητική ομάδα από το ΕΠΑΛ Αλίμου για να βοηθήσει στον καθαρισμό των βυθών από πλαστικά και απορρίμματα. Μιλούν στη LIFO οι μαθητές για τα κίνητρά τους και το όραμά τους για ένα πιο καθαρό περιβάλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ