Για άμεσο κίνδυνο διάσπασης της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης και «πολύ ρεαλιστική» προοπτική επιστροφής στη προειδοποίησε ο ύπατος εκπρόσωπος της διεθνούς κοινότητας στη χώρα.
Σε έκθεση των Ηνωμένων Εθνών που περιήλθε στην κατοχή του Guardian, ο Κρίστιαν Σμιτ, Ύπατος εκπρόσωπος για την Βοσνία και Ερζεγοβίνη, τόνισε πως αν οι Σέρβοι αυτονομιστές υλοποιήσουν την απειλή τους να ιδρύσουν δικό τους στρατό, διαιρώντας στα δύο τις ένοπλες δυνάμεις, θα χρειαστεί να σταλούν περαιτέρω ειρηνευτικές δυνάμεις για να διασφαλίσσουν πως η χώρα δεν θα διολισθήσει στο χάος ή και σε έναν νέο πόλεμο.
Αυτή τη στιγμή, η διεθνής ειρηνευτική δύναμη που παραμένει στη Βοσνία, αποτελείται από 700 άτομα της EU Force (Eufor). Το ΝΑΤΟ διατηρεί επίσημη έδρα στο Σαράγεβο. H εντολή παραμονής αμφότερων εκεί είναι προς ανανέωση αυτήν την εβδομάδα στο συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ωστόσο, η Ρωσία έχει απειλήσει να μπλοκάρει το ψήφισμα, αν δεν αφαιρεθούν όλες οι αναφορές στον Ύπατο Εκπρόσωπο, ενδεχομένως υποβαθμίζοντας την εξουσία του Σμιτ ως επιτηρητή της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον του 1995.
Στην πρώτη του έκθεση από τη στιγμή ανάληψης των καθηκόντων του, τον Αύγουστο, ο Σμιτ, πρώην υπουργός στη Γερμανίά, προειδοποίησε πως η Βοσνία βρίσκεται αντιμέωπη με τη «μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή της μεταπολεμικής περιόδου».
«Αυτό ισοδυναμεί με απόσχιση χωρίς να έχει διακηρυχθεί», έγραψε ο Σμιτ σε έκθεση που παραδόθηκε στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, την περασμένη Παρασκευή. Όπως διεμήνυσε, οι ενέργειες του Μίλοραντ Ντόντικ, του Σερβοβόσνιου προεδρεύοντα του Συλλογικού Προεδρείου της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, «απειλούν όχι μόνο την ειρήνη και τη σταθερότητα της χώρας και της περιοχής, αλλά -αν μείνουν αναπάντητες από τη διεθνή κοινότητα- θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην κατάρρευση της ίδιας της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον».
Ο Σερβοβόσνιος ηγέτης απειλή να αποσυρθεί από κρατικούς θεσμούς -περιλαμβανομένου και του στρατού που δημιουργήθηκε τα τελευταία 25 χρόνια με διεθνή βοήθεια- και να ανασυστήσει σερβική δύναμη.
Στις 14 Οκτωβρίου, ο Ντόντικ διεμήνυσε πως θα υποχρέωνε τον βοσνιακό στρατό να αποσυρθεί από τη Republika Srpska (το σερβικό μισό της Βοσνίας), προειδοποιώντας πως αν η δύση προσπαθήσει να επέμβει στρατιωτικά, είχε «φίλους» που είχαν υποσχεθεί να στηρίξουν τον σερβικό σκοπό - ενδεχόμενος υπαινιγμός σε Σερβία και Ρωσία.
Ο ύπατος εκπρόσωπος τόνισε ακόμα πως ήταν πιθανό να υπάρξουν συγκρούσεις μεταξύ βοσνιακών δυνάμεων επιβολής του νόμου και της σερβοβοσνιακής αστυνομίας.
«Αν οι ένοπλες δυνάμεις της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης διασπαστούν σε δύο ή περισσότερους στρατούς, το επίπεδο της διεθνούς στρατιωτικής παρουσίας θα χρειαστεί αναθεώρηση» προειδοποίησε ο ίδιος.
«Έλλειψη απάντησης στην τρέχουσα κατάσταση θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη συμφωνία του Ντέιτον, ενώ η αστάθεια στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη θα είχε ευρύτερες περιφερειακές επιπτώσεις. Οι προοπτικές για περαιτέρω διάσπαση και σύγκρουση είναι εξαιρετικά υπάρκτές» σημείωσε.
Με πληροφορίες από Guardian
