Η αρρώστια ως ζήτημα πολιτικό

γεννηματά μπακογιάννη Facebook Twitter
Το ότι δύο σημαντικές γυναίκες πολιτικοί βρήκαν τις λέξεις να μιλήσουν γι’ αυτό, με αδιανόητη νηφαλιότητα και εντυπωσιακό σθένος, μας δείχνει πως ευαλωτότητα και ισχύς συνυπάρχουν στα άτομα και συμβάλλουν στη συνειδητοποίηση της κοινοτοπίας της ευαλωτότητας. Φωτ.: Eurokinissi
0



Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΑ αρχηγός κόμματος, η κ. Γεννηματά, νοσηλεύεται (την ώρα που γράφεται το κείμενο). Μια άλλη σημαντική γυναίκα πολιτικός, η κ. Μπακογιάννη, με λιτό τρόπο και προφανή γενναιότητα ανακοινώνει τη δική της αρρώστια. Έτσι, το βλέμμα στρέφεται σε κάτι σύνηθες, που όμως συχνά κρύβεται στη σκιά, τη νόσο.

Η παροχή υψηλού επιπέδου φροντίδας στη χώρα μας παραμένει ντροπιαστικά «exclusive». Τα δημόσια νοσοκομεία είναι σε διάλυση και το προσωπικό υποαμειβόμενο (όπως τόσοι και τόσοι εργαζόμενοι στη χώρα, όπου χρησιμοποιείται η φράση «αμειβόμενη απασχόληση», γιατί προφανώς υπάρχει και η άλλη, η χωρίς αμοιβή).

Η πανδημία ήταν η ευκαιρία να σκεφτούμε τη φροντίδα, όμως η σκέψη σταμάτησε πρόωρα στο μάταιο χειροκρότημα απ’ τα μπαλκόνια. Μια επίσκεψη στα δημόσια νοσοκομεία είναι αποκαλυπτική. Κουρτίνες που κρέμονται άπλυτες, κρεβάτια το ένα πάνω στ’ άλλο, ετοιμόρροπα κτίρια, ακριβές επεμβάσεις και πολίτες θύματα ισχνών πολιτικών πρόληψης.

Τα επαγγέλματα φροντίδας, με εξαίρεση αυτό του γιατρού, δεν αναγνωρίζονται όπως θα ’πρεπε. Τα αναλαμβάνουν συνήθως γυναίκες ή μετανάστες και μετανάστριες. Μαίες και νοσηλεύτριες υποτιμώνται και υποαμείβονται συστηματικά. Εκτός του οπτικού πεδίου των πολιτών, άρα και εκτός πολιτικής συζήτησης, εκτελούν αθόρυβα τη σκληρή εργασία τους.

Ιδιωτικοποίηση της φροντίδας σημαίνει εμβάθυνση της ανισότητας. Είναι προφανές ότι οι προνομιούχοι αγοράζουν τη φροντίδα τους και οι άλλοι ασθενείς μένουν εκτεθειμένοι στο κακό. Ταυτόχρονα, έρευνες συνδέουν τη φτώχεια με την κακή υγεία από νωρίς.

Οι δουλειές που αναγκάζονται να κάνουν τα άτομα από χαμηλότερα εισοδήματα για να ζήσουν, το άγχος για τα οικονομικά, οι εθισμοί στο κάπνισμα ή το αλκοόλ, η κλονισμένη ψυχική υγεία απ’ την άθλια εργασία, όλα αυτά πρέπει να μας απασχολήσουν. Τα ωράρια, η πρόσβαση στην (πανάκριβη για την ώρα) υγιεινή τροφή και πρόληψη, οι άδειες «αναψυχής», δηλαδή ανανέωσης των δυνάμεων, παίζουν κι αυτά ρόλο, όπως και η τύχη, που υποτίθεται πως δεν θέλουμε να καθορίζει και πολύ τις ζωές μας.

Είναι εύκολο η φροντίδα να γίνει αόρατη. Τα επαγγέλματα φροντίδας, με εξαίρεση αυτό του γιατρού, δεν αναγνωρίζονται όπως θα ’πρεπε. Τα αναλαμβάνουν συνήθως γυναίκες ή μετανάστες και μετανάστριες. Μαίες και νοσηλεύτριες υποτιμώνται και υποαμείβονται συστηματικά. Εκτός του οπτικού πεδίου των πολιτών, άρα και εκτός πολιτικής συζήτησης, εκτελούν αθόρυβα τη σκληρή εργασία τους. Οι πολίτες αποστρέφουν το βλέμμα, μια εντελώς ανθρώπινη αντίδραση, αν σκεφτούμε τον τρόμο που προκαλεί η νοσηλεία.

Δεν είναι ευχάριστο να μιλάει κανείς για αρρώστιες. Κανείς δεν θέλει να ξέρει τι ακριβώς κάνουν στη βάρδια οι νοσηλεύτριες ή οι τραυματιοφορείς. Όμως, αυτή μας η εύλογη επιθυμία να αγνοούμε αυτό που απευχόμαστε συμβάλλει στο να τίθεται εκτός πολιτικής συζήτησης η πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας που, μεταξύ άλλων, είναι και όχημα αναπαραγωγής ανισοτήτων.

Γι’ αυτό νομίζω ότι οι δύο σημαντικές πολιτικοί που ανακοίνωσαν την ασθένειά τους κάνουν κάτι σπουδαίο: επαναφέρουν στο πολιτικό πεδίο αυτό που, κακώς, κοντεύαμε να τρέψουμε σε θέμα προσωπικό ή οικογενειακό, τη νόσο.

Η ασφάλεια τον τελευταίο καιρό έχει συνδεθεί κυρίως με την επιτήρηση, όμως θα ένιωθα πολύ πιο ασφαλής αν ήξερα ότι ζω σε μια κοινωνία όπου δεν χρειάζεται να καταχρεωθείς εάν αρρωστήσεις. Και δεν θα ήταν άσχημο να ήξερα περισσότερους νέους ανθρώπους που τους αρέσει η εργασία τους, άρα δεν χρειάζεται όλη μέρα να κάνουν εναλλάξ τσιγάρα και ναρκωτικά για να βγει το 12ωρο.

Θα ήθελα να μη γνωρίζω ανθρώπους που περηφανεύονται για την exclusive ιατρική τους περίθαλψη και για τις διάφορες ματαιόδοξες εγχειρήσεις «ομορφιάς» στο σώμα τους. Θα ήθελα να είχαμε ξεπεράσει τις λογικές άλλων αιώνων, όταν η ασθένεια ήταν κάτι που έπρεπε να κρύψεις και να αντιμετωπίσεις με τη βοήθεια των οικείων σου, συνήθως των γυναικών του σπιτιού που θα σε φρόντιζαν.

Αυτή η άρνηση να μιλήσουμε για κάτι τόσο καθημερινό, την αρρώστια, δυσκολεύει και την απαίτηση για συνολική, στέρεη πολιτική δημόσιας υγείας. Το ότι δύο σημαντικές γυναίκες πολιτικοί βρήκαν τις λέξεις να μιλήσουν γι’ αυτό, με αδιανόητη νηφαλιότητα και εντυπωσιακό σθένος, μας δείχνει πως ευαλωτότητα και ισχύς συνυπάρχουν στα άτομα και συμβάλλουν στη συνειδητοποίηση της κοινοτοπίας της ευαλωτότητας. Προφανώς, η αρρώστια είναι κάτι προσωπικό και το ζει κανείς ολομόναχος.

Δεν μπορεί να ξέρει κανείς ακριβώς τι περνάς όταν έχεις κατάθλιψη, καρκίνο ή ένα έλλειμμα στον λογαριασμού σου επειδή «επέλεξες»(!) να χειρουργηθείς προληπτικά. Όμως γίνεται εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι να συμφωνήσουν ότι υπάρχει μια κοινή απαίτηση με αφορμή την αρρώστια. Δεν είναι δα και τόσο περίεργο να θέλει κανείς να ζει σε έναν κόσμο όπου η ιατρική φροντίδα δεν είναι προκλητική πολυτέλεια.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πέντε ιδρύματα πρώην πρωθυπουργών και ένα ινστιτούτο. Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Ρεπορτάζ / Τα ιδρύματα των πρώην πρωθυπουργών: Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Τυπικά, σκοπός τους είναι η διατήρηση των αρχείων και η προβολή του έργου πρώην πρωθυπουργών. Στην πράξη, όμως, λειτουργούν και ως think tanks και πολιτικά εργαλεία επιρροής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Ρεπορτάζ / Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Τα πρόσφατα ατυχήματα με αστικά λεωφορεία φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα της εκχώρησης συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ και καταγγελίες για θεσμικές αστοχίες. Οι εμπλεκόμενες πλευρές μιλάνε στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ