Ο «Καφέ Παράδεισος» του Παύλου Σάμιου Facebook Twitter

Ο «Καφέ Παράδεισος» του Παύλου Σάμιου

0

Στο αγαπημένο του θέμα των καφενείων επιστρέφει ο ο Παύλος Σάμιος με μια νέα ενότητα έργων που παρουσιάζονται στην γκαλερί Σκουφά από τις 17 Σεπτεμβρίου 2020 με τίτλο «Καφέ Παράδεισος».


Σε μια περίοδο κοινωνικής αποστασιοποίησης, ο καταξιωμένος ζωγράφος σκύβει με νέο πνεύμα στο θέμα των καφενείων, που τον απασχόλησε για πρώτη φορά τη δεκαετία του '80 στο Παρίσι.


«Όταν πρωτοπήγα στο Παρίσι (1978) και γνώρισα τα καφέ, επηρεάστηκα τόσο, που ζωγράφισα μια μεγάλη σειρά. Τα "Γαλλικά Καφενεία" παρουσιάστηκαν στην γκαλερί Samy Kinge το 1982, αλλά όλη αυτή η δουλειά καταστράφηκε μετά από μια πυρκαγιά που ξέσπασε στο εργαστήριο (1985). Τώρα ξαναγυρνώ στις πρώτες μου αγάπες με όλη την αίσθηση του καφέ» αφηγείται.


Για να δημιουργήσει τα νέα του έργα, ο Παύλος Σάμιος άντλησε έμπνευση από το καφέ «Ο Παράδεισος», που μέχρι πριν από περίπου μία δεκαετία λειτουργούσε κοντά στο ατελιέ του, στην πλατεία Αττικής: «Ήταν το στέκι μιας γειτονιάς όπου μαζεύονταν οι πάντες, μεροκαματιάρηδες, γεροντάκια, νταβατζήδες. Ένας κόσμος που εκτός του καφενείου μπορεί να μην είχε πολλά κοινά, αλλά εκεί ερχόμασταν όλοι σε "κοινωνία". Ο γέρος που το κρατούσε πέθανε και στη θέση του σήμερα βρίσκεται ένα φαρμακείο» λέει ο δημιουργός.

Στα «γαλλικά» καφενεία κυκλοφορούν οι γόβες και η τσάντα –σήμα κατατεθέν και ζωγραφικό φετίχ του Σάμιου–, ο οποίος, χωρίς να ενδιαφέρεται για το φυσικό τους μέγεθος, τα μεγεθύνει δίπλα στις καρέκλες. Στα ελληνικά καφενεία, αντιθέτως, υπάρχει συνήθως ένα ανοιχτό παράθυρο σ' ένα κομμάτι θάλασσας.


«Το ελληνικό καφέ "Ο Παράδεισος" έκλεινε όλη την ομορφιά της μετανεοκλασικής παράδοσης, τη χαρά και την κακομοιριά μαζί της Ελλάδας ολόκληρης. Στιγμές ερωτισμού, χαράς, ένα φως που έβγαινε από τα πρόσωπα των ίδιων των ανθρώπων∙ και το απόγευμα, με τα γερόντια που πίνανε καφέ χωρίς να λένε τίποτα, ένα πέρασμα. Έχω πάρει πολλά από τα καφενεία και ήθελα να τους εξασφαλίσω την αιωνιότητα» εξομολογείται ο Σάμιος.

Ο «Καφέ Παράδεισος» του Παύλου Σάμιου Facebook Twitter
Το Φιλί


«Ο Σάμιος βλέπει και μας έχει δείξει τους τρόπους επιβολής μιας επιθετικής αποξένωσης του ανθρώπου από την οικειότητά του, από τον χώρο και τις κινήσεις του» αναφέρει στο Lifo.gr ο ιστορικός τέχνης Γιώργης Μυλωνάς.

«Γι' αυτό τολμώ να πω ότι ο ζωγράφος, μέσα στην γκαλερί Σκουφά, σκηνογραφεί έναν χώρο οικειότητας, όπως αυτός που γνώρισε μέσα στα αθηναϊκά και παριζιάνικα καφέ. Η ζωγραφική του είναι η αποθέωση της καθημερινότητας, ιδωμένη όμως με τρόπο μεταφυσικό. "Λες και κάθε στιγμή που ζω είναι αιώνια"» λέει ο ίδιος.


Δεν είναι πια πολιτική η στάση αυτή, όπως διατείνονταν Έλληνες νεοπαραστατικοί ζωγράφοι για να μιλήσουν για την αξία της, ούτε παραπέμπει σε παιχνίδι της φαντασίας. Είναι η μεταμόρφωση του μηδενός σε κάτι που χρειαζόμαστε επιτακτικά.


Είναι ζωγραφική, έργα ενός αναμφισβήτητου μάστορα που μέσα του λειτουργεί και η παλιά τέχνη της εικόνας, στην οποία έχει θητεύσει στο Άγιο Όρος. Γιατί η τέχνη μπορεί να σε φέρνει κοντά στον πόνο, στην έντασή του, στην ικανότητά του να σε καταλαμβάνει, αλλά σου παρέχει συγχρόνως τη δυνατότητα να τον ξορκίζεις» τονίζει ο κ. Μυλωνάς.

Ο «Καφέ Παράδεισος» του Παύλου Σάμιου Facebook Twitter
Cafe Aigina


Στην έκθεση υπάρχουν δύο διακριτές ενότητες: η μία περιλαμβάνει τα παριζιάνικα καφέ και η άλλη τα ελληνικά. «Και οι δυο παρέχουν τη δυνατότητα στον ζωγράφο να αλλάζει ατμόσφαιρα, ενίοτε και την ένταση στο χρώμα, χωρίς όμως ποτέ να βγαίνει από το θέμα» σημειώνει ο Γιώργης Μυλωνάς.


«Στα γαλλικά καφενεία κυκλοφορούν οι γόβες και η τσάντα –σήμα κατατεθέν και ζωγραφικό φετίχ του Σάμιου–, ο οποίος, χωρίς να ενδιαφέρεται για το φυσικό τους μέγεθος, τα μεγεθύνει δίπλα στις καρέκλες. Εκεί και οι βαλίτσες, ενώ τα νυχτερινά φώτα υποβάλλουν τον θεατή σε μια κατάσταση που παραπέμπει στους Αμερικανούς δημιουργούς που θήτευσαν στο Παρίσι.


Στα ελληνικά καφενεία, αντιθέτως, υπάρχει συνήθως ένα παράθυρο ανοιχτό σ' ένα κομμάτι θάλασσας. Ο Σάμιος εντάσσεται στη χορεία των ζωγράφων που αποτύπωσαν τη μαγεία των καφενείων (Σ. Βασιλείου, Γ. Μόραλης, Μ. Μανουσάκης), εισάγοντας το υδάτινο στοιχείο. Δεν είναι ότι ζωγραφίζει τη θάλασσα αλλά ότι δεν μπορεί να μην τη ζωγραφίσει, δίνοντάς της χώρο στην έμπνευσή του. Το θαλασσινό στοιχείο, περασμένο στο βλέμμα του, λειτουργεί ως η απαραίτητη ανάσα στο κύριο θέμα της δουλειάς του» συμπληρώνει ο ιστορικός τέχνης.

Ο «Καφέ Παράδεισος» του Παύλου Σάμιου Facebook Twitter
Cafe Athens Port


Ανατρέχοντας στη λογοτεχνία, εύκολα διαπιστώνουμε ότι την ατμόσφαιρα που αναδύεται μέσα από τα έργα του ζωγράφου την έχουν περιγράψει γλαφυρά και οι αγαπημένοι του ποιητές, όπως ο ίδιος μας φανέρωσε:


Κ. Π. Καβάφης, «Ένας γέρος»

 

Στου καφενείου του βοερού το μέσα μέρος
σκυμμένος στο τραπέζι κάθετ' ένας γέρος·
με μιαν εφημερίδα εμπρός του, χωρίς συντροφιά.

Και μες στων άθλιων γηρατειών την καταφρόνια
σκέπτεται πόσο λίγο χάρηκε τα χρόνια
που είχε και δύναμι, και λόγο, κι εμορφιά. [...]

... Μα απ' το πολύ να σκέπτεται και να θυμάται ο γέρος εζαλίσθηκε.
Κι αποκοιμάται στου καφενείου ακουμπισμένος το τραπέζι

Μίλτος Σαχτούρης, «Η μικρή ιστορία»

 

Το καφενείο που πίνω τον καφέ μου
είναι άδειο
μόνο εγώ υπάρχω
έτσι το καφενείο είναι τελείως άδειο
γιατί ούτε εγώ υπάρχω.
Ο «Καφέ Παράδεισος» του Παύλου Σάμιου Facebook Twitter
Cafe Paris I
Ο «Καφέ Παράδεισος» του Παύλου Σάμιου Facebook Twitter
Salle a la etage

Τάσος Λειβαδίτης, «Πρώτες Βοήθειες»

 

Αργά.
Το καφενείο άδειασε.
Οι φίλοι έφυγαν.
Κι εγώ ρεμβάζω ολομόναχος,
κάνοντας τάχα πως παίζω με τις τρίχες του στήθους μου,
ενώ βγάζω προσεχτικά μια μια
τις σφαίρες της συνομιλίας.

Θωμάς Γκόρπας, «Η ποίηση»

 

Πατάρι

Ανάμεσα από καφέ εσπρέσο και ντουμάνια
Οι νέοι ποιητές σκαλίζουν στην καρδιά του κόσμου
Για φρέσκους δρόμους για φρέσκα λιμάνια
Ο «Καφέ Παράδεισος» του Παύλου Σάμιου Facebook Twitter
Cafe Athens
Ο «Καφέ Παράδεισος» του Παύλου Σάμιου Facebook Twitter
Ο «Καφέ Παράδεισος» του Παύλου Σάμιου Facebook Twitter


Παύλος Σάμιος, «Καφέ Παράδεισος»

Γκαλερί Σκουφά, Σκουφά 4, Κολωνάκι, 210 3603541

Διάρκεια έκθεσης: 17 Σεπτεμβρίου - 17 Οκτωβρίου 2020

Ημέρες & ώρες λειτουργίας: Δευτ. 11:00-15:30, Τρ. & Πέμ. 10:00-21:00, Τετ. 10:00-15:30, Παρ. 10:00-20:00

Σάβ. 10:30-15:30

Εικαστικά
0

Κορίνα Φαρμακόρη

Γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στη Σαλαμίνα. Σπούδασε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και εργάζεται ως εκπαιδευτικός.
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πώς θα αντιμετωπίσουν μουσεία και γκαλερί το φθινόπωρο της πανδημίας; Ρωτήσαμε μερικούς εκπροσώπους τους

Γιάννης Κωνσταντινίδης / Πώς θα αντιμετωπίσουν μουσεία και γκαλερί το φθινόπωρο της πανδημίας; Ρωτήσαμε μερικούς εκπροσώπους τους

Στην τωρινή αναζωπύρωση της πανδημίας είναι πια ξεκάθαρο ότι χρειάζεται να υπερασπιστούν όλοι τη συνετή φυσική παρουσία στους εκθεσιακούς χώρους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Chioma Ebinama: Γνωριμία με την Αμερικανο-νιγηριανή ζωγράφο που εκθέτει στην Αθήνα

Εικαστικά / Chioma Ebinama: Γνωριμία με την Αμερικανο-νιγηριανή ζωγράφο που εκθέτει στην Αθήνα

Η νεαρή καλλιτέχνις δημιούργησε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού στο ανοιχτό στούντιο της γκαλερί The Breeder μια σειρά από ακουαρέλες με θέμα μια γυναίκα που ζει σε μια γυάλα στην Αθήνα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Εικαστικά / Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Σε μια σειρά έργων που παρουσιάζει το θαύμα της ανθοφορίας των λουλουδιών και των φυτών, μια από τις πιο αξιοσέβαστες καλλιτέχνιδες της Σουηδίας στρέφεται σε έναν κόσμο ομορφιάς, γαλήνης και ισορροπίας για να αποκαλύψει αλήθειες για την ανθρώπινη κατάσταση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση που μας ταξιδεύει στις διαχρονικές του συνδέσεις

Εικαστικά / Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση για τις διαχρονικές του συνδέσεις

Μπορεί η σύγχρονη τέχνη να συνομιλήσει δημιουργικά με την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά; Στην ΕΦΑ Κυκλάδων πίστεψαν στο «στοίχημα» και έτσι προέκυψε μια έκθεση με ξεχωριστό ενδιαφέρον στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τον Περικλή Βυζάντιο και τον Jean Tinguely μέχρι τον Robert McCabe

Εικαστικά / «Νήματα επιλογής»: Μια αθηναϊκή έκθεση δένει φωνές και γενιές

Μια ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, με έργα των Περικλή Βυζάντιου, Robert McCabe και Jean Tinguely, μεταξύ άλλων, φέρνει σε διάλογο Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες διαφορετικών αναφορών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Εικαστικά / Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Μια ρετροσπεκτίβα δεκαπέντε χρόνων η οποία αποτελείται από έναν καταιγισμό εικόνων που δημιούργησε με την κάμερά του ο γνωστός video artist για μια σειρά σημαντικών παραστάσεων, οι οποίες παρουσιάζονται αποδεσμευμένες από τη θεατρική τους υπόσταση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ