Το 1961 η Μελίνα Μερκούρη, βρέθηκε υποψήφια για το Όσκαρ α' γυναικείου ρόλου, η μοναδική φορά που μια Ελληνίδα ηθοποιός κατάφερε κάτι τέτοιο (η Κατίνα Παξινού το είχε πάρει για δευτεραγωνιστικό), φυσικά για την ταινία Ποτέ την Κυριακή, που ήταν επίσης υποψήφια στην κατηγορία της σκηνοθεσίας και σεναρίου για τον Ζυλ Ντασέν, των κοστουμιών για την Ντένη Βαχλιώτη και του τραγουδιού. Ο Μάνος Χατζiδάκις έφυγε, αν και δεν πήγε αυτοπροσώπως, με το Όσκαρ, αλλά η υποψηφιότητα της Μελίνας δεν πέρασε απαρατήρητη.
Όπως μας πληροφορεί ο Γιώργος Αρχιμανδρίτης και ο Σπύρος Αρσένης στο φρέσκο βιβλίο τους «Μελίνα: Μια Σταρ στην Αμερική» (εκδόσεις Πατάκη), εμπλουτίζοντας και διαφωτίζοντας πληροφορίες που γνωρίζαμε, είχε ξεσπάσει πόλεμος δημοσιευμάτων, κυρίως από σκανδαλοθηρικά περιοδικά, κατά των ξένων ηθοποιών που κλέβουν Όσκαρ από τους Αμερικανούς - με δεδομένο ότι την προηγούμενη χρονιά είχε βραβευθεί η Σιμόν Σινιορέ. Η Λουέλα Πάρσονς διαμαρτυρόταν για τον αποκλεισμό της Ντόρις Ντέι στο ρόλο της γλυκιάς Αμερικανίδας, έναντι της πόρνης που υποδυόταν η Μελίνα Μερκούρη, δίνοντας ωστόσο το προβάδισμα στα προγνωστικά στην Ελληνίδα ηθοποιό.
Η αρνητική ατμόσφαιρα που είχε διαμορφωθεί ωθεί τον Ντασέν και τη Μελίνα να παραμείνουν στο Παρίσι και να μην παραστούν στην απονομή: «Στην αρχή ήμουν πολύ χαρούμενη με την υποψηφιότητα μου», λέει η Μελίνα σε συνέντευξή της, «αλλά τι είδους υποψηφιότητα είναι αυτή; Η Λουέλα Πάρσονς λέει ότι δεν πρέπει να δώσουν το Όσκαρ σε μια ξένη αλλά σε ένα καλό κορίτσι από την Αμερική όπως η Ντόρις Ντέι. Οι υπεύθυνοι της United Artists υποστηρίζουν πως δεν θα κερδίσω αν δεν πάω στο Χόλιγουντ να κάνω καμπάνια για να υποστηρίξω την υποψηφιότητά μου. Τι είδους καμπάνια πρέπει να κάνω; Τους είπα ότι δεν είμαι Κένεντι. Είμαι ηθοποιός, δεν είμαι πολιτικός. Τι περιμένουν δηλαδή; Να χτυπάω τις πόρτες στο Χόλιγουντ και να λέω, Καλημέρα, Ονομάζομαι Μελίνα Μερκούρη και σας παρακαλώ να με ψηφίσετε ως καλύτερη ηθοποιό της χρονιάς; Πριν από την υποψηφιότητα ήμουν ευτυχισμένη και άνετη. Όλοι με αγαπούσαν και λάτρευαν το Ποτέ την Κυριακή, Τώρα δεν είμαι ούτε ευτυχισμένη, ούτε άνετη».
Εκ των υστέρων, η δήλωση περί πολιτικής και ηθοποιίας, προφητική και ειρωνική μαζί, διαψεύστηκε.
Το βραβείο πήγε στην Ελίζαμπεθ Τέιλορ, που σώθηκε ως εκ θαύματος λίγους μήνες πριν, επανήλθε από την τραχειοτομή και έλαμπε στην απονομή, με εμφανή τα σημάδια της εγχείρησης.
Την επομένη της τελετής, οι New York Times ανέφεραν τις πιέσεις περί ξενοφοβίας από μεριάς κουτσομπολίστικων κύκλων με επιρροή, ενώ οι Los Angeles Times, κριτικάροντας την βραδιά, γράφουν:
«Υπάρχει μια σκηνή στο υπέροχο έργο Ποτέ την Κυριακή, όπου η σταρ Μελίνα Μερκούρη επινοεί ευτυχισμένους διαλόγους σε μεγάλες αρχαίες τραγωδίες, κλείνοντας τη διήγηση της με τη φράση, Και Όλοι Πήγαν στην Ακρογιαλιά. Δε μπορούμε να πούμε το ίδιο για την τηλεοπτική μετάδοση της τελετής».
σχόλια