Νίκος Γραικός: «Όσοι πιστεύουν ότι έχουν βρει την απόλυτη αλήθεια είναι μάλλον γελασμένοι»

Ο Νίκος Γραικός έγινε συγγραφέας από «πλεόνασμα τρυφερότητας» Facebook Twitter
Οι μόνοι συνομιλητές με τους οποίους δε νιώθω ότι σπαταλάω το σάλιο μου, είναι αυτοί που και την αντίθετη άποψη έχουν στο μυαλό τους και αγκαλιάζουν τον συνομιλητή την ώρα της κουβέντας.
0

Ά

νθρωπος των γραμμάτων, των τεχνών αλλά και των κοινωνικών αγώνων, ζει από το 1984 στο Παρίσι όπου διδάσκει την ελληνική ως ξένη γλώσσα – έχει μάλιστα συμβεί να διδάξει παιδιά κι εγγόνια παλιών μαθητών του. Εργάστηκε για πολλά χρόνια στον σύλλογο «Φωνή-Γραφή» για τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και από πέρσι τον Οκτώβριο δραστηριοποιείται στον σύλλογο Ελληνογαλλική Συνέργεια.

Με ζωηρό ενδιαφέρον για τα κοινά, με ήθος και αξίες σταθερές αλλά δίχως ιδεολογικές παρωπίδες, ανέπτυξε αξιόλογη εκπαιδευτική αλλά επίσης πολιτική και συνδικαλιστική δράση τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Γαλλία, υπήρξε δε υποψήφιος Ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ το ’19 – το γεγονός μάλιστα πως «είναι παντρεμένος με άντρα» (τον σύντροφό του, Φιλίπ Ρενιέ) είχε «σκανδαλίσει» κάποια κίτρινα έως φαιά μέσα.

Απόσταγμα και παρακαταθήκη ταυτόχρονα, το εν λόγω βιβλίο διαθέτει μια ιδιαίτερη δομή, κεφάλαια εν είδει απαντήσεων σε συγκεκριμένα ερωτήματα και εμβόλιμα κείμενα κυρίως βιωματικού χαρακτήρα. «Δύσκολα το εντάσσεις σε συγκεκριμένη κατηγορία μια και ο τρόπος γραφής μπλέκει την μυθοπλασία με τον δοκιμιακό λόγο, εκφρασμένο με προφορικότητα. Περιέχει σκέψεις, απόψεις, αναπάντητες ερωτήσεις και γεγονότα, συχνά όχι όπως ακριβώς βιώθηκαν και παρότι θα μπορούσε να διαβαστεί αποσπασματικά, μια συνεχής ανάγνωση φέρνει σε πρώτο πλάνο την εξέλιξη της ιστορίας που διηγείται» λέει ο ίδιος.  

Η ρητορική μίσους ενάντια στην ομογένεια και στους αποδήμους με πρόσχημα τον δήθεν συντηρητικό χαρακτήρα τους με θλίβει αφάνταστα. Ο ελληνοκεντρισμός καταστρέφει την Ελλάδα.

Με την αφετηρία αυτή μιλήσαμε για ερωτηματικά και βεβαιότητες, για Έλληνες και Γάλλους, για τις πατρίδες που εμείς οι ίδιοι διαλέγουμε, για τη γλώσσα, τη διδασκαλία και τα σημαινόμενά της, για την ψήφο των αποδήμων και τα στερεότυπα γι' αυτούς, για αγώνες προσωπικούς και συλλογικούς στο όνομα της κοινωνικής απελευθέρωσης αφενός, της ατομικής ευτυχίας αφετέρου, για τη συνάντηση με τον Άλλο, τη δοτικότητα και το μοίρασμα του «πλεονάσματος τρυφερότητας» επίσης.  

Νίκος Γραικός Facebook Twitter
«Πατρίδα» μου είναι οι αγώνες. Αγώνας για έναν καλύτερο κόσμο αλλά κυρίως αγώνας, για να καταλάβω τον εαυτό μου και να ζήσω ήρεμα μαζί του. Αλλά κυρίως «πατρίδα» μου είναι τελικά η γλώσσα και η σκέψη.

— Βρίσκω καταρχάς ενδιαφέρον ότι ένας άνθρωπος στην 6η, πλέον, δεκαετία της ζωής του και μάλιστα εκπαιδευτικός «δηλώνει» δημοσίως ότι εξακολουθεί να έχει τόσο ερωτηματικά, όσο και θαυμαστικά, ενόσω άλλοι, ακόμα και αρκετά μικρότεροι, ισχυρίζονται ότι τα ξέρουν όλα και ότι τίποτα πια δεν τους εκπλήσσει. 

Όπως γράφω και στο βιβλίο, όσοι πιστεύουν ότι έχουν βρει την απόλυτη αλήθεια είναι μάλλον γελασμένοι. Οι μόνοι συνομιλητές με τους οποίους δεν νιώθω ότι σπαταλάω το σάλιο μου είναι αυτοί που και την αντίθετη άποψη έχουν στο μυαλό τους και αγκαλιάζουν τον συνομιλητή την ώρα της κουβέντας. Το «τα ξέρω όλα και έχω δίκιο» δεν είναι ένδειξη παιδείας. Η εποχή της «Πράβντα» και της μίας και μοναδικής αλήθειας πέρασε προ πολλού. Προσωπικά, και πεπεισμένος είμαι για τις ιδέες μου και παλεύω γι' αυτές. Ξερόλας όμως δεν είμαι, άρα όσο ζω συνεχίζω να ψάχνω και να μαθαίνω. Η ηλικία προσθέτει εμπειρία αλλά δεν αφαιρεί ούτε την περιέργεια, ούτε τον φόβο του αγνώστου. Δυστυχώς με τον καιρό δίπλα στην ωριμότητα προστίθεται η έλλειψη δυνάμεων.

Ερωτήματα – μια ζωή γεμάτη ερωτηματικά και θαυμαστικά
Νίκος Γραικός, Ερωτήματα – μια ζωή γεμάτη ερωτηματικά και θαυμαστικά, εκδόσεις Συρτάρι

— Ζεις και εργάζεσαι στο Παρίσι, είσαι ιδρυτικό μέλος του συλλόγου «Φωνή-Γραφή» για τη διάδοση των νέων ελληνικών, ενεργό και δραστήριο μέλος της εκεί ελληνικής κοινότητας επίσης. Πώς βλέπει η κοινότητα αλλά και εσύ προσωπικά το θέμα της ψήφου των αποδήμων;

Οι σύλλογοι της παροικίας και οι φιλελληνικοί σύλλογοι συνεργάζονται συχνά αλλά δεν εκπροσωπούν τον ίδιο κόσμο. Η ψήφος τον αποδήμων είναι δημοκρατικό αίτημα που παραμένει χωρίς λύση από την περίοδο της μεταπολίτευσης. Η μη δυνατότητα συμμετοχής στις εκλογές με εξουσιοδότηση αφορά και τους ναυτικούς, το διπλωματικό σώμα, όσους βρίσκονται εκτός Ελλάδας την ημέρα των εκλογών για επαγγελματικές υποχρεώσεις, για λόγους υγείας ή για σπουδές.

Η μη διάκριση των αποδήμων από τους ομογενείς δημιουργεί προβλήματα. Είναι θέμα συνταγματικού δικαίου, στην Ελλάδα ισχύει το δίκαιο του αίματος και όχι του εδάφους. Εμείς, που είμαστε εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και δεν έχουμε χάσει τα πολιτικά μας δικαιώματα, πρέπει να ψηφίζουμε. Η ισοτιμία των πολιτών μηδενίζεται όταν πρέπει να ξοδέψουμε υπέρογκα ποσά για να ασκήσουμε αυτό μας το δικαίωμα. 

Δυστυχώς οι περιορισμοί –δύο χρόνια παραμονής στην Ελλάδα και φορολογική δήλωση– αποκλείουν κι εμένα όπως και πολλούς απόδημους από τη συμμετοχή στις βουλευτικές εκλογές στη χώρα κατοικίας μου και μου απαγορεύουν να είμαι υποψήφιος.

Η πρόταση νόμου που προετοίμαζε ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση ήταν, εκτιμώ, πολύ πιο δίκαια και παρόμοια με ό,τι ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Η ρητορική μίσους ενάντια στην ομογένεια και στους αποδήμους με πρόσχημα τον δήθεν συντηρητικό χαρακτήρα τους με θλίβει αφάνταστα. Ο ελληνοκεντρισμός καταστρέφει την Ελλάδα. 

— Βρίσκεις διαφορές ανάμεσα στη δική σου γενιά μεταναστών και τη νεότερη, ειδικά αυτή που προέκυψε μετά την κρίση του ΄09;  

Η Ελληνική Κοινότητα Παρισιού εργάζεται υπέρ της διπλής πολιτιστικής ένταξης των μελών της. Η αφομοίωση δεν είναι το ίδιο με την ένταξη. Η διαφορά ανάμεσα στις παλιότερες και τις νεότερες γενιές μεταναστών είναι περισσότερο στη φόρμα. Η άνετη χρήση, για παράδειγμα, των νέων τεχνολογιών και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τους νέους, τους βοηθά να κρατούν διαρκή επαφή με την ελληνική πραγματικότητα που διαφέρει από την απλή ονειροπόληση της παιδικής τους ηλικίας. Αυτό δεν το είχαμε εμείς.

Γραικός Ρενιέ Facebook Twitter
O Nίκος Γραικός με τον σύντροφό του Φιλίπ Ρενιέ. Φωτ.: Πολύβιος Ανεμογιάννης

— Έχεις αναπτύξει πλούσια πολιτική και συνδικαλιστική δράση στην Ελλάδα και τη Γαλλία. 

Από παλιά πίστευα ότι η ένταξή μας στην κοινωνία γίνεται με κριτήρια συμμετοχής στα κοινά κι όχι με φυλετικά και θρησκευτικά χαρακτηριστικά. Η ανάμειξή μου με τον συνδικαλισμό και την πολιτική έχει οπότε και υπαρξιακή χροιά. 

Αν οι πολίτες δεν συμμετέχουν ενεργά στην πολιτική, αν τα κόμματα μετατραπούν σε στείρους εκλογικούς μηχανισμούς, η πολιτική ζωή θα μετατραπεί σε εμπορικό κέντρο. Είμαι, βεβαίως, αντίθετος στην ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής και στην εκλογική αντιμετώπιση της κομματικής αντιπαράθεσης. 

Ως εκπαιδευτικός, ζω ήδη στο μέλλον. Ως αριστερός, παλεύω γι' αυτό. Με κάποια γραπτά ή σκίτσα προσπαθώ να αφήσω κάτι για το μετά. Η αποδοχή της πνευματικότητας ως απαραίτητου στοιχείου της καθημερινής μας ζωής δεν ταυτίζεται με τη θρησκεία, ως οργανωμένου θεσμού. Η πολιτική δράση αλλά κι οι επαγγελματικές δραστηριότητες πρέπει να πλαισιώνονται από μία ηθική αντιμετώπιση, με την έννοια της δεοντολογίας, της κάθε μας απόφασης και πράξης.  

Εφόσον δεν υπάρχουν ξένοι και γηγενείς παρά μόνο αυτοί που πονάνε έναν τόπο κι εκείνοι που τον καταστρέφουν και μάλιστα συνειδητά, δεν διαφοροποιώ την πολιτική δράση μου στην Ελλάδα και στη Γαλλία. Για τα ίδια πράγματα αγωνίζομαι και δεν έχει τόση σημασία αν «δικαιώθηκα», μια και οι μόνοι χαμένοι αγώνες, όπως σωστά λέγεται, είναι αυτοί που δεν δόθηκαν.

— Στις Ευρωεκλογές του ’19 το γεγονός ότι είσαι παντρεμένος με άντρα και το οποίο δεν διαφήμισες καν χρησιμοποιήθηκε, θυμάμαι, σαν «όπλο» εναντίον σου από κάποια έντυπα. Γεγονός είναι ότι δεν κρύβεις τον ερωτικό σου προσανατολισμό, ούτε όμως και τον «φωνάζεις». Είναι μια συνειδητή επιλογή αυτό; 

Η κοινωνική απελευθέρωση δεν νοείται δίχως τη δυνατότητα προσωπικής ευτυχίας. Η δεύτερη εξαρτάται κυρίως από την αλληλεγγύη, την ανοχή, τη σχέση μας με τους άλλους και τους συλλογικούς αγώνες.

Παλιά λέγαμε ότι το προσωπικό είναι και πολιτικό. Η προσωπική μας ζωή πρέπει λοιπόν να διασφαλίζεται και ο ερωτικός μας προσανατολισμός –ποιος τον καθορίζει, άραγε;– δεν μπορεί να είναι εμπόδιο για τη συμμετοχή μας στα κοινά γιατί η ταυτότητα του κάθε πολίτη δεν περιορίζεται μόνο σε αυτό.

Ενοχλούμαι πολύ, όμως, από την υποχρεωτική ένταξη σε κοινότητες ή άλλες ομάδες. Πιστεύω περισσότερο στην ιδεολογική και φιλοσοφική αντιπαράθεση και στην ταξική πάλη και προσπαθώ, κυρίως στα εμβόλιμα κείμενα του βιβλίου, να δείξω τα κοινά στοιχεία στη ζωή όλων των ανθρώπων. Η ισονομία και η εξάλειψη των διακρίσεων περνούν φυσικά και από τη θέσπιση του Συμφώνου Συμβίωσης και του γάμου ομόφυλων ζευγαριών. 

Νίκος Γραικός Café le Paris Facebook Twitter
Ο Νίκος Γραικός στο Café le Paris.

— Πώς τα «παίρνουν» τα ελληνικά οι Γάλλοι, είναι καλοί μαθητές; Υπάρχει ενδιαφέρον για την εκμάθηση της γλώσσας; Μπορεί, ακόμα, μια γλώσσα να συστήσει, να διατηρήσει και να ορίσει έναν πολιτισμό ακόμα κι όταν απουσιάζει η φυλετική και πολιτισμική ομοιογένεια;

«Πατρίδα» μου είναι οι αγώνες. Αγώνας για έναν καλύτερο κόσμο αλλά κυρίως αγώνας, για να καταλάβω τον εαυτό μου και να ζήσω ήρεμα μαζί του. Αλλά κυρίως «πατρίδα» μου είναι τελικά η γλώσσα και η σκέψη. Και η γλώσσα μου δεν είναι μόνο τα ελληνικά. 

Η διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας δεν διαφέρει μεθοδολογικά από εκείνη οποιασδήποτε άλλης γλώσσας. Η ισορροπία ανάμεσα στις τέσσερις δεξιότητες, προφορική κατανόηση και έκφραση, γραπτή κατανόηση και έκφραση, πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

Η γλωσσική διδασκαλία είναι αλληλένδετη με τη διδασκαλία του πολιτισμού. Ουδέποτε όμως έκανα κατήχηση ή «διαφήμιση» για την Ελλάδα σε ενήλικες μαθητές. Θέλησα μόνο να τους δώσω τα εργαλεία για να διαμορφώσουν τη δική τους άποψη.

Οι πολιτιστικές προσλαμβάνουσες είναι διαφορετικές για κάθε λαό λόγω του εκπαιδευτικού συστήματος της κάθε χώρας και του τρόπου διδασκαλίας των γλωσσών. Η φετιχοποίηση του γραπτού λόγου είναι σημαντικό εμπόδιο στην κατάκτηση ορισμένων γλωσσικών δεξιοτήτων από τους Γάλλους. Ίσως συμβαίνει αυτό και σε άλλες χώρες. Η πολυγλωσσία και η γλωσσική ποικιλία, με την έννοια των κοινωνικών και γεωγραφικών ιδιολέκτων, είναι ζήτημα δημοκρατίας.

Το θέμα αυτό ήταν από τους βασικούς λόγους που έβαλα υποψηφιότητα για το Ευρωκοινοβούλιο. Με απασχολεί επίσης η πιθανότητα της επικράτησης του τεχνοκρατικού λόγου, της λογιστικής λογικής, της χρηματοπιστωτικής αντίληψης ενάντια στην ανθρωπιστικό λόγο. 

— Έχεις διοργανώσει ως ηθοποιός θεατρικά έργα με ελληνική λογοτεχνία στο Παρίσι, ζωγραφίζεις επίσης. Είχες εξαρχής τέτοιες καλλιτεχνικές αναζητήσεις ή σου προέκυψαν στην πορεία; 

Ως καθηγητής έμαθα να συνομιλώ με τους μαθητές μου. Με βοήθησαν να ανακαλύψω νέα νοήματα σε καλλιτεχνικά έργα, στον κινηματογράφο, στο θέατρο, στις εικαστικές τέχνες, αλλά και σε λογοτεχνικά κείμενα. 

Πιστεύω στη διαφορά επαγγελματιών και ερασιτεχνών καλλιτεχνών. Όπως όμως είπε και ένας γνωστός ποιητής, η συγγραφή ενός ποιήματος ολοκληρώνεται από τον αναγνώστη. Γι’ αυτό και για να καταλάβω αυτά που μελετώ, επιδίδομαι κι εγώ στη συγγραφή και στο σχέδιο.

Οι θεατρικές τεχνικές που χρησιμοποιώ στην αίθουσα διδασκαλίας με οδήγησαν κάποιες φορές και στη σκηνή. Ο μόνος μου στόχος είναι η συνάντηση με τους άλλους και το μοίρασμα του περίφημου «πλεονάσματος τρυφερότητας» που αναφέρω και στο βιβλίο. 

— Από Γάλλους λογοτέχνες και διανοητές ποιοι σε συγκινούν; Η γαλλική διανόηση υπήρξε επί μακρόν σημείο αναφοράς για την ελληνική. Ισχύει λες ακόμα αυτό; Υπάρχει καταρχήν ακόμα μεγάλη γαλλική διανόηση;

Το Παρίσι δεν είναι πια η όαση διανοουμένων και καλλιτεχνών που περίμενα να βρω όταν ήρθα για μεταπτυχιακές σπουδές στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Η μεγάλη καταστροφή της Παναγίας των Παρισίων από πυρκαγιά ανέδειξε το πρόβλημα της τεχνοκρατικής αντίληψης για τον πολιτισμό.

Ταυτίζομαι με την αγωνιζόμενη διανόηση που προσπαθεί να σώσει τον απελευθερωτικό ρόλο της έρευνας, της καλλιτεχνικής δημιουργίας και σέβεται την πολιτιστική κληρονομιά ως γνώση για ένα καλύτερο μέλλον. Δεν θα ήθελα να αναφέρω συγκεκριμένους διανοητές ή δημιουργούς που με συγκινούν, όμως ο δοκιμιακός λόγος των ανθρωπιστικών επιστημών όταν συνδυάζεται με κοινωνική ευαισθησία και διάθεση για συμμετοχή στα κοινά είναι η πυξίδα στην καθημερινή μου ζωή.

Η διδασκαλία, για παράδειγμα, της γλώσσας δεν είναι επεξήγηση γραμματικών και συντακτικών φαινομένων αλλά εργαλείο για την κατανόηση του κόσμου και πιθανή αλλαγή του προς το καλύτερο. 

σχέδιο Facebook Twitter
Σχέδιο του Νίκου Γραικού.

— Έχοντας γνωρίσει καλά αμφότερες, τι θα κρατούσες και τι θα άφηνες από τη γαλλική και την ελληνική κουλτούρα; Δεδομένου έπειτα ότι εσύ και ο σύντροφός σου αυτοχαρακτηρίζεστε Ελληνογάλλοι, είναι τελικά η εθνικότητα και η πατρίδα του καθενός αυτή που ο ίδιος διαλέγει;

Όπως προανέφερα, δεν θεωρώ ότι αποτελεί κριτήριο η εθνικότητα ενός καλλιτέχνη ούτε καν η γλώσσα που χρησιμοποιεί αν πρόκειται για λογοτέχνη. Η εντοπιότητα όμως, με την έννοια του σεβασμού στο διαφορετικό, είναι σημαντική και ιδιαίτερα στην τέχνη. Πάμπολλα τα παραδείγματα ταινιών με παγκόσμια απήχηση, ενώ τόσο το θέμα όσο και ο τρόπος λήψης των πλάνων είναι ιδιαίτερος. Στη λογοτεχνία επίσης τα αριστουργήματα δε βασίζονται σε πολυχρησιμοποιημένες συνταγές. Έχουν άρωμα συγκεκριμένο. 

Τα ήθη και τα έθιμα, οι νοοτροπίες και οι συμπεριφορές δεν θα έπρεπε να είναι ένα δεσμευτικό πλαίσιο. Υπάρχει συχνά κάτι που μας τραβά σε κάποιον πολιτισμό και που δεν γίνεται εύκολα κατανοητό. Η μεγάλη μου αγάπη για τη Βρετάνη και την κέλτικη κουλτούρα, μόνο με αναφορές στα παιδικά μου χρόνια θα μπορούσε να εξηγηθεί. 

Ο περίφημος αυτοπροσδιορισμός που καθορίζεται από την πορεία ζωής του καθένα μας δεν υπάρχει για τον περισσότερο κόσμο. Πόσα μας χωρίζουν! Θα έπρεπε όμως να είναι στην πρώτη γραμμή όσα μας ενώνουν. Πολλοί φιλέλληνες νιώθουν «Ελληνογάλλοι». Εδώ στο Παρίσι γνώρισα από μαθητές μου τους δημοτικούς χορούς κι αγάπησα περιοχές της Ελλάδας που δεν ήξερα!

— Τι είναι εκείνο που θεωρείς ότι κατάφερες στη ζωή σου; 

Όντας δάσκαλος ελληνικών αλλά και γαλλικών, προσπαθώ να γεφυρώνω τους δύο πολιτισμούς. Οι μαθητές μου που έγιναν καθηγητές ή μεταφραστές λογοτεχνίας είναι ίσως η καλύτερη επιβράβευση αυτής της προσπάθειας. Είμαι, καθώς συνηθίζω να λέω, ένας μελαγχολικός αισιόδοξος. Θα μείνω λοιπόν, ό,τι και να γίνει, με τα πόδια γερά στη γη και το μυαλό στον ουρανό της ουτοπίας. «Έκαμαν οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου» – αυτή τη ρήση έχω για οδηγό στη ζωή μου. 





 

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Βαγγέλης Ραπτόπουλος: «H πλειονότητα των πολιτικών μας δεν είναι αυτοί που μας αξίζουν»

Βιβλίο / Βαγγέλης Ραπτόπουλος: «H πλειονότητα των πολιτικών μας δεν είναι αυτοί που μας αξίζουν»

Mε αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου, ο γνωστός συγγραφέας μιλά για την περίοδο που ζούμε, την υγειονομική κρίση, τους πολιτικούς, τη λογοτεχνία, προσωπικότητες που σημάδεψαν τη ζωή του, όπως ο Μένης Κουμανταρέας, την ψυχοθεραπεία αλλά και ποια πληγή τον ακολουθεί ακόμη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
καραγάτση τάρλοου

Βιβλίο / «Το ευχαριστημένο»: Το σπονδυλωτό μυθιστόρημα της Μαρίνας Καραγάτση για τα οικογενειακά της βιώματα

Πέρα από εξαιρετική διαχειρίστρια των πνευματικών δικαιωμάτων του, η Μαρίνα Καραγάτση, που πέθανε σήμερα στα 88 της, στάθηκε ικανή ν’ αναπλάσει πειστικά τα βιώματα και τους κρυφούς συλλογισμούς του πατέρα της, τοποθετώντας τον ως ήρωα στο οικογενειακό τους σύμπαν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ