I, Hellene

I, Hellene Facebook Twitter
Θανάσης Βαλτινός. Φωτ.: Σπύρος Στάβερης
0

1. ΟΠΑΔΑΡΕΣ, ΕΛΛΗΝΑΡΕΣ. Δεν λέω να στρωθούν και να διαβάσουν όλο τον Παπαδιαμάντη, τον Ροΐδη, τον Μοισιόδακα, ούτε να έχουν ακουστά τον Σκαλκώτα και τον Χρήστου, ή να ξημεροβραδιάζονται ξιφουλκώντας λεκτικά για το εάν ο Παπαϊωάννου είναι σημαντικότερος από τον Αξελό που με τη σειρά υπερβαίνει, ενδεχομένως, τον Καστοριάδη, το έργο του οποίου μπορούμε μεν να συγκρίνουμε με τις καινοτομίες του Κωνσταντινίδη στην αρχιτεκτονική, καίτοι προτιμούμε τις καταβυθίσεις σε μιαν ουσιώδη παράδοση που επιχείρησε ο Πικιώνης. Όχι, δεν είναι να σκοτίζονται με τέτοια οι οπαδάρες Ελληνάρες του Ομορφάντρα μου (που μας απασχόλησε κάνα δεκαήμερο και χάθηκε διά παντός από τη συζήτηση) και οι ξετρελαμένοι νεοελληνάρες της Κατερίνας «Άι Εμ Χελίιιιιν!» Μουτσάτσου (που επίσης θα μας απασχολήσει κάνα δεκαήμερο ώσπου να χαθεί στης λήθης τη λίμνη). Καλό είναι να ξέρουν, όμως, και οι μεν και οι δε ότι περί ελληνισμού ζοριλίκια και μικρομεγαλοπιασίματα, αν μη τι άλλο, θέλουν και μιαν υποδομή, μια κάποια περιδιάβαση στα απέραντα χωράφια (για να θυμηθώ έναν ξεχασμένο δίσκο της εφηβείας μας, μερικές πολύωρες αντιπαραθέσεις με ιδέες, με κοσμοθεωρήσεις, με συστήματα σκέψης και με ανώφελες νεφέλες ποίησης).

           

2.ΒΑΛΤΙΝΟΣ & ΠΕΤΣΕΤΙΔΗΣ. Αμφότεροι μας ξεναγούνσε μια Ελλάδα που έχει γεννήσει δαίμονες και αγγέλους, χωμάτινους άντρες και ένυλα όνειρα, μεγαλόπνοα σχέδια και καθημερινές τραγωδίες. Και ακόμα: συγκίνηση, χιούμορ, πάθη. Ο Ανάπλους (εκδ. Εστία), το πιο πρόσφατο μυθιστόρημα του Θανάση Βαλτινού (Καστρί Κυνουρίας, 1931), και το Εν οίκω (εκδ. Μεταίχμιο), η πιο πρόσφατη concept συλλογή διηγημάτων του Δημήτρη Πετσετίδη (Σπάρτη, 02/08/1940), είναι ισχυρό διπλοχάστουκο στους Ομορφάντρες και στις Χελίν. Ο Βαλτινός, με τη γνωστή μπορχεσιανή του μαστοριά κι επινοητικότητα, στήνει ένα είδος αυτοβιογραφικής αυτοβιολογίας, συστήνοντάς μας τόσο το σύνολο του έργου του όσο και μια ιδιότυπη, πολύτιμη πατριδογνωσία. Το παρελθόν οφείλουμε να το γνωρίζουμε για να μπορούμε να προχωρούμε στο μέλλον και να ζούμε με κάποια πληρότητα το παρόν, μοιάζει να διατείνεται ο Βαλτινός. Από την αρχή εξηγείται: «Η λογοτεχνία είναι χρησμός» (σ. 31). Παίζει με το ντοκιμαντέρ και τον μοντερνισμό, ελίσσεται αέρινα εκεί που καμώνεται ότι είναι βαρύς, σαν τα σίδερα στα έργα του Γιάννη Κουνέλλη, διηγείται και κήπους και τρόμους, όπως θα έλεγε ο Καρούζος. «Ήρωες όχι ακριβώς, στοιχεία για ήρωες. Και βεβαίως ατμόσφαιρες, καταστάσεις» (σ. 30). «Ηχητικές “φρυκτωρίες”» (σ. 35). «Και ο κόσμος είναι ακόμα ένας αναπεπταμένος λειμώνας» (σ. 43). «Ο θάνατος - και η λαγνεία εκείνων των χρόνων. Ρετάλια μνήμης. Σπαράγματα» (σ. 102). Και στη σελίδα 39, η εμφάνιση ενός μικρού αγοριού, μες στην Κατοχή, που άκουγε στο όνομα Δημήτρης Πετσετίδης!

3. ΚΑΜΑΡΕΣ Το μικρό αγόρι είναι μεγάλος συγγραφέας. Μάστορας. Δεκαπέντε ιστορίες γραμμένες με αριστοτεχνικά ελεγχόμενο λυρισμό, με τη νοσταλγία στο ρελαντί και τη συγκίνηση να πλανιέται σαν μύρο στον αέρα, μας μεταφέρει και αυτός στο παρελθόν, για να γνωρίσουμε το παρόν και να εφεύρουμε το μέλλον. Η μνήμη έρχεται να μας πάρει από το χέρι και να μας πάει σε κάμαρες παλιές, να μας φέρει στη γωνία Ερεσσού και Ζωοδόχου Πηγής στα τέλη της δεκαετίας του πενήντα, τέσσερις μαζί να μοιράζονται το ίδιο ταπεινό δωμάτιο και τον ίδιο λουτροκαμπινέ, την ίδια αξιοπρέπεια μες στην ένδεια και τα ίδια όνειρα, με τις κοπέλες ν’ ανθίζουν, τους τοίχους να φέρουν σφαίρες από τον Εμφύλιο και τα εστιατόρια «Μάινας» και «Ωραία Νεάπολη» να υπάρχουν ακόμη (Τέσσερις σ’ ένα δωμάτιο, σσ. 65-70). Ένας νεαρός να υφίσταται άσχημο χουνέρι εκεί που είναι έτοιμος ν’ απολαύσει τη θελκτική Ίτσκα, τη Σουηδέζα φοιτήτρια που παθαίνει σοκ και την κοπανάει τρέχοντας, σαν αντικρίζει στρατιές μυρμηγκιών να επελαύνουν στην κάμαρα του νεαρού που, ο έρμος, έχει γυαλίσει το πάτωμά της με παρκετίνη (Απρόσκλητοι Επισκέπτες, σσ. 73-77). Και ούτω καθεξής. Εύγε στον Πετσετίδη (που, σημειωτέον, είναι και δεινός σκακιστής). Ανακαλύψτε τον και στο www.petsetidis.gr και θ’ ανακαλύψετε όψεις και πτυχές μιας Ελλάδας για την οποία ιδέα δεν έχουν οι Ομορφάντρες και οι Χελίνες!

 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Βιβλίο / Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Ολοένα περισσότερο διευρύνεται η τάση έκδοσης κλασικών και σπάνιων κειμένων σε μικρό μέγεθος που τοποθετούνται δίπλα στο ταμείο και συνιστούν την προσπάθεια ενός εκδοτικού οίκου να φέρει σπουδαία έργα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Βιβλίο / I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Η θεωρητικός, εικαστικός, κριτικός, συγγραφέας και εκδότρια Κρις Κράους μπορεί να μην άλλαξε τα δεδομένα στον αγγλόφωνο κόσμο εκδίδοντας τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών αλλά προκάλεσε άπειρες συζητήσεις με το πρωτότυπο φεμινιστικό βιβλίο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Βιβλίο / Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Ένα τολμηρό καλλιτεχνικό project έγινε η αφορμή για να κάνει ο εικαστικός René Habermacher ένα ταξίδι στη θάλασσα με πλήρωμα έξι ναύτες κι έναν καπετάνιο, απαθανατίζοντας μια σουρεαλιστική εμπειρία που κατέληξε σε ναυάγιο. Το βιβλίο «The Pleasure Principle» καταγράφει αυτό το ταξίδι μέσα από φωτογραφίες του René, κείμενα και εικαστικά έργα, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκδοση.
M. HULOT
Νίκος Μάντης «Το χιόνι του καλοκαιριού»

Το πίσω ράφι / Για τις απουσίες που μας κάνουν αργούς στα αισθήματα

Καλοκαίρι στην Πελοπόννησο, στη σκιά της δεκαετίας του ’80: ένα πληγωμένο παιδί, μια μητέρα που επιστρέφει αλλαγμένη και μυστικά που βαραίνουν τη σιωπή των ενηλίκων - αυτά ξετυλίγει ο Νίκος Α. Μαντής στο πρώτο του μυθιστόρημα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ