Η αισθηματική αγωγή του νεαρού Ομπάμα

Η αισθηματική αγωγή του νεαρού Ομπάμα Facebook Twitter
Ο Μπαράκ Ομπάμα φωνογραφημένος στο Χάρβαρντ όταν ανακηρύχθηκε Πρόεδρος του The Harvard Law Review τον Φεβρουάριο του 1990. Φωτ.: Lane Turner/The Boston Globe via Getty Images/Ideal Image
0



ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΛΗΘΟΣ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΩΝ από το πρώτο μέρος της αυτοβιογραφίας του Μπαράκ Ομπάμα που περιφέρονται τις τελευταίες μέρες σε διάφορα αμερικανικά μέσα, πέτυχα και κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία που αφορούν την αισθηματική του αγωγή ως νεαρού φοιτητή ο οποίος δεν είχε ακόμα συγκροτήσει τις πολιτικές του φιλοδοξίες σ' ένα μακροπρόθεσμο όραμα και κυρίως επιθυμούσε να ανήκει στους «ψαγμένους» και στους «εναλλακτικούς» κύκλους της προπτυχιακής ζωής.


«Με οδύνη συνειδητοποιώ ότι ένας πιο προικισμένος συγγραφέας από μένα θα έβρισκε έναν τρόπο να αφηγηθεί την ίδια ιστορία πιο συνοπτικά», γράφει στον πρόλογο του βιβλίου "A Promised Land" (στα ελληνικά κυκλοφορεί με τον τίτλο «Γη της Επαγγελίας»), το οποίο τελειώνει καμιά οχτακοσαριά σελίδες αργότερα – σαν φινάλε πρώτου κύκλου σειράς που τεχνηέντως καλλιεργεί αδημονία για την συνέχεια – όταν συναντιέται το 2011 στο Κεντάκι με την ομάδα των ειδικών δυνάμεων που είχε αναλάβει την αποστολή ανεύρεσης και εκτέλεσης τον Οσάμα Μπιν Λάντεν.

Στον πρώτο τόμο της αυτοβιογραφίας του ο Μπαράκ Ομπάμα, με κάποια ντροπή είναι αλήθεια, κάνει λόγο για «τον βαθμό στον οποίο η διανοητική περιέργειά μου στα δύο πρώτα έτη του πανεπιστημίου ακολουθούσε τα θεωρητικά ενδιαφέροντα των διάφορων γυναικών που επιχειρούσα να γνωρίσω».

Προικισμένος συγγραφέας είναι σίγουρα πάντως αν κρίνει κανείς από τον μεστό του λόγο, τις γλαφυρές περιγραφές και τις καίριες αναλογίες που χρησιμοποιεί, ειδικά στα κομμάτια που δεν έχουν αμιγώς να κάνουν με την εντυπωσιακή του πολιτική του σταδιοδρομία. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι τεχνικά, ως συγγραφέας μπήκε στην πολιτική – το βιβλίο του, «Όνειρα από τον πατέρα μου» (Dreams From My Father) ή «Εικόνες του πατέρα μου», όπως είναι ο τίτλος της ελληνικής έκδοσης, κυκλοφόρησε το 1995 όταν ήταν μόλις 33 ετών – και όχι το αντίστροφο.


Σε κάθε περίπτωση, δεν διστάζει στον πρώτο αυτό τόμο της αυτοβιογραφίας του, για την οποία η προκαταβολή έφτασε στο ποσό-ρεκόρ των 65 εκατομμυρίων δολαρίων, να χαρακτηρίσει τον πρωτοετή εαυτό του ως έναν «ακόρεστο, αφοσιωμένο παρτάκια». Και λίγο "γύπας" θα προσθέταμε εμείς, και επίσης λίγο "πονηρός πολιτευτής" με βάση το απόσπασμα στο οποίο, με κάποια ντροπή είναι αλήθεια, κάνει λόγο για «τον βαθμό στον οποίο η διανοητική περιέργειά μου στα δύο πρώτα έτη του πανεπιστημίου ακολουθούσε τα θεωρητικά ενδιαφέροντα των διάφορων γυναικών που επιχειρούσα να γνωρίσω: Μαρξ και Μαρκούζε για να έχω κάτι να πω στην σοσιαλίστρια με τα μακριά πόδια που ζούσε στην φοιτητική μου εστία, Φανόν και Γκουέντολιν Μπρουκς για την φοιτήτρια κοινωνιολογίας με το απαλό δέρμα που ποτέ δεν μου χάρισε ούτε μια ματιά, Φουκώ και Γουλφ για την αιθέρια bisexual που φορούσε κυρίως μαύρα. Ως στρατηγική όμως για να βγάζεις κορίτσια, στις περισσότερες περιπτώσεις ο ψευτο-διανοουμενισμός μου αποδείχτηκε εντελώς άχρηστος, καταλήγοντας σε μια σειρά από τρυφερές αλλά πλατωνικές σχέσεις...».


Όπως παρατηρήθηκε πάντως από τους κουτσομπόληδες πολιτικολόγους του Twitter με αφορμή το παραπάνω απόσπασμα, ο νεαρός Μπαράκ Ομπάμα απλά ακολουθούσε (ασυνείδητα βεβαίως και σε άλλη κατεύθυνση) τα χνάρια κάποιων από τους διάσημους στοχαστές το έργο των οποίων καταχρηστικά χρησιμοποιούσε στις ρομαντικές εξορμήσεις του, και πιο συγκεκριμένα του Μισέλ Φουκώ, ο οποίος είχε δηλώσει το 1983, έναν χρόνο πριν από τον θάνατό του, σε μια συνέντευξή του στον Αμερικανό συγγραφέα Έντμουντ Γουάιτ: «Δεν ήμουν πάντα έξυπνος. Στο σχολείο ήμουν αυτό που λένε σκράπας. Υπήρχε όμως ένας συμμαθητής μου που ήταν πολύ όμορφος, αλλά ακόμα χειρότερος μαθητής κι από μένα. Για να κερδίσω λοιπόν την εύνοιά του, ξεκίνησα να του κάνω εγώ τις σχολικές εργασίες – και κάπως έτσι έγινα έξυπνος, κάνοντας όλη αυτή τη δουλειά για λογαριασμό του, για να τον βοηθήσω. Υπό μία έννοια, από τότε και για όλη μου τη ζωή το ίδιο προσπαθώ να κάνω: διανοουμενίστικα πράγματα που ελκύουν ωραία αγόρια».

Σε άλλο σημείο του βιβλίου που επίσης αναφέρεται στα πρώτα φοιτητικά του χρόνια, ο «Μπάρι», όπως τον έλεγαν οι φίλοι του τότε, θυμάται πόσο κρίσιμες και στρατηγικές ήταν οι επιλογές που έπρεπε να κάνει προκειμένου να συνδεθεί με τις σωστές και τις cool παρέες και κλίκες του κολεγιακού μικρόκοσμου: «Για να αποφύγω την στάμπα του ξεπουλημένου, επέλεγα τις φιλίες μου προσεκτικά. Τους πιο συνειδητοποιημένους και ενεργούς πολιτικά από τους μαύρους φοιτητές. Τους Μεξικανο-Αμερικανούς [Chicanos]. Τους μαρξιστές καθηγητές και τους στρουκτουραλιστές μεταπτυχιακούς, τις φεμινίστριες και τους πανκ ποιητές. Καπνίζαμε τσιγάρα και φορούσαμε μαύρα δερμάτινα τζάκετ. Τις νύχτες, στην εστία, κουβεντιάζαμε για την νεοαποικιοκρατία, τον Φραντς Φανόν, τον ευρωκεντρισμό και την πατριαρχία. Όταν σβήναμε τα τσιγάρα μας στις μοκέτες των διαδρομών ή όταν βάζαμε μουσική τόσο δυνατά που έτρεμαν οι τοίχοι, αντιστεκόμασταν στις πνιγηρές συμβάσεις της αστικής κοινωνίας. Δεν ήμασταν αδιάφοροι ή απρόσεκτοι ή ανασφαλείς. Ήμασταν απλώς αποξενωμένοι».


Μια φάση ήταν κι αυτή και πέρασε, ένα απαραίτητο στάδιο πριν την πολιτική του ενηλικίωση και την αλληλουχία συμβιβασμών που θα τον οδηγούσε δεκαετίες αργότερα στο ύψιστο αξίωμα της χώρας του. Αλλά και του πλανήτη εν τέλει, σύμφωνα με τον αμερικανικό εξαιρετισμό, από τον οποίον ούτε ο ίδιος φαίνεται να ξεφεύγει. «Ακόμα κι αυτοί που διαμαρτύρονται για τον ρόλο της Αμερικής στον κόσμο, σε μας βασίζονται για να μην βουλιάξει το σύστημα», γράφει σε μια αποστροφή του λόγου που μοιάζει μάλλον αντιδραστική.


Όπως σημειώνει πάντως στο βιβλίο, ποτέ του δεν ήταν στην πραγματικότητα ο «ονειροπόλος ιδεαλιστής» που κάποιοι ενδεχομένως φαντάζονται, αλλά ένας πραγματιστής που «ακόμα και στις πιο επαναστατικές μου στιγμές, μπορούσα να θαυμάσω μια επιχείρηση που λειτουργούσε σωστά και να διαβάσω με ενδιαφέρον τις οικονομικές σελίδες των εφημερίδων και να απορρίψω την ιδέα ότι πρέπει να τα διαλύσουμε όλα και να ξαναφτιάξουμε την κοινωνία από την αρχή».

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Αρχαιολογία / Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Η διακεκριμένη ιστορικός Mary Beard στο βιβλίο της «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου», παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των αυτοκρατόρων μέσα από ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και συναρπαστικές λεπτομέρειες, που θυμίζουν απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια εστιάζει στον ρόλο των δούλων, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στη σεξουαλική ζωή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
M. HULOT
Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM