Το φιλόδοξο λογοτεχνικό ντεμπούτο του Κώστα Καλτσά είναι μια οικογενειακή σάγκα με απρόβλεπτες διαδρομές

Έτσι μας πέταξαν μέσα στην Ιστορία Facebook Twitter
Το πρώτο μυθιστόρημα του Κώστα Καλτσά, είναι μια φιλόδοξη προσπάθεια για την αφήγηση της μεγάλης Ιστορίας του 20ού και του 21ου αιώνα στην Ελλάδα, από τα Δεκεμβριανά του 1944 έως το 2015. Φωτ.:Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
0

ΓΡΑΜΜΕΝΗ ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ, ως μέρος διδακτορικής διατριβής στη δημιουργική γραφή στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, η «Νικήτρια Σκόνη» (πρωτότυπος τίτλος: «Victorious Dust»), πρώτο μυθιστόρημα του Κώστα Καλτσά (γεν. 1977), είναι μια φιλόδοξη προσπάθεια για την αφήγηση της μεγάλης Ιστορίας του 20ού και του 21ου αιώνα στην Ελλάδα, από τα Δεκεμβριανά του 1944 έως το 2015, μέσα από το είδος της οικογενειακής σάγκα.

Βασικοί αφηγητές σε αυτό το πολυσέλιδο και πολυπλόκαμο μυθιστόρημα είναι ένας πατέρας και ο γιος του: ο Μιχάλης Ξενίδης, γεννημένος το 1943, και ο Ανδρέας Ξενίδης, γεννημένος το 1974. Ο Ανδρέας μοιάζει να είναι το μυθιστορηματικό alter ego του συγγραφέα, καθώς έχει κι αυτός την εμπειρία του πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον όπου, τη στιγμή του μυθιστορηματικού χρόνου, διδάσκει Ιστορία της Λογοτεχνίας. Ο κρίσιμος μυθιστορηματικός χρόνος είναι οι παραμονές του δημοψηφίσματος του 2015, απ’ όπου και εκκινούν όλες οι αναδρομές. Η επιλογή του 2015, με το διχαστικό δημοψήφισμα του Ιουλίου, κινητοποιεί τη μνήμη και φέρνει στην επιφάνεια τη διχαστική πανωλεθρία των Δεκεμβριανών και του εμφυλίου πολέμου που θα ακολουθήσει. Η μνήμη είναι συστατικό στοιχείο του μυθιστορήματος. Όχι μόνο γιατί οι δύο βασικοί αφηγητές –και μυθιστορηματικοί ήρωες– θυμούνται και εξιστορούν, αλλά και γιατί και οι δύο είναι «επαγγελματίες» της μνήμης. Ο Ανδρέας είναι ιστορικός της λογοτεχνίας ενώ ο πατέρας του, όπως αποκαλύπτεται στις τελευταίες σελίδες του μυθιστορήματος, διατηρεί με μεγάλη επιμέλεια αρχείο. Τρεις υποφάκελοι, πολλά gigabyte δεδομένων, έγγραφα, βιβλία, άρθρα εφημερίδων, φωτογραφίες, ακόμη και βιντεοκασέτες από τηλεοπτικά προγράμματα. Μέχρι το τέλος της ζωής του ο Μιχάλης Ξενίδης εμπλούτιζε το αρχείο του. Μάλιστα, στον υπολογιστή του βρέθηκαν βίντεο που απηύθυνε στην εγγονή του, Νόρα, πριν ακόμη αυτή γεννηθεί, όταν ο γιος του τού είχε τηλεφωνήσει για να του αναγγείλει την εγκυμοσύνη της Αγγλίδας γυναίκας του, της Ρέιτσελ.

Ο κρίσιμος μυθιστορηματικός χρόνος είναι οι παραμονές του δημοψηφίσματος του 2015, απ’ όπου και εκκινούν όλες οι αναδρομές. Η επιλογή του 2015, με το διχαστικό δημοψήφισμα του Ιουλίου, κινητοποιεί τη μνήμη και φέρνει στην επιφάνεια τη διχαστική πανωλεθρία των Δεκεμβριανών και του εμφυλίου πολέμου που θα ακολουθήσει.

Το αρχείο είναι η ζωντανή μνήμη για τις επόμενες γενιές. Αλλά στην περίπτωση της «Νικήτριας Σκόνης» είναι μυθιστορηματική πρώτη ύλη, εκεί όπου κρύβεται το «μπορχεσιανό» μυστικό που πυροδοτεί την αφήγηση. Άλλωστε ο Ανδρέας Ξενίδης φτάνει στην Αθήνα τον Ιούλιο του 2015 για να είναι δίπλα στον βαριά άρρωστο πατέρα του αλλά και για να ερευνήσει το αρχείο ενός συγγραφέα, του Στέλιου Αμπατζόγλου. Τον συγγραφέα αυτόν τον έχουμε παρακολουθήσει από τη μικρή του ηλικία. Τον βλέπουμε δωδεκαετή να παίρνει μέρος στις διαδηλώσεις των Δεκεμβριανών, όπου τραυματίζεται. Ο μυθιστορηματικός Στέλιος Αμπατζόγλου έχει στοιχεία από τον πραγματικό συγγραφέα Πέτρο Αμπατζόγλου (1931-2004), στοιχεία τόσο βιογραφικά και χαρακτηρολογικά όσο και λογοτεχνικά. Είναι κι αυτό ένα από τα συστατικά στοιχεία του μυθιστορήματος. Ο Κώστας Καλτσάς «συνομιλεί» διαρκώς με πλήθος συγγραφέων, εντάσσοντας στην αφήγησή του φράσεις και αποσπάσματα από έργα τους.

nikitria skoni
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Κώστας Καλτσάς, Νικήτρια Σκόνη, Μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, Εκδόσεις Ψυχογιός, Σελ.: 556

Το μυθιστόρημα αποτελείται από τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος κυριαρχεί η αφήγηση του Μιχάλη Ξενίδη. Απευθύνεται στον γιο του, θέλοντας να του μιλήσει για τη δική του παιδική ηλικία. Αναζητάει το σημείο απ’ όπου πρέπει να ξεκινήσει. Θυμάται μια στιγμή του 1958, όταν ήταν 15 ετών. Είχε επισκεφτεί με τους γονείς του και την αδελφή του, Κατερίνα, συγγενείς στη Λαμία. Πήγε για κολύμπι στον ποταμό Σπερχειό και παραλίγο να πνιγεί. Από τότε δεν ξαναμπήκε στο νερό. Αλλά για τον Μιχάλη Ξενίδη το επεισόδιο αυτό δεν ήταν ίσως κατάλληλο για να ξεκινήσει την αφήγησή του. Έπρεπε να πάει ακόμη πιο πίσω. Στο σπίτι της Καισαριανής. Το χαμηλό ταβάνι, τα χωμάτινα πατώματα, η μητέρα του, οι θείες του, Αλίκη και Στέλλα, και ο πατέρας του, που είχε γυρίσει από τον πόλεμο, «ένα σιωπηλό φάντασμα με κενά μνήμης». «Είναι τόσοι οι τρόποι να ξεκινήσω», λέει ο ήρωας, «μα φοβάμαι πως, αν ξεκινούσα μ’ εμένα, δεν θα καταλάβαινες την παιδική μου ηλικία, όπως δεν την είχα καταλάβει κι εγώ. Αν πρέπει όμως να στήσουμε, τρόπος του λέγειν, ένα σκηνικό, πόσο πίσω πρέπει να φτάσουμε; Κάνει το 1944;». Κι έτσι αρχίζει η αφήγηση για τις μέρες του 1944, Οκτώβριος, Νοέμβριος και ο Δεκέμβρης. Τα γεγονότα, κυρίως η μικροϊστορία, η καθημερινή ζωή, η πείνα και η έλλειψη τροφίμων, οι μαυραγορίτες, οι ποιητές (η εικόνα του Βάρναλη στο καφενεδάκι της Δεξαμενής) αλλά και η Αθήνα, οι δρόμοι της, οι συνοικίες της, δίνονται από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Η οπτική γωνία των Άγγλων, μέσα από τον αντισυνταγματάρχη Γουίλφρεντ Μπάιφορντ Τζόουνς, ιστορικό πρόσωπο. Το βιβλίο του «Η ελληνική τριλογία» είναι βασική πηγή του συγγραφέα για την ανασύνθεση των γεγονότων γύρω από την πλατεία Συντάγματος. Η οπτική γωνία της οικογένειας Βορέα και της οικογένειας Πέτρου, που ανήκουν στη δεξιά, φιλικά διακείμενοι και συνεργάτες με τους στρατούς κατοχής. Η οπτική γωνία της προσφυγικής αριστερής οικογένειας Αμπατζόγλου και φυσικά η οπτική γωνία της οικογένειας Ξενίδη, ιδιαίτερα του πατέρα, του Μιχάλη. Το σχόλιό του ότι ο παλιός κόσμος έχει τελειώσει διαβάζεται σήμερα ως ειρωνεία για τη ματαιότητα εκείνης της σύγκρουσης.

Τα γεγονότα του Δεκεμβρίου, με τους νεκρούς και τους τραυματίες, δίνονται κυρίως από την πλευρά των ηρώων, από τον φόβο τους, από τα δεινά του σώματός τους. «Η θεία Αλίκη, ανένδοτη, παρασυρμένη, η μητέρα μας, αποφασισμένη, βλοσυρή, και η Κατερίνα ενθουσιασμένη, ανυπόμονη, γεμάτη οργισμένη ελπίδα». Το μακελειό παρουσιάζεται μέσα από μια αγχωτική αφήγηση, που δηλώνεται και από την τυπογραφική μορφή των συγκεκριμένων σελίδων: χωρίς τελεία, με τη μία παράγραφο να βγαίνει μέσα από την άλλη.

Έτσι μας πέταξαν μέσα στην Ιστορία Facebook Twitter
Ο Κώστας Καλτσάς «συνομιλεί» διαρκώς με πλήθος συγγραφέων, εντάσσοντας στην αφήγησή του φράσεις και αποσπάσματα από έργα τους. Φωτ.:Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Το δεύτερο μέρος, που είναι και το πιο σύντομο, λειτουργεί ως ιντερμέδιο, έχοντας ως αφηγητή τον Ανδρέα. Βρισκόμαστε τώρα στον Ιούνιο του 1995 και ο Ανδρέας, 21 ετών, φοιτητής της Αγγλικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, οδηγεί προς την Πάτρα, έχοντας στο πλάι του το κορίτσι του, τη συμφοιτήτριά του, Ζωή. Ο προορισμός τους είναι το χωριό της Ζωής, όπου θα συναντήσουν την οικογένειά της. Στη διαδρομή ακούνε Ξύλινα Σπαθιά, διαφωνούν για τη χρήση του ελληνικού στίχου από ροκ συγκροτήματα, παρατηρούν το τοπίο και συζητούν για σπουδές στην Αγγλία. Εδώ δίνεται μια εικόνα της Ελλάδας του ΠΑΣΟΚ, κυρίως του αγροτικού χώρου. Ο πατέρας και ο αδελφός της Ζωής, αγρότες, επιβλέπουν πλέον τους Αλβανούς που δουλεύουν στα χωράφια. Συνωμοσιολογούν κι είναι φυσικά ματσό. Ο πρόεδρος του χωριού οδηγεί Πόρσε. Πού ανήκει η Ζωή; Στον κόσμο του Ανδρέα ή στον κόσμο του χωριού της; Η συνάντηση με την οικογένεια της Ζωής δίνει την ευκαιρία στον Ανδρέα να παρουσιάσει τον εαυτό του, τη δική του οικογένεια, και να μιλήσει για την ιστορία του αριστερού παππού, Ανδρέα Ξενίδη: ΕΛΑΣ, Δημοκρατικός Στρατός στο βουνό, αιχμάλωτος, Μακρόνησος κ.λπ. Σαν ειρωνεία λειτουργεί κι εδώ μια φράση: «Τα παιδιά δεν κρατάνε από καμία ιστορία. Ούτε κι εμείς. Κι εμάς μας τη δώσαν, μας πέταξαν μέσα».

Το τρίτο μέρος τοποθετείται το 2015, στην Αθήνα, με αφηγητή και πάλι τον Ανδρέα. Ξεκινάει με την παράθεση του βιογραφικού του από το 1995 και μετά, ένα μεταμοντερνιστικό στοιχείο στην αφήγηση. Δεν είναι το μόνο. Σε άλλες σελίδες έχουμε ενσωμάτωση email ή αναρτήσεων στα κοινωνικά δίκτυα. Στο βιογραφικό βλέπουμε την εκπαιδευτική και επαγγελματική εξέλιξή του, την οικογενειακή, όπου μαθαίνουμε για τον γάμο του με τη Ρέιτσελ (2010) και τη γέννηση της κόρης του, Νόρας (2012), αλλά και τα ερωτικά του, όπου βλέπουμε ότι ο Ανδρέας είχε σχέσεις και με άνδρες. Ο Ανδρέας έχει έρθει όχι τόσο για να ψηφίσει στο δημοψήφισμα όσο για να βρεθεί κοντά στον άρρωστο πατέρα του και να συμπαρασταθεί στη μητέρα του και στον αδελφό του. Αυτές τις μέρες του Ιουλίου του 2015 ο Ανδρέας περιπλανιέται στην πόλη και δείχνει τις πιο σκοτεινές πλευρές της Αθήνας της κρίσης. Ταυτόχρονα συναντά πρόσωπα από το παρελθόν –σαν το μυθιστόρημα να ξαναβρίσκει τα αφηγηματικά νήματά του– όπως η Ζωή ή ο γιος της οικογένειας Πέτρου, που είναι πλέον ένας κυνικός δικηγόρος και στον οποίο είχε ζητήσει δουλειά ο πατέρας του. Ο Ανδρέας, που πιστεύει ότι έχει φύγει μακριά από την Ιστορία, ξαναβρίσκει την ιστορία του πατέρα του. Όχι μόνο γιατί βρίσκεται κοντά του τις τελευταίες ώρες της ζωής του, αλλά γιατί πέφτει μέσα στο αρχείο του. «Μας πέταξαν μέσα» στην Ιστορία.

Διάβασα το βιβλίο του Κώστα Καλτσά σχεδόν παράλληλα με το βιβλίο του Κωστή Καρπόζηλου «Ελληνικός Κομμουνισμός, μια διεθνική ιστορία» (εκδόσεις Αντίποδες). Βρήκα εδώ μια φράση που νομίζω ότι ταιριάζει με το μυθιστόρημα του Καλτσά: «Η κίνηση, η “πραγματική κίνηση” πραγματικών ανθρώπων διαμορφώνει την Ιστορία και όχι το αντίθετο».

Και μερικές παρατηρήσεις. Το μυθιστόρημα είναι οπωσδήποτε σημαντικό και αξιοδιάβαστο. Υπάρχουν όμως προβλήματα. Πριν απ’ όλα, είναι φανερή η τεχνική του και βλέπουμε ξεκάθαρα τους αρμούς, στοιχείο που συσκοτίζει την αφηγηματική ενότητα. Η ενότητα αδυνατίζει επίσης από τις πολλές παρεκβάσεις που μας απομακρύνουν από το storyline, πολύ περισσότερο που αρκετές είναι άσχετες με την ιστορία. Μερικές φορές έχουμε την εντύπωση ότι ο συγγραφέας θέλει να μιλήσει για πολλά, για σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες, για την Τζούντιθ Μπάτλερ, για το fluidity των σεξουαλικών ταυτοτήτων, για το άχθος της Ακρόπολης και των αρχαίων ερειπίων και άλλα, που δεν δικαιολογούνται από το μυθιστόρημα. Ένας διάλογος για την ποίηση στο πρώτο μέρος, στο καφενείο της Δεξαμενής, μοιάζει σαν οι συζητητές να διαβάζουν δοκιμιακά κείμενα. Εντελώς αφύσικο. Σε αρκετά σημεία υπάρχουν ακατανόητες ελληνικές φράσεις. Για παράδειγμα, «όχι, ο κόσμος είναι γεμάτος ανθρώπους που δεν θα ‘ξεραν ν’ αδειάσουν έναν κουβά νερό που να τον είχαν περάσει για καπέλο», «η νίκη έχει ήδη επιτευχθεί χάρη στην ίδια τη συγκέντρωση σε πλήθος», «δεν έχω να είμαι πουθενά για μισή ώρα». Υπάρχουν επίσης φράσεις που ακούγονται ενοχλητικά εξυπνακίστικες: «Ο ΝτεΛίλο είχε καταλάβει ακριβώς τι παίζει με τους Έλληνες. Δεν έλεγαν ποτέ τίποτα που δεν είχαν ήδη πει χιλιάδες φορές», «κάτω από τη σκιά μιας εξπρεσιονιστικής ελιάς μουνχικής τεχνοτροπίας».

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ποια μετάφραση της Μαντάμ Μποβαρί είναι η καλύτερη;

Βιβλίο / Ποια μετάφραση της Μαντάμ Μποβαρί είναι η καλύτερη;

Μια σύγκριση των μεταφράσεων της «Μαντάμ Μποβαρί» στα ελληνικά με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία της νέας έκδοσης του σπουδαίου έργου του Φλομπέρ από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε απόδοση Ρίτας Κολαΐτη.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Οι Ιρλανδοί κατακτούν (ξανά) τη λογοτεχνία

Βιβλίο / Οι Ιρλανδοί κατακτούν (ξανά) τη λογοτεχνία

Το νέο λογοτεχνικό κύμα θέλει τους Ιρλανδούς να δεσπόζουν σε όλες τις λίστες, να σαρώνουν τα βραβεία και να μεταφράζονται μαζικά και στη χώρα μας. Η επικείμενη κυκλοφορία του περσινού Μπούκερ, Το τραγούδι του προφήτη του Πολ Λιντς, από τις εκδόσεις Gutenberg είναι η αφορμή για να προσεγγίσουμε το φαινόμενο της μαζικής επέλασης των Ιρλανδών στη λογοτεχνία.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ / Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

Ο Αυτοκράτορας της Χαράς είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημα με ιστορίες απλών ανθρώπων που τις σχέσεις τους ορίζουν η καλοσύνη και η αλληλεγγύη. Με αφορμή την κυκλοφορία του, ένας από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του μιλάει για τη λογοτεχνία, τους ήρωές του, την queer ταυτότητα και την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Αμερική του Τραμπ σε μια συνέντευξη-ποταμό.
M. HULOT
Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ