Οι μπαλαρίνες της Πάβλοβα και το ημερολόγιο του Νιζίνσκι

Οι μπαλαρίνες της Πάβλοβα και το ημερολόγιο του Νιζίνσκι Facebook Twitter
0

Όσοι ισχυρίζονται ότι η Νέα Υόρκη είναι η παγκόσμια πρωτεύουσα του χορού δεν χρειάζονται και πολλά επιχειρήματα για να το υποστηρίξουν. Αρκεί το τμήμα χορού της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Νέας Υόρκης, το οποίο περιλαμβάνει την μεγαλύτερη, την πιο εκλεκτική και την πιο πρωτοποριακή συλλογή υλικών χορού οπουδήποτε στον κόσμο. Εκτός από τους πολύτιμους θησαυρούς αιώνων και αντίτυπα κάθε βιβλίου για το χορό που εκδόθηκε ποτέ, το Ίδρυμα φροντίζει να κινηματογραφεί τις παραγωγές χορού που παρουσιάζονται στην πόλη για το αρχείο του μέλλοντος. Και βέβαια διατηρεί πάντα ανοιχτές τις πόρτες της τόσο σε ειδικευμένους ερευνητές όσο και στο κοινό.

Για όλους τους θαυμαστές του χορού που δεν ζουν στην πόλη, κάθε επίσκεψη στη Νέα Υόρκη επιβάλλεται να συμπεριλάβει και μια περιήγηση στον τρίτο όροφο της βιβλιοθήκης, που βρίσκεται στο Lincoln Center, και μόνο για να δει κανείς αποσπάσματα έστω από τις ταινίες για το χορό που είναι συγκεντρωμένες εκεί. Με ένα κλικ, μπορεί ο επισκέπτης να παρακολουθήσει έναν θρύλο σαν τον Μερς Κάνινχαμ να αποδίδει με τη θεατρική ομάδα σε μια μνημειώδη παράσταση του 1964 ή τη «Σερενάτα» του Μπαλανσίν ή διάφορα κλιπ από τις επισκέψεις του Ballet Russe de Monte Carlo το 1940 και το 1944 ή ολόκληρη την «Ωραία κοιμωμένη» με την Μαργκότ Φοντέιν κατά την περιοδεία της στις αρχές της δεκαετίας του '50.

Τα σχέδιά του Νιζίνσκι είναι σα να επιχειρούν να αναπαραστήσουν, με διάφορους αλληγορικούς τρόπους, μάτια. Στο πλαίσιο των γραπτών του πάντως, δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι πρόκειται για τα μάτια του Θεού

Το τμήμα χορού περιλαμβάνει επίσης, μεταξύ πολλών άλλων, τις συλλογές του Μπαρίσνικοφ, του Κάνινχαμ και του Τζερόμ Ρόμπινς. Το πλήρες όνομα άλλωστε του τμήματος είναι Jerome Robbins Dance Division, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης στον χορογράφο ο οποίος είχε δωρίσει στο ίδρυμα σημαντικό μέρος της αμοιβής του από τον «Βιολιστή στη στέγη».

Και φέτος, το τμήμα χορού της βιβλιοθήκης γιορτάζει τα 75 χρόνια του και στρέφει τον προβολέα του σε μερικά από τα πιο πολύτιμα μόνιμα εκθέματά του, όπως οι μπαλαρίνες της Άννα Πάβλοβα και το ημερολόγιο του Νιζίνσκι.

Οι μπαλαρίνες της Πάβλοβα και το ημερολόγιο του Νιζίνσκι Facebook Twitter
Τα πόδια της Άννα Πάβλοβα ήταν παροιμιωδώς κυρτά και κωνικά, τα παπούτσια χορού που χρησιμοποιούσε όμως ήταν πολύ πιο στενά για τις μύτες των ποδιών απ' όσο θα μπορούσε να ανεχτεί μια σύγχρονη χορεύτρια.

Τα πόδια της Άννα Πάβλοβα ήταν παροιμιωδώς κυρτά και κωνικά, τα παπούτσια χορού που χρησιμοποιούσε όμως ήταν πολύ πιο στενά για τις μύτες των ποδιών απ' όσο θα μπορούσε να ανεχτεί μια σύγχρονη χορεύτρια. Ήταν η πιο διάσημη χορεύτρια με τα πιο διάσημα πόδια – οι μπαλαρίνες της όμως προκαλούν δέος για τη δύναμη που είχαν αυτά τα λεπτά πόδια (το ζευγάρι υπολογίζεται ότι κατασκευάστηκε κατά τη δεκαετία του 1920, περίοδο όπου η Πάβλοβα έκανε διαρκώς περιοδείες ανά την υφήλιο). Διακρίνεται επίσης η απίστευτη ραφή στα πλάγια που μόνο να υποθέσουμε μπορούμε τι ισορροπία μπορεί να προσέφερε.

Το 1919, στα 30 του, ο θρυλικός ήδη τότε χορευτής και χορογράφος Βασλάβ Νιζίνσκι (1889-1950) διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια και υποχρεώθηκε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του από το ένα ψυχιατρικό ίδρυμα στο άλλο. Στα πρώτα στάδια της βαριάς του ασθένεια διατηρούσε ένα εκπληκτικό ημερολόγιο, το οποίο κυκλοφόρησε σε λογοκριμένη (από τη σύζυγό του Ρομόλα) εκδοχή το 1936, ενώ μια πιστότερη έκδοση κυκλοφόρησε μόλις το 1999. Στη βιβλιοθήκη υπάρχει το πρωτότυπο.

Οι μπαλαρίνες της Πάβλοβα και το ημερολόγιο του Νιζίνσκι Facebook Twitter
Τα σχέδιά του Νιζίνσκι είναι σα να επιχειρούν να αναπαραστήσουν, με διάφορους αλληγορικούς τρόπους, μάτια. Στο πλαίσιο των γραπτών του πάντως, δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι πρόκειται για τα μάτια του Θεού

Κοιτάζοντας τις σελίδες του, παρακολουθεί το μυαλό του Νιζίνσκι να χάνεται σε διαφορετικές κατευθύνσεις, επανέρχεται όμως τακτικά στο ζήτημα του Θεού, με τον οποίο ο Νιζίνσκι φαίνεται κατά τόπους να ταυτίζει τον εαυτό του. Τα σχέδιά του έχουν μια περίεργη ισχύ και είναι σα να επιχειρούν να αναπαραστήσουν με διάφορους αλληγορικούς τρόπους, μάτια – αυτή ήταν η πρόθεσή του, σύμφωνα με τη γυναίκα του. Στο πλαίσιο των γραπτών του πάντως, δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι πρόκειται για τα μάτια του Θεού.

Με στοιχεία από τους New York Times

Θέατρο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ