Ο Σταύρος Ζαλμάς αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Θυμάμαι γύρω μας μικρά σπίτια με κήπους, κάρα με άλογα που έσερναν οιμανάβηδες και οι γαλατάδες, ελάχιστα αυτοκίνητα, η παλιά καλή συνθήκη της ανθρώπινης Αθήνας. Αλλά κι όταν μετακομίσαμε στα Άνω Πατήσια, ήταν κι εκεί σαν εξοχή. Από τον χωματόδρομο έξω από την πολυκατοικία μας περνούσαν πρόβατα. Φωτο: Νίκος Κατσαρός /LIFO

Ο Σταύρος Ζαλμάς αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

0

Γεννήθηκα σε ένα μαιευτήριο στην Πλάκα και τα πρώτα χρόνια της ζωής μου τα πέρασα στη Νέα Φιλαδέλφεια, σ' ένα προσφυγικό σπίτι, καθώς συγγενείς από την πλευρά της μητέρας μου είχαν εγκατασταθεί εκεί μετά την καταστροφή της Σμύρνης.

Θυμάμαι γύρω μας μικρά σπίτια με κήπους, κάρα με άλογα που έσερναν οιμανάβηδες και οι γαλατάδες, ελάχιστα αυτοκίνητα, η παλιά καλή συνθήκη της ανθρώπινης Αθήνας. Αλλά κι όταν μετακομίσαμε στα Άνω Πατήσια, ήταν κι εκεί σαν εξοχή. Από τον χωματόδρομο έξω από την πολυκατοικία μας περνούσαν πρόβατα.

• Οι γονείς μου με πήγαιναν πολύ συχνά στο θέατρο και γυρνώντας σπίτι ανακεφαλαίωνα την παράσταση κι έβγαζα συμπεράσματα για το πόσο καλή ήταν και ποιον ρόλο θα έπαιζα εγώ καλύτερα. Όταν με ρώτησαν πρώτη φορά, γύρω στα δεκατρία μου, τι θέλω να γίνω και τους είπα ηθοποιός, ανησύχησαν πάρα πολύ και για μερικά χρόνια δεν ασχολήθηκαν ξανά με αυτό.

Όταν απολύθηκα απ' τον στρατό, με έβαλαν διά της βίας να εργαστώ στην Εθνική Τράπεζα. Εκείνα τα χρόνια η θέση του τραπεζικού υπαλλήλου δημιουργούσε το ψευδές αίσθημα της ασφάλειας. Έτσι άρχισε μια οδύσσεια που κράτησε οκτώ χρόνια, υπό την ηθικο-συναισθηματική πίεση της μητέρας μου ότι αν εγκατέλειπα τη δουλειά, εκείνη «θα πέθαινε». Παραλίγο, βέβαια, να πεθάνω εγώ, καθώς είχα πέσει σε κατάθλιψη με πάρα πολλά ψυχοσωματικά συμπτώματα, εξαιτίας του λάθος περιβάλλοντος και της στέρησης αυτού που ονειρευόμουν να κάνω.

Με το «Άγγιγμα Ψυχής» ξαναπήρε η καριέρα μου ανοδική πορεία. Το θέμα της φθοράς εξαιτίας της συμμετοχής μας σε τηλεοπτικές σειρές είναι κάτι που το αποφασίζουμε εμείς. Δεν μπορεί να φθαρεί ένας ηθοποιός επειδή κάνει τηλεόραση, γιατί παίζει ρόλο και ο τρόπος που χρησιμοποιεί τον εαυτό του στην τηλεόραση. Εάν έχει καταφέρει να βρει τον τρόπο να συμμετέχει ψυχικά σε ό,τι κάνει, δεν φθείρεται ποτέ.

• Ξεκίνησα τη δραματική σχολή κρυφά, παράλληλα με την τράπεζα, και το καλοκαίρι του πρώτου έτους με πήρε ο Μινωτής να παίξω στους Πέρσες, στην Επίδαυρο. Τον χειμώνα ακολούθησε ο ρόλος του γιου στο Παράξενο Ιντερμέδιο του Ο'Νηλ, δίπλα στους Αλεξανδράκη-Γαληνέα-Βαλτινό. Καθημερινά δούλευα στην τράπεζα οκτάωρο, μετά πήγαινα στη σχολή άλλες πέντε ώρες και το βράδυ παράσταση.

Με το που τελείωσα τη σχολή, πήρα την άδειά μου, κατέβηκα στην Κρήτη, δεσμεύτηκα με συμβόλαιο με το ΔΗΠΕΘΕ, και μετά από τριάντα ημέρες απουσίας η Εθνική με απέλυσε. Όταν το ανακοίνωσα στους δικούς μου, τους έφερα προ τετελεσμένων γεγονότων. Στην Κρήτη έμεινα έξι μήνες παίζοντας στον Γλάρο του Τσέχωφ.

• Με το που επέστρεψα στην Αθήνα ο Μινωτής με έκανε κορυφαίο του χορού στον Οιδίποδα επί Κολωνώ - μια μεγάλη εμπειρία. Όπως ήταν και δίπλα στον Ευαγγελάτο, που με έκανε κορυφαίο στον Αγαμέμνονα, στον Βογιατζή, όπου έπαιξα έναν μικρό ρόλο στο Σε φιλώ στη μούρη του Διαλεγμένου, και στον Βασίλη Παπαβασιλείου, στο Πίστη,Αγάπη, Ελπίδα του Χόρβατ - όλοι τους μεγάλοι δάσκαλοι.

Εν τω μεταξύ, γνωρίστηκα με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου κι άρχισα να δουλεύω για την Ομάδα Εδάφους. Ήταν χοροθέατρο και εκεί εξελίχτηκα πολύ περισσότερο απ' ότι αν είχα μείνει στο θέατρο. Εκεί ήταν που ανδρώθηκα αισθητικά κι εκφραστικά. Ζούσαμε πάρα πολύ δύσκολα, με τεράστιες οικονομικές θυσίες, και για μένα και εργασιακές, καθώς για έξι-επτά χρόνια αφιερώθηκα αποκλειστικά σε αυτό.

Μέχρι που μας δόθηκε το «μέγαρο των καλλιτεχνών» στην 3ης Σεπτεμβρίου, παίζαμε σε εγκαταλελειμμένους χώρους, τους οποίους έπρεπε να διαμορφώνουμε εμείς σε θέατρο. Κλέβαμε ρεύμα και νερό και φτιάχναμε μόνοι μας τα σκηνικά, που είχαμε την απαίτηση να μην υστερούν από τα επαγγελματικά.

• Το 1988 έπαιξα στη διπλωματική ταινία του Αλέξη Μπίστικα Τα Μάρμαρα, η οποία πήρε βραβείο στο Φεστιβάλ της Δράμας και μαζί μια ανάθεση για τηλεταινία στην ΕΡΤ. Έτσι έγινε η Γραβάτα, ένα μεγάλο μέρος της οποίας γυρίστηκε στο Λονδίνο. Αμέσως μετά διέσχισα την Αμερική, από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Λος Άντζελες, για τα γυρίσματα του road movie του Κωνσταντίνου Γιάνναρη, με τον οποίο είχα γνωριστεί χάρη στον Αλέξη στην Αγγλία, το North of Vortex.

Είχα αρχίσει να γίνομαι ήδη γνωστός στο ευρύ κοινό με το «Africa» που έκανα για το Mega, όταν έπαιξα έναν ρόλο μερικών λεπτών στο Μεταίχμιο του Παναγιώτη Καρκανεβάτου. Θυμάμαι τα γυρίσματα στον Στρυμόνα σαν κάτι μαγικό. Συναντιέμαι ξανά με τον Γιάνναρη στην Αθήνα και κάνουμε το Για μια θέση στον ήλιο.

• Όταν γυρίζαμε το Χάραμα, ο Αλέξης δεν είχε πια καθόλου δυνάμεις και μετά βίας ερχόταν στα γυρίσματα. Σε κάποια μου συνέντευξη ανέφερα το γεγονός ότι ήμασταν συγκάτοικοι και μου είπε: «Δεν έπρεπε να το πεις. Θα δεις ότι θα το πληρώσεις πολύ ακριβά». Ήταν την εποχή που μπαινόβγαινε στον Ευαγγελισμό και όλοι ήξεραν από τι έπασχε.

Λίγο καιρό μετά, τα έντυπα που διαμόρφωναν τη νέα γενιά τότε έγραψαν ότι είχα κι εγώ AIDS. Προκειμένου να πουλήσουν, διέπραξαν εις βάρος μου κανιβαλιστική κτηνωδία. Σε μια εποχή που ακόμα το AIDS δεν αντιμετωπιζόταν και ήταν σαν κοινωνική πανούκλα έγραφαν ψευδώς για έναν άνθρωπο επώνυμα ότι έπασχε από αυτό. Ζημιώθηκα επαγγελματικά, κοινωνικά κι ερωτικά. Έχασα δουλειές, βρέθηκα στην απομόνωση, βίωσα μεγάλη μοναξιά.

• Με το «Άγγιγμα Ψυχής» ξαναπήρε η καριέρα μου ανοδική πορεία. Το θέμα της φθοράς εξαιτίας της συμμετοχής μας σε τηλεοπτικές σειρές είναι κάτι που το αποφασίζουμε εμείς. Δεν μπορεί να φθαρεί ένας ηθοποιός επειδή κάνει τηλεόραση, γιατί παίζει ρόλο και ο τρόπος που χρησιμοποιεί τον εαυτό του στην τηλεόραση. Εάν έχει καταφέρει να βρει τον τρόπο να συμμετέχει ψυχικά σε ό,τι κάνει, δεν φθείρεται ποτέ.

• Για να πάρω τον ρόλο του Οδυσσέα στην Οδύσσεια του Ρόμπερτ Γουίλσον πέρασα από οντισιόν, όπως όλοι οι ηθοποιοί που συμμετέχουμε. Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε μαζί του πριν από ενάμιση χρόνο, τις πρώτες έξι εβδομάδες εντατικά, 8 με 9 ώρες την ημέρα. Έχει έναν τρόπο δουλειάς που τα κάνει όλα παράλληλα.

Δεν θ' ασχοληθεί μόνο με ένα στοιχείο, ας πούμε μόνο με τον ηθοποιό, αλλά ταυτόχρονα με τα φώτα, τη μουσική, την κίνηση, το μακιγιάζ, τον λόγο, τα πάντα. Από τη δική μας πλευρά, χρειαστήκαμε κάποιο διάστημα για να αισθανθούμε πιο οικεία μαζί του. Είναι ένας θρύλος του παγκόσμιου θεάτρου. Σαφώς συνετέλεσε και το γεγονός ότι η Οδύσσεια είναι ένα ελληνικό έργο, το παραμύθι με το οποίο μεγαλώνουμε.

• Δεν νιώθω ειδικό βάρος ερμηνεύοντας τον Οδυσσέα αλλά μια μεγάλη ευθύνη, έχοντας έναν πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια παράσταση του Εθνικού που κάνει ο Γουίλσον. Ευθύνη απέναντι στη χώρα μου, στους συμπολίτες μου και απέναντι στον ίδιο. Ότι είμαι άξιος του έργου που καλούμαι να κουβαλήσω στις πλάτες μου.

Ο Γουίλσον, προσπαθώντας να δώσει την Οδύσσεια σαν παραμύθι, το κάνει με πολύ χιούμορ και τρυφερότητα. Εμείς, μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων, έχουμε μπει σε μια δημιουργική διαδικασία και δουλεύουμε πυρετωδώς με αντάλλαγμα το μεράκι, την αγάπη και την ευθύνη απέναντι σ' αυτόν το σημαντικό καλλιτέχνη.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπομπ Γουίλσον

Απώλειες / Μπομπ Γουίλσον (1941-2025): Το προκλητικό του σύμπαν ήταν ένα και μοναδικό

Μεγάλωσε σε μια κοινότητα όπου το θέατρο θεωρούνταν ανήθικο. Κι όμως, με το ριζοσπαστικό του έργο σφράγισε τη σύγχρονη τέχνη του 20ού αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Υποκλίθηκε πολλές φορές στο αθηναϊκό κοινό – και εκείνο, κάθε φορά, του ανταπέδιδε την τιμή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Θέατρο / H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Ο «Οιδίποδας» του Γιάννη Χουβαρδά συνενώνει τον «Τύραννο» και τον «Επί Κολωνώ» σε μια παράσταση, παίρνοντας τη μορφή μιας πυρετώδους ανασκαφής στο πεδίο του ασυνείδητου - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ