«Να κάνουμε το Βερολίνο καύλα ξανά»: Mέσα στην κατάληψη του Volksbühne

«Να κάνουμε το Βερολίνο καύλα ξανά»: Mέσα στην κατάληψη του Volksbühne Facebook Twitter
1

Πάνω στις χαρακτηριστικές κολόνες της εισόδου, αυτές που αμέσως παραπέμπουν στην αισθητική του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, έχει τοποθετηθεί ένα μεγάλο μπλε πανό που γράφει «Κι όμως είναι τέχνη». Είναι σαν να εξηγεί αυτό που συμβαίνει γύρω σου: στον προαύλιο χώρο οργανώνονται μουσικές παραστάσεις, στο εσωτερικό έχει προβολές ταινιών, στους επάνω ορόφους στήνουν τέκνο πάρτι. Το κοινό καταφθάνει κρατώντας χαρτιά υγείας και τρόφιμα. Στα γραφεία της διοίκησης του θεάτρου επικρατεί απόγνωση, ενώ στον Δήμο του Βερολίνου οι διαπραγματεύσεις οδηγούνται σε απανωτά αδιέξοδα.


Μάλλον κάτι πηγαίνει στραβά τις τελευταίες μέρες στην πλατεία Ρόζα Λούξενμπουργκ του πρώην Ανατολικού Βερολίνου. Από την Παρασκευή, το περίφημο κτίριο-έδρα της σπουδαίας Φόλκσμπινε που επί δεκαετίες δεσπόζει στη γειτονιά τελεί υπό κατάληψη από μια ακτιβιστική ομάδα που αυτοαποκαλείται «From dust to glitter». Όχι, το πρόβλημά τους δεν σχετίζεται με το αποτέλεσμα των χθεσινών γερμανικών εκλογών. Τα κίνητρά τους,λένε, είναι απολύτως καλλιτεχνικά!


Η κολεκτίβα συγκροτήθηκε για να διαμαρτυρηθεί για τη λεηλασία της πολιτιστικής ζωής της πόλης από τους επενδυτές και να στείλει ηχηρό μήνυμα ενάντια στην τρέχουσα πολιτική και στην υποβάθμιση του ιστορικού θεάτρου. Αφορμή αποτέλεσε η απομάκρυνση, έπειτα από 25 χρόνια, του «ηγέτη» της Φόλκσμπινε Φρανκ Κάστορφ από το τιμόνι του οργανισμού και η αντικατάστασή του από τον Κρις Ντέρκον, πρώην διευθυντή της Tate Modern. Οι επικριτές φοβούνται ότι η θητεία του Ντέρκον δηλώνει μια ξεκάθαρη στροφή σε εμπορικές παραγωγές. Στην ουσία φοβούνται πως ένας Βέλγος (ο πρώτος μη καλλιτέχνης που θα διευθύνει το θέατρο) ο οποίος δεν έχει πάρει μυρωδιά από το αγωνιστικό τους παρελθόν θα αμαυρώσει τις ένδοξες στιγμές τους, θα θελήσει να θαμπώσει τις σαφείς πολιτικές τους αιχμές, θα γειώσει τις ιδεολογικές τους αναζητήσεις, θα απαιτήσει πιο συντηρητικές φόρμες και δομές.

Ο Ντέρκον ονειρεύεται να επενδύσει στο επιστημονικό πεδίο και στις παραγωγές με διεθνείς υπογραφές, αλλά οι Βερολινέζοι επιμένουν πως ένας άνθρωπος που έχει τόσο στενούς δεσμούς με τον βρετανικό κόσμο της τέχνης έχει έναν και μοναδικό σκοπό: να κάνει το ριζοσπαστικό τους καμάρι πιο εμπορικό!


Πειραματική και προκλητική, πολυεπίπεδη και διαρκώς ανεξερεύνητη, πρωτοπόρα στον τρόπο που μίλησε για την πολιτική και τις καπιταλιστικές πρακτικές, η Φόλκσμπινε, με ιστορία που ξεκινά από το 1914, αρνείται να εγκαταλείψει το επαναστατικό προφίλ που μόχθησε να καθιερώσει. Επιπλέον, αυτή την ευαίσθητη για τη Γερμανία περίοδο γινεται το όχημα για να ξανανοίξει στο Βερολίνο η κουβέντα για το τι θέατρο θέλουν.


«Οι συνομιλίες έχουν λήξει, προς το παρόν χωρίς αποτελέσματα. Μένει να δούμε αν θα ξεκινήσουν πρόβες τη Δευτέρα» γράφει στη σελίδα της στο Facebook η διοίκηση του θεάτρου. Ενώ σε κοινή τους δήλωση ο Κρις Ντέρκον και η διευθύντρια προγράμματος Μαριέτα Πίκενμπροκξεκαθάρισαν: «Δεν καταδικάζουμε με κανέναν τρόπο τους καταληψίες, καθώς το κοινωνικό και πολιτικό τους ζήτημα είναι σημαντικό για το Βερολίνο. Καταδικάζουμε, ωστόσο, τον ανεύθυνο τρόπο με τον οποίο όρμησαν στο κτίριο την Παρασκευή το απόγευμα. Έβαλαν τις ανησυχίες τους πάνω από την ασφάλεια των εργαζομένων και του κοινού. Επίσης, αντιμετωπίζουν τους καλλιτέχνες μας και το έργο τους με πρωτοφανή αλαζονεία». Συγχρόνως, βέβαια, ανησυχούν για τις προγραμματισμένες παραστάσεις και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: «Πρέπει να ξαναρχίσουμε πρόβες το συντομότερο δυνατό, αλλά φοβόμαστε ότι θα συμπέσουμε με τις νυχτερινές εκδηλώσεις και τα πάρτι των καταληψιών. Αυτή η ενέργεια δεν είναι αποδεκτή. Ζητάμε από τους πολιτικούς να αναλογιστούν τώρα τις ευθύνες τους και να αναλάβουν δράση».

6 ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΚΑΤΑΛΗΨΗ

«Να κάνουμε το Βερολίνο καύλα ξανά»: Mέσα στην κατάληψη του Volksbühne Facebook Twitter
Καταληψίες της Volksbühne, φωτογραφημένοι προχθές. Οι «From dust to glitter» θέλουν να παραμείνουν στο περίφημο κτίριο του Ανατολικού Βερολίνου για κάνα τρίμηνο και να οργανώνουν εκεί τις δωρεάν παραστάσεις τους.

«Να κάνουμε το Βερολίνο καύλα ξανά»: Mέσα στην κατάληψη του Volksbühne Facebook Twitter
Συνέλευση της επιτροπής αγώνα
«Να κάνουμε το Βερολίνο καύλα ξανά»: Mέσα στην κατάληψη του Volksbühne Facebook Twitter

«Να κάνουμε το Βερολίνο καύλα ξανά»: Mέσα στην κατάληψη του Volksbühne Facebook Twitter
Ο χώρος υπό κατάληψη


«Να κάνουμε το Βερολίνο καύλα ξανά»: Mέσα στην κατάληψη του Volksbühne Facebook Twitter
«Να κάνουμε το Βερολίνο καύλα ξανά»: Πανό στο χώρο της κατάληψης
«Να κάνουμε το Βερολίνο καύλα ξανά»: Mέσα στην κατάληψη του Volksbühne Facebook Twitter



Αλλά οι «From dust to glitter» σφυρίζουν αδιάφορα κι έχουν άλλα σχέδια, όπως να παραμείνουν στο περίφημο κτίριο του Ανατολικού Βερολίνου για κάνα τρίμηνο και να οργανώνουν εκεί τις δωρεάν παραστάσεις τους. Αυτά λένε οι μετριοπαθείς του δικτύου. Διότι υπάρχουν και οι πιο ακραίοι που σχεδιάζουν να μετατρέψουν το θέατρο σε αυτοδιαχειριζόμενη δομή και να παρουσιάζουν εκεί τις παραστάσεις τους για τα επόμενα δύο χρόνια. Μάλιστα, το βράδυ του Σαββάτου πραγματοποίησαν την πρώτη τους συνέλευση, προτρέποντας τους υποστηρικτές τους να καταφθάσουν με προμήθειες σε χαρτί υγείας, γραφική ύλη, τρόφιμα και ποτά. Η ανταπόκριση ήταν τόσο μεγάλη, που η αστυνομία αναγκάστηκε να αφήσει αρκετούς εκτός κτιρίου, καθώς οι αίθουσες δοκίμαζαν τις αντοχές τους.

Με την πλάτη στον τοίχο βρίσκεται, λοιπόν, ο πρώην διευθυντής της Tate Modern, που ό,τι κι αν κάνει δεν πείθει τους Γερμανούς για τις αγνές καλλιτεχνικές του προθέσεις. Ούτε η εξαιρετικά επιτυχημένη θητεία του στο Haus der Kunst του Μονάχου μπόρεσε να κάμψει τις αμφιβολίες ούτε και το λαμπρό πρόγραμμα που παρουσίασε μέσα Μαΐου μετρίασε τον προβληματισμό (παρόλο που τους ετοίμασε πρεμιέρα με Μπορίς Σαρμάτζ, μια αραβική «Ιφιγένεια» σε σκηνοθεσία του Σύριου ακτιβιστή σκηνοθέτη Ομάρ Αμπουσαάντα και κείμενο πειραγμένο από τον συμπατριώτη του συγγραφέα Μοχάμεντ Αλ Ατάρ, μια ιδιαίτερη περφόρμανς βασισμένη στο «Let them eat chaos» της Κέιτ Τέμπεστ, μια πρωτοποριακή περφόρμανς του Γερμανοβρετανού καλλιτέχνη Τίνο Σίγκαλ κ.ά.).


Ασφαλώς η κορύφωση των τελευταίων ημερών είναι το κερασάκι στην τούρτα, καθώς η αμφισβήτηση στο πρόσωπο του Ντέρκον ξεκίνησε με το που ανακοινώθηκε ότι θα διαδεχτεί τον Κάστορφ. Ούτε ένας ούτε δύο αλλά 200 καλλιτέχνες και τεχνικοί υπέγραψαν πέρσι μια επιστολή για να διαμαρτυρηθούν που ο Βέλγος είχε έρθει φορτσάτος να επαναξετάσει το προφίλ του θεάτρου. Με αυτήν προειδοποιούσαν για «καταστροφή της πρωτοπορίας με την οποία η Φόλκσμπινε κέρδισε διεθνή φήμη και παγκόσμια αναγνώριση».

«Να κάνουμε το Βερολίνο καύλα ξανά»: Mέσα στην κατάληψη του Volksbühne Facebook Twitter
Ο προηγούμενος διευθυντής Φρανκ Κάστορφ ανέπτυξε μια πολύ ξεχωριστή αισθητική στο θέατρο και μετέτρεψε τις παραστάσεις του σε πολυδιάστατη καλλιτεχνική εμπειρία.


Από την πρώτη στιγμή ήταν σαφές πως ο Ντέρκον προγραμμάτιζε έναν εφ' όλης της ύλης επαναπροσδιορισμό του ρόλου της Φόλκσμπινε στο πολιτιστικό τοπίο της πόλης. Αλλά πώς να αλλάξεις έναν οργανισμό που τα τελευταία 25 χρόνια, με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Φρανκ Κάστορφ, έγινε η σκηνή στην οποία κλασικό ρεπερτόριο και σύγχρονα κείμενα ξαναέγραψαν την ιστορία του ευρωπαϊκού θεάτρου;


Ο Κάστορφ ανέπτυξε μια πολύ ξεχωριστή αισθητική στο θέατρο και μετέτρεψε τις παραστάσεις του σε πολυδιάστατη καλλιτεχνική εμπειρία. Είχε αδυναμία –και ουδέποτε το έκρυψε– στις μακρές αφηγήσεις και στις αφηρημένες αποδόσεις. Πολύ συχνά χρησιμοποιούσε βίντεο, ζωντανή κινηματογράφηση (να, όπως έκανε στον «Παίκτη» του Ντοστογιέφσκι, με τον οποίο ήρθε πρόσφατα στο Φεστιβάλ Αθηνών) και άλλα τεχνολογικά μέσα και φυσικά τρελαινόταν να καταργεί τις παραδοσιακές αφηγηματικές φόρμες. Άλλωστε, όταν το 1992 η πολιτική ηγεσία του Βερολίνου ανέθεσε στον ήδη καταξιωμένο και αβανγκάρντ σκηνοθέτη την καλλιτεχνική διεύθυνση του θεάτρου, η εντολή ήταν ρητή: «Είτε θα κάνεις τη Φόλκσμπινε διάσημη μέσα στα δύο επόμενα χρόνια είτε το θέατρο θα βάλει λουκέτο».


Ο Ντέρκον από τη μεριά του ονειρεύεται να επενδύσει στο επιστημονικό πεδίο και στις παραγωγές με διεθνείς υπογραφές, αλλά οι Βερολινέζοι επιμένουν πως ένας άνθρωπος που έχει τόσο στενούς δεσμούς με τον βρετανικό κόσμο της τέχνης έχει έναν και μοναδικό σκοπό: να κάνει το ριζοσπαστικό τους καμάρι πιο εμπορικό! Οι υψηλές του γνωριμίες προκάλεσαν από την πρώτη στιγμή αλλεργία στο απαιτητικό κοινό το οποίο έχει πειστεί πως ο Βέλγος είναι απολύτως ακατάλληλος για ένα θέατρο που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη δημόσια χρηματοδότηση (το 2016 η Φόλκσμπινε έλαβε περίπου το 90% του προϋπολογισμού απευθείας από την πόλη του Βερολίνου). Τέλος πάντων, «Volksbühne» στα γερμανικά σημαίνει το «Θέατρο του λαού». Και τώρα ο λόγος είναι σε αυτούς.

Με πληροφορίες από The Guardian, New York Times

Θέατρο
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Οι γυναίκες αντιστέκονται στην Αβινιόν

Θέατρο / Οι γυναίκες αντιστέκονται στην Αβινιόν

Έρχονται από την Αφρική και την Ευρώπη, μάχονται εναντίον της καταπίεσης και της βίας, κουβαλούν στις «πλάτες» τους το ένα τρίτο του φετινού προγράμματος. Δίπλα τους, σταθερά, μεγάλοι σύγχρονοι σκηνοθέτες που ξαναδιαβάζουν κλασικά κείμενα, στη μεγαλύτερη θεατρική διοργάνωση του καλοκαιριού
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Φόλκσμπυνε και ο Ρενέ Πόλλες: ένα από τα πιο αναμενόμενα αφιερώματα του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών

Θέατρο / Η Φόλκσμπυνε και ο Ρενέ Πόλλες: ένα από τα πιο αναμενόμενα αφιερώματα του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών

Η Αθήνα θα γνωρίσει ένα «μωσαϊκό» του ιστορικού θεάτρου μέσα από τρεις σημαντικές παραστάσεις, ταινίες, εγκαταστάσεις, γερμανική μπίρα, πάρτι, συναυλίες, υπηρεσίες σιδερώματος, Βratwurst και περφόρμανς!
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ιστορία της «Χαβάης», του μυθικού καμπαρέ της Αθήνας, γίνεται παράσταση

Θέατρο / Η ιστορία του θρυλικού καμπαρέ «Χαβάη» γίνεται παράσταση

Ο σκηνοθέτης Θανάσης Ζερίτης μιλά για την παράσταση «Μπλε καστόρινα παπούτσια» της ομάδας 4Frontal, για τη ζωή και τα όνειρα των ανθρώπων που παγιδεύτηκαν στο μεταίχμιο της Iστορίας με φόντο την Αθήνα της δεκαετίας του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Μπισμπίκης: «Έτσι θα συνεχίσω και δεν με νοιάζει»

Θέατρο / Βασίλης Μπισμπίκης: «Έτσι θα συνεχίσω και δεν με νοιάζει»

Ακόμα μια τολμηρή μεταγραφή ενός κλασικού έργου, του Ντοστογιέφσκι αυτήν τη φορά, έχει ετοιμάσει ο πολυσυζητημένος σκηνοθέτης και ηθοποιός, τοποθετώντας το «Έγκλημα και Τιμωρία» στη σημερινή Ομόνοια και φέρνοντας τον ακραίο ρεαλισμό που χαρακτηρίζει τη δουλειά του στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Οι γυναίκες του θεάτρου

Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας / Οι γυναίκες του ελληνικού θεάτρου

Σπουδάστριες, σκηνοθέτιδες, ηθοποιοί, σκηνογράφοι, θιασάρχες, επιχειρηματίες, δραματουργοί: το ελληνικό θέατρο αλλάζει και οι γυναίκες διεκδικούν επί ίσοις όροις τη θέση τους σε όλες τις παραγωγικές του βαθμίδες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Ο Παγοπώλης έρχεται»: Η αίσθηση μιας διαρκούς επιστροφής

Κριτική Θεάτρου / «Ο Παγοπώλης έρχεται»: Η αίσθηση μιας διαρκούς επιστροφής

Μπορεί να μας «πετά» συχνά έξω, αυτό όμως δεν σημαίνει πως η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Ακύλλας Καραζήσης δεν έχει να προσφέρει στον θεατή μια γοητευτική επίσκεψη στον κόσμο του Ευγένιου Ο’Νιλ.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Μαρίνα Οτέρο: Μια χορεύτρια που δεν χορεύει

Χορός / Μαρίνα Οτέρο στη LiFO: «Η δουλειά μου είναι εντελώς εγωκεντρική»

«FUCK ME / LOVE ME»: Η Αργεντινή Μαρίνα Οτέρο στην πρώτη της εμφάνιση στην Ελλάδα παρουσιάζει στη Στέγη έναν συνδυασμό χορού, θεάτρου και περφόρμανς, στον οποίο μιλάει με αφοπλιστική ειλικρίνεια για τους άτυχους έρωτές της και για τη σακατεμένη σπλήνα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Έχει διαχρονική αξία το «Έκτο πάτωμα» του Αλφρέντ Ζερί;

The Review / «Το έκτο πάτωμα»: Έχει διαχρονική αξία το έργο του Αλφρέντ Ζερί;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Αργυρώ Μποζώνη συζητούν για την παράσταση «Το έκτο πάτωμα» του Αλφρέντ Ζερί που ανεβαίνει στο θέατρο Ακροπόλ με την ιστορική διασκευή της Άννας Παναγιωτοπούλου, τη μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη και τους στίχους Λίνας Νικολακοπούλου, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Βάλαρη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ

σχόλια

Δεν υπάρχει δυνατότητα σχολιασμού

ΘΕΜΑΤΑ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

THE GOOD LIFO ΔΗΜΟΦΙΛΗ