Φένια Παπαδόδημα: ο Παπαδιαμάντης είναι σαν Βυζαντινή μουσική

Φένια Παπαδόδημα: ο Παπαδιαμάντης είναι σαν Βυζαντινή μουσική Facebook Twitter
Τυχαίνει να αντιμετωπίζω όλους τους ανθρώπους σαν παιδιά και να μη μου αρέσουν οι κατηγοριοποιήσεις. Θέλω να απευθύνομαι στον οποιοδήποτε, ακόμα και στον πλέον άσχετο μ' αυτό που κάνω. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
0

Ζωή ενδιαφέρουσα, μοιρασμένη σε μουσική, θέατρο, κινηματογράφο, ποίηση, φιλοσοφία, συντροφικότητα. Ζωή ένθεη, επίσης, εξ αποκαλύψεως κιόλας, όπως μου εξομολογήθηκε.

Η Φένια Παπαδόδημα ήρθε περιποιημένη και ορεξάτη στο ραντεβού μας, αν και εμφανώς κουρασμένη από τις πρόβες για τα δύο πρότζεκτ που τρέχει αυτό τον καιρό.


Το σκηνικό μας ήταν το στέκι των μουσικών, το «γο-γο-tasty-bar», με τον Σταυρό του Νότου απέναντι και τις αφίσες του Θηβαίου, της Νέγκα, της Τσανακλίδου και του Ζερβουδάκη.

Έριξε μια ματιά και η συζήτησή μας ξεκίνησε με την ακόλουθη ατάκα της: Πο, πο, αισθάνομαι λίγο σαν από άλλο κόσμο!

— Με όλα αυτά που κάνεις, τα πιο ψαγμένα ή, αν θες, τα πιο πειραματικά, δεν νιώθεις κάπως σαν μοναχικός και ξέγνοιαστος καβαλάρης;

Ποτέ δεν το σκέφτηκα έτσι, ούτε στόχευα σε μια ελιτίστικη προσέγγιση του «ειδικού» κοινού ‒ καθόλου, και ούτε πρόκειται! Απλώς είναι διαφορετικές οι επιρροές που με συγκινούν, μαζί με τα διαφορετικά ακούσματα, τα ερεθίσματα, τα βιώματα και την παιδεία που έχω.

«Διαφορετικά» εννοώ σε σχέση με τον μέσο όρο. Τυχαίνει, όμως, να αντιμετωπίζω όλους τους ανθρώπους σαν παιδιά και να μη μου αρέσουν οι κατηγοριοποιήσεις. Θέλω να απευθύνομαι στον οποιοδήποτε, ακόμα και στον πλέον άσχετο μ' αυτό που κάνω.

— Πιστεύεις ότι υπάρχει κοινό για τα πάντα;

Πιστεύω σε ένα κοινό ανθρώπων που ξεφεύγουν απ' αυτό το «να βγούμε για να ξεσκάσουμε» ή «για να εκτονωθούμε» και που θέλουν να βάλουν ερωτήματα στον εαυτό τους, να ελέγξουν τα όριά τους, να ακούσουν καινούργια πράγματα, να εκπλαγούν, στην τελική.

Το βλέπω το κοινό αυτό και στο θέατρο και στη μουσική, αν και σίγουρα είναι μικρό. Είμαστε εδώ για να το κάνουμε μεγαλύτερο!

— Γι' αυτό πασχίζουμε όλοι.

Φυσικά, γι' αυτό! Δεν μπορώ να είμαι σε πάρτι μεταμφιεσμένων με το να κάνω τη λαϊκή τραγουδίστρια. Είναι κάτι που θαυμάζω και σέβομαι τους λαϊκούς τραγουδιστές με τις μεγάλες φωνές, απλώς δεν μπορώ να το κάνω εγώ, όπως δεν μπορώ να είμαι δρομέας ή αθλήτρια.

Προέρχομαι από οικογένεια γιατρών, κομμουνιστών και άθεων κι έτσι δεν περίμενα να μου παρουσιαστεί ο Ιησούς Χριστός, και μάλιστα σε μια πολύ ιδιαίτερη περίοδο της ζωής μου. Έπαθα φοβερό σοκ, ευρισκόμενη στο Παρίσι κιόλας. Είναι σαν να συναντάω εσένα και να ξέρω ότι είσαι ο Αντώνης, για τέτοιο πράγμα μιλάω! Δεν μου ξανασυνέβη έκτοτε...

— Σίγουρα είσαι μια πολυσχιδής καλλιτέχνις. Θυμάμαι τώρα πως η πρώτη φορά που άκουσα το όνομά σου ήταν στις αρχές του '90, σε μια σουρεαλιστική μικρού μήκους ταινία. Γιατί τον άφησες τον κινηματογράφο;

Έχω κάνει πέντε μικρού μήκους ταινίες και τώρα ετοιμάζω ένα ντοκιμαντέρ και, επιτέλους, μια μεγάλου μήκους. Εγώ πίστευα πως η δουλειά μου θα έχει ξεχαστεί, αλλά συναντώ κι άλλους κινηματογραφιστές που τη θυμούνται. Πρόσφατα πήγα στην προβολή της ταινίας του Αθανίτη, ο οποίος μου τα 'ψαλε: «Γιατί σταμάτησες εσύ;». Οι άνθρωποι που κάνουν ταινίες ή γενικά αγαπούν την τέχνη θυμούνται! Συλλογική μνήμη δεν είναι η τέχνη άλλωστε; Δεν υπάρχει ταινία ΣΟΥ ή ποίημα ΜΟΥ, η τέχνη είναι ένας κοινός τόπος όπου συναντιόμαστε.

— Μένω στον κινηματογράφο, ενθυμούμενος κάποια ασπρόμαυρα φιλμάκια του Γιώργου Κορδέλλα από τα '80s. Είσαι κι εσύ μέσα σ' αυτά, μικρό κορίτσι, μαζί με την Κατερίνα Γώγου και την κόρη της, τη Μυρτώ.

Ήμουν 15 ετών τότε. Άκουγα ροκ μουσική και μου άρεσε να πηγαίνω στην πλατεία Εξαρχείων, η οποία καμία σχέση δεν είχε με τη σημερινή. Είχα μαλλί κοντό σαν αγοράκι, που αν μάκραινε μισό πόντο, το θεωρούσα εξωφρενικά μακρύ και το ξανάκοβα.

Έρχεται μια μέρα στην πλατεία ο Κορδέλλας, μου προσφέρει λουλούδια και μου ζητάει να παίξω στην ταινία «Fragile» του Πάνου Καρκανεβάτου.

Ήταν μια περίοδος που διάβαζα ποίηση, φιλοσοφία, άκουγα πολύ περίεργα πράγματα. Ήμουν αυτό που λένε «φεύγα» και, μάλιστα, χωρίς να παίρνω ουσίες. Ευτυχώς, δηλαδή, γιατί αυτό θα με είχε καταστρέψει.


Είπα «ναι» στον Κορδέλλα, μην έχοντας ιδέα από σινεμά. Θυμάμαι ότι είχαμε γύρισμα στις 7 το πρωί και ξεχνιόμουν, με αποτέλεσμα να χτυπάει ο Κορδέλλας τα κουδούνια στο σπίτι μου. «Έχουμε όρντινο» είπε ένα πρωί στον πατέρα μου, που του άνοιξε. «Τι έχετε;» τον ρωτάει. «Τι είναι όρντινο;» (γέλια)


Έτσι αρχίσαμε να κάνουμε παρέα όλοι μαζί και είχε μεγάλη πλάκα, πέραν μιας παθογένειας που υπήρχε σίγουρα. Ήταν ο Τάσιος και ο Κιμούλης νεότατος, πριν ακόμα κάνουν το «Νοκ άουτ».

Έζησα εκ των έσω το όνειρό τους γι' αυτή την ταινία. Πήγαινα στο περίφημο σπίτι της Γώγου στην 3η Σεπτεμβρίου, όπου γνώρισα τον Παύλο Σιδηρόπουλο και άλλα, μυθικά σήμερα, πρόσωπα.


Δεν ξέρω πώς να το περιγράψω, αλλά ξαφνικά ξέφυγα απ' τον κλοιό της οικογένειας και της κανονικότητας και βρέθηκα με άτομα ενός περιβάλλοντος εξωπραγματικού. Ωστόσο, αυτό που με συνέδεε με τα συγκεκριμένα άτομα ήταν η τέχνη!

Φένια Παπαδόδημα: ο Παπαδιαμάντης είναι σαν Βυζαντινή μουσική Facebook Twitter
Κατάλαβα πως το βασικό δεν είναι τι θα κάνεις με τον εαυτό σου ή τη ζωή σου, αλλά τι θα γίνει άμα φύγεις απ' τον κόσμο αυτό. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


— Πώς θυμάσαι τη Μυρτώ Τάσιου;

Ήταν μικρούλα τότε. Δεν είχε εισέλθει στη μαύρη περίοδο, κατά την οποία εγώ είχα απομακρυνθεί. Άλλωστε, η φάση που περιέγραψα πριν, άντε να κράτησε μερικούς μήνες μόνο. Ξέκοψα, γιατί, από ένα σημείο και μετά, δεν μπορούσα να συντονιστώ με τις ουσίες και το αλκοόλ.

Εγώ τότε μελετούσα κλασικό πιάνο, ήθελα καθαρό το μυαλό μου, δεν μπορούσα να μπω πολύ μέσα σε όλα όσα έκαναν. Με ενοχλούσε το νοσηρό στοιχείο μαζί τον βαυκαλισμό που υπήρχε! Γινόταν κακή μανιέρα και ενστικτωδώς, ως παιδάκι κι εγώ, βαρέθηκα.

Για τον θάνατο της Μυρτώς στενοχωρήθηκα όσο δεν φαντάζεσαι... Το ίδιο και για την Κατερίνα, που το έμαθα από κοινούς φίλους. Δεν θα ξεχάσω την τελευταία φορά που τη συνάντησα: ήταν πάλι στο σπίτι της 3ης Σεπτεμβρίου, έγραφε και άκουγε κλασική μουσική πάρα πολύ δυνατά! Χτυπούσα για ώρα την πόρτα! Δεν είχε μπει ακόμα στην απόλυτη decadence φάση με τη Μυρτώ και όσα τράβηξαν. Η παθογένειά τους ήταν έντονη και οφειλόταν αποκλειστικά στις ουσίες.

Επειδή είχα κι έναν κολλητό που πέθανε νεότατος από την πρέζα ‒μιλάω για τον σπουδαίο ζωγράφο Φαίδωνα Αναστασιάδη‒, κατάλαβα πόσο επικίνδυνη είναι η φάση αυτή.

— Ενδεχομένως η επαφή σου τότε με φευγάτα άτομα να σε ωθεί σήμερα στα φευγάτα που κάνεις.

Είναι σωστή η παρατήρησή σου. Απρόοπτες σχέσεις και χωρίς κανένα κουτάκι γύρω τους. Τελικά, ήταν μια άσκηση για μένα, να μη με φάει το μαύρο σκοτάδι ή να μη φύγω σε περίεργες συνθήκες και πριν την ώρα μου.


Είχα και έχω τη δική μου ευαισθησία και το δικό μου νευρικό σύστημα. Έπειτα, βοηθήθηκα να είμαι ο εαυτός μου με έναν τρόπο που δεν ήξερα και έπρεπε να τον επινοήσω. Απέκτησα μοιραία έναν τσαμπουκά και μια δύναμη να τολμήσω, να πω και να κάνω ό,τι μου 'ρθει!

— Στήριγμά σου είναι, όμως, εδώ και χρόνια, ο μουσικός Γιώργος Παλαμιώτης, που έχει συνεργαστεί στη σκηνή και στη δισκογραφία με καλλιτέχνες πρωτοκλασάτους. Πόσο σημαντικό είναι το μοίρασμα με έναν σύντροφο στη ζωή και στην τέχνη;

Πολύ περισσότερο απ' ό,τι μπορώ εγώ να αντιληφθώ! Παντρευτήκαμε το 2010, αλλά είμαστε μαζί από το 2001 περίπου. Δεν ήταν καθόλου εύκολο, ειδικά τα πρώτα χρόνια.

Ήμασταν ασυμβίβαστοι ως καλλιτέχνες και ως νεότεροι ‒ όχι ότι τώρα δεν είμαστε, απλώς ξέρουμε πλέον να το διαπραγματευόμαστε καλύτερα.

Πέραν της ερωτικής σχέσης, ταιριάξαμε πολύ εξαρχής, έχοντας κάτι διαφορετικό: η αντίληψη που έχει για τον ρυθμό, το groove και τη ροή του χρόνου είναι πολύ διαφορετική απ' τη δική μου, αλλά και πολύ συμπληρωματική. Εξελιχθήκαμε μέσα από τη σχέση μας που κρατάει ακόμα κι έχει περάσει σε ένα άλλο επίπεδο πια!

Φένια Παπαδόδημα: ο Παπαδιαμάντης είναι σαν Βυζαντινή μουσική Facebook Twitter
Με τον Γιώργο εξελιχθήκαμε μέσα από τη σχέση μας που κρατάει ακόμα κι έχει περάσει σε ένα άλλο επίπεδο πια! Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

— Σε λίγες εβδομάδες παρουσιάζετε το έργο «Νέκυια» και σε λίγες μέρες στην Εθνική Λυρική Σκηνή ένα άλλο πρότζεκτ. Μίλησέ μου λίγο γι' αυτό.

Στη Λυρική Σκηνή παρουσιάζουμε τον «Ξεπεσμένο Δερβίση», το ωραιότερο αθηναϊκό διήγημα του Παπαδιαμάντη, με έναν ιδιαίτερο τρόπο, χωρίς νέι, αλλά με τον Ντέιβιντ Λιντς στα πνευστά, τον Πολυζωγόπουλο στην τρομπέτα, τον Κωστόπουλο στα τύμπανα και τον Γιώργο, φυσικά, στο μπάσο.

Ο Παπαδιαμάντης εμπεριέχει τον Όμηρο, τον Ντοστογιέφσκι, τις ορφικές επικλήσεις ‒ αν δεις τον ρυθμό στα ονόματα που χρησιμοποιεί, είναι 100% επηρεασμένος απ' την αρχαιοελληνική υμνογραφία. Δεν αντηχεί εύκολα ο Παπαδιαμάντης! Πρέπει να περάσει πολλές ώρες μαζί του, είναι σαν τη βυζαντινή μουσική.

— Που επίσης εμπεριέχεται στη δική σου μουσική για τη «Νέκυια».

Στο Παρίσι κάναμε πολλά πράγματα με τον Γιώργο και Αφρικανούς μουσικούς, μαθαίνοντας την αφρικανική άρπα ή διαβάζοντας βιβλία για τη σχέση των αρχέγονων πολιτισμών με το τελετουργικό.

Ο σημερινός griot θα είναι ο ραψωδός των ομηρικών επών για όσο κρατήσει η κοινωνία του και δεν δυτικοποιηθεί.

Ο ραψωδός δεν είναι καλλιτέχνης, έχει κάτι από τον Ιερέα ή, κατ' αυτούς, από τον Μάγο. Κρατάει τα «secrets», τα «μυστικά», όπως λένε οι φίλοι μας οι Αφρικανοί, συνδέοντας τους προγόνους με τους ζωντανούς. Το πνεύμα του griot, που δύναται να αποκαλύψει αρχέγονα μυστικά, λέγεται «ραπ». Σκέψου τον ιερό χαρακτήρα αυτής της trance κατάστασης, που οδηγεί στη δική μας κάθαρση.

— Δύσκολο το εγχείρημά σας.

Πολύ! Ακούς τον λόγο του Μαρωνίτη, αλλά δεν είναι εύκολο να αποδοθεί σε μια θεατρική σκηνή. Μην έχοντας σχέση με την Αφρική, ένωσα το τελετουργικό της με την ελληνική και τη βυζαντινή μουσική μέσω της δικής μου πνευματικότητας.


Έβαλα βυζαντινούς ρυθμούς και μελωδίες πάνω στην αφρικανική άρπα, έχοντας επίσης υπ' όψιν ότι για μένα η κατάβαση του Οδυσσέα στον Άδη είναι το «προ Χριστού».

Ο Οδυσσέας, όπως ο Θησέας και ο Ορφέας, κατέβηκαν, είδαν, έφεραν την πληροφορία και κατά έναν τρόπο εμπεριέχονται στους στίχους του Ρωμανού Μελωδού: «Άδη, πού είναι η νίκη σου, πού πήγε η δύναμη σου, βαθιά σε πίκρανε ο Χριστός με την Ανάσταση»!


Πρόκειται για τη συγκλονιστική νίκη της ζωής επί του θανάτου κι εδώ πιστεύω ότι η αρχαία ελληνική θρησκεία προετοίμασε την έλευση του Χριστού.

Στα Ελευσίνια Μυστήρια, τα οποία, ως γνωστόν, ίδρυσαν οι Μίνωες, υπήρχε η έννοια της Θείας Κοινωνίας. Κοινωνούσαν σε ένα ειδικό σκεύος, όχι φυσικά Σώμα και Αίμα Κυρίου, αλλά μερικές σταγόνες από το αίμα του ταύρου που είχαν θυσιάσει.

Συμφωνώ με τον Καμπούρογλου που έλεγε ότι η θεά Αθηνά ήταν η προαποτύπωση της Παναγίας και δεν συμφωνώ καθόλου με τους χριστιανοτζιχάντ που επιτίθενται στην αρχαιοελληνική θρησκεία.

Φένια Παπαδόδημα: ο Παπαδιαμάντης είναι σαν Βυζαντινή μουσική Facebook Twitter
Στη Λυρική Σκηνή παρουσιάζουμε τον «Ξεπεσμένο Δερβίση», το ωραιότερο αθηναϊκό διήγημα του Παπαδιαμάντη, με έναν ιδιαίτερο τρόπο.

— Ο Χριστός ήταν ιστορικό πρόσωπο ή ο Θεάνθρωπος;

Παραδέχομαι την ύπαρξή του ως Θεανθρώπου. Είμαι βαθύτατα χριστιανή!

— Από πρώτο χέρι, που λένε;

Εξ αποκαλύψεως! Προέρχομαι από οικογένεια γιατρών, κομμουνιστών και άθεων κι έτσι δεν περίμενα να μου παρουσιαστεί ο Ιησούς Χριστός, και μάλιστα σε μια πολύ ιδιαίτερη περίοδο της ζωής μου. Έπαθα φοβερό σοκ, ευρισκόμενη στο Παρίσι κιόλας. Είναι σαν να συναντάω εσένα και να ξέρω ότι είσαι ο Αντώνης, για τέτοιο πράγμα μιλάω! Δεν μου ξανασυνέβη έκτοτε...

— Δεν είναι για χόρταση τα θαύματα.

Ναι, αλλά ξέρεις ποιο ήταν το παράδοξο; Ένιωσα μια απέραντη ευτυχία και απελευθέρωση από τα πάντα! Από τη στιγμή που υπάρχει Αυτός, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα!

Για τουλάχιστον δύο εβδομάδες ένιωθα αυτό που λένε «φώτιση» και είχα ένα μόνιμο χαμόγελο. Δεν μπορούσα να το αγνοήσω, όρισα τη ζωή μου πριν και μετά απ' αυτό το γεγονός!

Κατάλαβα πως το βασικό δεν είναι τι θα κάνεις με τον εαυτό σου ή τη ζωή σου, αλλά τι θα γίνει άμα φύγεις απ' τον κόσμο αυτό. Η πρώτη βασική άσκηση είναι η Μνήμη Θανάτου, όπως λένε οι ασκητές. Όταν, έστω για ένα κλάσμα δευτερολέπτου, ανοίγει μια χαραμάδα και μπαίνει το φως, το πλάσμα το θυμάται και ξέρει να συγκρίνει το Καλό με το Κακό.

— Θέλω δυο λόγια και για τη συμμετοχή του MC Yinca στο πρότζεκτ.

Ο MC Yinca ή Μανώλης είναι ένας άξιος συνεχιστής των ράπερ griots που λέγαμε. Θεωρώ τρομερά ενδιαφέρον το να βλέπεις έναν μαύρο να ενσαρκώνει τον Οδυσσέα. Του άρεσε πάρα πολύ το πρότζεκτ και μάλιστα θα ραπάρει αυτοσχεδιαστικά, κάτι που δεν έχουμε ξανακάνει.

— Ας γίνω ξενερωτικά υλιστής τώρα, ρωτώντας πώς την παλεύετε από οικονομικής άποψης.

(σ.σ. σκάει στα γέλια) Θαύμα, θαύμα, miracolo! Αν δεν παίρνεις μια ικανοποίηση απ' ό,τι κάνεις, δεν μπορείς να συνεχίσεις ή απλώς δεν το κάνεις, δεν μπαίνεις στον κόπο καν! Μπορούμε να κάνουμε δυο-τρεις πιο μεγάλες δουλειές για να μαζέψουμε χρήματα, αλλά διδάσκουμε, από δω κι από κει είμαστε.


Εγώ διδάσκω στον Νάκα, κάνω ιδιαίτερα, το ίδιο και ο Γιώργος. Σκέψου ότι για να είμαι τώρα εδώ και να μιλάμε, ακύρωσα ένα σωρό ιδιαίτερα μαθήματα. Από αύριο, ιδιαίτερα και σεμινάρια πάλι, τρεχάτε ποδαράκια μου!

Ιnfo:

Η παράσταση «Ο ξεπεσμένος δερβίσης» από το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη κάνει πρεμιέρα στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στις 3 Απριλίου 2018 σε σύλληψη και μουσική σύνθεση της Φένιας Παπαδόδημα.


Η παράσταση «ΝΕΚΥΙΑ ΕΚ - ΣΤΑΣΗ» ανεβαίνει στο Tempus Verum Εν Αθήναις (Ιάκχου 17, Γκάζι) κάθε Τετάρτη και Πέμπτη, από τις 18 Απριλίου έως τις 10 Μαΐου.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπομπ Γουίλσον

Απώλειες / Μπομπ Γουίλσον (1941-2025): Το προκλητικό του σύμπαν ήταν ένα και μοναδικό

Μεγάλωσε σε μια κοινότητα όπου το θέατρο θεωρούνταν ανήθικο. Κι όμως, με το ριζοσπαστικό του έργο σφράγισε τη σύγχρονη τέχνη του 20ού αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Υποκλίθηκε πολλές φορές στο αθηναϊκό κοινό – και εκείνο, κάθε φορά, του ανταπέδιδε την τιμή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Θέατρο / H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Ο «Οιδίποδας» του Γιάννη Χουβαρδά συνενώνει τον «Τύραννο» και τον «Επί Κολωνώ» σε μια παράσταση, παίρνοντας τη μορφή μιας πυρετώδους ανασκαφής στο πεδίο του ασυνείδητου - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ