Εθνικό Θέατρο: Τραχίνιες & Κύκλωπας

Η συμβολική σφραγίδα που άφησε ο Γιάννης Χουβαρδάς αποχαιρετώντας το Εθνικό φαντάζει ανεξίτηλη κι έχει μια επιπλέον σημασία για τον τρόπο που διαχειρίζεται κανείς τα θέματα της εθνικής ταυτότητας και της κρίσης. Η Ελλάδα που χάνεται, οι αρχαίοι μύθοι ως ανοιχτός, ατέρμονος συμβολισμός, το ελληνικό ασυνείδητο, ήταν τα βασικά θέματα που ανέδειξε το πετυχημένο εγχείρημα ενός θεάτρου που φέρει το βάρος της λέξης «Εθνικό» ως οντολογικό συστατικό του. Νοητή συνέχεια αυτών των επιλογών που έσκαψαν βαθιά στο ζήτημα της ταυτότητας φαίνονται να είναι δύο παραστάσεις του Εθνικού που θα ανέβουν το καλοκαίρι στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, ο Κύκλωπας του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου, και οι Τραχίνιες του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου. Πρόκειται για δύο από τα πιο πολύπλευρα, όσον αφορά τη συμβολική τους διάσταση, έργα, γι' αυτό και σπανίως παιζόμενα, που δεν κάνουν άλλο από το να διεισδύουν βαθιά στη γνωστική διαδικασία. Ποιοι είμαστε, πού πάμε και τι πραγματικά επιδιώκουμε είναι τα κοινά ερωτήματα που απασχολούν τα δύο κορυφαία αυτά έργα της αρχαίας δραματουργίας.

Τον Κύκλωπα, δηλαδή το ολόκληρα σωζόμενο σατυρικό δράμα του Ευριπίδη που αφηγείται τα τεκταινόμενα στο νησί του Κύκλωπα, σκηνοθετεί ο Βασίλης Παπαβασιλείου, με τον Δημήτρη Πιατά στον ομώνυμο ρόλο του ήρωα-τέρατος (τον είχαμε ακούσει, επίσης, ως Κύκλωπα στην Οδύσσεια του Γουίλσον), τον πάντα απρόβλεπτο Καραθάνο στον ρόλο του Οδυσσέα και τον Νίκο Χατζόπουλο σε αυτόν του Σιληνού.
Συμπληρωματικά ως προς τον Κύκλωπα θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι κινούνται οι Τραχίνιες, που παρουσιάζονται για δεύτερη φορά από το Εθνικό και πραγματεύονται το θέμα της αστάθειας και της αδυναμίας του ανθρώπου να προβλέψει τα επερχόμενα - όσο επαρκώς κι αν έχει κατακτήσει τη γνώση. Το τολμηρό σκηνοθετικό εγχείρημα έχει αναλάβει ο Θωμάς Μοσχόπουλος, αναθέτοντας στην Άννα Μάσχα τον πρωταγωνιστικό ρόλο, η οποία παίρνει το βάπτισμα του πυρός στην Επίδαυρο. Τον Ηρακλή ερμηνεύει ο μόνιμος πρωταγωνιστής του Μοσχόπουλου τα τελευταία χρόνια και εκλεκτός συνοδοιπόρος του, Αργύρης Ξάφης, ενώ τις εντυπώσεις κλέβει η εντελώς «φρέσκια» σύνθεση του χορού: Ηρώ Μπέζου, Νάνσυ Καρακατσάνη, Αμαλία Κοσμά, Χαρά Κότσαλη, Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Ηλιάνα Γαϊτάνη, Δάφνη Δαυίδ κ.ά. Η έκπληξη, ωστόσο, του Εθνικού έρχεται τις γιορτινές μέρες του Δεκαπενταύγουστου, με την ξεσηκωτική Γκόλφω του Καραθάνου -που τόσο αγαπήθηκε από το κοινό- να επισκέπτεται την Επίδαυρο για μία μοναδική βραδιά, στις 17/8, και να κλείνει έτσι με τον ιδανικότερο τρόπο των κύκλο των φετινών παραστάσεων του κορυφαίου θεάτρου της χώρας.

[Aπό την Τίνα Μανδηλαρά για το τεύχος 341 της LiFO]