ΕΛΕΓΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΔΕΚΑΟΚΤΩ ΧΡΟΝΙΑ η Madonna: «Μόλις περάσεις τα 35, η ηλικία σου γίνεται μέρος της πρώτης πρότασης σε οτιδήποτε γράφεται για σένα. Είναι μια μορφή περιορισμού των επιλογών σου και σχεδόν σε βάζει στη θέση σου. Μόνο για τις γυναίκες, φυσικά». Ήταν 47 ετών όταν το είπε αυτό με στόχο να υπονομεύσει την επικρατούσα ιδέα ότι οι γυναίκες, ειδικά οι γυναίκες ερμηνεύτριες, έχουν ημερομηνία λήξης.
«Γιατί πρέπει να είναι αποδεκτό αυτό;» αναρωτιόταν ξανά σχεδόν 10 χρόνια αργότερα, πολεμώντας ακόμα τους επικριτές που της έλεγαν να ντύνεται και να συμπεριφέρεται όπως αρμόζει στην ηλικία της, εν ολίγοις δηλαδή να τα μαζέψει και να αποσυρθεί από το προσκήνιο επειδή είχε περάσει την ακμή της. «Οι γυναίκες, κατά κανόνα, όταν φτάνουν σε μια ορισμένη ηλικία, αποδέχονται ότι δεν επιτρέπεται πλέον να συμπεριφέρονται με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Αλλά εγώ δεν ακολουθώ τους κανόνες…».
Στο ερώτημα «Είναι ακόμα επίκαιρη;» η περιοδεία της με τίτλο Celebration Tour, η οποία ολοκληρώθηκε αυτόν τον μήνα, αποδεικνύει ότι είναι και με το παραπάνω. Η Madonna εμφανίστηκε ενώπιον του μεγαλύτερου κοινού που συγκεντρώθηκε ποτέ για να παρακολουθήσει γυναίκα καλλιτέχνη: 1,6 εκατομμύρια άνθρωποι μετέτρεψαν την παραλία Κοπακαμπάνα του Ρίο ντε Τζανέιρο σε ένα γιγαντιαίο πάρτι στις 4 Μαΐου. Σύμφωνα με το Billboard, η εξάμηνη περιοδεία της, με 80 συναυλίες, απέφερε 225,4 εκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας την τη μοναδική γυναίκα στην ιστορία που κατάφερε να συγκεντρώσει περισσότερα από 100 εκατομμύρια δολάρια σε έξι περιοδείες.
Πριν από σαράντα χρόνια, η Madonna έδειξε στο κοινό, ιδίως στα κορίτσια και τις γυναίκες, ότι μπορούν να παραμερίσουν οτιδήποτε τις εμποδίζει από την αυτοπραγμάτωση. Στη φετινή Celebration Tour, διπλασίασε αυτή την ιδέα, ενθαρρύνοντας τους θαυμαστές της να ακολουθήσουν την καρδιά, το μυαλό και το «εσωτερικό τους φρικιό», με πειστικό και ηχηρό τρόπο.
Αλλά ο θρίαμβός της είναι πολύ μεγαλύτερος από τους αριθμούς. Το ότι μια 65χρονη ποπ σταρ έβγαλε εις πέρας αυτή την περιοδεία και ότι, παρά την ολοένα και πιο μισαλλόδοξη εποχή μας, τα live της ήταν πιο αδυσώπητα και απολαυστικά queer από την εποχή της πρωτοποριακής περιοδείας Blond Ambition Tour του 1990, θα έμοιαζε αδιανόητο, αν δεν επρόκειτο για τη Madonna.
Η Celebration Tour απέδειξε ότι η Μαντόνα δεν φοβάται να στρέψει με υπερηφάνεια τους προβολείς σε όλες τις φάσεις της μακράς καριέρας της. Όλοι οι προηγούμενοι «εαυτοί» της εμφανίστηκαν στις συναυλίες, εορτάζοντας έτσι την εξέλιξή της αλλά και τους διάφορους τρόπους με τους οποίους εκείνη και οι συνεργάτες της έχουν εξερευνήσει την ιδέα του φύλου όλα αυτά τα χρόνια. Αν η ιστορία αποτελεί οδηγό, οι κοινωνικές και καλλιτεχνικές προεκτάσεις της περιοδείας της θα επεκταθούν πολύ πέρα από τα νούμερα και πολύ μετά την περιοδεία της.
Η πρώτης της μεγάλη περιοδεία, η Virgin Tour του 1985, περιλάμβανε μόνο 40 συναυλίες στη Βόρεια Αμερική και απέφερε περίπου 5 εκατομμύρια δολάρια. Αλλά ο αντίκτυπός της στις ζωές των νεαρών θεατών είναι ανυπολόγιστος. Τα κορίτσια στο ακροατήριό της βρίσκονταν στο μεταίχμιο της απελευθέρωσης του σεξουαλικού τους εαυτού και της υιοθέτησης της ανεξαρτησίας τους, γεγονός που τις καθιστούσε απειλητικές για μια ευρύτερη κοινωνία που είχε σκοπό να τις κρατήσει ευγενικές, παθητικές και διαχειρίσιμες.
Το μήνυμα της Madonna προς το νεαρό κοινό της ήταν να αγκαλιάσετε τη δύναμή σας, να κάνετε μεγάλα όνειρα και να τολμήσετε να γίνετε ο εαυτός σας! Αυτό το μήνυμα θα είχε απήχηση σε μια ολόκληρη γενιά σε όλο τον κόσμο, καθώς οι επίδοξες «Μαντόνες» μεγάλωσαν και έγιναν πολιτικοί, δικηγόροι, γιατροί, δάσκαλοι, φεμινίστριες του τρίτου κύματος, Riot Grrrls και ποπ σταρ οι ίδιες. Η Madonna ήταν, στην πραγματικότητα, η κύρια συγγραφέας του εγχειριδίου της σύγχρονης ποπ σταρ και η συνεχής καριέρα της αντιπροσωπεύει ένα σύμπαν δυνατοτήτων, παρά την προθυμία της βιομηχανίας του θεάματος να υπονομεύει τις γυναίκες στα μέσα της καριέρας της για χάρη ερμηνευτριών με νεότερα πρόσωπα και σώματα.
Αλλά για τις γυναίκες που δεν ονομάζονται Madonna (ή Beyoncé ή Taylor Swift), το να μεγαλώνουν και να ωριμάζουν δημοσίως είναι πολύ πιο δύσκολο. Οι ηλικιωμένοι άνδρες θεωρούνται σοφοί και χάρη στην παρέμβαση της φαρμακοβιομηχανίας ενθαρρύνονται να έχουν ενεργή σεξουαλική ζωή μέχρι και μετά τα 80 τους. Η ιδέα ότι οι ηλικιωμένες γυναίκες κάνουν σεξ παραμένει, για πολλούς, απωθητική.
Η Madonna αμφισβητεί τα στερεότυπα για το τι πρέπει να κάνει και πώς να είναι μια «μεγάλη» γυναίκα. Επιλέγει να γερνάει όπως νομίζει, λέει αυτά που πιστεύει δυνατά και έντονα και είναι τόσο περήφανη σεξουαλικά όσο ήταν και το 1985. Με την Celebration Tour, η Madonna απέδειξε νύχτα με τη νύχτα επί έξι μήνες ότι μια «μεγαλύτερη γυναίκα» μπορεί να επιδεικνύει δύναμη και σθένος με χαρά, γενναιοδωρία και αποφασιστικότητα. Η ένδοξη εμφάνισή της είναι ίσως ακόμη πιο γλυκιά, αν θυμηθούμε ότι οι τραυματισμοί στο ισχίο και το γόνατο διέκοψαν την περιοδεία της με τίτλο Madame X πριν από τέσσερα χρόνια ενώ μια σοβαρή βακτηριακή λοίμωξη απείλησε όχι μόνο τη Celebration Tour αλλά και την ίδια της τη ζωή.
Πριν από σαράντα χρόνια, η Madonna έδειξε στο κοινό, ιδίως στα κορίτσια και τις γυναίκες, ότι μπορούν να παραμερίσουν οτιδήποτε τις εμποδίζει από την αυτοπραγμάτωση. Στη φετινή Celebration Tour, διπλασίασε αυτή την ιδέα, ενθαρρύνοντας τους θαυμαστές της να ακολουθήσουν την καρδιά, το μυαλό και το «εσωτερικό τους φρικιό», με πειστικό και ηχηρό τρόπο. Αν αυτή ήταν η τελευταία περιοδεία της καριέρας της, μπορεί να αποσυρθεί ως η πιο επιδραστική ποπ σταρ όλων των εποχών, ένας πραγματικός θρύλος που εντυπωσίασε το κοινό, διέψευσε τις προσδοκίες και έσπασε τα ρεκόρ.
Με στοιχεία από The New York Times
