Υπάρχουν τόσα πολλά διαφορετικά στάδια στην πορεία του David Bowie (από το Glam rock του Ziggy Stardust, μέχρι τον καθαρό ποπ ήχο του Let's Dance), και τόσοι πολλοί χαρακτήρες γεννημένοι από τον ίδιο (Major Tom, Ziggy Stardust, Aladdin Sane, o Λεπτός Λευκός Δούκας, κτλ) που θα χρειαζόταν μία ολόκληρη μουσική διατριβή για να αναλυθεί το φαινόμενο της καριέρας του.
Κανένας άλλος δημιουργός στην ιστορία του ροκ ν ρολ δεν επανεφηύρε τον εαυτό του και τον ήχο του τόσες πολλές φορές όσο ο Bowie, και κανένας άλλος δεν κατάφερε να συνδυάσει πιο πετυχημένα τον ήχο με την εικόνα (sound and vision).
Δέκα μέρες μετά την κυκλοφορία του Space Oddity ο άνθρωπος θα πατήσει για πρώτη φορά στο φεγγάρι, ενώ την προηγούμενη χρονιά είχε βγει στις αίθουσες το sci fi έπος του Κιούμπρικ, "Η Οδύσσεια του Διαστήματος". Η εποχή "σήκωνε" στα σίγουρα έναν ροκ ν ρολ ήρωα που έρχεται από τα άστρα.
Από όλα τα alter ego του ο Ziggy Stardust είναι αδιαμφισβήτητα η σημαντικότερη περσόνα της προσωπικής του πορείας, αλλά και μία από τις μεγαλύτερες στιγμές του ροκ ν ρολ.
Ο Ziggy υπήρξε ο διασημότερος εξωγήινος ροκ σταρ. Ένα μυστήριο πλάσμα που έφερε για πρώτη φορά την λάμψη των αστεριών και του διαστήματος στην σύγχρονη μουσική ιστορία, επέδρασε καταλυτικά στην διαμόρφωση της ποπ κουλτούρας του 20ου αιώνα, και σήμανε την έναρξη του κινήματος του Glam rock -που έδωσε τέλος στην "αυτοκρατορία" της αισθητικής των hippies.
Αυτή είναι η ιστορία του.
H άνοδος - Ένας ανδρόγυνος ροκ ν ρολ μεσσίας έρχεται από το διάστημα για να σώσει τον κόσμο
Λίγους μόνο μήνες μετά την κυκλοφορία του Honky Dory (1971), ο Bowie φέρνει δειλά δειλά στη ζωή τον Ziggy μέσα από μικρές live εμφανίσεις που χαρακτηρίζονταν από εξωφρενικά κοστούμια και τολμηρό φουτουριστικό make up οι οποίες τράβηξαν αμέσως την προσοχή του κοινού. Ήταν μόνο η αρχή. Το καλοκαίρι του '72 κυκλοφορεί το πέμπτo του studio album που έμελλε να γίνει ορόσημο μιας ολόκληρης εποχής.
Το "The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars" είναι ένα concept άλμπουμ.
Όλος ο δίσκος βασίζεται στην ιστορία του Ziggy Stardust, ενός ροκ σταρ που λειτουργεί σαν αγγελιαφόρος των μηνυμάτων που η εξωγήινη μορφή ζωής θέλει να στείλει στον πλανήτη μας.
Η Γη έχει μόνο πέντε χρόνια ζωής ("Five Years"), και η ανθρωπότητα οδεύει προς το τέλος της λόγω έλλειψης φυσικών πόρων. Ο Ziggy είναι ένας bisexual εξωγήινος σουπερ σταρ που προσπαθεί στην ουσία να σώσει τον κόσμο.
Είναι σεξουαλικά αχαλίνωτος, κάνει κατάχρηση ναρκωτικών, αλλά φέρει μήνυμα αγάπης και ειρήνης στον κόσμο. Στο τέλος θα καταστραφεί από τις επικίνδυνες συνήθειές του, αλλά κυρίως από την αγάπη των γήινων οπαδών που ενέπνευσε. Ένα είδος αστρικού προφήτη που θα πεθάνει για χάρη της ανθρωπότητας.
Η ιστορία της ανόδου και της πτώσης τού είναι προμελετημένη, και ο Bowie την διηγείται μέσα από τα έντεκα κομμάτια του δίσκου που λειτουργούν ως αρχή μέση και τέλος της.
Five Years, Soul Love, Moonage Daydream, Starman, It ain't easy, Lady Stardust, Star, Hang on to Yourself, Ziggy Stardust, Suffragette City, και τέλος Rock N Roll Suicide.
To κοινωνικό πλαίσιο του φαινομένου Ziggy Stardust - Space Oddity
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Bowie θα καταπιανόταν με τον γοητευτικό κόσμο του διαστήματος.
Ήδη από το 1969 είχε κυκλοφορήσει το single Space Oddity όπου μας συστήνει τον μοναχικό αστροναύτη Major Tom, τον πρώτο του αστρο- ήρωα. Τον χαρακτήρα που έθεσε τα θεμέλια της εποχής του Ziggy Stardust.
To single έκανε μεγάλη επιτυχία φτάνοντας στο νούμερο 5 των βρετανικών charts, ο ομώνυμος δίσκος που ακολούθησε όμως δεν τα πήγε καθόλου καλά. Έντεκα χρόνια μετά, το 1980, ο Bowie θα ξαναθυμηθεί τον Major Tom στο τραγούδι Ashes to Ashes (δισκ. Scary Monsters and Super Creeps), όπου το θέμα των ναρκωτικών επανέρχεται: "Ashes to ashes, funk to funky, We know Major Tom's a junkie. Strung out in heaven's high, Hitting an all-time low".
Δύο χρόνια μετά το Space Oddity, το 1971, ο Bowie γράφει το Moonage Daydream στο οποίο γίνονται οι πρώτες ευθείες αναφορές σε έναν ροκ ν ρολ μεσσία που θα έρθει από το διάστημα για να σώσει τον κόσμο.
Πίσω στο 1969
Δέκα μέρες μετά την κυκλοφορία του single ο άνθρωπος θα πατήσει για πρώτη φορά στο φεγγάρι, ενώ την προηγούμενη μόλις χρονιά είχε βγει στις αίθουσες το sci fi έπος του Κιούμπρικ, "Η Οδύσσεια του Διαστήματος" – μία ταινία που σύμφωνα με δηλώσεις του επηρέασε βαθύτατα τον Bowie. Ο τίτλος εξάλλου του Space Oddity είναι ευθεία αναφορά στην ταινία.
Η εποχή "σήκωνε" στα σίγουρα έναν ροκ ν ρολ ήρωα που έρχεται από τα άστρα.
Space Oddity Trivia:
Το 2013 ο αστροναύτης Chris Hadfield τραγουδά σε μία γλυκύτατη εκτέλεση το τραγούδι του Bowie μέσα από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Είναι η πρώτη φορά που το Space Oddity ακούγεται μακριά από τη γη, και το βίντεο του Hadfield γίνεται αμέσως viral. Ο δημιουργικός αστροναύτης όμως βρήκε σχεδόν τον μπελά του.
Η εταιρεία που έχει τα δικαιώματα του Space Oddity έβαλε φρένο και κατέβασε το βίντεο μόλις η άδεια που είχε πάρει προηγουμένως ο αστροναύτης έληξε. Η κοινή γνώμη στράφηκε εναντίον του ίδιου του Bowie για την όλη ψυχρή αντιμετώπιση, ο οποίος όμως δήλωσε ότι είναι στο πλευρό του Hadfield και ότι στην πραγματικότητα δεν έχει στην κατοχή του κανένα απολύτως δικαίωμα του τραγουδιού (!) Τελικά η άδειά του ανανεώθηκε για άλλα δύο χρόνια.
Απολαύστε το:
Πώς δημιουργήθηκε η περσόνα του Ziggy Stardust, και από πού βγήκε το όνομά του
Ο David Bowie εμπνεύστηκε τον Ziggy από τον θρυλικό Vince Taylor, τον οποίο γνώρισε αφού ο βρετανός ροκ ν ρολ τραγουδιστής -που έκανε επιτυχία τις δεκαετίες του '50 και του '60- είχε υποστεί ένα νευρικό κλονισμό και πίστευε ότι είναι ένα είδος θεού και εξωγήινου.
Εκτός από τον Taylor μεγάλη επιρροή για τον Bowie ήταν ο Legendary Stardust Cowboy (a.k.a Carl Odam). Ένας underground performer που θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους του κινήματος του psychobilly, με εμμονή στην εξερεύνηση του διαστήματος.
Ο Legendary Stardust Cowboy "δάνεισε" το όνομά του στο alter ego του Bowie, ενώ το όνομα Ziggy προέκυψε, σύμφωνα με τον ίδιο, από ένα ραφείο με το ίδιο όνομα που είδε τυχαία. Σε συνέντευξή του στο περιοδικό Q, το 1990, αναφέρει "Μου άρεσε που περιείχε το όνομα του Iggy (Pop) μέσα , αλλά στην ουσία ήταν το όνομα ενός ραφείου. Και εφόσον ήξερα από την αρχή ότι ένα τεράστιο μέρος της περσόνας του Ziggy Stardust θα είχε να κάνει με τα ρούχα, το θεώρησα καλή ιδέα".
Όσο για τις θεωρίες σχετικά με ποιον ροκ ήρωα είχε κατά νου ο Bowie όταν "έπλαθε" τον Ziggy, οι επικρατέστεροι είναι οι Iggy Pop (προφανώς), Lou Reed, Marc Bolan και Jimi Hendrix – κυρίως εξ' αιτίας της αναφοράς ότι ήταν αριστερόχειρας.
Tα κοστούμια
To σήμα κατατεθέν του Ziggy Stardust ήταν τα απίθανα φουτουριστικά κοστούμια του. Όλα τα ρούχα της περιοδείας σχεδιάστηκαν από τον 27χρονο τότε Kansai Yamamoto, η προσωπικότητα και το στυλ του οποίου υπήρξαν και βασική επιρροή του Bowie για την γέννηση του εξωγήινου συνταξιδιώτη του.
Σε συνέντευξή του στα τέλη των 90s ο τραγουδιστής δήλωσε ότι στην πραγματικότητα δεν έχει κρατημένα τα περισσότερα κομμάτια της συλλογής, "αλλά έχω τις μπότες, εκείνες τις κόκκινες μπότες!" (που στην πραγματικότητα άνηκαν στην συλλογή της περιοδείας του ακριβώς επόμενου δίσκου, "Aladdin Sane").
Τέλος, το μακιγιάζ του Ziggy ο Bowie το επιμελούταν μόνος του, χωρίς να δέχεται καμία βοήθεια ή συμβολή από ειδικούς ("Τι ξέρεις εσύ από μακιγιάζ, είσαι γυναίκα!").
Η ιεροτελεστία του βαψίματος ήταν για τον τραγουδιστή μια πολύ σοβαρή υπόθεση, και η όλη διαδικασία τον χαλάρωνε και τον έβαζε στον ρόλο πριν το κάθε συναυλία.
Τις περισσότερες γνώσεις και τεχνικές επί του θέματος τις έμαθε από μία Γιαπωνέζα καμπούκι σταρ, την Tamasaburo, με την οποία γνωρίστηκε σε ένα ταξίδι του στην Ιαπωνία.
Η παραγωγή του δίσκου
Tα πρώτα session του "The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars" ξεκίνησαν λίγες μόλις εβδομάδες μετά την κυκλοφορία του Hunky Dory, και ολοκληρώθηκαν μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες, στο Λονδίνο.
Το συγκρότημα του Bowie, οι Spiders from Mars, ήταν οι Mick Ronson ( ηλεκτρική κιθάρα, φωνητικά, πλήκτρα), Trevor Bolder (μπάσο), και ο Mick Woodmansey (τύμπανα).
Ο δίσκος έφτασε στο Νο 5 στα βρετανικά, και το Νο75 στα αμερικανικά charts. Σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς δίσκους όλων των εποχών (Rolling Stone, Q, TIME, κτλ).
Η πτώση του Ziggy Stardust
Για περισσότερο από ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία του δίσκου o Bowie περιόδευε με τις Αράχνες του γνωρίζοντας τεράστια επιτυχία. Τα υπόλοιπα μέρη του γκρουπ άρχισαν να πιστεύουν ότι θα συνέχιζαν αυτό το art project για χρόνια, ίσως και για πάντα.
Όμως ο βασικός ήρωας είχε κουραστεί και ένιωθε "πλακωμένος" από την επιτυχία του alter ego του . Ο Ziggy Stardust είχε πλέον γίνει ένα τέρας, και ο Bowie έπρεπε να τον σκοτώσει.
Στις 3 Ιουλίου του 1973, ενάμιση σχεδόν χρόνο μετά τη "γέννησή" του, ο Ziggy Stardust θα "πέθαινε" όπως γεννήθηκε - πάνω στη σκηνή.
Το live στο Λονδρέζικο Hammersmith Odeon, το οποίο κινηματογραφούσε ο D.A. Pennebaker στα πλαίσια του γνωστού ντοκιμαντέρ "Ziggy Stardust and the Spiders from Mars: The Motion Picture", δεν ήταν μόνο το τελευταίο της περιοδείας τους αλλά και το τελευταίο όπου ο Bowie θα εμφανιζόταν ως Ziggy Stardust.
Η live ανακοίνωση έπιασε εξ' απροόπτου τα υπόλοιπα μέλη της μπάντας.
Ο Ζiggy ήρθε από το διάστημα για να σώσει τον κόσμο, αλλά δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την αποστολή του.
Πριν φύγει όμως έσωσε σίγουρα το ροκ ν ρολ.
Ακούστε ολόκληρο τον δίσκο (δεν είναι εύκολο να επιλέξεις):
Ο πιο όμορφος δίσκος που έγινε ποτέ...
