Ένα παράξενο άλμπουμ. Ένα από τα πιο παράξενα, που έχουν κυκλοφορήσει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Πρόκειται για το φερώνυμο LP τής Ορχήστρας της Πόπης, ή Popi’s Orchestra επί το αγγλικότερον [B-OtherSide / 150 αντίτυπα βαρέως βινυλίου] μιας 12μελούς μπάντας, που αυτοσχεδιάζει κατά το δοκούν, έχοντας κατά νου rock, jazz και avant πρότυπα (ή συνδυασμούς των).
Ας πούμε, κατ’ αρχάς, πως Η Ορχήστρα της Πόπης δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 2008 από τους Μάνο Κατσούλη, Θανάση Ξανθάκο και Πέτρο Δημάκη. Με την σταδιακή προσθήκη περισσοτέρων μουσικών έγιναν αρκετές συνευρέσεις, κυρίως στο Studio II στα Εξάρχεια, στο Playhouse στον Κεραμεικό, καθώς και στο DSL στο Κουκάκι, πριν η μπάντα εμφανιστεί και ζωντανά, τον Ιούνιο του ’10 στην Ίριδα (Πανεπιστημιακή Λέσχη).
Το άλμπουμ τής Ορχήστρας της Πόπης παρουσιάζει μιαν... επιβλητική ενότητα. «Τα πάντα» μπορεί είναι ελεύθερα, αλλά ο στόχος είναι «ένας». Να οριοθετηθεί ένα improv και αρκούντως ψυχεδελικό πλαίσιο, εντός του οποίου η μουσική θα φαντάζει όχι μόνον αυθύπαρκτη, αλλά, συγχρόνως, και εντελώς κατανοητή από το... καθημερινό αυτί.
Κι ενώ όλα έδειχναν πως το πράγμα κυλούσε όπως έπρεπε, με το συγκρότημα να δημιουργεί ένα δικό του αυτοδύναμο σκηνικό, στο τέλος εκείνης της χρονιάς (2010) διαλύεται. Ευτυχώς, έμειναν πίσω οι ηχογραφήσεις του…
Τα «παράξενα» (για τα οποία έγραψα στην αρχή) ξεκινούν από το εξώφυλλο. Τι είναι αυτό; «Μα… ένα exotica περιβάλλον» θα πούμε όλοι αμέσως – απρόσμενα χρωματισμένο, όμως, καθώς εκμεταλλεύεται διάφορους τόνους του μαύρου και του γκρίζου. Λέω «απρόσμενα χρωματισμένο» επειδή τα κλασικά exotica LP είχαν πολύχρωμα covers (όπως όλοι γνωρίζουμε και θυμόμαστε). Άρα κάτι άλλο «παίζει» εδώ...
Ανοίγουμε το 4σέλιδο LP-sized ένθετο. Διαβάζουμε τα ονόματα των μουσικών και προσθέτουμε τα όργανα…
Πόπη Λιοσάτου φλάουτο, κιθάρες, Θανάσης Ξανθάκος synths, Μάνος Κατσούλης κιθάρες, ντραμς, Πέτρος Δημάκης ντραμς, κιθάρες, Λίνα Φονταρά μπάσο, κρουστά, Κώστας Δασκαλάκης τρομπέτα, μπάσο, Ευνομία Δημητριάδου synths, Κώστας Μάρκου ντραμς, Γιάννης Καραχάλιος τρομπέτα, synths, Κρητώ Καλοπίση μεταλλόφωνο, κρουστά, Αντώνης Θωμάκης κιθάρες, Κώστας Παπαζάχος ντραμς…
Κάποια ονόματα μάς είναι ήδη γνωστά, όπως εκείνα του Θανάση Ξανθάκου (το 2010 έγραψε το soundtrack της ταινίας «Ο Μοναχικός Αστακός», ενώ παλιότερα έπαιζε στους γκαραζιέρηδες Teardrops), της Λίνας Φονταρά (με τους Zenerik έδωσε προσφάτως ένα εξαιρετικό CD-R) ή του Κώστα Δασκαλάκη (μέλος των «ψυχεδελικών» Dead Man’s Band)… Αν σε όλο το προηγούμενο setting προστεθούν και… μεταλλόφωνο, σφυρίχτρες, ποικίλα κρουστά, εφφέ, zither, κοντραμπάσο και στυλόφωνο, ίσως το… πράγμα αρχίζει κάπως να αχνοφέγγει. Είμαστε, πια, στο επόμενο βήμα, καθώς ο δίσκος στρίβει στο πλατώ…
Αν είναι στις προθέσεις μας, ημών των ακροατών, να συνδέσουμε τη μουσική τής Popi’s Orchestra με κάποιου είδους exotica τούτη θα είναι μόνον εκείνη του… Sun Ra. Εννοώ πως οι συνθέσεις της μπάντας ολοκληρώνονται μέσα από μια καταφανή αυτοσχεδιαστική διάθεση, για την οποία, φρονώ, πως είναι καλά συμφωνημένη.
Το άλμπουμ, με άλλα λόγια, παρουσιάζει μιαν… επιβλητική ενότητα, γεγονός που δηλώνει πως οι μουσικοί της ορχήστρας, πρώτον, δεν είναι τυχαίοι, και, δεύτερον, πως έχουν κατασταλάξει σ’ έναν τρόπο επικοινωνίας, ο οποίος δεν αφήνει πολλά περιθώρια ελιγμών. «Τα πάντα» μπορεί είναι ελεύθερα, αλλά ο στόχος είναι «ένας». Να οριοθετηθεί ένα improv και αρκούντως ψυχεδελικό πλαίσιο, εντός του οποίου η μουσική θα φαντάζει όχι μόνον αυθύπαρκτη, αλλά, συγχρόνως, και εντελώς κατανοητή από το… καθημερινό αυτί.
Η Ορχήστρα της Πόπης δεν θέλει να διαλύσει το σύμπαν… προνοώντας για κάποιο άλλο. Η μουσική της μπορεί να περιέχει στοιχεία εικονοκλαστικά, αλλά δεν είναι τυχαία. Έχει ειρμό (η μουσική), συνοχή και κυρίως έχει τη δύναμη ώστε ν’ αντέξει σε όλα τα (ενδεχόμενα) συγκριτικά τεστ. Είναι υπερσύγχρονη (το ότι συζητάμε για εγγραφές της διετίας 2008-2009 δεν παίζει κανένα απολύτως ρόλο), αλλά ταυτοχρόνως και με γερές βάσεις στο avant/ jazz/ noise/ kraut παρελθόν.
Ιστορικές «άκρες» μπορεί να αναζητηθούν πολλές –από τον ήχο της ιαπωνικής PSF και της αμερικανικής ESP, μέχρι τον Moondog και τους Gruppo di Improvvisazione NuovaConsonanza των Franco Evangelisti, Ennio Morricone κ.λπ.–, υπάρχει δηλαδή ένα νεωτερικό πνεύμα από τη μια μεριά, αλλά κι ένα… αρχαϊκό από την άλλη, ο συνδυασμός των οποίων δίνει και το οριστικό αποτέλεσμα.
Περιττό να πω πως το άλμπουμ ακούγεται μονορούφι, με όλα τα κομμάτια να εντυπωσιάζουν! Μπορεί να υπάρχουν, ανάμεσα, ορισμένα που τ’ ακούς και τα ξανακούς, όπως το “Trapped inside the equation” ή το “Present tense”, αλλά το σύνολο είναι εκείνο που κάνει τη διαφορά.
Ας πω και τούτο… Το πειραματικό ροκ, το… αμφισβητούν συχνά όσοι έχουν πιο στάνταρντ, αλλά, ένα πάση περιπτώσει, «προοδευτικά» ακούσματα. Το θεωρούν «άκομψο», «δυσνόητο», «πείραμα για το πείραμα» κ.ο.κ. Κάποιες φορές έχουν δίκιο. Κάτω από τον μανδύα του πειράματος έχουν χωθεί οι πιο απίθανοι rock-και-τα-λοιπά εκτροχιασμοί – άλμπουμ που τ’ ακούς και δεν σου αφήνουν απολύτως τίποτα (ενώ σχεδόν ποτέ δεν θα τα ξανακούσεις στη ζωή σου). Συμβαίνει, δυστυχώς, και στις καλύτερες οικογένειες… Στους Sonic Youth φερ’ ειπείν, που έχουν long plays σοβαρά και άλλα στα οποία τσιμπιέσαι…
Καλό είναι, λοιπόν, όλοι αυτοί που έχουν πάρει… την κρύα τους από το rock-πείραμα (γιατί για τους υπόλοιπους δεν γεννάται θέμα…) να δώσουν μιαν ευκαιρία στην Ορχήστρα της Πόπης. Θα ευχαριστηθούν πέρα ως πέρα ένα άλμπουμ «δύσκολο» –ας το λογαριάσουν και ως «εξαίρεση»–, δίχως να απαιτηθεί να αλλάξουν σώνει και καλά απόψεις…
σχόλια