Η αγέραστη σοφιστικέ soul της Sade Facebook Twitter
“Sade, Λονδίνο, 1992” του Albert Watson. Η φωτογραφία ήταν το εξώφυλλο του άλμπουμ “Love Deluxe”, και ανήκει στην μόνιμη συλλογή της National Portrait Gallery του Λονδίνου. Φωτο: Albert Wat

Η αγέραστη σοφιστικέ soul της Sade

0

Για όσους μεγάλωσαν τη δεκαετία του '90, η εικόνα της Sade ως γοργόνας που σώζει έναν ναυτικό στον γαλάζιο βυθό και αργότερα τον αναζητάει ως ξυπόλυτη νύφη στους δρόμους του λιμανιού έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη.

Προσωπικά, από το ίδιο κλιπ είχα κρατήσει τη στιγμή που ως νύφη μπαίνει σε ένα μπαρ και, παρά τα αδιάκριτα βλέμματα των θαμώνων, παραγγέλνει ένα ποτήρι νερό και αλάτι. Είχε ένα μελαγχολικό βλέμμα σαν να λαχταρούσε περισσότερο τη θάλασσα παρά τον ναύτη που έχασε.


Το «No ordinary love», μέσα στην απλότητά του, ήταν από τα πιο όμορφα βίντεο που πρόβαλλε το MTV εκείνη την εποχή και η Helen Folasade Adu, όπως είναι το πραγματικό της όνομα, έλαμπε μέσα σε αυτό. Ήταν, επίσης, ένα από τα τραγούδια που έγιναν σήμα κατατεθέν της.

Δεν ήταν βέβαια το μόνο. Το 1992, όταν κυκλοφόρησε το «Love Deluxe», η Sade είχε ήδη μία σειρά από επιτυχίες που έμειναν στην ιστορία, το «Smooth Operator» του 1984, το «Sweetest Taboo» του 1985 και το «Paradise» του 1988.

Εδώ και μερικές μέρες έχει κυκλοφορήσει το καινούργιο της τραγούδι, το «Flower of the Universe», μια ακουστική μπαλάντα που γράφτηκε για τις ανάγκες του σάουντρακ της ταινίας φαντασίας της Disney «A wrinkle in time».

Παρά τις έντονες φημολογίες για μια ζωή μέσα στα ναρκωτικά και τους εθισμούς, στην πραγματικότητα η Sade ήθελε να αφιερωθεί στην οικογένειά της και να έχει μια φυσιολογική ζωή. Ένας ακόμη λόγος που δεν χρειάζεται να απασχολεί συνέχεια την επικαιρότητα είναι ότι είναι ήδη πάμπλουτη.


Η επιστροφή της μονοπωλούσε τις μουσικές ειδήσεις το τελευταίο διάστημα. Δεν συμβαίνει συχνά κάτι τέτοιο, να δημιουργείται δηλαδή τόσος ντόρος για νέο υλικό από έναν ξεπερασμένο καλλιτέχνη.

Τη Sade, βέβαια, μόνο ξεπερασμένη δεν μπορείς να την πεις. Το αποτύπωμά της στην εξέλιξη του R&B ήταν χωρίς προηγούμενο. Ήταν η σοφιστικέ ποπ αισθητική της που σύστησε εκ νέου την quiet storm και τη neo-soul σε ένα μαζικό ακροατήριο.


Είχε 7 χρόνια να εμφανιστεί στα μουσικά πράγματα. Δεν ήταν, επομένως, υπερβολικός ο ενθουσιασμός της σκηνοθέτιδος του φιλμ Ava DuVernay όταν ανακοίνωσε στο Τwitter ότι δέχτηκε να συνεργαστεί στο σάουντρακ. Τη χαρακτήρισε «θεά».

Και η αλήθεια είναι ότι η Sade είναι κάτι σαν θεότητα για τους Αφροαμερικανούς καλλιτέχνες, ιδιαίτερα τους ράπερ. Από τον Jay-Z και τον Kanye West μέχρι τον Snoop Dogg και τη Nicki Minaj, στην Αμερική τη λατρεύουν. Γι' αυτούς είναι η επιτομή της φινέτσας και της ποιότητας, όπως έγραφε η «Guardian» το 2010.

Η αγέραστη σοφιστικέ soul της Sade Facebook Twitter
Η Sade είναι κάτι σαν θεότητα για τους Αφροαμερικανούς καλλιτέχνες. Στη φωτογραφία ο Kanye West φοράει t-shirt της Sade από την περιοδεία του Deluxe Love. Φωτο: Jul-Rol/X17online.com

Αντίθετα, στην Αγγλία δεν φαίνεται να χαίρει ανάλογης εκτίμησης, παρά το γεγονός ότι είναι μισή Βρετανίδα από την πλευρά της μητέρας της, που ήταν νοσοκόμα.

Η άλλη μισή καταγωγή της είναι από τη Νιγηρία, όπου και γεννήθηκε πριν από 59 χρόνια. Ο πατέρας της ήταν πανεπιστημιακός, ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος, όπως τον περιγράφει σε συνεντεύξεις της.


Σπούδασε με υποτροφία Σχέδιο Μόδας στο St. Martins School. Γρήγορα όμως συνειδητοποίησε ότι ο κόσμος της μόδας δεν την τραβούσε.

Ξεκίνησε να τραγουδάει ερασιτεχνικά για τη λάτιν κολεκτίβα των Pride μέχρι να βρουν κανονική τραγουδίστρια, ενώ συνήθιζε να ανοίγει σόλο τις συναυλίες τους.

Το 1982 πήρε μερικά μέλη των Pride και σχημάτισε τους Sade (το γκρουπ έχει το δικό της όνομα). Εκείνη την περίοδο έγραψε και το «Smooth Operator», χάρη στο οποίο η Epic Records της έκανε αμέσως συμβόλαιο.


Οι Sade κέρδισαν αναγνωρισιμότητα αμέσως και χωρίς κόπο, κάτι που εύλογα προκάλεσε τη ζήλια και την καχυποψία αρκετών στη θατσερική Βρετανία.

Τα τέλη των '80s ήταν από τις πιο γόνιμες περιόδους για το βρετανικό R&B. Ανήκαν σε ένα νέο κύμα soul συγκροτημάτων και μουσικών, όπως οι Soul II Soul, Caron Wheeler, The Brand New Heavies, Simply Red, Jamiroquai και Lisa Stansfield.

 

Το «No ordinary love» ήταν από τα πιο όμορφα βίντεο που πρόβαλλε το MTV εκείνη την εποχή.

Σήμερα, η Sade θεωρείται η πιο πετυχημένη σόλο γυναίκα μουσικός της Βρετανίας. Με το συγκρότημα έχουν κυκλοφορήσει 6 άλμπουμ συνολικά. Το «Diamond Life» (1984), το «Promise» (1985), το «Stronger than Pride» (1988), το «Love Deluxe» (1992), το «Lovers Rock» (2000) και το «Soldier of Love», που είναι και η τελευταία επίσημη δισκογραφική της δουλειά.

Η απουσία της από τα κοινά για μεγάλα χρονικά διαστήματα και ο αέρας μυστηρίου που την ακολουθούσε πάντα ήταν αυτά που έχτισαν τον μύθο της με τα χρόνια. Είναι το μυστικό της διαχρονικής γοητείας της.

Γράφουν οι «New York Times»: «Όλα αυτό το διάστημα που ζει σε μια πολυτελή σιωπή ο θρύλος της μεγαλώνει.

Η παρασιτική μουσική βιομηχανία έχει οδηγήσει πολλούς μαύρους ερμηνευτές πριν από τη Sade στην απομόνωση.

Η διαφορά είναι ότι η κ. Adu φαίνεται όχι μόνο να μην επηρεάζεται από αυτό αλλά, αντίθετα, να ανθεί. Οι οπαδοί της μπορεί να αδημονούν για περισσότερο υλικό, αλλά σέβονται απεριόριστα την απόλυτη ιδιωτικότητά της».


Παρά τις έντονες φημολογίες για μια ζωή μέσα στα ναρκωτικά και τους εθισμούς, στην πραγματικότητα η Sade ήθελε να αφιερωθεί στην οικογένειά της και να έχει μια φυσιολογική ζωή.

Ένας ακόμη λόγος που δεν χρειάζεται να απασχολεί συνέχεια την επικαιρότητα είναι ότι είναι ήδη πάμπλουτη. Δεν χρειάζεται να κυκλοφορεί κάθε λίγο και λιγάκι άλμπουμ για να επιβιώσει, ούτε έχει κάποια εμμονή με τη διασημότητα.

Δεν έχει καν συμπεριφορά ντίβας, σύμφωνα με τους συνεργάτες της. «Φαινόταν να λειτουργεί βάσει της αρχής ότι ο ναρκισσισμός δεν ήταν η προϋπόθεση για την ενασχόληση με την τέχνη της, αλλά, αντιθέτως, ο εχθρός της» λένε. Της ήταν απεχθής κάθε είδους προβολή για λόγους προώθησης.

H Sade εμφανίζεται σπάνια και συνήθως σε χαρούμενες στιγμές στα social media σε φωτογραφίες του transgender μοναχογιού της Ιzaak.

 
Στην ψηφιακή εποχή, που είναι αδύνατο να συντηρήσεις την ταυτότητά σου ως influencer χωρίς να τρέφεις καθημερινά τους λογαριασμούς σου στο Instagram ή στο Twitter με φτηνές απόψεις και ακόμη πιο φτηνές φωτογραφίες, η Sade εμφανίζεται σπάνια και συνήθως σε χαρούμενες στιγμές στα social media σε φωτογραφίες του transgender μοναχογιού της Ιzaak, του μοναδικού βιολογικού παιδιού που απέκτησε από τη θυελλώδη σχέση της με τον Τζαμαϊκανό παραγωγό Bob Morgan.

Κι αυτό την κάνει ακόμα πιο αξιοθαύμαστη. Η προσωπική της ζωή είναι ψιλά γράμματα μπροστά στη σημαντική καριέρα της.

Από το 2007 ζει στην αγγλική επαρχία μαζί με τον τωρινό της σύντροφο, έναν αξιωματικό του Βασιλικού Ναυτικού, και τον γιο του.


Δεν πρέπει να εκπλήσσει, επομένως, το ότι καθετί που κυκλοφορεί είναι γεγονός από μόνο του. Επιστρέφει στη μουσική μόνο όταν αισθάνεται ότι έχει κάτι να πει. Γι' αυτό οι δουλειές της είναι τόσο σπάνιες την τελευταία 20ετία.

Το «Flower of the Universe» ακούγεται πολύ λυπητερό – και να φανταστεί κανείς ότι έχει γραφτεί για παιδική ταινία. Για τη Sade δεν έχουν αλλάξει και πολλά, όχι ότι αυτό έχει μεγάλη σημασία για εμάς.

 

Το «Flower of the Universe» ακούγεται πολύ λυπητερό – και να φανταστεί κανείς ότι έχει γραφτεί για παιδική ταινία.

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Λουκιανός Κηλαηδόνης (1943-2017): Μια ζωή

Μουσική / Λουκιανός Κηλαηδόνης (1943-2017): Μια ζωή

Σαν σήμερα πεθαίνει ο «φτωχός και μόνος κάου-μπόυ», που την εποχή της επικράτησης του πολιτικού τραγουδιού στη χώρα μας πρότεινε την επανασύνδεση με τον Αττίκ και τον Κώστα Γιαννίδη, αλλά και την αμερικανική τζαζ, country και σουίνγκ μουσική.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪ́ΤΗΣ
Βασίλης Λούρας: «Η Κάλλας θα είναι πάντα ένα σύμβολο δύναμης για τους φοβισμένους»

Μουσική / «Η Κάλλας θα είναι πάντα ένα σύμβολο δύναμης για τους φοβισμένους»

Το ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Tα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας» που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Βασίλης Λούρας -και θα κυκλοφορήσει σύντομα στους κινηματογράφους από το Cinobo- είναι μια συναρπαστική ταινία για την Κάλλας που αποκαθιστά την αλήθεια για τα χρόνια της στην Ελλάδα αλλά και για τη θυελλώδη σχέση της με τη χώρα που η μεγάλη ντίβα θεωρούσε πατρίδα.
M. HULOT
67α Grammy: Βεντέτες, βραβεία που άργησαν και ομιλίες που δεν έκαναν γκελ

Μουσική / 67α Grammy: Βεντέτες, βραβεία που άργησαν και ομιλίες που δεν έκαναν γκελ

Η Beyoncé έδειξε να εκπλήσσεται όταν άκουσε το όνομά της από τα χείλη τής πάλαι ποτέ country artist και νυν βασίλισσας της pop, Τέιλορ Σουίφτ, ενώ όλοι οι υπόλοιποι έμειναν έκπληκτοι από μια γυμνή εμφάνιση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Θέλω τα τραγούδια μου να γίνουν καραόκε για να τα τραγουδούν με πάθος οι μεθυσμένοι θείοι»

Μουσική / «Θέλω τα τραγούδια μου να γίνουν καραόκε για να τα τραγουδούν με πάθος οι μεθυσμένοι θείοι»

Η Michelle Gurevich γράφει μουσική για την ψυχή και τις εμπειρίες της, με μια γερή δόση μαύρου χιούμορ και αφοπλιστικής ειλικρίνειας. Μιλά στη LiFO λίγο πριν από την εμφάνισή της στο Fuzz.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Κοντσέρτο για πιάνο του Έντβαρντ Γκριγκ: Ένα νεανικό έργο που δεν ξεπεράστηκε ποτέ

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Κοντσέρτο για πιάνο του Έντβαρντ Γκριγκ: Ένα νεανικό έργο που δεν ξεπεράστηκε ποτέ

Πώς είναι άραγε να γράφεις το κορυφαίο σου έργο στα 25 σου χρόνια; Πόση αγωνία αισθάνεται ένας συνθέτης που καταλαβαίνει ότι όλοι προσδοκούν από εκείνον το επόμενο μεγάλο έργο; Πού κρύβεται η ακαταμάχητη δύναμη του Κοντσέρτου για πιάνο του Έντβαρντ Γκριγκ; Η Ματούλα Κουστένη εξερευνά ένα από τα διασημότερα έργα για πιάνο και ορχήστρα, την ομορφιά του και την ιστορία του.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Μπάρι Άνταμσον: «Το ροκ εν ρολ ήταν από τα τελευταία κινήματα που άλλαξαν πραγματικά τον κόσμο»

Μουσική / «Το ροκ εν ρολ ήταν από τα κινήματα που άλλαξαν πραγματικά τον κόσμο»

Λίγο πριν προσγειωθεί στην Αθήνα για ένα χορταστικό συναυλιακό διήμερο, ο πολυτάλαντος Μπάρι Άνταμσον μιλά για τη σκηνή του Mad-chester, για το ροκ εν ρολ που όσο «γερνάει» τόσο δυναμώνει, για τη γνωριμία του με τον Λιντς και τον εθισμό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Συνέντευξη Saturday Night Satan

Μουσική / «Όσο υπάρχει κόσμος που πηγαίνει στις συναυλίες, θα συνεχίσουμε να υπάρχουμε κι εμείς»

Mε μια γυναικεία φωνή να ηγείται, αντλώντας έμπνευση από τον horror κινηματογράφο και με επιρροές από τα ’70s και ’80s, οι Saturday Night Satan φέρνουν νέο αέρα στην εγχώρια metal σκηνή.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΤΑΤΣΗΣ
Δείτε ολόκληρη την πρώτη συνέντευξη της Björk on camera μετά μια δεκαετία

Μουσική / Δείτε ολόκληρη την πρώτη συνέντευξη της Björk on camera μετά μια δεκαετία

«Μη σταματάτε. Έχουμε αφθονία. Έχουμε λύσεις. Μπορούμε να αρχίσουμε πάλι από την αρχή»: Η Björk παρουσιάζει την προσωπική της ουτοπία με το πρότζεκτ «Cornucopia» και μιλάει μπροστά στην κάμερα, για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό. 
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ O Tsolimon βλέπει όνειρα με γιαπωνέζικα καρτούν

Μουσική / Ο Tsolimon έγραψε ένα άλμπουμ κλαίγοντας και οδηγώντας

Στον πρώτο του προσωπικό δίσκο, ο νεαρός τραγουδοποιός που λατρεύει τον Λεξ και τα Pokemon συνδυάζει την ηλεκτρονική μπαλάντα με το ραπ και το ζεϊμπέκικο. Όταν έστειλε το «Καλό» στον Κραουνάκη, εκείνος του απάντησε πως πρέπει να το τραγουδήσει η Στανίση - τελικά, το είπε ο ίδιος και η Δεσποινίς Τρίχρωμη.
M. HULOT