Η αγέραστη σοφιστικέ soul της Sade Facebook Twitter
“Sade, Λονδίνο, 1992” του Albert Watson. Η φωτογραφία ήταν το εξώφυλλο του άλμπουμ “Love Deluxe”, και ανήκει στην μόνιμη συλλογή της National Portrait Gallery του Λονδίνου. Φωτο: Albert Wat

Η αγέραστη σοφιστικέ soul της Sade

0

Για όσους μεγάλωσαν τη δεκαετία του '90, η εικόνα της Sade ως γοργόνας που σώζει έναν ναυτικό στον γαλάζιο βυθό και αργότερα τον αναζητάει ως ξυπόλυτη νύφη στους δρόμους του λιμανιού έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη.

Προσωπικά, από το ίδιο κλιπ είχα κρατήσει τη στιγμή που ως νύφη μπαίνει σε ένα μπαρ και, παρά τα αδιάκριτα βλέμματα των θαμώνων, παραγγέλνει ένα ποτήρι νερό και αλάτι. Είχε ένα μελαγχολικό βλέμμα σαν να λαχταρούσε περισσότερο τη θάλασσα παρά τον ναύτη που έχασε.


Το «No ordinary love», μέσα στην απλότητά του, ήταν από τα πιο όμορφα βίντεο που πρόβαλλε το MTV εκείνη την εποχή και η Helen Folasade Adu, όπως είναι το πραγματικό της όνομα, έλαμπε μέσα σε αυτό. Ήταν, επίσης, ένα από τα τραγούδια που έγιναν σήμα κατατεθέν της.

Δεν ήταν βέβαια το μόνο. Το 1992, όταν κυκλοφόρησε το «Love Deluxe», η Sade είχε ήδη μία σειρά από επιτυχίες που έμειναν στην ιστορία, το «Smooth Operator» του 1984, το «Sweetest Taboo» του 1985 και το «Paradise» του 1988.

Εδώ και μερικές μέρες έχει κυκλοφορήσει το καινούργιο της τραγούδι, το «Flower of the Universe», μια ακουστική μπαλάντα που γράφτηκε για τις ανάγκες του σάουντρακ της ταινίας φαντασίας της Disney «A wrinkle in time».

Παρά τις έντονες φημολογίες για μια ζωή μέσα στα ναρκωτικά και τους εθισμούς, στην πραγματικότητα η Sade ήθελε να αφιερωθεί στην οικογένειά της και να έχει μια φυσιολογική ζωή. Ένας ακόμη λόγος που δεν χρειάζεται να απασχολεί συνέχεια την επικαιρότητα είναι ότι είναι ήδη πάμπλουτη.


Η επιστροφή της μονοπωλούσε τις μουσικές ειδήσεις το τελευταίο διάστημα. Δεν συμβαίνει συχνά κάτι τέτοιο, να δημιουργείται δηλαδή τόσος ντόρος για νέο υλικό από έναν ξεπερασμένο καλλιτέχνη.

Τη Sade, βέβαια, μόνο ξεπερασμένη δεν μπορείς να την πεις. Το αποτύπωμά της στην εξέλιξη του R&B ήταν χωρίς προηγούμενο. Ήταν η σοφιστικέ ποπ αισθητική της που σύστησε εκ νέου την quiet storm και τη neo-soul σε ένα μαζικό ακροατήριο.


Είχε 7 χρόνια να εμφανιστεί στα μουσικά πράγματα. Δεν ήταν, επομένως, υπερβολικός ο ενθουσιασμός της σκηνοθέτιδος του φιλμ Ava DuVernay όταν ανακοίνωσε στο Τwitter ότι δέχτηκε να συνεργαστεί στο σάουντρακ. Τη χαρακτήρισε «θεά».

Και η αλήθεια είναι ότι η Sade είναι κάτι σαν θεότητα για τους Αφροαμερικανούς καλλιτέχνες, ιδιαίτερα τους ράπερ. Από τον Jay-Z και τον Kanye West μέχρι τον Snoop Dogg και τη Nicki Minaj, στην Αμερική τη λατρεύουν. Γι' αυτούς είναι η επιτομή της φινέτσας και της ποιότητας, όπως έγραφε η «Guardian» το 2010.

Η αγέραστη σοφιστικέ soul της Sade Facebook Twitter
Η Sade είναι κάτι σαν θεότητα για τους Αφροαμερικανούς καλλιτέχνες. Στη φωτογραφία ο Kanye West φοράει t-shirt της Sade από την περιοδεία του Deluxe Love. Φωτο: Jul-Rol/X17online.com

Αντίθετα, στην Αγγλία δεν φαίνεται να χαίρει ανάλογης εκτίμησης, παρά το γεγονός ότι είναι μισή Βρετανίδα από την πλευρά της μητέρας της, που ήταν νοσοκόμα.

Η άλλη μισή καταγωγή της είναι από τη Νιγηρία, όπου και γεννήθηκε πριν από 59 χρόνια. Ο πατέρας της ήταν πανεπιστημιακός, ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος, όπως τον περιγράφει σε συνεντεύξεις της.


Σπούδασε με υποτροφία Σχέδιο Μόδας στο St. Martins School. Γρήγορα όμως συνειδητοποίησε ότι ο κόσμος της μόδας δεν την τραβούσε.

Ξεκίνησε να τραγουδάει ερασιτεχνικά για τη λάτιν κολεκτίβα των Pride μέχρι να βρουν κανονική τραγουδίστρια, ενώ συνήθιζε να ανοίγει σόλο τις συναυλίες τους.

Το 1982 πήρε μερικά μέλη των Pride και σχημάτισε τους Sade (το γκρουπ έχει το δικό της όνομα). Εκείνη την περίοδο έγραψε και το «Smooth Operator», χάρη στο οποίο η Epic Records της έκανε αμέσως συμβόλαιο.


Οι Sade κέρδισαν αναγνωρισιμότητα αμέσως και χωρίς κόπο, κάτι που εύλογα προκάλεσε τη ζήλια και την καχυποψία αρκετών στη θατσερική Βρετανία.

Τα τέλη των '80s ήταν από τις πιο γόνιμες περιόδους για το βρετανικό R&B. Ανήκαν σε ένα νέο κύμα soul συγκροτημάτων και μουσικών, όπως οι Soul II Soul, Caron Wheeler, The Brand New Heavies, Simply Red, Jamiroquai και Lisa Stansfield.

 

Το «No ordinary love» ήταν από τα πιο όμορφα βίντεο που πρόβαλλε το MTV εκείνη την εποχή.

Σήμερα, η Sade θεωρείται η πιο πετυχημένη σόλο γυναίκα μουσικός της Βρετανίας. Με το συγκρότημα έχουν κυκλοφορήσει 6 άλμπουμ συνολικά. Το «Diamond Life» (1984), το «Promise» (1985), το «Stronger than Pride» (1988), το «Love Deluxe» (1992), το «Lovers Rock» (2000) και το «Soldier of Love», που είναι και η τελευταία επίσημη δισκογραφική της δουλειά.

Η απουσία της από τα κοινά για μεγάλα χρονικά διαστήματα και ο αέρας μυστηρίου που την ακολουθούσε πάντα ήταν αυτά που έχτισαν τον μύθο της με τα χρόνια. Είναι το μυστικό της διαχρονικής γοητείας της.

Γράφουν οι «New York Times»: «Όλα αυτό το διάστημα που ζει σε μια πολυτελή σιωπή ο θρύλος της μεγαλώνει.

Η παρασιτική μουσική βιομηχανία έχει οδηγήσει πολλούς μαύρους ερμηνευτές πριν από τη Sade στην απομόνωση.

Η διαφορά είναι ότι η κ. Adu φαίνεται όχι μόνο να μην επηρεάζεται από αυτό αλλά, αντίθετα, να ανθεί. Οι οπαδοί της μπορεί να αδημονούν για περισσότερο υλικό, αλλά σέβονται απεριόριστα την απόλυτη ιδιωτικότητά της».


Παρά τις έντονες φημολογίες για μια ζωή μέσα στα ναρκωτικά και τους εθισμούς, στην πραγματικότητα η Sade ήθελε να αφιερωθεί στην οικογένειά της και να έχει μια φυσιολογική ζωή.

Ένας ακόμη λόγος που δεν χρειάζεται να απασχολεί συνέχεια την επικαιρότητα είναι ότι είναι ήδη πάμπλουτη. Δεν χρειάζεται να κυκλοφορεί κάθε λίγο και λιγάκι άλμπουμ για να επιβιώσει, ούτε έχει κάποια εμμονή με τη διασημότητα.

Δεν έχει καν συμπεριφορά ντίβας, σύμφωνα με τους συνεργάτες της. «Φαινόταν να λειτουργεί βάσει της αρχής ότι ο ναρκισσισμός δεν ήταν η προϋπόθεση για την ενασχόληση με την τέχνη της, αλλά, αντιθέτως, ο εχθρός της» λένε. Της ήταν απεχθής κάθε είδους προβολή για λόγους προώθησης.

H Sade εμφανίζεται σπάνια και συνήθως σε χαρούμενες στιγμές στα social media σε φωτογραφίες του transgender μοναχογιού της Ιzaak.

 
Στην ψηφιακή εποχή, που είναι αδύνατο να συντηρήσεις την ταυτότητά σου ως influencer χωρίς να τρέφεις καθημερινά τους λογαριασμούς σου στο Instagram ή στο Twitter με φτηνές απόψεις και ακόμη πιο φτηνές φωτογραφίες, η Sade εμφανίζεται σπάνια και συνήθως σε χαρούμενες στιγμές στα social media σε φωτογραφίες του transgender μοναχογιού της Ιzaak, του μοναδικού βιολογικού παιδιού που απέκτησε από τη θυελλώδη σχέση της με τον Τζαμαϊκανό παραγωγό Bob Morgan.

Κι αυτό την κάνει ακόμα πιο αξιοθαύμαστη. Η προσωπική της ζωή είναι ψιλά γράμματα μπροστά στη σημαντική καριέρα της.

Από το 2007 ζει στην αγγλική επαρχία μαζί με τον τωρινό της σύντροφο, έναν αξιωματικό του Βασιλικού Ναυτικού, και τον γιο του.


Δεν πρέπει να εκπλήσσει, επομένως, το ότι καθετί που κυκλοφορεί είναι γεγονός από μόνο του. Επιστρέφει στη μουσική μόνο όταν αισθάνεται ότι έχει κάτι να πει. Γι' αυτό οι δουλειές της είναι τόσο σπάνιες την τελευταία 20ετία.

Το «Flower of the Universe» ακούγεται πολύ λυπητερό – και να φανταστεί κανείς ότι έχει γραφτεί για παιδική ταινία. Για τη Sade δεν έχουν αλλάξει και πολλά, όχι ότι αυτό έχει μεγάλη σημασία για εμάς.

 

Το «Flower of the Universe» ακούγεται πολύ λυπητερό – και να φανταστεί κανείς ότι έχει γραφτεί για παιδική ταινία.

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Mara Gibb»: Μια space όπερα για ένα non-binary εξωγήινο που ξεκινά ένα αυτογνωσίας

Μουσική / Μια ελληνική space όπερα για τη μυστική ζωή ενός non-binary εξωγήινου

Το «Secret life of Mara Gibb» του Prins Obi έχει για κεντρικό ήρωα ένα non-binary εξωγήινο που ξεκινά ένα αυτογνωσίας. Ο ήχος έχει ρίζες στην ψυχεδέλεια αλλά δεν μένει εκεί. Παίζει να είναι και η καλύτερη δουλειά του μετά τους Baby Guru.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
ΕΠΕΞ INDIRA PAGANOTTO INTERVIEW

Μουσική / H Ιndira Paganotto φέρνει στην Αθήνα την απίθανη psy-techno της και μια στρατιά νίντζα

Είναι περήφανη για τις ιταλικές και τις ισπανικές της ρίζες, και για τη μουσική της. Το στυλ της, χωρίς κανόνες ή κουτάκια, ανεβάζει τον πήχη, μαζί και τις προσδοκίες μας για την εμφάνισή της στο Techniques.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Η μοιραία σχέση που ενέπνευσε ένα αριστούργημα του ρομαντισμού

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Η μοιραία σχέση που ενέπνευσε ένα αριστούργημα του ρομαντισμού

Το πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στο Μέγαρο Μουσικής για τη νέα σεζόν περιλαμβάνει το Πρώτο Κοντσέρτο για πιάνο του Μπραμς με τον διεθνώς αναγνωρισμένο πιανίστα Αλεξέι Βολόντιν, και η Ματούλα Κουστένη μάς ξεναγεί στην ιστορία αυτού του αριστουργήματος που γεννήθηκε μέσα από τη μοιραία γνωριμία του συνθέτη με την Κλάρα Σούμαν.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Είναι true, έχει vibe: Γι’ αυτό ο νεαρόκοσμος αγαπάει τη Θώδη

Μουσική / «Είναι true, έχει vibe»: Αν δεν το έχετε καταλάβει, οι 20άρηδες αγαπούν τη Θώδη

Βρεθήκαμε σε ένα γλέντι στον Ταύρο όπου ακόμη και οι teenagers διασκέδαζαν, φύγαμε με καλτσάκια που έγραφαν «Με κλαρίνο στο Πεκίνο» και με την ευχή να βρούμε πάρκινγκ στο κέντρο.
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
ΖΟΡΝΤΙ ΣΑΒΑΛ: «Με αποκαλούν αρχαιολόγο της μουσικής, αλλά η μουσική δεν πεθαίνει ποτέ»         

Μουσική / Jordi Savall: «Με αποκαλούν αρχαιολόγο της μουσικής, αλλά η μουσική δεν πεθαίνει ποτέ»         

Ο διακεκριμένος μουσικός κάνει μουσική σαν να ανακαλύπτει νέα, όμορφα μέρη. Επιστρέφει στην Αθήνα και συμπράττει με τη Διαπολιτισμική Ορχήστρα της ΕΛΣ σε μια συναυλία που υμνεί την ενωτική φύση της Μεσογείου. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
REWORKS 2025 - Τα νέα / ανερχόμενα ονόματα του φετινού φεστιβάλ

Μουσική / Κρατήστε σημειώσεις: Αυτά είναι τα ανερχόμενα ονόματα του φετινού Reworks

Μέσα σε πέντε μέρες το κορυφαίο φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής φέρνει στη Θεσσαλονίκη πολυσυλλεκτικά, απρόβλεπτα και ατμοσφαιρικά sets που συνδυάζουν την εγκεφαλική με τη χορευτική διάσταση.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Δεν θα γεράσουμε ποτέ, κουφάλα νεκροθάφτη

Μουσική / Δεν θα γεράσουμε ποτέ, κουφάλα νεκροθάφτη

Ο Taki Tsan και ο DJ Alx έχουν γράψει μεγάλο μέρος της ιστορίας του ελληνικού χιπ χοπ. Τριάντα χρόνια μετά το ξεκίνημά τους είναι ακόμα εδώ, alive and kicking, με κοινό live στο Αγοραφοβικό Φεστιβάλ στο ΠΛΥΦΑ, καινούργια σεζόν για το Taki Tsan Show αλλά και νέο άλμπουμ.
M. HULOT