Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος

Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος Facebook Twitter
Βικτώρια Μπόζικ. Φωτό: Αντώνης Μποσκοΐτης/ LIFO
1
Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος Facebook Twitter
Βικτώρια Μπόζικ - Γιάννης Παλαμίδας - Λένα Πλάτωνος. Φωτό: Αντώνης Μποσκοΐτης/ LIFO

Πρωτομπήκα στο σπίτι της Λένας Πλάτωνος το 2004, τότε που, σύμφωνα με την ίδια, περνούσε τον Μεσαίωνά της. Όχι ως δημοσιογράφος, αλλά ως φαν της μουσικής της. Θυμάμαι καλά που είχα φύγει εκείνη τη μέρα από το σπίτι της σε όχι ιδιαίτερα καλή ψυχολογική κατάσταση, μα μέχρι να φτάσω στη στάση του λεωφορείου είχα τραγουδήσει από μέσα μου τα λόγια ολόκληρου σχεδόν του «Γκάλοπ» της. Τότε την είχα δει να είναι μόνη της. Ήξερα, όμως, πως μαζί της έμενε μια άλλη γυναίκα, που έτυχε απλώς να μην τη γνωρίσω. Το 2008 μπήκα ξανά στην οικία της Πλάτωνος και μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και στη ζωή της. Στην κοινή ζωή της με τη Βικτώρια Μπόζικ από την Ουκρανία. Μέσα σ' αυτά τα οκτώ χρόνια που πέρασαν συνειδητοποίησα πως η Βικτώρια, η Βίκυ μας, ήταν ένας από τους σημαντικότερους, αν όχι ο σημαντικότερος, άνθρωπος στο πλάι της Λένας Πλάτωνος. Ζήσαμε πολλά πράγματα, όμορφα και έντονα, αυτά τα οκτώ χρόνια: συναυλίες εντός και εκτός Αθηνών, τη συνεργασία με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου στο Παλλάς, τη Μικρή Επίδαυρο, τις βραδιές στο Κύτταρο, τα πριβέ ρεσιτάλ για πιάνο της Ντόρας Μπακοπούλου, γυρίσματα για τηλεόραση και κινηματογράφο, τις απώλειες των φίλων, αλλά και γιορτές, γενέθλια, Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιές και Πάσχα... Αδύνατον να σκέφτομαι ακόμη και το απογευματινό τσάι ή τα μοναδικά ρωσικά φαγητά που δεν θα ξαναδοκιμάσουμε από τα χεράκια της Βίκυς. Δεν θα ξεχάσω την παραμονή Πρωτοχρονιάς του 2011 στης Λένας: η μάνα μου μόλις είχε κάνει bypass στο Ωνάσειο και βρισκόταν στην Εντατική, με τα πνευμόνια της σε άσχημη κατάσταση. Υπήρχε ένα κλίμα παγωμάρας κι εγώ δεν μιλιόμουν. Στις 12 παρά τέταρτο, λίγο πριν αλλάξει ο χρόνος, μου τηλεφώνησαν από το Ωνάσειο και μου είπαν πως η μητέρα μου είχε βγει ήδη από την Εντατική και μεταφερθεί με μάσκα οξυγόνου στο δωμάτιό της. Η Βίκυ ήταν η πρώτη που έβαλε τα κλάματα από χαρά και άρχισε να χειροκροτεί, παρασέρνοντας και την υπόλοιπη παρέα. Ανθρώπινες στιγμές που δεν ξεχνιούνται... Από τη Βίκυ έμαθα και τη σπουδαία τραγουδίστρια, πολωνο-ρωσικής καταγωγής, την Anna German. Κι αυτή από καρκίνο έφυγε, νεότατη. Υπήρξε η πρώτη διδάξασα του τραγουδιού «Gori-Gori», της ρωσικής ρομάντζας που διασκεύασε και η Λένα στα «Ημερολόγιά» της για τη φωνή της Βικτώριας. Θυμάμαι, επίσης, εκείνη τη μοναδική εμφάνιση της Βικτώριας στο Ηρώδειο το 2008, στο comeback της Πλάτωνος. «Ποια είναι αυτή;» γυρίζει και με ρωτάει η Μαρία Φαραντούρη. «Η βοηθός της Πλάτωνος» την ενημερώνω. Και λέει τότε το αμίμητο η Φαραντούρη: «Μόνο η Πλάτωνος θα έβγαζε στο Ηρώδειο τη βοηθό της»! Πεθάναμε στα γέλια, αλλά μέσα σε λίγα λεπτά μείναμε αποσβολωμένοι από την τόσο ψυχωμένη ερμηνεία της ερασιτέχνιδας τραγουδίστριας! Η Βικτώρια αρρώστησε από καρκίνο το 2010. Αρχικά στο στήθος και κατόπιν σε συκώτι και εγκέφαλο. Εγχειρήσεις, χημειοθεραπείες, δύσκολες καταστάσεις... Κι εκείνη, ως το τέλος περήφανη και όμορφη Σλάβα, να κρύβει επιμελώς το γυμνό της κεφάλι με κάτι γουστόζικα τουρμπάνια. Ίσως αποτελεί σπάνια περίπτωση στα ιατρικά χρονικά, εφόσον οι γιατροί τής έδιναν ενάμιση χρόνο ζωής και άντεξε έξι ολόκληρα χρόνια, όρθια, στα πόδια της, με κέφι και αξιοπρέπεια, δίχως πόνους. Την περασμένη εβδομάδα η Βίκυ έφυγε ύστερα από ολιγόωρη παραμονή σε νοσοκομείο. Ήταν 65 ετών και αυτή είναι η ιστορία της με τη Λένα Πλάτωνος, όπως μου την αφηγήθηκαν οι ίδιες, ένα χαρούμενο βράδυ του 2009...

Οι δύο αυτές γυναίκες απέκτησαν έναν άρρηκτο δεσμό μεταξύ τους, που μόνο ο θάνατος κατάφερε να ισοπεδώσει. Δεν μπορούμε να ξέρουμε σε τι κατάσταση θα βρισκόταν σήμερα η σπουδαία συνθέτρια αν δεν παρουσιαζόταν στη ζωή της η Βικτώρια Μπόζικ.

Η Βικτώρια Μπόζικ ήρθε στην Ελλάδα από την Ουκρανία στα μέσα του 1990 με σκοπό την αναζήτηση μιας καλύτερης μοίρας. Είχε πάνω της μόνο 50.000 δραχμές. «Αν δεν βρω αμέσως δουλειά», είχε πει, «σε δεκαπέντε μέρες θα επιστρέψω στην Ουκρανία». Βρήκε, τελικά, δουλειά ως οικιακή βοηθός σε σπίτια ευκατάστατων ηλικιωμένων. Σχεδόν πάντα της τύχαινε να κλείσει τα μάτια των εργοδοτών της, και να ξεκινάει από το μηδέν κάθε φορά. Τον Μάιο του 2004, περνώντας από ένα μαγαζί με ρούχα της λεωφόρου Αλεξάνδρας, ρώτησε αν ήξεραν για καμιά δουλειά. «Να, εδώ από πάνω», της είπαν, «μένει μια μεγάλη Ελληνίδα συνθέτρια που αντιμετωπίζει προβλήματα και θέλει έναν άνθρωπο». Πήγε η Βίκυ από την οικία της Πλάτωνος με σκοπό να μείνει και να δουλέψει κοντά της, παρόλο που η γυναίκα που φρόντιζε ήδη τη Λένα –κάτι σαν την κακιά μάγισσα του παραμυθιού– δεν της φανέρωσε ότι θα τη χρειάζονταν μόνο για δύο εβδομάδες. Σ' εκείνη την πρώτη συνάντησή τους, η Βικτώρια, που αγαπούσε τους Ρώσους κλασικούς συνθέτες, άρχισε να μιλάει στη Λένα για τον Τσαϊκόφσκι και τον Σοστακόβιτς. Η Λένα άπλωσε το χέρι της, έπιασε το δικό της και την παρακάλεσε: «Μείνε κοντά μου». Δεν χρειάζεται να μπούμε σε ιδιωτικές λεπτομέρειες. Η άλλη γυναίκα εκδιώχθηκε (δεν την αποκάλεσα τυχαία «κακιά μάγισσα») και η Βικτώρια Μπόζικ έγινε σταδιακά η αδελφή ψυχή της Λένας Πλάτωνος! Τότε η Λένα ούτε που πλησίαζε το πιάνο στο σπίτι, ούτε καν άκουγε τους δικούς της δίσκους του παρελθόντος. Η Βικτώρια έκανε δουλειές και σιγοτραγουδούσε το ρωσικό «Gori-Gori». «Ξαναπές το αυτό» της ζητούσε συνέχεια η Λένα, μέχρι που η Βικτώρια της το ξέκοψε: «Μόνο αν βγάλεις τις νότες στο πιάνο και μου μάθεις να το παίζω!».

Σηκώθηκε έτσι η Λένα σιγά-σιγά, ξανακάθισε στο αγαπημένο της πιάνο και «έβγαλε» το τραγούδι. Μα, η Βικτώρια σκόπιμα έκανε το ίδιο λάθος, ώστε να επαναλαμβάνεται η ίδια σκηνή με τη Λένα στο πιάνο κι εκείνη δίπλα της να παίζουν το κομμάτι. Σε δύο εβδομάδες οι δυο τους έπαιζαν πιάνο για τέσσερα χέρια! Το 2006 κυκλοφόρησε από την Οδό Πανός το βιβλίο της Λένας Πλάτωνος «Τα λόγια μου». Στις 11.5.06 έγινε η παρουσίασή του, στην οποία η Βικτώρια ανάγκασε τη Λένα, κυριολεκτικά με το ζόρι, να παραστεί. Έτσι, η Λένα Πλάτωνος ξαναβγήκε απ' το σπίτι της έπειτα από πολλά χρόνια και γι' αυτό η 11η Μαΐου εκείνου του έτους σηματοδότησε τα δεύτερα γενέθλιά της! Το 2008 η Βικτώρια εμφανίστηκε στο Ηρώδειο, τελικά, να ερμηνεύει το «Gori-Gori», όπως στο Κύτταρο και στο Παλλάς λίγο αργότερα. Οι δύο αυτές γυναίκες απέκτησαν έναν άρρηκτο δεσμό μεταξύ τους, που μόνο ο θάνατος κατάφερε να ισοπεδώσει. Δεν μπορούμε να ξέρουμε σε τι κατάσταση θα βρισκόταν σήμερα η σπουδαία συνθέτρια αν δεν παρουσιαζόταν στη ζωή της η Βικτώρια Μπόζικ. Κι αυτό είναι που κάνει τον χαμό της ιδιαίτερα οδυνηρό για όλους όσοι τη συναναστραφήκαμε και την αγαπήσαμε. Και κάτι ακόμη, πολύ συγκινητικό: όταν πέθανε ο τελευταίος παππούς που φρόντιζε, η Βικτώρια έκανε την προσευχή της: «Κάνε, Θεέ μου, να βρω δουλειά σε κάποια γυναίκα, αλλά να είναι νεότερή μου, ώστε να φύγω εγώ πρώτη». Έτσι και συνέβη... Στο καλό, αγαπημένη Βικτώρια, η Λένα, το ελληνικό τραγούδι κατ' επέκταση αλλά και όλοι εμείς σού οφείλουμε πολλά και δεν πρόκειται να σε ξεχάσουμε ποτέ. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο...

Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος Facebook Twitter
Στο σπίτι της Λένας Πλάτωνος το 2010, η Βικτώρια Μπόζικ τραγουδάει με τον Γιάννη Παλαμίδα και την Πλάτωνος στο πιάνο. Φωτό: Αντώνης Μποσκοΐτης/ LIFO
Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος Facebook Twitter
Στα καμαρίνια του Κυττάρου το 2009 η Βικτώρια Μπόζικ με τη Μάρθα Φριντζήλα και την Τάνια Τσανακλίδου. Φωτό: Αντώνης Μποσκοΐτης/ LIFO
Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος Facebook Twitter
Η Βικτώρια Μπόζικ στο Κύτταρο το 2009 με τον Γιάννη Παλαμίδα, τη Λένα Πλάτωνος, τη Μάρθα Φριντζήλα και την Etten. Φωτό: Αντώνης Μποσκοΐτης/ LIFO

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Μουσική / Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Ο ταλαντούχος μουσικός κυκλοφόρησε ένα από τα καλύτερα ραπ άλμπουμ της χρονιάς, στο οποίο εξερευνά την εμπειρία του να είσαι μαύρος στην Ελλάδα του 2025 και το οποίο αποθέωσε η Guardian. Μιλά αποκλειστικά στη LiFO, λίγο πριν τη συναυλία του στις 31 Μαΐου στο Universe Multivenue Open Air.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Οι γονείς της Αγγελίνας κάποια στιγμή κουράστηκαν να παρακολουθούν τις παραστάσεις που οργάνωνε ως παιδί

Μουσική / Οι γονείς της Αγγελίνας κάποια στιγμή κουράστηκαν να παρακολουθούν τις παραστάσεις που οργάνωνε ως παιδί

Η Aγγελίνα είναι μια τραγουδοποιός 22 ετών που μεγάλωσε στην Αθήνα. Όταν ήταν μικρή ήθελε να γίνει ηθοποιός και συγγραφέας, αλλά ο δρόμος την πήγε στη μουσική κι έτσι έβγαλε το πρώτο της τραγούδι το 2023, που λέγεται «Sta Riha». Αγοράζει ακόμη μπουρμπουλήθρες από τα περίπτερα και της αρέσει να οδηγάει το σαράβαλό της. Κοιμάται καλά τα βράδια, αν δεν σκέφτεται πολύ. Όταν ανεβαίνει στην σκηνή, λέει μέσα της πως το άγχος της είναι ενθουσιασμός.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΚΟΥΛΑΚΗ
«Ο Χελμός δεν είναι απλά ένα μουσικό φεστιβάλ και αυτό θα το βλέπετε κάθε χρόνο»

Μουσική / «Θα τρέχει ο κόσμος στο βουνό και στο κρύο για φεστιβάλ;» Κι όμως, έτρεξε

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Helmos Mountain Festival, Αλέξης Άγριος, εξηγεί πώς γεννήθηκε η ιδέα για το φεστιβάλ, τι συνέβαλε στην επιτυχία του, ποια φιλόδοξα projects ετοιμάζονται για φέτος και πώς, πέρα από μουσικό γεγονός, έδωσε ώθηση στον τουρισμό της περιοχής.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Καλά, πάλι για τη ραπ θα λέμε;

Guest Editors / «Γιατί απαιτούμε από τη ραπ να είναι κάτι άλλο από αυτό που όντως είναι;»

Το μεγαλύτερο κομμάτι του κοινού που ήρθε σε επαφή με τη ραπ τα τελευταία χρόνια ξαφνικά ανακάλυψε, ομολογουμένως με άσχημο τρόπο, τι ήταν αυτό που προηγουμένως εκθείαζε ως ποίηση του περιθωρίου.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ
«Becoming Led Zeppelin»: Το χρονικό του βαρύτερου ροκ συγκροτήματος όλων των εποχών

Pulp Fiction / Led Zeppelin: Ένα ντοκιμαντέρ για το «βαρύτερο» ροκ συγκρότημα όλων των εποχών

Το ντοκιμαντέρ «Becoming Led Zeppelin» του Μπέρναρντ ΜακΜάχον παρουσιάζει την ιστορία του θρυλικού hard rock συγκροτήματος, φωτίζοντας το background των μελών του και τις περιστάσεις που οδήγησαν στην ίδρυσή του, φτάνοντας μέχρι και την κυκλοφορία του δεύτερου άλμπουμ τους και την απαρχή της απόλυτης δόξας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
ZOLA JESUS INTERVIEW

Μουσική / Η Zola Jesus δεν φοβάται το σκοτάδι, το κατοικεί

Λίγο πριν την εμφάνισή της στην Αθήνα, η Ρωσοαμερικανίδα καλλιτέχνιδα μιλά στη LIFO για το πώς δημιουργεί τη σκοτεινή και ατμοσφαιρική μουσική της, που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα είδη, καθώς και για το πώς η ίδια αντιστέκεται στην επίθεση που δέχονται σήμερα οι θηλυκότητες.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Κ. Βήτα: «Στο ρεμπέτικο τραγουδούσαν κι έσπαγαν τα μάρμαρα στους τάφους»

Μουσική / Κ. Βήτα: «Στο ρεμπέτικο τραγουδούσαν κι έσπαγαν τα μάρμαρα στους τάφους»

Στον νέο του δίσκο «Εννιά νούφαρα απ’ τη νεκρή όχθη», ο Κ. Βήτα διασκευάζει εννιά τραγούδια της Μαρίκας Παπαγκίκα και της Σωτηρίας Μπέλλου, αναδεικνύοντας τη διαχρονική δυναμική του ρεμπέτικου, που συνεχίζει να συγκινεί βαθιά μέχρι και σήμερα.
M. HULOT
«Εικόνες από μια έκθεση»: Ένα μουσικό έργο-περιπλάνηση σε έκθεση ζωγραφικής

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / «Εικόνες από μια έκθεση»: Ένα μουσικό έργο-περιπλάνηση σε έκθεση ζωγραφικής

Η Ματούλα Κουστένη μιλά για το σαγηνευτικό αυτό έργο που απεικονίζει τους πίνακες μιας έκθεσης σε μια τεράστια παλέτα ηχοχρωμάτων, τα οποία πολλαπλασιάζονται στην ιδιοφυή ενορχήστρωση του Μορίς Ραβέλ.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
10 εξαιρετικά techno clubs στην Ευρώπη και στον κόσμο

Μουσική / 10 κορυφαία techno clubs για το 2025 που αξίζουν το ταξίδι

Το clubbing μπορεί να μην είναι πια αυτό που ήταν στα ’90s και πολλά θρυλικά clubs να αποτελούν παρελθόν, όμως, η techno μουσική γνωρίζει νέα άνθηση. Συγκεντρώσαμε μερικά από τα καλύτερα techno clubs για το 2025.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΟΥΡΛΑΚΟΣ
Οι Adriatique έρχονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα / Οι Adriatique στα λατομεία Διονύσου: Η techno συναντά την αρχαία Ελλάδα / «Είμαστε ενθουσιασμένοι που τα λατομεία Διονύσου θα φιλοξενήσουν το σόου των Adriatique»

Μουσική / Ο άνθρωπος πίσω από τα πολυσυζητημένα events στο λατομείο Διονύσου (και των Adriatique)

O 23χρονος Hennes Alt, εμπνευστής του πρότζεκτ που θα φιλοξενήσει για πρώτη φορά στην Ελλάδα το διεθνούς φήμης μουσικό σόου «X» των Adriatique, μιλά στη LiFO για την ιστορική σημασία του χώρου, όπου μέχρι και σήμερα εξορύσσεται το περίφημο πεντελικό μάρμαρο.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ