Αλέξης Παπαδημητρίου (1944-2024): Ο συνθέτης επιτυχιών που τραγούδησαν όλοι οι Έλληνες

Αλέξης Παπαδημητρίου: Ο συνθέτης των επιτυχιών, που πέθανε προχθές Facebook Twitter
Οι Artomics στον Λυκαβηττό (τέλος 1969): Ο Αλέξης Παπαδημητρίου όρθιος στο κέντρο, μπροστά, με το χέρι στην τσέπη. Ακριβώς πίσω του ο Σταμάτης Σπανουδάκης. Πρώτος από δεξιά, πίσω, ο Δημήτρης Ταμπόσης. Πρώτος από αριστερά ο Νίκος Παναγόπουλος, δεύτερος από αριστερά ο Τζίμης Νταής και όλοι οι υπόλοιποι.
0

ΣΤΙΣ 17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ μάθαμε για τον θάνατο του συνθέτη και τραγουδοποιού Αλέξη Παπαδημητρίου. Ήταν 80 ετών. Ο Παπαδημητρίου, παρότι είχε κάνει τεράστιες επιτυχίες, που τις τραγούδησαν όλοι οι Έλληνες, δεν ήταν ένα γνωστό πρόσωπο. Δεν έδινε συνεντεύξεις, δεν εμφανιζόταν στην τηλεόραση, ενώ και οι φωτογραφίες του, που κυκλοφορούσαν στον Τύπο, ήταν περιορισμένες και συγκεκριμένες.

Προφανώς ο άνθρωπος ήταν από εκείνους που δεν ενδιαφέρονταν για πολλά-πολλά, και που μιλούσαν, όπως συνήθως λέμε, μέσω της δουλειάς τους. Κάτι που, για την περίπτωση του Παπαδημητρίου, αποκτά άλλες διαστάσεις, επειδή, εξαιτίας αυτής ακριβώς της δουλειάς του, ο ίδιος θα γινόταν περιζήτητος και το όνομά του συνώνυμο της επιτυχίας.

Ο Παπαδημητρίου ήταν ποπίστας και βασικά μελωδός. Μπορεί να έγραψε και λαϊκότροπα στην πορεία, αλλά το γήπεδό του ήταν η ποπ και το ελαφρό. Δεν είναι παράξενο, λοιπόν, πως είχε ξεκινήσει τη διαδρομή του από το μοντέρνο τραγούδι, στο δεύτερο μισό του ’60 και από τα ποπ-ροκ συγκροτήματα.

Ο άνθρωπος ήταν από εκείνους που δεν ενδιαφέρονταν για πολλά-πολλά, και που μιλούσαν, όπως συνήθως λέμε, μέσω της δουλειάς τους. Κάτι που, για την περίπτωση του Παπαδημητρίου, αποκτά άλλες διαστάσεις, επειδή, εξαιτίας αυτής ακριβώς της δουλειάς του, ο ίδιος θα γινόταν περιζήτητος και το όνομά του συνώνυμο της επιτυχίας.

Τα πρώτα τραγούδια του Αλέξη Παπαδημητρίου τα αποδίδουν ο Tony Pinelli και ο Fefe, το 1967. Ο πρώτος θα έλεγε τις ποπ-μπαλάντες «Πιο ψηλά κι απ’ τ’ αστέρια / Όνειρο δεν ήσουνα» [Columbia], που επιχειρούσαν να διατηρήσουν το κλίμα που είχε φτιαχτεί από την «Ανάμνησις» («Το καλοκαίρι μαζί πηγαίναμε στην αμμουδιά» και τα λοιπά), εκείνη την τεράστια επιτυχία του Ιταλού, από το 1966, που είχαν γράψει οι Βαγγέλης Πιτσιλαδής & Γιώργος Παπαστεφάνου.

Και τα δύο τραγούδια του Παπαδημητρίου, που ήταν «μια χαρά», κινούνταν πάνω σ’ αυτό το μοτίβο. Αλλά και ο συμπατριώτης τού Pinelli, ο Fefe Aliberti, που έκανε κι αυτός τότε καριέρα στην Ελλάδα, με τα τραγούδια «Βρες κάποιον άλλον / Αντίο καλοκαίρι» [Columbia], ήταν επίσης επικεντρωμένος στα μπλουζ (στα κομμάτια που χορεύονταν από τα ζευγάρια στα πάρτυ «κολλητά»).

 Toni Pinelli - Όνειρο δεν ήσουνα

Το 1969 τραγούδια του Παπαδημητρίου θα πει η Μαρίνα (επίσης ποπ μπαλάντες), αλλά και ο ίδιος ο συνθέτης (ως Αλέξης), ενώ εκείνη τη χρονιά καταγράφεται και η συμμετοχή του σ’ ένα εφήμερο ποπ-ροκ σχήμα, τους Whites, που είχαν ως μέλος τους και τον Σταμάτη Σπανουδάκη. Οι Αλέξης-Σταμάτης και οι Whites θα ηχογραφούσαν, μάλιστα, το 45άρι «Φίλε μου / Ο τρελλός» [Zodiac, 1969], πριν οι δυο τους βρεθούν σ’ ένα άλλο γκρουπ, τους Artomics.

Οι Artomics θα αποτελέσουν μία από τις κορυφαίες live μπάντες της χώρας, στο τέλος του ’60 και την αρχή του ’70, με εμφανίσεις στο κλαμπ Piper (Νοέμβριος ’69) και στην Αθηναία (Μάρτιος ’70) που θα άφηναν εποχή, δίχως όμως να γράψουν κάποιο δίσκο. Μάλιστα, κάποια στιγμή θα εμφανιζόταν μαζί τους και ο Donovan(!), που επισκεπτόταν τακτικά, τότε, την Ελλάδα, ενώ άλλα μέλη τους (πέρα από τους Παπαδημητρίου τραγούδι και Σπανουδάκη μπάσο) ήταν οι Δημήτρης Ταμπόσης επίσης τραγούδι, Γιάννης Φαναριώτης & Χριστόφορος Ρίμπας σαξόφωνα, Νίκος Παναγόπουλος πλήκτρα, Σπύρος Μπακατσέλος κιθάρα και Τζίμης Νταής ντραμς. Το ρεπερτόριο των Artomics ήταν βασικά σόουλ-ροκ.

Αλέξης Παπαδημητρίου: Ο συνθέτης των επιτυχιών, που πέθανε προχθές Facebook Twitter
Αλέξης Παπαδημητρίου. πηγή: fb

Τον Μάιο του 1971 ο Αλέξης Παπαδημητρίου φαίνεται πως έχει αποχωρήσει από τους Artomics, συμμετέχοντας στο Super Show Pop 71, του ουαλού τραγουδιστή Mal – που μετά την επιτυχία του στην Ιταλία, θα περιόδευε και στην Ελλάδα. Έτσι, ο Αλέξης θα τραγουδούσε στο Παλαί ντε Σπορ της Θεσσαλονίκης, μαζί με τους Τέρη Χρυσό, Gino, Charms, Artomics, Babylon, Daltons και Νέλλη Μάνου, στο σόου του Ουαλού.

Ένας αρκετά ενδιαφέρων ποπ-ροκ δίσκος, με τραγούδια του Αλέξη Παπαδημητρίου, σε στίχους Δημήτρη Ιατρόπουλου, ήταν το «Έρχομαι Απ’ την Αϊτή» [Lyra, 1974] του Jean Robert (Ζαν Ρομπέρ). Ο Ρομπέρ ήταν όντως Αϊτινός, δούλευε από χρόνια στην Ελλάδα (κόρη του είναι η τραγουδίστρια Νatalia Corvington, που κάνει σήμερα τη διαδρομή της), με τα κομμάτια τού μοναδικού αυτού άλμπουμ του να εμφανίζουν τζαζ και φανκ επιρροές.

Jean Robert - Είπες θα 'ρθεις μα δεν ήρθες

Έως το τέλος των σέβεντις ο Αλέξης Παπαδημητρίου θα ενδυναμώσει την παρουσία του στο χώρο, δίνοντας συνθέσεις του στην Μαρίνα, την Δήμητρα Γαλάνη, την Μπέσσυ Αργυράκη, την Danai Favilli κ.ά., σηματοδοτώντας έτσι την αισθητική περιοχή που θα στόχευε στα έιτις πια, υπηρετώντας ένα είδος ελαφρού τραγουδιού, με απλές, αλλά γερές μελωδίες, ικανές να «πιάσουν» περισσότερο κόσμο.

Έτσι, το 1983 η Αλέκα Κανελίδου θα τραγουδήσει το δικό του «Χωρίς εσένα τίποτα» (στίχοι Λάκης Μιχαηλίδης), αλλά και το «Μια περιπέτεια», το 1985 σε στίχους Ρόνης Σοφού, ο Φίλιππος Νικολάου το «Τι να σου πω» (στίχοι Μαρί Μωραΐτη) το 1986, που όλος ο κόσμος θα το μάθαινε ως «Στο άδειο μου πακέτο» (λίγο πιο μετά), όταν το τραγούδι θα ενορχηστρωνόταν με μπουζούκι –το λέω, γιατί η πρώτη εκτέλεσή του είναι τελείως... ηλεκτρονική–, ενώ και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου θα έλεγε μια άλλη επιτυχία της εποχής (1984), το «Μπρος γκρεμός και πίσω γκόμενες» (στίχοι του Βασ.).

Αλέξης Παπαδημητρίου: Ο συνθέτης των επιτυχιών, που πέθανε προχθές Facebook Twitter
Οι Artomics, με τον Αλέξη Παπαδημητρίου, στο Piper (Νοέμβριος ’69) και στην Αθηναία (Μάρτιος ’70).

Ο Παπαδημητρίου θα έγραφε, επίσης, μουσικές και τραγούδια (Βλάσσης Μπονάτσος) για τη θεατρική παράσταση «Εκπαιδεύοντας Τη Ρίτα», που θα ανέβαινε το 1984 στο θέατρο Αλίκη, από την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, με τις επιτυχίες να διαδέχονται η μία την άλλη, αφού η Μαρινέλλα με τον Κώστα Χατζή θα τραγουδούσαν το 1985 το «Είσαι παντού και πουθενά» (στίχοι Ρόνη Σοφού), ο Αντώνης Καλογιάννης το «Και που λες Ευτυχία», την ίδια χρονιά, πάλι σε στίχους της Σοφού, η Μαρινέλλα (μόνη της αυτή τη φορά) το «Είμαι η Μαίρη», το ’86, σε στίχους Σώτιας Τσώτου, η Μαργαρίτα Ζορμπαλά το «Κάτι γίνεται» (στίχοι Ιφιγένεια Γιαννοπούλου) το ’87, ξανά η Μαρινέλλα το «Τολμώ» το ’88 σε στίχους Εύης Δρούτσα, ο Γιάννης Πάριος το «Είμαι τρελός που σ’ αγάπησα», επίσης το ’88, σε δικούς του στίχους και πάει λέγοντας... Όλα αυτά τα τραγούδια υπήρξαν τεράστιες επιτυχίες στα έιτις, τα άκουγες παντού, ήθελες δεν ήθελες, αναδεικνύοντας τον Αλέξη Παπαδημητρίου, ως συνθέτη, σε πρώτο όνομα.

Μαρινέλλα - Τολμώ

Όμως και στη δεκαετία του ’90 ο Παπαδημητρίου θα ξεκινούσε με φόρα, κυκλοφορώντας το 1991 ένα από τα ωραιότερα τραγούδια του, το «Είναι ένας έρωτας μεγάλος», με την Λίτσα Διαμάντη και τον Μάκη Χριστοδουλόπουλο, σε στίχους Εύης Δρούτσα (αργότερα θα το έλεγαν και άλλα ζευγάρια τραγουδιστών), ενώ μεγάλη επιτυχία θα έκανε και το «Κλείσε φώτα κλείσε μάτια» (στίχοι Ελένη Γιανατσούλια) με την Άντζελα Δημητρίου, το ’93...

Παράλληλα, όμως, με αυτά τα λαϊκότροπα και λαϊκοφανή τραγούδια ο Παπαδημητρίου θα συνέθετε και για «όλη» την ελληνική ποπ της εποχής (Πασχάλης, Δάκης, Μπέσσυ Αργυράκη, Λόρνα, Μαντώ, Σάκης Ρουβάς, Ευριδίκη, Ελένη Πέτα, Θάνος Καλλίρης, Διονύσης Σχοινάς...), χωρίς να αφήνει απ’ έξω τους λαϊκούς εννοείται (Δούκισσα, Δημήτρης Μητροπάνος, Γιάννης Πουλόπουλος, Δημήτρης Κοντολάζος, Σταμάτης Γονίδης, Γιώργος Γερολυμάτος, Σπύρος Σπυράκος, Δήμητρα Παπίου, Πασχάλης Τερζής, Άγγελος Διονυσίου, Θέμης Αδαμαντίδης...), κάνοντας και προσωπικά ορχηστρικά CD (η σειρά «Ορίζοντες», “Alexis”), δίνοντας συνθέσεις του σε ονόματα από το εξωτερικό (τον Ολλανδό Benny Neyman, την Τουρκάλα Ajda Pekkan, τον Φινλανδό Kari Vepsä, την συμπατριώτισσά του Meiju Suvas κ.ά.), γράφοντας μουσικές για την τηλεόραση («Το 13ο Κιβώτιο» στον ΑΝΤ1, το 1992-93) και άλλα διάφορα. Σ’ αυτά τα «διάφορα» κι ένα άλμπουμ, που θα έκανε για τους ναυτικούς, το 1995, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και την Interamerican, σε στίχους Άγγελου Πυριόχου.

Αλέξης Παπαδημητρίου: Ο συνθέτης των επιτυχιών, που πέθανε προχθές Facebook Twitter
Ένα προσωπικό άλμπουμ του Αλέξη Παπαδημητρίου από το 1998.

Ο Αλέξης Παπαδημητρίου είχε κατορθώσει ήδη από τα έιτις να φτιάξει έναν δικό του ήχο, είτε αυτός μετασχηματιζόταν σε κάτι πιο ποπ είτε σε κάτι λαϊκότερο. Ο ήχος αυτός πήγαινε παράλληλα με τις εξελίξεις στην τεχνολογία (με την οποία ο Παπαδημητρίου είχε πολύ καλή σχέση), ήταν «στρογγυλός», ραφιναρισμένος, με διακριτά ρεφρέν και κατανοητά κουπλέ, εκμεταλλευόμενος την ευχέρειά του να γράφει ευκολομνημόνευτες και στη βάση τους απλές μελωδίες (κάτι, που δεν είναι αυτονόητα εύκολο), διεκδικώντας και εν τέλει κερδίζοντας την αγάπη και την εμπιστοσύνη των μεγαλύτερων ελλήνων τραγουδιστών και τραγουδιστριών, των τελευταίων δεκαετιών – οι οποίοι ασμένως χρησιμοποιούσαν δικές του συνθέσεις για τα άλμπουμ τους. Και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο η απώλειά του δεν μπορεί παρά να κρίνεται ως σημαντική, για το ελληνικό τραγούδι γενικότερα.

Λίτσα Διαμάντη - Ένας έρωτας μεγάλος

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Απλώνοντας ρούχα με τη Δανάη στο κέντρο του κόσμου

Μουσική / Απλώνοντας ρούχα με τη Δανάη στο κέντρο του κόσμου

Η Δανάη Δέδε γιορτάζει τα 20 της στην Αθήνα με μια κιθάρα στο χέρι και πολλά λουλούδια γύρω της. Της αρέσει η θάλασσα της πόλης, αλλά προτιμά αυτήν της Ρόδου, όπου και μεγάλωσε. Το κομμάτι της «Αύριο» την έκανε γνωστή, αλλά σίγουρα δεν την τρομάζει ‒ μάλλον την ενθουσιάζει. Η μαμά της πιστεύει πως θα ήταν πολύ καλή ως ψυχολόγος.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ
Όταν ο Τσαϊκόφσκι περιέγραφε τη μοίρα του με μια Συμφωνία

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Όταν ο Τσαϊκόφσκι περιέγραφε τη μοίρα του με μια Συμφωνία

Την Παρασκευή 30 Μαΐου, ο αρχιμουσικός Διονύσης Γραμμένος και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών φέρνουν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το δράμα της Πέμπτης Συμφωνίας του Τσαϊκόφσκι, ενός έργου που περιγράφει την ένταση ανάμεσα στις προσταγές της μοίρας και την προσωπική ελευθερία τού συνθέτη.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Μουσική / AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Ξεκίνησε από την παραδοσιακή μουσική, όμως, η ανάγκη της για κοινωνικοποίηση την οδήγησε στη ραπ. Με αφορμή το τελευταίο της άλμπουμ, «Χαϊμαλίνα», η 25χρονη AEON μιλά για τον σεξισμό που αντιμετώπισε στα πρώτα της βήματα και για το πώς συνδύασε την κρητική μπουκόλυρα με ραπ ρυθμούς.
M. HULOT
56’ με τον Degear0001

Μουσική / Το νέο διαστημικό άλμπουμ του Degear0001 έχει ήχους από παιδικά παιχνίδια

Ο νεαρός μουσικός, που πειραματίζεται με παιδικά πλήκτρα και «χακαρισμένα» αντικείμενα, μόλις κυκλοφόρησε ένα spacey άλμπουμ με weird pop, που σίγουρα θα ήθελες να χορέψεις σε ένα παραληρηματικό πάρτι με χαμόγελα και φλούο χρώματα.
M. HULOT
Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Μουσική / Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Ο ταλαντούχος μουσικός κυκλοφόρησε ένα από τα καλύτερα ραπ άλμπουμ της χρονιάς, στο οποίο εξερευνά την εμπειρία του να είσαι μαύρος στην Ελλάδα του 2025 και το οποίο αποθέωσε η Guardian. Μιλά αποκλειστικά στη LiFO, λίγο πριν τη συναυλία του στις 31 Μαΐου στο Universe Multivenue Open Air.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Οι γονείς της Αγγελίνας κάποια στιγμή κουράστηκαν να παρακολουθούν τις παραστάσεις που οργάνωνε ως παιδί

Μουσική / Οι γονείς της Αγγελίνας κάποια στιγμή κουράστηκαν να παρακολουθούν τις παραστάσεις που οργάνωνε ως παιδί

Η Aγγελίνα είναι μια τραγουδοποιός 22 ετών που μεγάλωσε στην Αθήνα. Όταν ήταν μικρή ήθελε να γίνει ηθοποιός και συγγραφέας, αλλά ο δρόμος την πήγε στη μουσική κι έτσι έβγαλε το πρώτο της τραγούδι το 2023, που λέγεται «Sta Riha». Αγοράζει ακόμη μπουρμπουλήθρες από τα περίπτερα και της αρέσει να οδηγάει το σαράβαλό της. Κοιμάται καλά τα βράδια, αν δεν σκέφτεται πολύ. Όταν ανεβαίνει στην σκηνή, λέει μέσα της πως το άγχος της είναι ενθουσιασμός.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΚΟΥΛΑΚΗ
«Ο Χελμός δεν είναι απλά ένα μουσικό φεστιβάλ και αυτό θα το βλέπετε κάθε χρόνο»

Μουσική / «Θα τρέχει ο κόσμος στο βουνό και στο κρύο για φεστιβάλ;» Κι όμως, έτρεξε

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Helmos Mountain Festival, Αλέξης Άγριος, εξηγεί πώς γεννήθηκε η ιδέα για το φεστιβάλ, τι συνέβαλε στην επιτυχία του, ποια φιλόδοξα projects ετοιμάζονται για φέτος και πώς, πέρα από μουσικό γεγονός, έδωσε ώθηση στον τουρισμό της περιοχής.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Καλά, πάλι για τη ραπ θα λέμε;

Guest Editors / «Γιατί απαιτούμε από τη ραπ να είναι κάτι άλλο από αυτό που όντως είναι;»

Το μεγαλύτερο κομμάτι του κοινού που ήρθε σε επαφή με τη ραπ τα τελευταία χρόνια ξαφνικά ανακάλυψε, ομολογουμένως με άσχημο τρόπο, τι ήταν αυτό που προηγουμένως εκθείαζε ως ποίηση του περιθωρίου.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ
«Becoming Led Zeppelin»: Το χρονικό του βαρύτερου ροκ συγκροτήματος όλων των εποχών

Pulp Fiction / Led Zeppelin: Ένα ντοκιμαντέρ για το «βαρύτερο» ροκ συγκρότημα όλων των εποχών

Το ντοκιμαντέρ «Becoming Led Zeppelin» του Μπέρναρντ ΜακΜάχον παρουσιάζει την ιστορία του θρυλικού hard rock συγκροτήματος, φωτίζοντας το background των μελών του και τις περιστάσεις που οδήγησαν στην ίδρυσή του, φτάνοντας μέχρι και την κυκλοφορία του δεύτερου άλμπουμ τους και την απαρχή της απόλυτης δόξας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
ZOLA JESUS INTERVIEW

Μουσική / Η Zola Jesus δεν φοβάται το σκοτάδι, το κατοικεί

Λίγο πριν την εμφάνισή της στην Αθήνα, η Ρωσοαμερικανίδα καλλιτέχνιδα μιλά στη LIFO για το πώς δημιουργεί τη σκοτεινή και ατμοσφαιρική μουσική της, που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα είδη, καθώς και για το πώς η ίδια αντιστέκεται στην επίθεση που δέχονται σήμερα οι θηλυκότητες.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ