Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 4

4o κομμάτι Αφροδίτη Facebook Twitter
Ταινία, Μαρία Μαυροπούλου, The Sleight of the Machine (2025) Φωτ.: Πηνελόπη Γερασίμου for Onassis Stegi
0

Στην αρχή κυνηγούσαμε αλγορίθμους. Αναζητούσαμε τους καλλιτέχνες που μπορούσαν να τους σπάσουν και να κάνουν τα δικά τους. Αλλά ήρθε ευτυχώς η απενοχοποίηση και παίξαμε με τη γενεαλογία των υλικών και των δεδομένων σαν να είναι ένα πράγμα.

Ξεκινάς πρωτόγονος, κάνοντας παιχνίδια με τις σκιές στον τοίχο της σπηλιάς σου, μετά κρεμάς ένα πανί και λες ιστορίες με θέατρο σκιών, περνάει ο καιρός, φτιάχνεις ταινίες δίχως λόγια και ήχο, μετά μπαίνουν και αυτά, έρχεται και αυτό που λέγεται video art και κάποιοι φωνάζουν «είναι τέχνη τώρα αυτό;» και μετά μιλάμε για digital art, καταλαβαίνουμε ότι η τέχνη δεν χωρίζεται σε digital και μη, παίζουμε με την τεχνητή νοημοσύνη και πάλι κάποιοι φωνάζουν «είναι τέχνη τώρα αυτό;». Και συνεχίζεις.

Η βασική τοπογραφία του Πεδίου είναι μια ελληνική φαντασίωση. Παραμένει εμπνευσμένη από το ευρωπαϊκό μοντέλο περιπάτου με ελικοειδείς διαδρομές που σε καλούν να τις ανακαλύψεις. Έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να βγαίνεις από τις κύριες οδούς, να περιπλανιέσαι, να ανακαλύπτεις. Εμείς απλώς βάζουμε το έναυσμα της περιέργειας προκειμένου να χαθείς. Μπορεί να νομίζεις ότι από εκεί που πας δεν υπάρχει τίποτα. Πιθανότατα σε περιμένει μια έκπληξη. 

«Σε αυτά τα Plāsmata έχουμε κάνει τη μεγαλύτερη χρήση τεχνολογίας και γι’ αυτόν τον λόγο η τεχνολογία είναι σχεδόν αόρατη. Γιατί ο εχθρός της τέχνης είναι το προφανές, κι αν η τεχνολογία φαίνεται πάρα πολύ, άσ’ το».

H Κατερίνα Κομιανού μου είχε πει κάποια στιγμή: «Περπατάω τα βράδια με μια κάμερα και χρησιμοποιώ κανονικό φιλμ, οπότε δεν μπορώ να παρέμβω μετά, δεν σηκώνει διόρθωση. Κάνω βόλτες, ξεκινάω απ’ τα Εξάρχεια, κατεβαίνω στην Ομόνοια, κατάλαβες τώρα εσύ». «Κατάλαβα, κατάλαβα», απάντησα. Και μετά είδα τα φιλμ της Κατερίνας που καταγράφουν μια Αθήνα παλιά κι όμως σημερινή, ασπρόμαυρη κι όμως τωρινή. Κειμήλια του τώρα. Ο Έρωτας-σιντριβάνι στην πλατεία Αμερικής, το Πολυτεχνείο και η εσωτερική αναφορά στο Ιδιώνυμο της Κατερίνας Γώγου για το ασπρόμαυρο της ζωής.

Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 4 Facebook Twitter
Λεπτομέρεια από το έργο του John Fitzgerald, The Vivid Unknown: CloudQatsi (2025)

Τελικά, ό,τι κι αν χρησιμοποιήσεις, πάλι με data δουλεύεις. Τώρα, αν τα data σου είναι χώμα και νερό και φτιάχνεις τον Αδάμ και την Εύα, αν αγαπάς το αναλογικό όσο εμείς ή αν σηκώνεις δεδομένα από τον κυβερνοχώρο και δημιουργείς αντίστοιχα πλασματικούς κόσμους και ιστορίες, η διαδικασία αλλάζει, αλλά ο στόχος είναι κοινός: η δημιουργία αυτού που έφτιαξες πρώτα στο μυαλό σου. Σε αυτά τα Plāsmata έχουμε κάνει τη μεγαλύτερη χρήση τεχνολογίας και γι’ αυτόν τον λόγο η τεχνολογία είναι σχεδόν αόρατη. Γιατί ο εχθρός της τέχνης είναι το προφανές, κι αν η τεχνολογία φαίνεται πάρα πολύ, άσ’ το.

Άρα κάνουμε αυτό το παιχνίδι που μπορείς να έχεις το φυσικό αντικείμενο, ένα βίντεο, αλλά και κάτι που έχει παραχθεί εξ oλοκλήρου με χρήση ΑΙ, το οποίο, όμως, όταν το δεις, νιώθεις ότι είναι ταινία της δεκαετίας του ’50. Όχι, δεν φοβάμαι ότι θα πάθει κάτι η τέχνη με τη χρήση ΑΙ. Δεν θεωρώ ότι θα αντικατασταθεί η ικανότητα του ανθρώπινου νου. Εκτός αν κατακτήσει το υποσυνείδητο και εισχωρήσει εκεί που δεν πήγαμε ποτέ ούτε οι ίδιοι. 

4o κομμάτι Αφροδίτη Facebook Twitter
Βίντεο - Εγκατάσταση, Κατερίνα Κομιανού, Κειμήλια (2024). Φωτ.: Πηνελόπη Γερασίμου for Onassis Stegi

Κάθισε να παρακολουθήσεις το The Sleight of the machine της Μαρίας Μαυροπούλου. Ο ταχυδακτυλουργός, αυτός ο γοητευτικός μάγος –oh, Houdini, where art thou?– παίζει με το μυαλό σου. Σε κοιτάζει στα μάτια και εμφανίζει λαγούς από το καπέλο του, βλέπεις ότι τα δάχτυλά του έχουν κάτι το παράδοξο, γιατί εκεί κάπως δεν τα καταφέρνει καλά το ΑΙ, και όταν σου μαρτυράμε ότι «όχι, δεν είναι φιλμ φτιαγμένο από αποσπάσματα αρχείου από τον καιρό που τα τσίρκα ταξίδευαν από χωράφι σε χωράφι αλλά η Μαυροπούλου έγινε η μάγος του αλγορίθμου», τότε, ναι, σταματάς να παλεύεις να τα δεις όλα λογικά, όλα τακτοποιημένα μέσα σε συγκεκριμένο τόπο και εποχή. 

Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την εικαστική έκθεση εδώ.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM