Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ: Μικρή αναδρομή στα έργα του

Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Henri de Toulouse-Lautrec, Une opération par le Docteur Péan à l’Hôpital International, 1891. Φωτο: Artcurial
0

Ένας σπάνιος πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που έμεινε σε ιδιωτική συλλογή για περισσότερο από έναν αιώνα βγαίνει σε δημοπρασία και η σπανιότητα οφείλεται στο θέμα του. Πρόκειται να δημοπρατηθεί στις 29 Ιουνίου από τον παρισινό οίκο Artcurial, με τιμή εκτίμησης περίπου ένα εκατομμύριο δολάρια, τιμή πολύ χαμηλότερη από αυτή που πουλήθηκε το έργο του La Blanchisseuse (1886-87) το 2005, στον οίκο Christie's, για 22,4 εκατομμύρια δολάρια.

Ο πίνακας είναι μακριά από τη συνήθη θεματική του Λοτρέκ: οι φίλες του στα καμπαρέ του Παρισιού και τα στενά της Μονμάρτης, η απεικόνιση της πολύχρωμης θεατρικής παριζιάνικης ζωής στα τέλη του 19ου αιώνα και οι εικόνες μιας παρακμής που έπαιρνε άλλο φως μέσα από τα έργα του.

Καμπαρέ, στενά, το Μουλέν Ρουζ και πάντα οι γυναίκες, αρτίστες, χορεύτριες, πόρνες, βεντέτες των καφέ σαντάν, ταυτίζονται απόλυτα με το όνομα ενός από τους μεγαλύτερους Γάλλους χαράκτες, ζωγράφους, σχεδιαστές και εικονογράφους που πέρασαν από την ιστορία της τέχνης,

Αυτό και άλλο ένα έργο του όμως ανήκουν σε μια ιδιαίτερη κατηγορία. Πρόκειται για το Une opération par le Docteur Péan à l'Hôpital International (1891) που απεικονίζει μια χειρουργική επέμβαση σε ένα παρισινό νοσοκομείο. Αφού ζωγράφισε τη σκηνή εκ του φυσικού, ο καλλιτέχνης το χάρισε στον γνωστό του γιατρό Frédéric Baumgarten, ο οποίος φαίνεται να στέκεται στο κέντρο παρατηρώντας τη χειρουργική επέμβαση. Το έργο ανήκει στην οικογένεια του Baumgarten για 130 χρόνια.

Καθώς δεν σταμάτησε να αποτελεί ποτέ αναπόσπαστο κομμάτι του κόσμου που τον περιέβαλλε και τον απαθανάτιζε καθημερινά, τα έργα του απεικόνιζαν με αξεπέραστη δύναμη τα πρόσωπα και την εποχή του.

Η μορφή που εκτελεί την εγχείρηση είναι ένας άλλος γιατρός, ο Emile Péan. Στον πίνακα απεικονίζεται με μαύρο χρώμα, με την πλάτη του προς τον θεατή, καθώς στέκεται πάνω από τον ασθενή. Συνοδεύεται από νοσοκόμα και βοηθό και περιβάλλεται από πολλούς άλλους γιατρούς που μελετούν τη διαδικασία.

O Ανρί ντε Τουλούζ Λοτρέκ είχε προσωπική σχέση με τους δυο γιατρούς και ήταν ασθενής τους. Ο νεαρός γόνος ιστορικής και αριστοκρατικής οικογένειας ήταν πάντα φιλάσθενος και έπειτα από δυο ατυχήματα στα 12 και 14 του χρόνια, όταν έσπασε το αριστερό και το δεξί του πόδι αντίστοιχα, η ανάπτυξή του σταμάτησε και έμεινε σχεδόν νάνος (είχε μόλις 1,50 μ. ύψος).

Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Ο κύριος Τουλούζ ζωγραφίζει τον κύριο Λοτρέκ, περ. 1891. Φωτομοντάζ του Maurice Guibert

Ο νάνος-ευγενής έζησε ανάμεσα στα κορίτσια της νύχτας που σήμερα θα είχαμε ξεχάσει, ως παρατηρητής και συμμέτοχος του καλλιτεχνικού αλλά και σκοτεινού λαϊφστάιλ της εποχής του.

Από το 1887, όταν έφτασε στο Παρίσι και νοίκιασε ένα διαμέρισμα πίσω από το νεκροταφείο της Μονμάρτης, ζούσε ανάμεσα σε ένα πλήθος από εργάτες, έμπορους, κακοποιούς, νταβατζήδες, πόρνες και ένα μποέμικο πλήθος καλλιτεχνών και δεν σταμάτησε να αναζητά τα θέματά του σε αλέες, σε μπαρ και μπορντέλα, στα διάσημα κλαμπ της εποχής όπως τα Le Chat Νoir (Ο Μαύρος Γάτος), Le Lapin Αgile (Το Σβέλτο Κουνέλι), La Cigale (Τo τζιτζίκι) και φυσικά στο Le Μoulin Rouge (Ο Κόκκινος Μύλος), αρχίζοντας ένα ταξίδι δημιουργικό, παρακμιακό και καταστρεπτικό που θα τον τοποθετούσε στο πάνθεον των μεταϊμπρεσιονιστών και θα τον συνέδεε άρρηκτα με τη νυχτερινή ζωή της εποχής του.

Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού (1882-1885) και το 1885 είχε ήδη δικό του εργαστήρι στη Mονμάρτη, Γνώριζε καλά το έργο των ιμπρεσιονιστών και ο πρώτος του πίνακας («Το τσίρκο Φερνάντο», 1888) θύμιζε από μορφική άποψη τον Μανέ, τον Ντεγκά και τον διάσημο την εποχή εκείνη σχεδιαστή αφισών, Ζιλ Σερέ.

Καθώς δεν σταμάτησε να αποτελεί ποτέ αναπόσπαστο κομμάτι του κόσμου που τον περιέβαλλε και τον απαθανάτιζε καθημερινά, τα έργα του απεικόνιζαν με αξεπέραστη δύναμη τα πρόσωπα και την εποχή του. Όπως και ο Ντεγκά, δούλεψε με μεγάλη ποικιλία υλικών και, ήδη από το 1891, η φήμη του ως σχεδιαστή αφισών και γενικά λιθογραφιών υπήρξε μεγάλη.

Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Η Marcelle Lender χορεύει μπολερό στο «Chilpéric», 1895–96. National Gallery of Art

Ο Λοτρέκ, μέγας εκκεντρικός, μέσα στον προσωπικό του μικρόκοσμο, κατέγραψε όσο κανένας άλλος μια καθημερινότητα με την έντονη αίσθηση της θεατρικότητας, μέσα από τους γυναικείους τύπους που στέκονται πάντα στο κέντρο του εικαστικού του κόσμου.

Παραδομένος στο αλκοόλ και τις καταχρήσεις, με διαλυμένη την υγεία του εξαιτίας της πνευματικής και φυσικής του εξάντλησης, ο Λοτρέκ μέσα από την ελευθερία που επέλεξε προκειμένου να δημιουργήσει χωρίς περιορισμούς, επέλεξε και τον δρόμο της προσωπικής καταστροφής.

Το 1899 νοσηλεύεται και αφήνει τα πινέλα του στην άκρη. Η υγεία του δεν επανήλθε ποτέ και επιστρέφει στο πατρικό του, στη μητέρα του, στης οποίας τα χέρια θα ξεψυχήσει, παράλυτος, στις 9 Σεπτεμβρίου του 1901.

Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Στο Moulin Rouge (Δυο γυναίκες χορεύουν βαλς), 1892. National Gallery in Prague
Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Στο Μουλέν Ρουζ, 1890. Philadelphia Museum of Art
Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Στο Μουλέν Ρουζ, 1892. Art Institute of Chicago. (Απεικονίζεται και ο ίδιος στο κέντρο του πίνακα)
Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Στο κρεβάτι, 1893. Musée d'Orsay
Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Προσωπογραφία της Suzanne Valadon, 1885. Museum, Buenos Aires
Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Η Goulue φτάνει στο Moulin Rouge, 1892. Museum of Modern Art
Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Η Jane Avril φεύγει από το Moulin Rouge, περ.1892. Wadsworth Atheneum Museum of Art
Σε δημοπρασία ένας μοναδικός πίνακας του Τουλούζ Λοτρέκ που απεικονίζει μια σκηνή χειρουργείου Facebook Twitter
Reine de Joie, 1892. Αφίσα του Λοτρέκ.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση που μας ταξιδεύει στις διαχρονικές του συνδέσεις

Εικαστικά / Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση για τις διαχρονικές του συνδέσεις

Μπορεί η σύγχρονη τέχνη να συνομιλήσει δημιουργικά με την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά; Στην ΕΦΑ Κυκλάδων πίστεψαν στο «στοίχημα» και έτσι προέκυψε μια έκθεση με ξεχωριστό ενδιαφέρον στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τον Περικλή Βυζάντιο και τον Jean Tinguely μέχρι τον Robert McCabe

Εικαστικά / «Νήματα επιλογής»: Μια αθηναϊκή έκθεση δένει φωνές και γενιές

Μια ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, με έργα των Περικλή Βυζάντιου, Robert McCabe και Jean Tinguely, μεταξύ άλλων, φέρνει σε διάλογο Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες διαφορετικών αναφορών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Εικαστικά / Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Μια ρετροσπεκτίβα δεκαπέντε χρόνων η οποία αποτελείται από έναν καταιγισμό εικόνων που δημιούργησε με την κάμερά του ο γνωστός video artist για μια σειρά σημαντικών παραστάσεων, οι οποίες παρουσιάζονται αποδεσμευμένες από τη θεατρική τους υπόσταση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ